Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

SERENVS: Non mirum est posse spiritum spiritui insensibiliter coniugari et occultam suadendi uim ad ea quae libita fuerint exercere. est enim inter eos siont inter homines quaedam substantiae similitudo atque cognatio, siquidem definitio, quae de natura animae adsumitur, etiam illorum substantiae similiter coaptetur. altrinsecus uero eos sibi inseri uel uniri, ita ut capax alter alterius esse possit, omnimodis inpossibile est. hoc namque solummodo deitati, quae sola incorporea simplexque natura est, rectissime tribuitur.

GERMANVS: Huic rationi satis arbitramur esse contrarium illud quod uidemus in adrepticiis fieri, cum adflati spiritibus inmundis loquuntur et agunt ea quae nesciunt. quomodo ergo animas eorum spiritibus illis non credamus uniri, quorum illas uidemus uelut organum factas et derelicto naturali statu ad illorum motus adfectusque transire, ita ut iam non suas, sed illorum uoces et gestus uoces depromant?

SERENVS: Praedictae definitioni nostrae non est contrarium id quod dicitis in energumenis fieri, cum spiritibus inmundis adrepti loquuntur uel agunt ea quae nolunt uel quod ea quae ignorant proferre uoces. non enim uno modo istam eos infusionem spirituum sustinere certissimum est. quidam enim sic adflantur, ut nequaquam ea quae gerunt uel loquuntur intellegant, quidam uero norunt et postea recordantur.

quod fieri per infusionem spiritus inmundi non ita putandum est, ut in animae ipsius penetrans substantiam et uelut unitus ei et quodammodo indutus ea sermones ac uerba per os [*]( 1 ipsus V 2 quidquid et nostra D\' 3 pene VDX plene 0 posse Y ó occulta V1 7 adque VW 9 qaoaptetur D qao habtetar 0 12 tribuetur DW*P 14 arreptitiis D arepticiis W 15 loquitur Dl loeuntur D\'PX 17 de relato DI 18 adfectosque D1W1 19 gestos D1 20 defenicioni W 21 in om. DWOP energuminis VX inergamiais DWOP 24 spiritum Dl 25 locantur DWX 28 in om. WO )

192
patientis emittat. nullo namque modo istud ab eis fieri posse credendum est. nec enim per aliquam animae deminutionem, sed per corporis debilitatem hoc euenire manifesta ratione deprehenditur, cum scilicet in illis membris in quibus uigor animae continetur inmundus spiritus insidens eisque inportabile atque inmensum pondus inponens obscuritate taeterrima intellectuales eius obruit atque intercipit sensus.

quod nonnumquam etiam uini febrisque uitio seu nimii frigoris aliisque ualitudinibus extrinsecus superuenientibus uidemus accidere. quod ne beato Iob diabolus, qui carnis eius acceperat potestatem, moliretur inferre, praecepto domini prohibetur dicentis: ecce trado eum in manus tuas, tantum animam eius custodi, id est tantummodo amentem eum ne facias debilitato animae domicilio et obruas intellectum ac sapientiam resistentis, principali scilicet cordis eius tuo pondere praefocato.

Nec enim si crassae huic solidaeque materiae, id est carni, spiritus admiscetur, quod fieri facillime potest, idcirco et animae quae itidem spiritus est ita uniri posse creditur, ut eam quoque similiter suae naturae reddat capacem. quod soli est possibile trinitati, quae sic uniuersae intellectualis naturae efficitur penetratrix, ut non solum circumplecti eam atque ambire, sed etiam inlabi ei et uelut incorporea corpori possit infundi. licet enim pronuntiemus nonnullas esse spiritales naturas, ut sunt angeli, archangeli ceteraeque uirtutes, ipsa quoque anima nostra uel certe asr iste subtilis, tamen incorporeae nullatenus aestimandae sunt.

habent enim seoundum [*]( 11 lob 2, 6 (LXX) 19 sqq.] cf. CIaudian. Mamert. ed. A. Engelbrecht pag. 9 sq. ) [*]( 2 diminutionem VD2PX 3 per] p D debilitate D* hac W uenire D 5 inmundis spiritib; D1 6 adque VW P1 teterrima DOP 7 intellectualis VO adque Y atque D\'0: et D1WPXv intercepit V1 9 accedere VD1WPX1 10 diabulas ViP carnes D\' 12 trade Dl tradidi 0 eiua animam W 13 cuutudi F1 17 carnia DO 18 credetar 0 20 trinetati V1 21 penetratris 0 22 adque VWP abire D1 corporea V 24 sunt] f (t. e. sicut) D\' (taepiut) arcangeli 0 25 suptilis DW 26 nullatinaB V extimande 0 )

193
se corpus quo subsistunt, licet multo tenuius quam nostra sunt corpora, secundum apostoli sententiam ita dicentis: et corpora caelestia, et corpora terrestria, et iterum: seminatur corpus animale, surgit corpus spiritale. quibus manifeste colligitur nihil esse incorporeum nisi deum solum, et idcirco ipsi tantummodo posse penetrabiles omnes spiritales atque intellectuales esse substantias, eo quod solus et totus et ubique et in omnibus sit, ita ut et cogitationes hominum et internos motus atque adyta mentis uniuersa inspiciat atque perlustret.

de ipso siquidem solo pronuntiauit beatus apostolus dicens: uiuus est enim sermo dei et efficax et acutior super omnem gladium ancipitem et pertingens usque ad diuisiones animae ac spiritus, conpagum quoque ac medullarum, et discretor cogitationum et intentionum cordis: et non est creatura inuisibilis in conspectu eius, omnia autem nuda et aperta sunt oculis eius. et beatus Dauid qui fingit, inquit, singillatim corda eorum, et iterum: ipse enim nouit occulta cordis. Iob quoque: qui solus nosti corda hominum.

GERMANVS : Hac ratione qua dicis ne cogitationes quidem nostras intueri isti spiritus possunt. quod existimari ualde putamus absurdum dicente scriptura : si spiritus potestatem habentis ascenderit super te, et iterum: cum diabolus misisset in corde Simonis Scariotae [*]( 2 I Cor. 15, 40 4 1. o. 44 11 Hebr. 4, 12-13 18 Ps. 32,15 19 Ps. 43, 22 20 II Para!. 6, 30 28 Eccles. 10, 4 25 lob. 13, 2 ) [*]( 1 quod VOP 4 surget D\' 5 collegitur D\' 7 adque V WP 8 sit] eet DWOr ut om. W 9 internus V adque VWP adita W addita P abdita DOXv 10 adque VWP praelustret V 13 diuisionis V diuisionem OXx 15 discretur V et ante intent. om. W 16 ulla creatura D 17 autem] enim 0 nuda] nota D 18 finxit 0 inquid VOP: om. Dl W 21 hanc rationS D nec WOPXr 22 ezistimare D Xx estimari P 24 habentes V1D1 25 diabulus VP misiset D corda VPX: cor DWOv symonis VW scariotae W P: scbariothae V acariothe Dl0 scariothis D\'X ) [*]( nn. Cass. 2. ) [*]( 18 )

194
ut traderet dominum. qui ergo credi potest non patere eis cogitationes nostras, quarum seminarium pro parte maxima ipsis inmittentibus atque instigantibus sentimus oboriri?