Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

quo audito haereticus coram circumstanti plebe pudore constrictus cum ad praesens praebere se condicioni propositae simulasset adsensum seque adfuturum in crastinum promisisset, postero die expectantibus uniuersis, qui studiosius ad condictum locum spectaculi huius cupiditate confluxerant, exterritus conscientia suae infidelitatis aufugit ac protinus ab uniuersa Aegypto transmigrauit. quem cum beatus Macarius usque ad horam nonam cum populis praestolatus pro sua conscientia declinasse uidisset, adsumens plebem, quae ab illo fuerat deprauata, ad condicta sepulchra perrexit.

hunc autem Aegyptiis morem Nili fluminis inuexit eluuies, ut, quoniam uniuersa terrae illius latitudo instar inmensi pelagi non paruo anni tempore solita aquarum eruptione contegitur, ita ut nulla tunc cuiquam uiandi copia nisi lemborum transuectione tribuatur, corpora mortuorum pigmentis condita redolentibus in [*]( 5 I Cor. 4, 20 8 cf. Iac. 2, 14 ) [*]( 1 macharius TIT ut om. 0 4 ad om. Z adducere Π T (non O) 5 macharias IITO 6 inquid ΠO 7 sepnlcra O 9 manifestissime Tv 10 testimonia II 11 sed] sed in 71 13 auditu Π1 ereticua 0 circumstante IPT podore Π. 14 se om. T conditioni TIT 16 exspect. II 17 spectaculi huius ...... §. 6 fin. praestigiis fidem desunt in II, uno archetypi folio deperdito: librarium fugisse hunc defectum inde colligitur, quod in eadem linea scribere perrexit confluxerunt 0 18 aufugit] haut fugit Σ 19 macharius T 20 ad om. T 22 sepulcra 0 25 inruptione T 26 limborum 2 )

430
editioribus cellulis recondantur. nam madens ebrietate continua terrae illius solum humandi arcet officium. si qua enim cadauera defossa susceperit, euomere ad superficiem suam inundationum nimietate conpellitur.

cum igitur antiquissimo cuidam cadaueri beatus Macarius adstitisset, ait: o homo, si uenisset huc mecum haereticus ille filius perditionis et adstante ipso nomen Christi dei mei inuocans exclamassem, utrumne coram his, qui paene eius fuerant fraude subuersi, surrecturus fuisses edicito. tum ille consurgens adnuentis uoce respondit. quem interrogans abbas Macarius quidnam fuisset aliquando, cum frueretur hac uita, uel qua hominum fuisset aetate aut si nomen Christi tunc temporis cognouisset, ille sub antiquissimis regibus se uixisse respondit Christique nomen adseruit illis se nec audisse temporibus.

oui rursus abbas Maoarius, dormi, inquit, in pace cum ceteris in tuo ordine, a Christo in fine temporum suscitandus. haec igitur eius uirtus et gratia quantum in ipso fuit semper fortasse latuisset, nisi eum necessitas totius prouinciae periclitantis et erga Christum plena deuotio amorque sincerus istud exercere miraculum conpulisset. quod utique ut ab eo fieret non ostentatio gloriae, sed caritas Christi et totius plebis extorsit utilitas: ut beatum quoque Heliam fecisse Regnorum lectio manifestat, qui ignem de caelo super hostias inpositas pyrae idcirco descendere postulauit, ut periclitantem pseudoprophetarum praestigiis fidem totius populi liberaret.

Quid etiam abbatis Abrahae gesta conmemorem, qui α̒πλοʋ̃ς, id est simplex pro simplicitate morum et innocentia cognominatur? qui cum metendi gratia ad Aegyptum [*]( 1 recondantar 2 6 macharius TO *it om. TO homo iaquid TO 7 ipso] illo 0 8 fraude fuorant T 10 abbaej beatas 0 macharios TO quidnam] qui T 14 ille 0 ruraū 0 macharius T macarias abbas 0 15 inquid 0 16 flnem 0 18 prouintiAe T 19 iatut H 20 ostentatione X 22 eliam 0 28 hostiam impositam T pirae 2 24 eeudoprof. 0 25 populi] polu II, corr. in populo 26 qaod II1 conmemorarem 2 commorarem TP 27 anaoic 0 simplicitatem Π1 28 gratiam JP )

431
de heremo diebus Quinquagensimae perrexisset et a muliere quadam paruulum suum lactis inopia iam tabidum atque seminecem praeferente lacrimosis precibus fuisset obstrictus, calicem ei aquae potandum inpresso crucis signaculo dedit, cuius haustu confestim mirum in modum arida iam penitus ubara lactis copia redundante fluxerunt.

Vel cum idem ipse pergens ad uicum circumdatus est inludentium turbis, qui subsannantes ostendebant ei quendam hominem contracto genu multis iam annis gressus officio destitutum et antiqua debilitate reptantem, ac temptantes eum, ostende, aiebant, abba Abraham, si seruus es dei, et restitue hunc pristinae sanitati, ut nomen Christi quem colis uanum non esse credamus. tum ille confestim inuocato Christi nomine inclinans se et adprehendens aridum pedem hominis traxit. cuius taCtu continuo siccum genu incuruumque directum est ac recepto ueu gressuum, quem obliuioni iam tradiderat annosa debilitas, laetus abscessit.

Hi itaque uiri nihil sibi pro talium mirabilium uirtute donabant, quia non haec suo merito agi, sed domini misericordia fatebantur, apostolicis uerbis in admiratione signorum humanam gloriam refutantes: uiri fratres, quid miramini in hoc, aut nos quid intuemini, quasi nostra uirtute aut pietate fecerimus hunc ambulare? nec quemquam in donis ac mirabilibus dei, sed potius ex propriis uirtutum fructibus praedicandum esse censebant, qui industria mentis et operum uirtute generantur.

plerumque enim, ut supra iam dictum est, homines mente corrupti, reprobi circa [*]( 21 Act. 3, 12 ) [*]( 1 quinquagusimae (sic !) II quinqaageaime 0 2 qaaedsm II inopiam II1 iam om. Π 3 adstrictus T 4 potandom Π1 5 immodam 0 6 copia lactis IIv 9 contractn S 10 temtantes S 11 oetendere T agebant II habraham T 14 inclinans se] inelinaase Π1O 15 caruumque Tc 16 gressum SO 18 hii T\'0 19 haec] ex S misericordiam Π1 21 uirl] ut T admiramini IIOv 22 in om. T aut] ut 0 24 ac mirabilibus] mirabilium T 27 iam om. T )

432
fidem, in nomine domini et daemonia expellunt et uirtutes maximas operantur. de quibus cum apostoli causarentur et dicerent: praeceptor, uidimus quendam in nomine tuo eicientem daemonia, et prohibuimus eum, quia non sequitur nobiscum, licet eisdem ad praesens responderit Christus: nolite prohibere: qui enim non est aduersus uos, pro uobis est, tamen eis in fine dicentibus: domine domine, nonne in tuo nomine prophetauimus, et in tuo nomine daemonia eiecimus, et in tuo nomine uirtutes multas fecimus? responsurum se esse testatur: quia numquam noui uos: discedite a me, operarii iniquitatis.

et idcirco etiam istos, quibus hanc gloriam signorum atque uirtutum pro merito sanctitatis ipse concessit, ne in his extollantur admonet dicens : nolite gaudere quia daemonia uobis subiciuntur, gaudete autem quia nomina uestra scripta sunt in caelis.