Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

nt ergo haec in te scientia spiritalis perpetua soliditate roboretur nec ea iam temporarie perfruaris sicut illi qui eam non suo studio,. sed aliena relatione contingunt et uelut aSrie ut ita dixerim odore percipiunt, sed ut sensibus tuis inuiscerata quodammodo et perspecta atque palpata condatur, illud omni obseruantia custodire te conuenit, ut etiamsi ea quae optime nosti forte audieris in conlatione proferri, non ex hoc quod tibi iam nota sint aspernanter fastidioseque suscipias, sed ea cordi tuo illa auiditate conmendes, qua debent desiderabilia salutis uerba uel auribus nostris indesinenter infundi uel de nostro iugiter ore proferri.

quamuis enim adhibeatur sanctarum rerum crebra narratio, numquam tamen animae sitim uerae scientiae sustinenti satietas generabit horrorem, sed ea cotidie uelut noua ac desiderata suscipiens quanto frequentius hauserit, tanto auidius uel audiet uel loquetur et confirmationem potius perceptae scientiae ex eorum repetitione quam ullum ex frequenti capiet conlatione fastidium. euidens namque est tepidae ac superbae mentis indicium, si uerborum salutarium medicinam quamuis studio nimiae adsiduitatis ingestam fastidiose neglegenterque suscipiat: anima enim quae in satietate est fanis inludit, animae autem egenti etiam amara dulcia uidentur.

si itaque haec diligenter excepta et in recessu mentis condita atque indicta fuerint taciturnitate signata, postea ut uina quaedam suaue olentia et laetificantia cor hominis, cum sensuum canitie et patientiae fuerint uetustate decocta, cum magna sui fragrantia de uase [*]( 22 Proy. 27, 7 (LXX) ) [*]( 1 imbuta ∑Π . 2 haec ergo T 8 solidatate II 4 tempore T 5 relatio Π1 6 quoddammodo Π1 7 palliata T* observatione T 8 obtime 0 9 proferre II 10 sunt T 14 ereba II 15 sustenenti 7P quotidie 0 21 nimiae] animae Π 22 neclegenterque Z 23 fanis] fami T 24 nidenter H1 25 et om. T indicta IPr: indita rell. 27 quum O canitiae 2 28 flagrantia ∑ΠΥ franglantia 0 )

416
tai peetoris proferentar et tamquam perennis fons de experientiae uenis et miignis uirtutum meatibus redundabunt fluentaque continua aelat de quadam abysso tai cordis effundent.

eueniet namque in te illud, quod in Prouerbiis ad illum didtar qui haec opere consummauit: bibe aquas de tais uasis et de puteorum taoram fonte. superefflaant tibi aquae de tio fonte, in tuas autem plateas pertranseant aquae tuae, ac secundum Esaiam prophetam eris quasi hortus inriguus, et sieat fons aquarum, caias non deficient aquae. et aedificabuntur in te deserta a saeculis: fundamenta generationis et generationis suscitabis: et uocaberis aedificator saepium, auertens semitas in quietem.

illa enim tibi beatitudo proueniet quam idem propheta promittit: et non faciet dominus auolare a te ultra doctorem tuum: et erunt oculi tui uidentes praeceptorem tuum. et aures tuae audient uerbum post tergum monentis: haec uia, ambulate in ea neque ad dexteram neque ad sinistram. atque ita fiet ut non solum omnis directio ac meditatio cordis tui, uerum etiam cunctae euagationes atque discursus cogitationum tuarum sint tibi diuinae legis sancta et incessabilis ruminatio.

Inpossibile est autem haec sicut praefati sumus inexpertum quemquam uel agnoscere uel docere. nam qui ne ad percipiendum quidem capax eet, quomodo erit idoneus ad tradendum ? de quibus tamen etiamsi aliquid docere praesumpserit, inefficax procul dubio et inutilis usque ad aures [*]( 5 Prov. 5, 15-16 (LXX) 9 Esai. 58, 11—12 15 Eaai. 80, 20-21 ) [*](1 tui T 3 sui Υ 4 illad in te T 5 aquam TO 6 superfluant II 8 eseiam ∑Π 9 prof. II 11 sacculis et T 12 et generationil] suscitans T suscitabis] suscitaberia ZO 18 sepium 0 semitam ∑ in qaietem] iniquitatum T, sed itatum in ras. m. 2, et c 14 prof. II 15 faciet a te dominus anolare a te X 18 postergam TO haec est uia T 22 incessabiles Π1 23 autem] aut X: om. II 25 nec 0 26 praesamserit ∑O )

417
tantnmmodo audientium eius sermo perueniet, cor autem eorum penetrare non poterit inertia operum et infructuositate suae proditus uanitatis, quia non de thesauro bonae promitur conscientiae, sed de inani praesumptione iactantiae.

inpossibile namque est inmundam animam, quantalibet desudauerit lectionis instantia, adipisci scientiam spiritalem. nemo enim in uas faetidum atque corruptum unguentum aliquod nobile aut mei optimum aut pretiosi quicquam liquoris infundit. facilius enim quamuis odoratissimum myrum semel horrendis inbuta faetoribus testa contaminat quam ut aliquid ex eo suauitatis aut gratiae ipsa concipiat, quia multo citius munda corrumpuntur quam corrupta mundantur.

ita igitur et uas pectoris nostri, nisi prius fuerit ab omni faetidissima uitiorum contagione purgatum, non merebitur suscipere illud benedictionis unguentum de quo dicitur per prophetam: sicut unguentum in capite, quod descendit in barbam Aaron, quod descendit in oram uestimenti eius, nec illam scientiam spiritalem et eloquia scripturarum quae dulciora sunt super mei et fauum inpolluta seruabit. quae enim p articipatio iustitiae cum iniquitate? aut quae societas luci cum tenebris? quae autem conuentio Christi ad Beliar?

GERMANVS: Definitio ista nequaquam uidetur nobis ueritate fulciri aut probabili ratione subnixa. cum enim omnes qui fidem Christi aut nequaquam suscipiunt aut inpia dogmatum prauitate corrumpunt inmundi cordis esse manifestum sit, quomodo multi Iudaeorum atque haereticorum uel [*]( 15 Ps. 132, 2 19 Ps. 18, 11 20 II Cor. 6, 14—15 ) [*]( 3 proditas! prepeditus II2 uanitates II1 4 scientiae T praesamtione ∑0 7 fetidum TO (passim) correptum II1 ungentum II aliquot 2 8 obtimum 0 licoria 0 9 myrram ZT* mustum II2 10 teste IP aliqait II (∑) 11 conspiciat II1 quia] qui 2 12 mandentar T 13 peccatoris II1 15 ungentum II bis prof. II 17 horam 2 orS II, S in ras. m. 2 18 Bcribt. Tl 19 seraaoit 2 21 qa 0 tenebras 2 22 belial IPTOv ) [*]( XIII. Cass. 2. ) [*]( 27 )

418
etiam catholicorum, qui diuersis uitiis inuolunntur, perfectam Bcripturarum scientiam consecuti de spiritalis dootrinae magnitudine gloriantur, et e contra sanctorum uirorum innumera multitudo, quorum cor ab omni peccatorum contagione purgatum est, simplicia fidei pietate contenta profundioris scientiae ignorat arcana? quemadmodum ergo stabit ista sententia, quae scientiam spiritalem soli cordis tribuit puritati?