Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

magis enim ducitur insipientia, quia seruus durus non emendabitur uerbis: sienim et intellexerit, non oboediet. et: in aures inprudentis noli quicquam dicere, ne forte inrideat sapientes sermones tuos. et: ne dederitis sanctum canibus, neque miseritis margaritas uestras ante porcos, ne forte conculcent eas pedibus suis et conuersi disrum pant uos. oportet itaque ut huiusmodi hominibus spiritalium sensuum contegens sacramenta efficaciter canas: in corde meo abscondi eloquia tua: ut non peccem tibi.

sed dices forsitan: et quibus diuinaxumis scripturarum dispensanda sunt sacramenta? docet te sapientissimus Salomon: date, inquit, ebrietatem his qui in tristitia sunt, et uinum bibere his qui in doloribus sunt, ut obliuiscantur paupertatis, et dolorum suorum non meminerint amplius, id est his qui pro paenitudine actuum pristinorum maerore atque tristitia deprimuntur, spiritalis scientiae iucunditatem uelut uinum, quod laetificat cor hominis, afluenter infundite eosque salutaris uerbi crapula refouete, ne forte iugitate maeroris ac letali desperatione demersi abundantiore tristitia absorbeantur qui eiusmodi sunt.

de illis uero qui in [*]( 2 Prov. 24, 15 (LXX) 3 Prov. 19, 10 (LXX) 4 Prov. 18, 2 (LXX) 6 Proy. 29, 19 (LXX) 7 Prov. 23, 9 (LXX) 9 Mt. 7, 6 14 Ps. 118, 11 17 Prov. 31, 6-7 (LXX) 22 Ps. 108, 15 25 II Cor. 2, 7 ) [*]( 1 illndque] et illud T salamon ΣΙΙΥ1 2 pascuam T paschuam O 4 sapientia∗ II 5 dicitnr Tc 7 et in om. II anre 0 9 sanctum... 10 miseritia om. II 11 ea II 15 dicis II Υ (non O) 16 scribt. T1 17 ualamoa ∑ ΙΙΥ1 inquid O is 2, item infra 19 ut om. 0 22 scientiae spiritalis T iocund. II 23 affluenter II2 Υ 24 singularis Σ 25 dimersi abundantiori TO )

423
tepore ac neglegentia constituti nullo cordis sui dolore mordentur ita dicitur: nam qui suauis et sine dolore est, in egestate erit. quanta potes igitur cautione deuita, ne uanae gloriae amore distentus illius quem propheta conlaudat particeps esse non possis, qui pecuniam suam non dedit ad usuram.

omnis enim qui eloquia dei (de quibus dicitur: eloquia domini, eloquia casta: argentum igne examinatum, probatum terrae purgatum septuplum) humanae laudis amore dispensat, pecuniam suam erogat ad usuram, non solum nullam pro hoc laudem, sed etiam supplicia meriturus. ob hoc enim pecuniam domini maluit profligare, ut ex ea temporalem consequeretur ipse mercedem, non ut dominus, sicut scriptum est, ueniens reciperet quod suum est cum usura.

Duabus autem ex causis inefficacem spiritalium rerum constat esse doctrinam. nam aut ille qui docet inexperta conmendans uano uerborum sono instruere nititur auditorem, aut certe nequam ac uitiis refertus auditor salutarem spiritalis uiri sanctamque doctrinam obdurato corde non recipit: de quibus dicitur per prophetam: excaecatum est enim cor populi huius, et auribus grauiter audierunt: et oculos suos concluserunt: ne quando uideant oculis suis, et auribus suis audiant, et corde intellegant, et conuertantur, et sanem illos.

Nonnumquam tamen dispensatoris nostri dei, qui omnes homines uult saluos fieri et ad agnitionem [*]( 2 ProVe 14, 23 (LXX) 5 Ps. 14, 5 7 Ps. 11, 7 13 Mt. 25, 27 20 Esai. 6, 10 (LXX) 25 I Tim. 2, 4 ) [*]( 1 neclegentia 2 2 dicuntur 2 3 diuita II 4 more I prof. II 9 paecuniam ergo suam 2 11 enim] enim in 2 pecunias II 12 prosequeretur 2 14 usuris T 15 XVIIII 0 spiritalem T 16 rerum om. T inexpertam II 18 ac] aut 0 salutaris II 19 obdnrato IIO2 : obturato ΣΥΟ1υ 20 prof. II 22 et ante oculos om. 0 clauserunt T 23 suis post oculis om. T 25 non distinguit 0 nostri] nisi II2, sed rursum deletum; vide fuisse ΝΙ̃f = nostris 26 saluus IP saluos uult 2 )

424
ueritatis uenire, munifica liberalitate conceditur, ut is qui dignum se euangelicae praedicationi inreprehensibili conuersatione non praebuit pro salute multorum spiritalis doctrinae gratiam consequatur. quibus autem modis etiam charismata curationum ad expellendos daemonas a domino concedantur, consequens est ut simili disputatione pandamus, quam consurgentes ad refectionem in uesperam reseruemus, quia efficacius semper corde concipitur, quidquid sensim et absque nimio labore corporis intimatur. [*]( 1 hiB II1O 2 pnedlcationis II 4 ariBm. 0 (passim) 5 daemones II2Υ2υ 7 qui Π1 8 conspicitur Π quicquid Υ2O 9 Explicit abbatis nesterotis de spiritali scientia eonlatio (conL de sp. stientia II). Incipit (Incepit II1) eius (ciusdem II) secunda (om. H) de charismatibus diuinis ΣΙΙ Explicit collatio abbatis nesterotis prima de spiritali scientia T Capitula abbatis nesterotis de charismatibus diuinis Σ Incipiunt capitnla II Ineipinnt capitula de secunda conlatione einsdem senis T Expl colt abbatis neetoris de spiritali scientia. amen. Incipit eiusdem sei uiri secunda. Capitnla 0 )