Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

pacto hoc peccatorum personae poterit conuenire quod dicitur: non enim quod uolo facio bonum, sed quod odi malum, hoc ago? sed ne illud quidem: si autem quod nolo, hoc facio, iam non ego operor illud sed quod habitat in me peccatum. quis enim delinquentium nolens se adulteriis fornicationibusque contaminet? quis inuitus proximo tendat insidias? quis ineuitabili necessitate cogatur, ut falso testimonio hominem opprimat furtoue decipiat, ut alterius spolia concupiscat uel sanguinem fundat?

quin immo, ut scriptum est, humanum genus diligenter intentum est ad nequitiam a iuuentute sua. in tantum enim omues uitiorum amore flagrantes desiderant inplere quae cupiunt, ut etiam peruigili cura oportunitatem conmittendi sceleris aucupantes etiam timeant ne libidinum satietate tardius potiantur, et de ignominia [*](2 1. c. 8 1. c. 20 5 1. c. 22-23 14 1. e. 19 16 1. c. 20 22 Gen. 8, 21 (LXX) ) [*]( 1 Bed pro BF: sed Olc sed ex O\';r cf. XIII, 14, 9 ut creatoris nostri clementiae mortale aliquid non pro aequalitate pietatis, sed ex aliqua indulgentiae similitudine conparemus 8 odii 0 5 con-. dilector K1 10 omnis modis F\'0 11 pertineta 0 12 subuecuntur 0 15 odii 0 nee v 24 ut in 0 omnes om. BF more BF . 25 flaglantea F1 fraglantes 0 26 conmittendis claris F aucupantes ..... 27 potiantur] aucupentur p. 27 et 0: ac β om. BF)

640
sua et criminum cumulo gloriantes secundum sententiam obiurgaotis apostoli laudem sibi quandam de confusione conquirant.

quos etiam Hieremias propheta non solum non nolentes nec cum requie cordis et corporis flagitiorum crimina perpetrare, uerum . etiam in tantum eos adserit laboriosis conatibus ut ad effectum eorum perueniant desudare, ut a letali scelerum adpetitu nec obsistentibus eis arduis difficultatibus reuocentur,.

dicens: ut inique agerent, laborauerunt. illud quoque quis dixerit peccatoribus conuenire: itaque ego ipse mente seruio legi dei, carne autem legi peccati, quos nec mente nec carne deo seruire manifestum est? aut quemadmodum hi qui corpore peccant mente seruiant deo, cum uitiorum fomitem caro ex corde concipiat et ipse auctor utriusque naturae fontem atque originem peccatorum ex eo pronuntiet emanare de corde, inquiens, procedunt cogitationes malae, adulteria, fornicationes, furta, falsa testimonia et cetera?

quamobrem euidenter ostenditur nullo modo hoc de peccatorum intellegi posse personis, qui non solum non oderunt, sed etiam diligunt mala et in tantum deo nec mente nec carne deseruiunt, ut ante delinquant mente quam carne, et priusquam corporis expleant uoluptatem, praeueniantur mentis suae cogitationumque peccato.

Superest igitur ut uirtutem sensus ex intimo dicentis metiamur adfectu, et quid beatus apostolus dixerit bonum quidue conparatione eius pronuntiauerit malum non nuda significatione uerborum, sed eodem quo ille discutiamus intuitu, [*](2 cf. Phil. 3, 19 8 Hierem. 9, 5 9 Rom. 7, 25 15 Mt. 16, 19 ) [*](3 iheremias 0 . 4 cordis et om. βr flagitiorum eius β : fl. eos c 7 eis scripsi: eos B om. FΟβν irduis difficultatibus om. F 9 peccatori BF 10 autem lege B 11 aut] ut Kl . quemammodum B 12 hii BFOKZ1 . qui om. βr peccent corpore §r peccant corpore c seruiant K\'Zr: seruiunt BFOK\' c 16 fornicatiooes. furta om. BF falsa testimonia om. Οβν (cf. Inst. VI, 2) 21 carne] corpore βν corporis] carnis ęv 22 suae om. pc 23 uirtutum FKZ1 \'24 metiamus Kl adfectu K: aff. rell. 25 conparationi BF non] nec BFO\')

641
intellectum quoque eius secundum dignitatem pronuntiantis ae meritum perscrutemur. tunc enim sententias deo inspirante prolatas secundum propositum ac uoluntatem eius conprehendere poterimus, cum eorum a quibus promulgatae sunt statum ac meritum perpendentes non uerbo, sed experimentis parem induerimus adfectum, pro cuius qualitate sine dubio uel concipiuntur uniuersi sensus uel sententiae proferuntur.

quamobrem quid sit principaliter bonum quod apostolus non potuerit perficere. cum uellet, diligentius indagemus. multa enim nouimus bona, quae beatum apostolum omnesque illius meriti uiros et habuisse per naturam et adquisisse per gratiam negare non possumus. est enim bona castitas, laudabilis continentia, miranda prudentia, larga humanitas, circumspecta sobrietas, modesta temperantia, pia misericordia, sancta iustitia: quae omnia in apostolo Paulo eiusdemque consortibus ita plena atque perfecta fuisse non dubium est, ut uirtutum magisterio potius quam uerborum ab eis religio doceretur.