Conlationes Patrum (Collationibus)
Cassian, John
John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.
haec, inquam, est lex membris omnium inserta mortalium, quae repugnat legi mentis nostrae eamque a diuino arcet intuitu, quaeque maledicta terra in operibus nostris post agnitionem boni ac mali cogitationum spinas coepit ac tribulos germinare, quarum aculeis naturalia uirtutum semina praefocantur, ne illum panem nostrum, qui de caelo descendit quique confortat cor hominis, edere absque sudore uultus nostri possimus. omne igitur humanum genus huic generaliter legi sine ulla exceptione subicitur. nullus enim est quamuis sanctus, qui supra dictum panem non cam sudore uultus sui et sollicita cordis intentione percipiat. ceterum communi isto pane multi, ut uidemus, diuites sine ullo uultus sui sudore uescuntur..
Quam etiam legem beatus apostolus spiritalem adserit dicens: scimus autem quia lex spiritalis est: ego autem carnalis sum, uenundatus sub peccato. spiritalis enim est lex haec quae iubet nobis, ut in sudore uultus nostri comedamus panem illum uerum qui de caelo descendit, sed nos carnales efficit uenundatio illa peccati.
quod rogo istud cuiusue peccatum est? sine dubio Adae, cuius praeuaricatione atque ut ita dicam negotiatione damnosa [*]( 3 Gen. 3, 17-19 11 Ioh. 6, 33 12 Ps. 103, 15 20 Rom. 7, 14 23 Ioh. 6, 33 ) [*]( 4 germinaoit F generabit 0 6 membris om. F 7 a om. 0 8 quaeque BFO*: qui 0* qua β et qua r quae c 10 naturalia uirtutum] carnis (caritatis m. 2) obtnnaa (a in ras.) /9 11 discendit F 12 nnltns nostri sndore βν 13 post possimus in v cap. 12 incipit 15 panem om. F 19 Kp XIII B XIII FOx 21 ueñudatus 0 22 haec om. βr quam K1 23 illam panem βν de om. 0 24 effecit Ox fecit βν uennmdatio 0 25 adeę 0 26 adque B )
quod etiam inter Adam atque serpentem manifestissime uidemus impletum. ille enim a serpente pretium libertatis suae esu interdictae arboris capiens a naturali libertate discessit illique maluit semet ipsum perpetua dedere seruitute, a quo uetiti pomi letale pretium fuerat adsecutus: qua deinceps condicione constrictus non inmerito omnem posteritatis suae progeniem perpetuo eidem cuius effectus est seruus subdidit famulatu. quid enim aliud seruile coniugium potest procreare quam seruos? quid ergo? numquid emptor iste uersutus et callidus domino uero atque legitimo ius dominationis eripuit? non ita est.