Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Non ignoro quendam, qui semet ipsum autumat monachum sibique (quod est deterius) de perfectione blanditur. qui receptus in coenobio cum a suo moneretur abbate, ne reuolueretur ad illa quae renuntians abdicarat, seseque de radice omnium malorum filargyria terrenisque laqueis expediret, ac, si mallet pristinis passionibus emundari, quibus eum grauissime singulis momentis uidebat urgueri, cessaret adfectare ea [*]( 12] I Tim. 6, 8. 14] 1. c. 9—10. -. ) [*](2 dommodu G 5 hic H1 Inbsi A 6 aolum L 7 quae A * habucrnnt L reseruar§nt H resemauerant Lc 9 retinenda H sunt ucl retenta A 10 pernit. GL 11 inferni HT sententia LI 12 re- B nuunt G2 renuunt H uestitum (ita et T) his contenti aint A 18 eihibeat G1H1Tr: eihibet A exhibebat G2SH2Lc 14 incedant H1 incidunt L tcmptatione A 15 diabuU H1 multa] mala H et iautOia et noria GHT: et noxia et inutilia L inutilia et nociua A et Uwlg. 16 et in perditionem H 18 filargiria H ut solet fylargiria L 21 sibi quoque L 23 abdicauerat H 24 fylargiria L eipediret) eripere festinaret Å 25 mallit H1 grauiBsimis L 26 urgeri GH_, )

137
quae ue antea quidem possederat, quorum nexibus conpeditus ad purgationem uitiorum suorum sine dubio peruenire non posset, truculento uultu eidem respondere non haesitauit: si tu habes plurimos unde sustentes, me similiter habere cur prohibes?

Haec autem nemini uideautur uel superflua uel molesta. nisi enim prius exposita fuerint genera uulnerum et origines causaeque morborum fuerint indagatae, nec infirmis poterit adhiberi congrua medicinae curatio nec ualidis conferri perfectae custodia sanitatis. nam et haec et multo his plura ad instructionem iuniorum solent a senioribus, qui innumeros diuersorum -rasus ac ruinas experti sunt, in conlatione proferri. quorum multa saepenumero cognoscentes in nobis, ita senioribus exponentibus ac reuelantibus, uelut qui isdem ipsi quoque passionibus pulsarentur, absque confusionis nostrae uerecundia curabamur, cum et remedia pariter et causas infestantium nos uitiorum taciti disceremus. quae nos non fraternitatis ueriti corpus uel obteximus uel praeteriuimus, sed ne forte delapsus liber in manus eorum, qui in hoc proposito minus instituti uidentur, patefaciat inexpertis, quae desudantibus solis ac festinantibus culmen perfectionis adtingere debent esse conperta.

Triplex itaque est huius ualitudinis morbus, qui ab uniuersis patribus aequali detestatione damnatur: unus hic, cuius superius descripsimus labem, qui decipiens miserabilies quosque ea, quae ne ante quidem cum in saeculo degerent possidebant, congerere persuadet: alius qui haec, quae in primordiis suae renuntiationis abiecerant, post haec resumere ac [*]( 1 ne*G ante IIT possidemt AG1L1 quorum sine dubio nexibus AHr inpeditus Å 2 sine dubio GLT: penitus År omnino 11 peruenere H1 possit A (ex corr) Hx 8 respondisse AHT non haesitauit om. A hessitauit H 4 unde plurimos Ac 6 enim om. A: cr. 25, L YIII, 8, 3. 18, 2. 20; 2 fucrit L 7 potest Å adhibcre II % ualentibus Å 9 multo et H institutionem H 11 causas Hl collatione L 12 agnoscentes H 13 hisdem AG1 ipsi om. L 14 confusione L uerecundine L 15 curabantur LI 1G non om. A 17 sed om A dilabsus A 19 inerpertus Al incxpcrtis P.& H ac] pt H solis nefestinantibus om. L 21 namquc L ualetudinis A 23 describsimus A 24 antea AL\'v 25 congerere G L: congregareAllTv cf. IIII, 14 tit. persuadit Å 26 conuersionis abiecernt A postea Av sumere H )

138
rursum desiderare conpellit: tertius qui initio malo uitiosoque contractus et ab inperfectione incipiens eos, quos semel hoc tepore mentis infecerit, paupertatis ac diffidentiae timore per- I territos spoliare se cunctis mundi facultatibus non sinit, eosque pecunias uel substantias, quas utique renuntiantes abicere debuerant, reseruantes ad euangelicam perfectionem numquam peruenire concedit. quarum trium ruinarum exempla etiam in scripturis sanctis inuenimus non leui poena fuisse damnata.

nam Giezi ea quae ne ante quidem possederat uolens adquirere I non modo gratiam prophetiae possidere non meruit, quam per successionem uelut hereditariam a suo habuit magistro suscipere-\' pere, uerum etiam e contrario aeterna lepra sancti Helisaei maledictione perfunditur, ludas autem uolens resumere pecunias, quas antea Christum secutus abiecerat, non solum ad proditionem domini lapsus apostolatus gradum perdidit, sed etiam uitam ipsam communi exitu finire non meruit eamque biothanati morte conclusit, Annanias et Sapphira reseruantes partem quandam ex his quae possederant apostolico ore morte multantur.

De his igitur, qui dicentes renuntiasse se huic mundo rursus incredulitate fracti nudari terrenis opibus timent, in Deuteronomio mystice praecipitur: si quis est homo formidolosus, et corde pauido, non egrediatur ad bellum: uadat, et reuertatur in domum suam, ne pauere faciat corda fratrum suorum, sicut et ipse timore perterritus est. hoc testimonio quid euidentius quaeso? nonne manifeste mauult [*]( 9] cf. IIII Reg. 5, 27. 13] cf. Matth. 27, 5. 17] of. Act. 5, 5 et 10. 22] Dent. 20, 8. ) [*]( 1 rursus HL 3 tempore WL inficerit A inficeret H1 perter» ritua H1 4 sinet A1H1 eas qui H 5 abiecore G1H1 7 contendit G 8 scribturis AG 0 possiderat AG1 10 profetiae AG non meruit, possidere Av quem L 11 heredit. G 12 lepra act«rna AHT helisej GHL 13 maledictionem Hl autem om. A 14 sequutus G1 ob traditionem H 15 labsus Å gradum perdidit, apostolatus A/IT 1C ipaam] suam II camque] sod cam A: om. T 17 more L ananias GT saffira G saffyra HL 18 possiderant AG1HL1 morte om, A 19 mulcantur A* 20 se om. AT 21 in incrcdnlitate L 22 homo om. H 25 et ipae] ipse A et Uvlg. 26 maoifestpm G1 I )

139
eos scriptura professionis huius nec initium sibimet usurpare nec nomen, quam exhortatione exemploque corrupto etiam alios ab euangelica perfectione reuocare et infideli infirmare terrore?

inbetur itaque eis ut discedentes e pugna reuertantur in domum suam, quia non potest quisquam duplici corde bella domini proeliari (uir enim duplex animo inconstans in omnibus uiis suis), et cogitantes secundum illam euangelii parabolam cum, qui cum decem milibus progreditur, contra regem cum uiginti milibus uenientem non posse confligere, adhuc eo longe posito postulent pacem id est ut ue initium quidem renuntiationis arripiant potius quam tepide eam post exsequentes maiori discrimine semet inuoluant. melius est enim non mouere, quam uouere et non reddere.