Instructiones

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

Die Dominica quid? Alius si non ante uocauit,
Ex suo [te] deturba pauperem, quem ad prandium ducas.
In tali spes est uestra de uestro refecto.

Martyrium, fili, quoniam desideras, audi.
Abel qualis erat, esto, aut qualis [Isaac] ipse magister.
Rectamque delegit Stephanus sibi uiam in iter.
Tu quidem quod optas, res est felicibus apta.

[*]( 20, 22 Esai. 58, 7; Luc. 14, 13 23 Matth. 25, 35 sqq. )

[*]( 20 Oppressus inopia (cu)m frater s(it) iuxta tabescens scripsi (cf. 22, 8; 24, 11); Oppressus inopia (inopiam B A) fis iusta (iuxta BA; cf. 16, 25; 26, 5) tabescens O; Oppressua inopia. frater iuxta tabescens. r Oehl.; Oppressus inopiam fratris iuxta tabesces! Ld (idetn in lemmate praefationis \'tabescet!\'); Oppresaus inopia (du}m frater iuxta tabescens. Hanssen 21 Die dominica quid? scripsi (cf. 31, 1); De die dominica quid (qued C; quod BA) Orv (nulla in fine interpunctione posita) alius scripsi; dicis O; dicis? rv siS C; si u BA; si se non OeM. uocauit O; Jocauit r Oehl. 22 Ex suo te deturba C; Ex Excute suo se de turba BA; Excute de turba ∑2 Hanssen (cf. C. A. 878); Excita de turba r OeM. 23 In tali spes est uestra de uestro refecto scripsi (S. p. 781 sq.); In tabulis spes est uestra (ura BA) de ufo (C; Christo uro BA) refecto O; In tabulis spes est uestra de Christo refecto rv XXI (XX C), inscr. martyrium CrOehl.; marturium BALd; ef. u. 1; 5; 14; 15; Schuch. Vokal. II, 262 sq. Òolenti (= uolenti) B; Dolenti A; cf. S. 107 p. 725 I Martyrium CrOeM.; Marturium BALd qm̃ C 2 qualis ipse magister. scripsi (S. p. 783); qualis Isaac ipse magis (C; magis B; magis A) O; qualis Isaac ipse, aut (Isaac, ipse aut Oehl.) r Oehl. ; aut qualis Isaac ipse. (;) Ld 3 Rectaq C (S. p. 784); rectum qui BA; Rectam qui r OeM.; Rectumque Ld delegit Dau. v; diligit 0 (in C tamen medium i m. 1. mutauit in e) r \' uiam Dau. Oehl. (cf. Herm. Past. mand. VI1, 2 rectam uiam ingredere .. nia .. mala . nocibilis illis, qui per eam iter faciunt); uitam OrLd 4 felicibus apta(.) OrOehl. (cf. C. A. 882); felicibus; opta (I Vincers) Ld )

Vince[re] prius malum benefactis recte uiuendo.
Rex illa tuus cum uiderit, esto securus.
Ipsius est tempus et nos in utrumque gerentes;
Vt si bellum adest, in pace martyres ibunt?
Multi quidem errant dicentes: Sanguine nostro
Vincimus Iniquum; quem manentem uincere nolunt.
Obsidiando perit et ideo sentit Iniquus,
Legitimus autem non sentit poenas ad actus;
Eiula t euoque zelando pectus pugnis pertunde.
Nunc si benefactis uinc(es), eris martyr in illo;
Tu ergo qui quaeris martyrium tollere uerbo,
In pace te uesti bonis et esto securus.

[*]( 21, 5 Rom. 12, 21 )

[*]( 5 Vince prius Malum rOehl. (cf. S. p. 784); Vincere (Ldfalsoz Vince A edd.) prius malum (Malum Ld) O Ld Hanssen (priua A primo scripserat; sed eadem manus B pro a restituit; cf. S. p. 722) benefactis C 8 illa scripsi; illo C; ille BArv; ille te Hanssen 7 et nos Crv; fei noa. B; per uos A; cf. S. p. 725 8 adS (= adest) C; abest BArv martyrea A post ibunt interrogationis signum pro puncto posui 9 quidam A erant A no CB; nro A 10 Vincimus CLd; Vincimimus (sic!) B; Vincimimua A; Vicimus rOehl. quem manentem scripsi (prius conieceram quem manentes uel qui manentes; S. p. 784); q manente (menente A) O; quo manente rv, quod Oehl. ita explicat: \'manente hoste non perstant in fidel 11 perit] cf. 22, 13 sq. ideo Or; adeo v iniquus rl 12 penas C; paenas B ad actus scripst (S. p. 784); adactus 0 (in B u paene a est); ad actas r1; adactas r\'v 13 Eiula euoque (euoq C; euoq, A) zelando O; Eiula, tuq. zelando r1; Eiulatuque zelando (celando OeM.) r\' Oehl.; Eiula euaque zelando Ld; Eiula euaque, pectus pugnis pertunde zelando Banssen 14 uinces, eris scripsi (cf. u. 6) ; uinceris OLd (Ld falso: uiceris A edd.) ; uiceris rOehl. 15 Verbo v 16 pacete C )

Belligerare cupis, stulte, quasi bella quiescunt!