Conlationes Patrum (Collationibus)

nullo etenim modo quilibet sanctorum sufficeret talium tantorumque hostium sufferre nequitiam uel insidiis eorum posset occurrere, sed ne crudelitatem quidem ac saeuitiam sustinere, si non certamini nostro clementissimus arbiter atque agonotheta praesidens Christus et exaequaret eonluctantium uires et inmoderatos eorum repelleret ac refrenaret incursus faceretque cum temptatione et exitum, ut sustinere possimus. [*]( 25 cf. I Cor. 10, 18 ) [*]( 1 adque VP exerere F: exercere rell. v 4 inflare D\' 5 chacinnis DWl cacinnis W2OX 7 incitare D\' merore DOPX 10 etiam 0 credat 0 uictur F\' 11 exteterit D\'P 12 XVIIII W 13 ferocitates D 14 adque VP bis 17 adletam WX adleta 0 robustior Ov pugnas scripsi: pugna codd. v accendi scrtpsi: Buccedit VDWv succedet OX succedent P 18 conluctatione W 19 modo om. D1 20 suffecerit V 21 possit VDW nec X 28 adque VP agonothita W 24 inmoderatus V1 )

Hanc autem illos conluctationem non sine suo credimus labore conficere. habent namque etiam ipsi in suo conflictu quandam anxietatem atque tristitiam et maxime cum fuerint ualidioribus aemulis, id est uiris sanctis perfectisque congressi. alioquin iam non conflictus nec conluctatio, sed simplex tantum et ut ita dixerim secura illis esset hominum adtributa deceptio. et quomodo staret illud apostoli quod dicit: non est nobis conluctatio aduersus carnem et sanguinem, sed aduersus principatus, aduersus potestates, aduersus mundi rectores tenebrarum harum, contra spiritalia nequitiae in caelestibus? illud quoque: sic pugno non quasi aerem uerberans, etiterum: bonum agonem certaui.

ubi enim agon dicitur et certamen et pugna, necesse est ut utrimque sudor et labor ac sollicitudo subeatur et aequaliter illos uel super deiectione maneat dolor atque confusio uel de uictoria gaudium consequatur. ubi uero alio cum sudore luctante alius cum otio ac securitate confligit et ad deiciendum aemulum sola pro uiribus utitur uoluntate, non pugna dicenda est nec conluctatio neque certamen, sed iniqua quaedam et inrationabilis obpugnationisinpressio.

sed plane laborant et ipsi non minus inpugnantes hominum genus et desudant, ut praeualeant de unoquoque illam quam cupiunt obtinere uictoriam, et retorquetur in eos illa confusio quae nos manebat, si ab ipsis fuissemus elisi, secundum illud: caput circuitus eorum: labor labiorum ipsorum operiet eos, et: conuertetur dolor eius in caput eius, et iterum: ueniat illi laqueus, [*](8 Eph. 6, 12 12 I Cor. 9, 26 13 II Tim. 4, 7 25 Ps. 139, 10 26 Pa. 7, 17 27 Ps. 34, 8 ) [*]( 1 XX W 8 adque VP 9 sanguenim V 11 nequititia V nequitia D\'OX\' 14 ut om. DX ut et D\' utrumque DWO\'P utrorumque X soudor D 15 uel om. 0 deiectionem D OP delectionem W 16 moneat Wl adque YOP uicturia Y 18 aemolum W\' 19 nec certamen D* 23 uicturiam F1 eos] illos ex illus V 24 fueesimus Y 25 capud V 26 conuertitur D\' dolus D\' 27 capud YD )

quas eorum ruinas atque conflictus ille, qui sanos interioris hominis oculos possidebat, cotidie cernens uidensque eos supergaudere ruinis et casibus singulorum ac timens ne de se quoque eueniret eis ista laetitia, dominum deprecatur inlumina, inquiens, oculos meos ne umquam obdormiam in mortem: ne quando dicat inimicus meus: praeualui aduersus eam. qui tribulant me, exultabunt si motus fuero. et: deus meus, ne supergaudeant mihi. ne dicant in cordibus suis: euge, euge, animae nostrae: neque dicant: deuorauimus eum. et: frenderunt super me dentibus suis. domine quando respicies? insidiatur enim in occulto sicut leo in cubili suo. insidiatur ut rapiat pauperem. et: quaerit a deo escam sibi.

qui rursum cunctis conatibus expensis cum deceptionem nostram non potuerint obtinere, super cassato labore suo necesse est ut confundantur et erubescant, qui quaerunt animas nostras, ut auferant eas, induantur pudore et confusione qui cogitant nobis mala. Hieremias quoque confundantur, inquit, illi, et non confundar ego: paueant illi, et non paueam [*]( 9 Ps. 12, 4-5 18 Ps. 34, 24-25 15 1. c. 16—17 17 Ps. 9 (10), 9 18 Pe. 108, 21 21 Pa. 39, 15 23 Ps. 34, 26. 39, 15 24 Hierem. 17, 18 ) [*]( 1 abscondit VD\'WOPX: occultaueront (ἔϰϱυψαυ) D1 2 incidat D in id ipso W 6 adque VOP sanas V oculus V 1 poeaedebat D1 cottidie DWX 10 oculus meus V unqam O in mortem (είς ϑάυατοv) DWO: in morte VPXv et Vulg. 13 ne (post mihi) VX: nec DW OP 15 neque VW: nec DOPX et VtIIg. deuorabimus OX frenderant Y: frendaerant rell. v et Vul- gata 17 qaasi 0 19 quum 0 20 optinere DW 21 erabiscant V 23 confasione et padore DPXv 24 inquid VDWP )