Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

uel certe quales, illae sunt lacrimae, de quibus in psalmo centensimo primo [*]( 2 Thren. 2, 18 9 Ps. 41, 3-4 11 Ps. 119, 5 12 1. c. 6 16 Ps. 142, 2 20 cf. I Reg. 15, 35 22 cf. Luc. 19, 41 sqq. 23 Hierem. 9, 1 ) [*](1 in lacrimia meis 0 lacrimis meis DaXv 3 et per] \'atque per D2 per poet et om. 0 5 qui de] quidem D\'0 7 intollerantia VX1 8 sitis D et uiuum OX 9 dioens om. DOP 10 panis (ǎϱτος) V.O: pañ D panes V2PXv 11 eiulatu DOX cottid. D 13 incula V incl D 16 prof. V 17 iudicium Vv: ef. XXIII, 17,1 18 iustificatur V1 conspecto D1 23 capite Dl 24 in bis om. 0 25 interfectus Vx 26 centes. DOX centiss. P ) [*]( 18* )

276
canitur: quia cinerem sicut panem manducaui, et poculum meum cum fletu miscebam. quas certum est non illo adfectu promi, quo in sexto psalmo ex persona paenitentis emergunt, sed pro anxietatibus uitae huius atque angustiis et aerumnis, quibus iusti in hoc mundo positi deprimuntur. quod etiam psalmi ipsius non solum textus, sed etiam titulus euidenter ostendit, qui ex persona pauperis illius de quo in euangelio dicitur: beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum, ita describitur: oratio pauperis, cum anxiatus fuerit, et coram deo effuderit precem suam.

Ab his ergo lacrimis multum distant illae quae obdurato corde de siccis oculis exprimuntur. quas licet non penitus infructuosas esse credamus (bono enim proposito earum adtemptatur emissio, ab his praesertim qui necdum uel ad scientiam peruenire perfectam uel pristinorum seu praesentium uitiorum potuerunt ad purum labe mundari), ab his tamen qui in affectum iam transiere uirtutum nequaquam debet hoc modo extorqueri profusio lacrimarum nec exterioris hominis magno opere adfectandi sunt fletus, qui etiamsi fuerint utcumque producti, numquam pertingere illam spontanearam lacrimarum poterunt ubertatem.

magis enim supplicantis animum suis conatibus detrahentes humiliabunt atque ad humana demergent et ab illa caelesti sublimitate deponent, in qua adtonita mens orantis indeclinabiliter debet esse defixa, eamque conpellent precum suarum intentione laxata erga steriles et coacticias lacrimarum guttulas aegrotare. [*]( 1 Ps. 101, 10 8 Mt 5, 3 10 Pa. 101, 1 ) [*]( 1 cenerem F1 sicut] sunt D 2 puculum F1 poci D potum OX 3 quod 0 4 adque FP 9 discrib. DP 11 domino 0 12 distinguit V numero omisso, X2 addito: XXX, non distinguunt DOPX1 13 obdarato OX: obturato VDP quas licet] qua scilicet D\'P 17 post mandari distinguunt VDOPX1 18 transire V1P 19 exturquiri F* 20 magno opere 0: magnopere VDPXv 21 ad illam OX2v 22 potuerunt OP ubertate V enim] autem D 23 detrahentes V: distrah. DXv distraentes 0 destrah. P adque FP 24 caelisti V caeleste D\' 25 indiclin. F* 26 sterelea D1 27 coactitias D )

277

Et ut orationis uerae percipiatis adfectum, non meam nobis, sed beati Antoni sententiam proferam. quem ita nonnumquam in oratione nouimus perstitisse, ut eodem in excessu mentis frequenter orante cum solis ortus coepisset infundi, audierimus eum in feruore spiritus proclamantem: quid me inpedis, sol, qui ad hoc iam oreris, ut me ab huius ueri luminis abstrahas claritate? cuius etiam haec quoque est super orationis fine caelestis et plus quam humana sententia: non est, inquit, perfecta oratio, in qua se monachus uel hoc ipsum quod orat intellegit. et ut nos quoque secundum mensuram tenuitatis nostrae huic admirandae sententiae superadicere aliquid audeamus, orationis quae exauditur a domino, in quantum experti Munus, indicia proferemus.