Conlationes Patrum (Collationibus)
Cassian, John
John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.
et ideo seruus, inquit, non manet in domo in aeternum, filius manet in aeternum. inbuit enim nos ut ab illo poenali metu ad caritatis plenissimam libertatem et amicorum filio-. rnmque dei fiduciam transeamus. denique beatus apostolus, qui seruilem illam timoris gradum olim caritatis dominicae uirtute transcenderat, inferiora despiciens maioribus se ditatum bonis a domino profitetur. non enim, inquit, dedit nobis deus spiritum timoris, sed uirtutis et dilectionis et sobrietatis.
eoe etiam, qui perfecta caelestis illins patris dilectione flagrabant quosque ex semis filios adoptio diuina iam fecerat, hoc adhortatur eloquio: non enim accepistis spiritum seruitutis iterum in timore, sed accepistis spiritum adoptionis, in quo clamamus Abba pater. de hoc etiam metu, cum illam septiformem spiritum propheta describeret, quem in homine illo dominico secundum incarnationis dispensationem descendisse [*]( 8 Mal. 1, 6 (LXX) 9 Ioh. 15, 14 10 1. c. 8, 35 17 n Tim. 1. 7 21 Bom. 8, 15 ) [*]( 1 foria O 4 in se semper perfectae O 5 thessaurus II kesaurus O noncup. II2 7 est sub O sunt om. O 9 dieam O uos seruus II1 10 faciet O suus] sius T 11 inqaid UO 13 filioum O 14 fiducia ∑ apostulus II1 16 tnscend. O disp. II 17 doais T inquid T1O 19 subr. IP 20 dilectionis II fraglabant O 21 adhurt. II1 adort. O accipistis O 23 adopt. filiorum Tv 24 illam (illa O) septiformem spiritus sancti gratiam ΙΙϒΟv 25 profeta O qUID T* 26 incarnationes II1 discendisse ΙΙϒ1 )
in quo primitus illud est diligentius intuendum, quod non dixerit \'et requiescet super eum spiritus timoris domini\', sicut de illis prioribus dixerat, sed replebit, inquit, eum spiritus timoris domini. tanta enim ubertatis eius est magnitudo, ut, quem semel sua uirtute possederit, non partem, sed totam eius occupet mentem. nec inmerito. illi etenim quae numquam excidet cohaerens caritati non solum replet, sed etiam perpetua et inseparabili eum quem ceperit possidet iugitate, nullis laetitiae temporalis uel uoluptatum oblectationibus inminutus: quod nonnumquam illi qui foras mittitur timori euenire consueuit.
hie est igitur perfectionis timor, quo homo ille dominicus, qui non solum redimere humanum genus, sed etiam praebere uenerat perfectionis formam atque exempla uirtutum, repletus fuisse narratur. illum enim seruilem suppliciorum timorem uerus dei filius, qui peccatum non fecit, nec dolus inuentus est in ore eius, habere non potuit.-
GERMANVS: Quia de perfectione caritatis sermo digestus est, uolumus etiam de castitatis fine aliqua liberius sciscitari. non enim ambigimus illud praecelsum fastigium. caritatis, per quam, sicut huc usque dissertum est, ad imaginem dei similitudinemque conscenditur, sine castitatis perfectione [*](1 Esai. 11, 2 5 l. c. 8 12 I Cor. 18, 8 15 cf. 1 Ioh. 4, 18 21 I Pet. 2, 22 ) [*](1 dixitsetque 2 4 nelud T 5 repleuit ∑O spn 0 8 dei 0 replenit 2 inquid Tt om. II, in quo est ras. 2 litt. 9 spu 0 eius est ubertatis 0 12 quoherens 0 caritate II1 18 coeperit JIT 14 nullus 2 nullius T 15 foris 0 17 quo] quod 0 19 adquę 0 20 snpplicii 0 28 XIII T quouiam ΙΙϒΟ: cf. VIII, 20. XVIIII, 7 24 degestns II1 25 exciscitari 2 illū 0 26 desertum II1 )
