Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

quas soiens utiles esse nonnullis ita alius propheta, utique non inuidens saluti eorum, sed consulens inprecatur: adde illis mala, domine, adde mala gloriosis terrae, et ipse dominus ecce, inquit, inducam super eos mala, id est dolores ac uastitates, quibus in praesenti salubriter castigati ad me, quem in rebus prosperis contempserunt, reuerti tandem ac festinare cogantur. ideoque haec principalia eaae mala non possumus definire: multis enim ad bonum proficiunt et causas aeternorum pariunt gaudiorum. et idcirco, [*](7 Hebr. 12, 11 11 1. c. 6—7 14 Ion. 8, 10 (LXX) 16 Ioel 2,13 (LXX) 22 Esai. 26,15 (LXX) 23 Hierem. 11,11 ) [*](4 inferuntur D 5 a post mala om. 0 9 gandiis et D1 meroria DWOX pcatiBsimum D* 10 pro se D1 exercitati DW2OXv reddet D2OX 12 recepit F1 18 corripiat D1 14 pro adflict poni D\' penituit DOX poen. W 15 maJatia D1 loquntus 0 facerit F1 17 miseratur V 18 penitens DOX: poen. W patiens V tribolat. V1 20 prof. DW 21 uidens D* consolens W1 28 inquid VDWOrof.DW )

160

ut ad quaestionem propositam recurramus, uniuersa quae putantur mala nobis ab inimicis uel a quibuscumque aliis inrogari non sunt credenda mala esse, sed media. non enim talia inuenientur qualia putat esse ille qui intulit animo iuribundo, sed qualia senserit ille qui sustinet.

ideoque cum inlata fuerit mors uiro sancto, non ei malum inlatum esse credendum est, sed medium quiddam. quod cum peccatori malum sit, iusto requies et absolutio fit malorum. mors enim uiro requies cuius uia abscondita est. et ideo nec uir iustus ex hac aliquod perpetitur detrimentum, quia nihil pertulit noui, sed id, quod ei accessurum fuerat necessitate naturae, inimici nequitia non sine praemio uitae perennis excepit ac debitum mortis humanae quod ineicusabili lege reddendum est cum fructu uberrimo passionis ac magnae remunerationis mercede persoluit.

GERMANVS: Ergo si interemptus iustus non solum nihil mali perpessus est, sed etiam mercedem passionis adsequitur, quomodo in reatum uocabitur qui non nocuit mortem inferendo, sed profuit?

THEODORVS: Nos de proprietate boni malique uel eius quod diximus esse medium disputamus, non de affectu eorum qui ista conmittunt. nec enim quia impius uel iniquus idcirco inpunitus erit, quia malitia sua iusto nocere non potuit. tolerantia enim et uirtus iusti non illi qui mortem uel supplicia intulit, sed illi proficit ad mercedem qui inlata sibi patienter excepit. ideoque et hic merito punietur pro crudelitatis saeuitia, quia malum uoluit inferre, et ille nihilominus nihil mali perpessus est, quia uirtute animi sui patienter temptationes doloresque sustentans ea quae malo proposito inlata sunt [*](8 Iob 3, 23 (LXX) ) [*](3 eue mala D1 9 uita D\' 10 hoc D1 ac W quia V: qui DWOXv 12 praemia W 13 inezcasabile D1 18 reatu ex reatũ W inferrendo D 22 inicas WO 23 inponitus V1 24 sappliciam V 25 ille D1 sibi] eibi mala D 26 crudilit. V 27 qua D1O2Xv qaam 01 nihil eras. in jŲ )

161

ad profectum melioris status et aeternae uitae fecit beatitudinem pertinere.