Instructiones

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Sic genus iniquum increuit mundo, qui nunquam
  2. Transmutat animos in Domini credere crucem.
  3. Venit in errorem, et dicunt se uiuere recte. 10
    4. [*]( 36, 4 Matth. 13, 14 sqq.; Rom. 11, 8; 10 I Gen. 4, 8 7 Qen. 4, 17 sqq. )[*]( 4 eternitatia C crucem rv; egem C; gremem gregem B; crucem crucem A; cf. 35, 21; S. 107 p. 729 dirot Dau. v; diraB Or I non credant Datties (coniecturâ); ñcredant C; nunc credaiK (= credant) B; nunc credam A (cf. u. 13; B. p. 723; 760); nunc credant rx 0 Btulti C Brv (cf. 7, 9); non stulti A; pro stulti Roensch i ianiorem C r Oehl.; innocnum A, Ld; iunioiem (inmoiem?) B; cf. B. p. 731; 738 occisit OLd; occidit rOehi. 7 Enoch subolis Chananaei scripsi*); nohel subolis (suboles 2?) Chananaei (chananei C; Cananaei r1 Σ2) O r1 Σ2 (cf. II13, 3); Enoch suboles Cainaea r2v 8 genus iniquum CLd (coniecturd); Gchas (G〈has A) iniquum BA (8. p. 727; de confusis litteris n et h cf. 84, 18); gens iniqua rOehi. incre3 C qui numquam Hanssen; q nũquã (numquam B; nunquam A) O; quae nunquam rOekl.; quod nunquam Ld t Transmutat C (B.p. 760 вq.); Transmittat BA Ld; Transmittit rOeAl. alos B in dffi C; in deum BA; in Deum. r1; in Deum: rtx . crucem B, sed apicibus satis t perplexis scriptum; cruam A, quod altera manus in crucem mutauit (S. p. 724) interpwnctio post crucem uulgo omittebatur 10 errorem scripsi (S. p. 761); herrorem C; horrorem BArv uiuere rv; uidere O\' )[*]( *) Chananaei, quam uocem falsa originatione a Cain nomine poeta uidetur deduxisse, per synecdochen pro hominibus uniuersis a Deo alienis ponuntur; a Cain nati dicuntur non uera nimirum, sed spiritali quadam generatione, nisi forte Sethoitarum errore imbutum fuisse Commodianum arbitrabimur, de quo incertus quidam scriptor in libelli \'aduersus omnes haereses\' inscripti capite 2 agit; cf. Oehleri ed. min, TertuU. p. 1169. — Iidem, qui hic a Cain nati perhibentur, alias (v. 3 et II16, 7) diaboli quoque uocantur filii. Similiter bonos atque fideles u. 16 poeta \'Abel genus\', II16, 7 \'Altissimi prolem\'nominat. )
    49
  4. Lex in ligno fuit prima, et inde secunda 8
  5. Terribilem legem primam cum pace (p)raeuenit.
  6. In peruersitate saeua scelerati ruerunt:
  7. Traiectum clauis Dominum cognoscere nolunt,
  8. In cuius iudicium cum ue〈ne〉ri〈n〉t, ibi dignoscunfr.
  9. Abel genus autem credit modo Christo benigno.
    XXXVII. QVI IVDAEIDIANT FANATICI.
  1. Quid? medius Iudaeus, medius uis esse profanus?
  2. Vnde non effugies iudicium Christi defunctus.
  3. Ipse caecus eras et ad caecos intras, inepte;
  4. Idcirco caecus caecum in fossa reducit.
  5. Vadis ubi nescis, et inscius inde recedis.
  6. Discentes ad doctos eunt, ut docti recedant,
  7. At tu (t)alis adis, unde nihil discere possis:
    8. [*]( 37, 2 Rom. 2, 16 3 Rom. 2, 19 4 Matth. 15, 14 )[*]( 11 secunda Ld (cf. 38, 5); secundo O; secunda. r Oehl. 12 primam Ld; prima O; primo rOehl. praeuenit (= superauit) Ld; renenit O r Oehl. ; reuincit Dawes (Ld falso: reuinxit Dau.) 13 peruersitate saeua sceleratis scripsi; peruersitates uanas scelerati Hanssen; parua dictatione seua scelati C; parua dictatione renascelati BA; praenaricationes uanas elati rOehl.; praua luctatione uana scelerati Ld; ... recalciati (= rebeZles) Pitra Spicil. IV p. 227; uix impedior metri difficultate, quominus ed. primam ex parte secutus scribam: praeuaricatione saeua; cf. ep. Pauli ad Rom. 2, 23, ubi Iudaeo dicitur: per praeuaricationem legis Deum inhonoras rueum B; aruerum A; cf. u. 5 15 In cuius iudicium (iuditium C) 0 Ld; Iudicium cuius rOehL, cum nenerint Ld; cum (cQ BA) uerit 0 (Schuch. Vokal. II p. 439); uenerit rOehl. dignoscunt 0 (in B u litterae a simile); dignoscent rv XXXVII, inscr. iudeidiant C; indaei diant BA 1 Iudaeus rOehl. (cf. ep. ad Rom. 2, 17); nudus 0 Ld (h. e. sine deo, profanus, cf. I 24, 2\') profanus, prophanus B1 2 iuditium C 3 eras Or; erras Dau. v 3 sq. cecus etc. C 4 caecum caecus r Oehl. fossam deducit r Oehl. S Discentes r Oehl. (ct. Roensch. It. et Vulg. p. 107 sq.; Zeitschr. fwissensch. Theol. XXIV p. 480 sq.); Discendentes C; Discedentes BA eunt OLd; eant r Oehl. ut docti OLd; doctique rOehl. 7 At rJv; Aut Or. tu talis (= tales) adis scripsi (cf.u.6); tu aliis uadis (suadis BA) O; tu ad eos uadis r Oehl.; tu alias uadis Ld )[*]( XV. )[*]( 4 . )
    50
  8. Exis pro foribus, inde et ad idola uadis.
  9. Interroga primum, quid sit in lege praeceptum,
  10. Dicant illi tibi, si iussum est deos adorare.
  11. Ignoratur enim propter quod maxime sumus: