Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

unde etiam ille sapientissimus Ecclesiastes uniuersos actus et humana studia mente percurrens sine ulla exceptione pronuntiat: quia non est iustus homo in terra, quifaciat bonum. et non peccabit: id est nemo in hac terra tam sanctus, tam diligens, tam intentus uel potuit umquam uel poterit inueniri, qui uero illi ac singulari bono ita iugiter ualeat inhaerere, ut non cotidie ab eo distractum se sentiat deliquisse. qui tamen cum pronuntietur inmunis a noxa esse non posse, iustus esse nihilominus non negatur.

Quisquis itaque anamarteton, id est inpeccantiam naturae adscribit humanae, non inanibus uerbis, sed conscientiae [*]( 3 Mt. 6, 12 14 I. c. 18 Kccles. 7, 21 (LXX) ) [*]( 2 quae om. KZ\' 4 dimittemaH F1 6 indubitante F nua credere 0 7 tamque saperbia KlZr 8 potoit F 10 ignorantiae et 0 11 aliquos esse posse 0 12 atiua 0 13 cuum 0 14 quotidie 0 cottidie β 15 dicant B1F fingunt] fallant Οβν 17 ecleaiastes BK actos K1 20 peccauit ElF 21 unquam 0 inuenire 0 22 aalet 0 23 at] et Bl quotidie 0 cottidie β 24 quum 0 26 Kip XX B XX F XVIII OK1 anamartheton BFfJ anam.arteti (h era.) 0 corr. )

669
suae nobiscum testimonio ac probatione confligat et tunc demum se absque peccato esse pronuntiet, cum se ab hoc summo bono senserit non auulsum: immo uero quisquis considerans conscientiam suam, ut non dicam amplius, unam saltim synaxin sine ulla uerbi uel facti uel cogitationis interpellatione se deprehenderit celebrasse, absque peccato se esse pronuntiet. proinde quia his omnibus otiosis ac superfluis rebus uolucrem humanae mentis excursum fatemur carere non posse. per hoc utique consequenter sine peccato nos non esse ueraciter confitemur.

nam quantauis circumspectione unusquisque cor suum seruare contendat, numquam id secundum desiderium spiritus sui repugnante carnis condicione custodiet. quanto enim magis profecerit mens humana et ad sinceriorem contemplationis peruenerit puritatem, tanto se inmundiorem quasi per speculum suae puritatis inspiciet, quia necesse est ut, dum animus ad sublimiorem se extendit intuitum et maiora quam agit prospiciens concupiscit, illa in quibus est ut inferiora semper ac uiliora despiciat.

plura siquidem denotat sincerior obtutus paritque sibi maiorem reprehensionis dolorem inreprehensibilis uita et multiplicat gemitus atque suspiria emendatio morum et aemulatio adtenta uirtutum. nemo enim illo in quo profecerit gradu potest esse contentus et quantum quis fuerit mente purgatior, tanto se sordidiorem uidens magis humilitatis quam elationis inuenit causas, quantoque pernicius ad sublimiora conscenderit, tanto amplius praeuidet sibi superesse quo tendat.

denique ille apostolorum eximius, quem diligebat leaus, recumbens supra pectus eius, hanc quasi ex dominico protulit corde sententiam: si [*]( 27 Ioh. 13, 23 28 I Ioh. 1, 8 ) [*]( 1 confligant K1 2 quum 0 se om. (J 3 senserim K1 5 pealtim 0 sinaiim BF sinazin 0 7 pronuntiat 0 quia pro his B 8 uoluerem F 11 sernare cor suam 0 12 desideriun B carnis] carnis sui B conditione Bp 13 proficerit Pl 14 tatem tanto se inmundiorem ...... XXIIII, cap. 9 ertrahendum bonem tuum non patitur desunt in Z: intercidit quaternio integer 16 ut om. K 17 prospicientes F1 19 parique BlF sibimet 0 22 proficerit BlFOKl 23 purgatus 0 24 inueniet caasam 0 pertinacine 0 25 sibimet 0 28 protulerit 0 )

670
dixerimus quia peccatum non habemusipsi nos seducimus et ueritas in nobis non est. itaque si dicentes nos non habere peccatum ueritatem, id est Christum non habemus in nobis, quid aliud proficimus, nisi ut nos hac ipsa professione ex peccatoribus sceleratos atque impios adprobemus.

Postremo si cordi est uerius explorare, utrum possibile sit humanae substantiae anamarteton possidere, a quibus hoc manifestius discere poterimus quam ab his qui carnem suam crucifixerunt cum uitiis et concupiscentiis, et quibus uere crucifixus est mundus? qui cum de cordibus suis.non solum radicitus uitia uniuersa conuulserint, uerum etiam cogitationes ac memoriam peccatorum conentur excludere, nihilominus tamen cotidie fideliter profitentur ne una quidem hora macula se posse carere peccati.

Nec tamen ex eo debemus nos a dominica communione suspendere, quia nos agnoscimus peccatores, sed ad eam magis ac magis* Mt propter animae medicinam ac purificationem spiritus auide festinandum, uerumtamen ea humilitate mentis ac fide, ut indigno3 nos perceptione tantae gratiae iudicantes remedia potius nostris uulneribus expetamus. alioquin nec anniuersaria. quidem digne est praesumenda communio, ut quidam faciunt, qui in monasteriis consistentes ita sacramentorum caelestium dignitatem et sanctificationem ac meritum metiuntur, ut aestiment ea non nisi sanctos atque inmaculatos debere praesumere, et non potius ut sanctos mandosque nos sua participatione perficiant.