Conlationes Patrum (Collationibus)

et ideo licet sciamus nos pro hebitudine cordis nostri uniuersas orationum species non posse perspicere, tamen, in quantum mediocritas experientiae nostrae adsequi praeualuerit, digerere eas utcumque temptabimus. secundum mensuram namque puritatis, in quam mens unaquaeque proficit et qualitatem status in quo uel ex accedentibus inclinatur uel per suam renouatur industriam, ipsae quoque momentis singulis reformantur: et idcirco uniformes orationes emitti semper a nemine posse certissimum est.

aliter enim quisque supplicat cum alacer est, aliter cum tristitiae seu desperationis pondere praegrauatur, aliter cum spiritalibus successibus uiget, aliter cum inpugnationum mole deprimitur, aliter cum ueniam peccatorum, aliter cum adquisitionem gratiae seu cuiuslibet uirtutis exposcit uel certe extinctionem cuiuscumque uitii deprecatur, aliter cum consideratione gehennae ac futuri iudicii timore conpungitur, aliter cum spe futurorum bonorum desiderioque flammatur, aliter cum in necessitatibus ac periculis, aliter cum in securitate ac tranquillitate uersatur, aliter cum sacramentorum caelestium reuelationibus inlustratur, aliter cum sterilitate uirtutum ac sensuum ariditate constringitur.

Et idcirco his super orationum qualitate digestis, licet non quantum exposcit materiae magnitudo, sed quantum [*]( 3 uniuirsas V1 4 cordis contritione Pc adque VP animi Xv 5 etenim D\' quod DWOP 7 haebitudine V hebet. W2O1 11 quam scripri: qua codd. v cf. cap. 9, 2. 15, 2 et Indic. 8. v. profioere profecit D1W 12 qua D accidentibua VO 13 reuocatur 0 14 refarmantar V etj sed W unifarmee V 16 dispeor. D\'OP 18 depraemitar W 19 gratiae eeu om. W 21 hac W: om. OP 22 iaditii V 26 Bterelitate D\'WP uirtutuũ D ) [*]( 17* )

et primitus indagandum quid obsecratione, quid oratione, quid postulatione, quid gratiarum actione signetur. deinde perquirendum utrum hae quattuor species ab orante sint pariter adsumendae, id est ut omnes simul in unaquaque supplicatione iungantur, an uicissim singiliatimque sint offerendae, ut puta nunc quidem obsecrationes, nunc uero orationes, nunc autem postulationes seu gratiarum actiones oporteat promi, an certe alius quidem obsecrationes, alius uero orationes, alius uero postulationes, alius gratiarum actiones deo debeat exhibere secundum mensuram scilicet aetatis suae, in quam unaquaeque mens per intentionis proficit industriam.

Et ideo primum proprietates ipsae sunt nominum uerborumque tractandae ac discutiendum quid inter orationem et obsecrationem ac postulationem intersit, deinde similiter perscrutandum utrum singillatim sint an pariter exhibendae, tertio indagandum utrum etiam ipse ordo qui ita est apostoli auctoritate dispositus aliquid amplius instruat auditorem, an simpliciter accipienda sit ista distinctio et indifferenter putanda sit ab illo taliter fuisse digesta. quod mihi satis uidetur absurdum. non enim credendum est aliquid transitorie ac sine ratione spiritum sanctum per apostolum protulisse. et [*]( 4 I Tim. 2, 1 ) [*]( 1 angustias W1 2 haebit. Y ebetudo 0 4 quatripertita D 8 opsecr. X 9 signitnr V 10 hęc 0 13 utpote ex ntpota W num 0 (post puta) 14 seu gratiaram ... 15 orationes om. Y acciones W 15 alias nero orationes om. WlP alius orationes W* 16 nero postul. VWP autem post OXv post. D alius uero grat P 17 scilecit V qua V2OP 18 profecit Dl0 21 puatul. F1 22 an] ac D 25 accepienda V 27 tranBitoreae V transitoriae VWOP )