Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

omsia uestra sunt, siue Paulus sine Apollo siue Cephas, sine mundus siue uita siue mors, siue praesentia siue futura: omnia uestra sunt. ad quam [*](4 Luc. 15, 19 10 1. c. 17-19 24 Ioh. 16, 15 25 I Cor. 3, 22 ) [*](1 uenire T 4 post tuus addunt ΠΥΟv: fac me sicnt nnum de mercennariis tuis: quae uerba hic minus quadrare, infra autem recte potita esae manifestum est 5 seliquas 0 ei] et II 6 id est umorum sordibus II 8 horrore 0 tam II1 10 quantum II1 11 et cm. II 14 tnns] tns 0 15 ista II ad istam T patientiae II 16 uoce II2 18 dilectione 0 20 quij quia II1 27 oefhaa S cefiu II chefas 0 hic mnndns T 28 omnia enim uestra Υ Vulg. )

320
similitudinem etiam saluatoris praecepta nos prouocant: estote, inquit, nos perfecti, sicut et pater uester caelestis perfectus est in illis enim nonnumquam solet interrumpi bonitatis affectus, cum aliquo uel tepore uel laetitia uel oblectatione uigor animi relaxatus ant metum ad praesens gehennae aut desiderium subtrahit futurorum.

et est quidem in illis gradus cuiusdam profectus inbaens nos, ut dam uel poenarum metu uel praemiorum spe incipimus uitia declinare, ad caritatis gradum transire possimus, quia timor, inquit, non est in caritate, sed perfecta caritas foras mittit timorem: quoniam timor poenam habet, qui autem timet non est perfectus in caritate. nos ergo diligamus, quia deus prior dilexit nos.

non ergo aliter ad illam ueram perfectionem conscendere poterimus, nisi, quemadmodum nullius alterius nisi nostrae salutis gratia prior nos ille dilexit, ita eum nos quoque nullius alterius rei nisi sui tantum amoris dilexerimus obtentu. quamobrem studendum nobis est, ut de hoc timore ad spem, de spe ad caritatem dei uel ipsarum uirtutum amorem perfecto mentis conscendamus ardore, ut transmigrantes in affectum boni ipsius inmobiliter, quantum humanae possibile est naturae, quod bonum est retentemus.

Multum namque differt inter eum qui metu gehennae uel spe retributionis futurae uitiorum in se extinguit incendia, et eum qui diuinae caritatis affectu ipsam malitiam et inmunditiam perhorrescit ac puritatis possidet bonum amore tantum ac desiderio castitatis, nec iam remunerationem futurae promissionis aspiciens, sed praesentis boni delectatus conscientia agit omnia non contemplatione poenarum, sed delectatione uirtutum.

hic namque status nec submotis [*]( 2 Mt. 5, 48 10 I Ioh. 4, 18-19 ) [*]( 1 etiam similitudinem TOr 2 inquid ΠΥ1 et uos ΠΥΟv 6 geennae 0 7 in om. 0 10 inqaid IITi 11 foris 0 15 quemammodum Z alterius rei nisi 0 90 amore S ascendamns T 23 VII T 27 ac] et IIc 28 promissiones IP bonis II1 80 summotis FIO )

321
cunctorum hominum testimoniis abuti occasione peccati nec occultis cogitationum uiolari oblectationibus potest, dum affectum uirtutis ipsius medullitus retinens, quidquid illi contrarium est, non solum corde non recipit, uerum etiam summo detestatur horrore. aliud namque est praesenti bono quempiam delectatum odio habere uitiorum carnisue contagia, aiind futurae remunerationis intuitu inlicitas concupiscentias refrenare, aliudque est praesens metuere detrimentum et aliud futurum formidare supplicium. postremo multo madus eet propter bonum ipsum a bono noUe discedere, quam propter metum mali malis non praebere consensum.

in illo enim uoluntarium bonum est, in isto uero uelut coactum et tamquam nolenti uiolenter extortum uel metu supplicii uel cupiditate praemiorum. nam qui timoris obtentu a uitiorum abstinet blandimentis, adempto timoris obstaculo rursum ad IIIud quod diligit reuertetur et ob id nec stabilitatem boni iugiter obtinebit, sed ne ab inpugnatione quidem aliquando requiescet, quia nec firmam ac perpetuam pacem castimoniae poesiMit.

ubi enim est inquietudo bellorum, nen possunt nem etiam uulnerum interuenire discrimina. necesse est enim quempiam in conflictu situm, quamuis bellator sit ac fortiter dimicans letalia aduersariis uulnera frequenter inftigat, nonnumquam tamen hostili mucrone perstringi. qui uero superata inpugnatione uitiorum pacis iam securitate perfruitur et transiit in ipsius uirtutis affectum, ingea statum illius boni cuius iam totus est retentabit, quia damno intimae castitatis nihil credit esse damnosius.

nec enim carius ac pretiosins quicquam praesenti iudicat puritate, eai poena grauis est uel uirtutum perniciosa transgressio uel ipsius uitii uirulenta contagio. huic, inquam, nec reuerentia humanae praesentiae [*]( 1 occansione II x2 oculis S 3 quidquit 2 (passim) quicquid TO 5 aliut 0 7 alint O, item infra 9 iudicium 0 multum II 12 nelud Υ1 15 ademto ZO 16 reuertitur T1 17 opt. 2 ne1 nec II 18 requiescit II castimoniaim n 19 possedebit II1 21 positum TO 22 aduersarius TP 23 prestringi 0 25 transiet 0 27 ac] aut T 28 qaiquam 0. puritatem Z 29 pernit. II ) [*]( XIII. Cass. 8. ) [*]( 21 )

322
quioquam adiciet honestatis nec minuet solitudo, sed ubique secum semperque circumferens arbitram non solum actuum, sed etiam cogitationum suarum conscientiam illi potissimum studere contendet, quam nec circumueniri nec falli nec snbterfugere se posse cognoscit.