Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

non enim potest secundum sententiam domini ciuitas abscondi super montem positu, quia diligentes, inquit, me, dominus, glorificabo, qui autem me contemnunt, eruntignobiles. uerumtamen nosse debetis hanc esse subtilissimam diaboli calliditatem, hanc occultissimam foueam, in quam miserabiles et incautos quosque praecipitat, ut, dum eis maiora promittit, necessaria cotidiani fructus emolumenta subripiat, abstrusiores scilicet ac uastiores solitudines expeti debere persuadens easque uelut miris amoenitatibus consitas in eorum corde depingens. ignota etiam quaedam et quae penitus nusquam sunt loca uelut cognita ac praeparata nostraeque potestati iam dedita et absque ulla difficultate possidenda confingit.

homines quoque regionis [*](11 cf. I loh. 4, 16 16 cf. Mt. 5,14 17 I Reg. 2, 80 (LXX) ) [*]( 3 inoeniri c 4 XVIIII om. K adque Bl 5 destrict. 0 temporis 0 initiora Kl 9 nullus 0 10 adque JB1 nostri] non F: fi eraa. in B 11 fraglatis 0 dominum BF 19 at Kx atq; libet F 14 efficerit β1 16 supra Ofit: cf. Imt, IIII, 31 17 inquid BFOK1Z de hac uerborum collacatione cf. contra Nest. V, 6,1. VII, 19,1. Caes. B. G. V, 30, 1. VII, 20, 12. Sai- uian. Ae gub. dei I, 31 et 32 (codd.) 18 contempnunt Kl 19 diaboli B 30 qua 0 22 cottid. fi aemolimenta K1 23 ac] et βν solitudinis K1 24 pingens fi innota BXF 27 dificnL B polsed. K1 )

696
illius tractabiles et ad uiam salutis sequaces esse mentitur, ut, dum illic uberiores fructus animae pollicetur, praesentia lucra fraudulenter eripiat. nam cum unusquisque hac uana spe a seniorum contubernio separatus atque omnibus. quae frustra sibimet in suo corde depinxerat fuerit destitutus, uelut de profundissimo sopore consurgens nihil ex his quae somniauerat expergefactus inueniet.

itaque eum diabolns maioribus uitae huius necessitatibus et inextricabilibus laqueis inretitum ne respirare quidem ad haec quae sibi ipse promiserat aliquando permittet, eumque non iam illis quas ante uitauerat raris ac spiritalibus fratrum uisitationibus, sed cotidianis saecularium incursionibus obligatum ne ad mediocrem quidem anachoreseos quietem ac disciplinam umquam redire patietur.

IIIa quoque remissionis et humanitatis intercapedo gratissima, quae nonnumquam pro aduentu fratrum interuenire consueuit, licet molesta uobis ac fugienda uideatur, tamen quam sit utilis et salubris tam corpori quam spiritui nostro, paucis patienter adtendite.

saepe accidit non dicam nouiciis et infirmis, sed etiam experientissimis atque perfectis, ut, nisi mentis eorum directio et censura quibusdam mollita fuerit uicissitudinum laxamentis, aut in teporem spiritus ant certe in perniciosam corporis ualitudinem conlabatur. et idcirco a prudentibus atque perfectis, cum intercesserit fratrum etiam crebra uisitatio, non solum toleranda patienter, sed etiam gratanter est amplectenda:

primum quod pronoeat nos auidins [*]( 2 dum om. β 3 frandolenter KlZ eripiat] aaertat Oflv 4 a om. F contubemio BF: cont. salntari 0 salutari cont. βν adque Bl 5 distitatis Kl dietitutnB Z 7 inueniat . 0 diabalas Bl 10 permittet scripsi: permittat B promittit K1 permittit rell. v iam] tam in BF 12 quotid. 0 cottid. β incursibna 0 nec 0 15 XX om. K . et] atque Οβν intercapido KlZ 16 graaissima .BF . aduentu] adaentam 0 affectd BF 17 fngenda B 18 et F: ut B hac 0 ac βν 19 uestro Ov paueis F 20 nouitiis BOZ adque Bl 21 et] atque Ofiv mensura 0 22 ut in F 23 pernit. B ualetud. F 24 adque Bt 26 amplectanda KlZ )

697
semper solitudinis desiderare secreta (nam quodammodo cursum nostrum dum creditur retinere, infatigabilem iugemque conseruat: qui si nullo interdum obice tardaretur, usque ad finem contendere indefessa pernicitate non posset), deinde quod necessitatem reficiendi corpusculi cum fructu humanitatis indulget, maiora nobis conferens lucra cum iucundissimo corporis laxamento quam illa sunt quae per abstinentiae fatigationem fuerant adquirenda. super qua re aptissimam conparationem antiqua narratione uulgatam breuiter indicabo.

Fertur beatissimus Iohannes, cum perdicem suis manibus molliter demulceret, philosophum quendam ritu ad se uenatorio uenientem subito conspexisse. qui miratus quod uir tantae opinionis ac famae ad tam parua et humilia se oblectamenta submitteret, tune es, inquit, ille Iohannes; cuius fama insignis atque celeberrima me quoque summo desiderio tuae agnitionis inlexit? cur ergo oblectamentis tam uilioribus occuparis ? cui beatus Iohannes: