Conlationes Patrum (Collationibus)

Sicut ergo nihil praeponendum est caritati, ita furori uel iracundiae nihil est e contrario postponendum. omnia namque, quamuis utilia ac necessaria uideantur, spernenda sunt tamen, ut irae perturbatio deuitetur, et omnia etiam quae putantur aduersa suscipienda atque toleranda sunt, ut dilectionis pacisque tranquillitas inlibata seruetur, quia nec ira atque tristitia perniciosius quicquam nec caritate utilius est credendum.

Nam quemadmodum carnales adhuc et inbecillos fratres ob uilem terrenamque substantiam cita inimicus bile disiungit, ita etiam inter spiritales gignit pro intellectuum diuersitate discordiam, ex qua sine dubio contentiones rixaeque uerborum, quas apostolus damnat, plerumque consurgunt: unde consequenter diuortia inter unianimos fratres hostis [*](1 Mt. 5, 22 7 I Tim. 2, 4 26 cf. Gal. 5, 20 ) [*](1 tuam] uestram TOv: om. Π cf. cap-17,1 3 delinire 2T 4 dispicias Π modo namque T 5 adaersum 0 6 contempni II debere contemni T 7 aput 20 9 interitam et n 10 ille 2 unam 2 13 cott. T 14 non distinguit Υ 17 diuitetur Π1etiam] enim 77 20 adque 0 tristitiae IP pernit. IIT 22 non distinguit T inbeccillos 2 inbicillos T1 inbecilles Π2ϒ2(v) 23 cito T citra 0 uile 0 27 diuorsia 2 nnianimos XO\': unanimos ΠΥΟ2 hoatee 77 )

Quapropter ad conseruandam perpetuam et indiuiduam caritatem nihil prodest primam causam amputasse discidii, quae nasci solet de rebus caducis atque terrenis, et uniuersa despexisse carnalia atque omnium quibus noster usus indiget rerum indiscretam conmunionem fratribus permisisse, nisi etiam secundam, quae sub specie spiritalium sensuum nasci solet, similiter abscidentes adquisierimus in omnibus humilem sensum et consonas uoluntates.

Memini namque, eam me adhuc adhaerere consorti aetas iunior hortaretur, huiusmodi nobis intellegentiam uel in moralibus disciplinis uel in scripturis sacris frequenter insertam, ut nihil ea uerius nihilque rationabilius crederemus. sed cum in unum conuenientes sententias nostras promere coepissemus, quaedam conmuni examinatione discussa primum ab altero falsa ac noxia notabantur, mox deinde ut perniciosa eonmnni pronuntiata iudicio damnabantur: quae in tantum. prins infusa a diabolo uelut luce fulgebant, ut facile potuissent generare discordiam, nisi praeceptum seniorum ueluti diuinum quoddam oraculum custoditum ab omni nos contentione reuocasset, quo ab illis legali quadam sanctione praescriptum est, ut neuter nostrum plus iudicio suo quam fratris crederet, si numquam uellet diaboli calliditate deludi.

Etenim saepe illud quod apostolus dicit probatum est euenire: ipse enim Satanas transfigurat se in [*]( 2 Prov. 10, 12 (LXX) 28 II Cor. 11, 14 ) [*]( 2 «alamonis Σ Π 3 protegit (xαλʋ́πτει) 77 c 6 prodeest 0 pntasse 2 9 promisisse 2 permississe 11 11 adquesicriraus 77 12 sensuum et consonans 11 13 consorti* III coneortio H* T consortii 0 15 sanctis 0 17 promerere Π1. 19 pernit. ΠΥ 21 diabulo Π1 22 uelut IIOv uelud T 24 quod TO perMriptum JIO 25 crederit IP \' 27 non distinguit T in % uerba etenim saepe illnt quod apostolus dicit bis scripta sunt: in medio corum rasura est; fortasse fuiit XI )

si qua ergo consolatio in Christo, si quod solacium caritatis, si qua uiscera et miserationes, inplete gaudium meum, ut idem sapiatis, eandem caritatem habentes, unanimes, id ipsum sentientes, nihil per contentionem neque per inanem gloriam, sed in humilitate superiores uobismet ipsis alterutrum arbitrantes, et illud: honore alterutrum praeuenientes, ut plus unusquisque consorti suo scientiae et sanctitatis adscribens summam discretionis uerae in alterius magis quam suo credat stare iudicio.

Saepe autem accidit siue inlusione diaboli siue intercessu erroris humani, quo nullus est in hac carne qui falli uelut homo non possit, ut et ille interdum qui acrioris ingenii scientiaeque maiori/ est aliquid falsum mente concipiat, et ille qui tardioris ingenii ac minoris est meriti rectius aliquid ueriusque praesentiat. et idcirco nullus sibi quamuis scientia praeditus inani tumore persuadeat quod possit conlatione alterius non egere. nam etiamsi iudicium eius diabolica non [*]( 10 Phil. 2, 1-3 17 Bom. 12, 10 ) [*]( 1 taetram 77: tetram ∑ΥΟ 2 fmudulentur TP fraudolenter r: om. X effundat ∑Π2 offendat 0 4 seiiores Π1 7 post interitu in ZT est: XI pernit. 77 9 executor 0 11 connlatio JP 12 uiscera miserationis Tv 15 contentione Π 16 in om. TO humilitatem Π1 17 honore mutuo TO alterntrum om. 0 19 somma II 20 quam in Tv 21 sine inlusione diaboli om. T 22 quo] quod 0 26 persentiat Ov quaois Π 27 in collatiose T )

Denique in tantum uirtus caritatis extollitur, ut eam beatus Iohannes apostolus non solum rem dei, sed etiam deum esse pronuntiet dicens: deus caritas est: qui manet in caritate, in deo manet et deus in ipso. nam usque adeo illam diuinam esse perspicimus, ut illud apostoli manifestissime uigere sentiamus innobie: quoniam caritas dei diffusa est in cordibus nostris per spiritum sanctum qui habitat in nobis. quod tale est acsi dicat: quoniam deus diffusus est in cordibus nostris per spiritum sanctum qui habitat in nobis. qui etiam, cum ignoremus quid debeamus orare, interpellat pro nobis gemitibus inenarrabilibus: qui autem scrutatur corda, scit quid desideret spiritus, quoniam secundum deum postulat pro sanctis.