Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

obseruate igitur in primis, et maxime tn, Iohannes, cui magis ad cnstodienda haec quae dicturus sum aetas adhuc adulescentior suffragatur, ne studium lectionis ac desiderii tui labor uana elatione cassetur, ut indicas summum ori tuo silentium. hic est enim primus disciplinae actualis ingressus, ut omnium seniorum instituta atque sententias intento corde et quasi muto ore suscipias ac diligenter in pectore tuo condens ad perficienda ea potius quam ad docenda festines. ex hoc enim cenodoxiae pemiciosa praesumptio, ex illo autem fructus spiritalis scientiae pnllulabunt.

nihil itaque in conlatione seniorum proferre audeas, nisi quod interrogare te aut ignoratio nocitura aut ratio necessariae cognitionis inpulerit, ut quidam uanae gloriae amore distenti pro ostentatione doctrinae ea quae optime norunt interrogare se simulant. inpossibile enim est eum, qui proposito adquirendae laudis humanae studio lectionis insistit, donum uerae scientiae promereri. nam qui hac passione deuinctus est, necesse est ut aliis quoque et maxime superbiae uitiis obligetur: et ita in actuali atque ethica congressione prostratus scientiam spiritalem quae ei ea nascitur [*]( 2 Ps. 100, 1-2 ) [*]( 3 intellegit Π2ΥΟv 4 spiritali 2 spiritali ΠΟv 11 iohanniB IP 0 iohannes T 12 adulisc. II 13 relatione 2 15 post ingressos addunt ΠΥΟv: omnis quippe labor hominis in ore ipsius (Eccl. 6,7) et 18 coenodoxiae 2 pernit. Π 19 praeenmtio ∑ (0) 21 interrogationum T 22 necessaria 2 necessarie T ut] non nt T 24 eat enim TOr 27 deuictus ΠΥ1 )

409
minime consequetur. esto ergo per omnia citus ad audiendum, tardus antem ad loquendum, ne cadat in te illnd quod notatur a Salomone: si uideris uirum uelocem in uerbis, soito quia spem habuit insipiens magis quam ille, nec quemquam uerbis docere praesumas quod opere ante non feceris.

hanc enim nos ordinem tenere debere etiam exemplis suis dominus noster instituit, de quo ita dicitur: quae coepit Iesus facere et docere. oaue igitur ne ante actum prosiliens ad docendum in illorum numero deputeris, de quibus in euangelio dominus ad discipulos loquitur: quae dicunt uobis seruate et facite, secnndum opera uero eorum nolite facere: dicunt enim et non faciunt. alligant autem onera grauia et inportabilia et inponunt ea super umeros hominum, ipsi autem digito suo nolunt ea mouere. si enim ille qui unum mandatum minimum soluens docuerit sic homines, minimus uocabitur in regno caelorum, qui multa et maiora neglegens docere praesumpserit consequens profecto est ut non iam minimus in regno caelorum, sed in gehennae supplicio maximus habeatur.

et ideo canendam tibi est ne illorum ad docendum inciteris exemplis, qui peritiam disputandi ac sermonis afluentiam consecuti, quia possunt ea quae noluerint ornate copioseque disserere, scientiam spiritalem possidere creduntur ab his qui uim eius et qualitatem disoernere non nouerunt. aliud namque est facilitatem oris et nitorem habere sermonis et aliud uenas ac medullas caelestium intrare dictorum ac profunda et abscondita sacramenta pnrissimo cordis oculo contemplari, quod nullatenus humana [*]( 1 lac. 1, 19 8 Prov. 29, 20 (LXX) 8 Act. 1, 1 11 Mt. 23, 3—4 16 Mt. 5, 19 ) [*]( 1 consequatur Π2 8 salamone 2 (non II) 4 habet Tv 6 ficeriB II debere om. T 7 quo] qua II 9 actuum 2 in cm. n 10 discipulos suos Tc 14 humeros TO 18 neolegens 2 praesnmserit ∑(O) 20 snppliciis T est tibi T 22 afflnentiam T possint S 24 et qualitatem] aequalitatem 2 27 intradictorum Π. )

410
doctrins nec cruditie saocularissed sola puritas mentis per inluminationem spiritas possidebit.

Festinandum igitur tibi set si ad ueram scripturarum u scientiam peruenire, ut humilitatem cordis inmobilem primitus consequaris, quae te m ad illam quae inflat, sed ad eam quae inluminat scientiam caritatis consummatione perducat. inpossibile namque est inmundam mentem donum scientiae spiritalis adipisci. et idcirco omni cautione deuita, ae tibi per studium lectionis non scientiae lumen nec illa perpetua quae per inluminationem doctrinae promittitur gloria, sed instrumenta perditionis de adrogantiae uanitate nascantur.

deinde hoc tibi est omnimodis enitendum, ut expulsa omni sollicitudine et cogitatione terrena adsiduum te ac potius iugem sacrae praebeas lectioni, donec continua meditatio inbuat mentem tuam et quasi in similitudinem sai formet, aream quodammodo ex ea faciens testamenti, habentem scilicet in se duas tabulas lapideas, id est duplicis instrumenti perpetuam firmitatem: urnam quoque auream, hoc est memoriam puram atque sinceram, quae reconditum in se manna perpetua tenacitate conseruet, spiritalium scilicet sensuum et angelici illius panis perennem caelestemque dulcedinem: nec non etiam uirgam Aaron, id est summi uerique pontificis nostri Iesu Christi salutare uexillum, inmortalis memoriae semper uiriditate frondescens.

haec namque est uirga quae poeteaquam de Iesse radice succisa est ninaeins mortificata reuirescit. haec autem omnia duobus Cherubin, id est historicae et spiritalis scientiae plenitudine protegentur. Cherubin enim interpretatur scientiae [*]( 5 cf. I Cor. 8,1 17 sqq.] cf. Hebr. 9,4—5 24 ef. Eaai. 11,1 ) [*]( 2 posaidebit X: obt (opt. T) inebit ΠΥΟv 4 scientiam nis 27c sc. peruenire desideras Or 5 consequeris IP 8 dinita Π1 9 nec] ne II 11 arrog. STO adrogantia* (e eras.) II uanitatis nascatar II 13 assiduum 2TO 14 imbaat ∑Π 16 in se scilicet IITc 18 urnam] nnam 2 auream quoque T 21 clulcidiaem Π1 24 iessae II radioe gese 0 25 saicua Π1 mortificate II1 26 chaerubin ∑Π cherabim Υ, item infra hyetor. T 27 proteguntur IPTv protegetur 0 )

411
multitudo: quae propitiatorium dei, id est placiditatem pectoris tui iugiter protegent et a ounotis spiritaliom nequitirum incursibus obumbrabunt. et ita mens tua non solum in arcam diuini testamenti, uerum etiam in regnum sacerdotale prouecta per indissolubilem puritatis affectum quodammodo absorta spiritalibus disciplinis illud inplebit pontificale mandatum, quod a legialatore ita praecipitur: et de sanctis non egredietur, ne polluat sanctuarium dei, id est cor suum, in quo iugiter habitaturam se dominus repromittit dicens: inhabitabo in eis et inter illos ambulabo.