CHAEREMON: Summae quidem beatitudinis ac singularis est meriti ita istum per quem domino cohaeremus affectum uel discere iugiter uel docere, ut meditatio eius secundum psalmographi sententiam omnes uitae nostrae dies noctesque consumat et mentem nostram insatiabiliter esurientem sitientemque iustitiam caelestis huius cibi perpetua ruminatione sustentet. sed consulendum est etiam iumento corporis nostri secundum benignissimam saluatoris nostri prouidentiam, ne deficiat in uia: spiritus enim promptus, caro autem infirma. quae etiam nunc uel exigui cibi perceptione curanda est, ut post refectionem eius etiam ad ea quae desideratis diligentius indaganda mentis quoque addatur intentio. [*]( 9 cf. Ps. 1, 2 13 cf. Mt. 15, 32 14 Mt. 26, 41 ) [*]( 2 opt. ∑ nonquam II1 integritate II 3 ab} ad II1 infestatione T 6 XIIII T ac om. II 9 psalmografhi S psalmografi O 10 consQmet O 14 deficiant in niam O enim] quidem 0 promtus EO 17 Explicit conlatio (eonl m. 2: conl. prima O) abtekis chasremonis de perfectione ∑IITO (deo gratias edd. O) Incipit eiusdem (senis add. O) secanda de castitate. Capitula (conlationis secaadae abbatis add. II) chaeremonis de castitate ∑II Incipit capitula conlationis eioadem de castitate T Incipit capitulatio 0 )
Verba abbatis Chaeremonis de castitate.
De eoipoce peccati et membris eius.
De mortificatione fornicationis et inmunditiae.
Quod ad obtinendam castimoniae puritatem non sufficiat humani laboris intentio.
De utilitate inpugnationis quae nobis de incentiuorum aestibus generatur.
Quod patientia ardorem fornicationis extinguat.
De differentiis et gradibus castitatis.\'
Quod de natura castitatis et effectu eius inexperti tractare non possint
Interrogatio, an corporis motum etiam dormientes -possimus euadere.
Responsio, quod per somnum accidens carnis conmotio non officiat castitati.
Quod multum -intersit inter continentiam et castitatem., [*](6 de castitate om. O 7 et de O 9 optin. ∑ϒ 11 de ante incentiuorum om. n 12 generantur IIO 14 differentius II1 15 castitatis effectibus inexpertes 0 18 possumus 0 19 aocedens T carnes II1 20 non om. II 21 interest O )
De mirabilibus quae peculiariter in suis sanctis dominus operatur.
Quod soli qui experiuntur agnoscant dulcedinem castitatis.
Interrogatio de continentiae qualitate et temporis modo, in quo castitas perfici possit.
Responsio, intra quod tempus possibilitas castitatis possit agnosci.
De fine ac remedio castitatis.
Refectione transacta, quae doctrinae cibum desiderantibus nobis onerosa magis uisa est quam iucunda, cum ilico nos promissi sermonis debitum senex expectare sensisset, grata, inquit, est mihi non solum adtonita ad discendum uestrae mentis intentio, sed etiam disciplina propositae quaestionis. rationabilis enim re uera interrogationis a nobis ordo seruatus est. necesse est enim ut tam excelsae plenitudinem caritatis inmensa illa perfectae atque perpetuae castimoniae praemia consequantur parque sit gaudium in tanta parilitate palmarum.
tanta enim sibi societate foederantur, utuna absque altera nequeat possideri. hoc igitur propositio uestra conplexa est, ut utrum ignis ille concupiscentiae, cuius haec caro uelut insitum sentit ardorem, ad plenum possit extingui, disputatione simili panderemus. de quo primum quid beatus apostolus [*](1 in et 2 dominus om. 0 2 dens ∑: cf. cap. 12, 1 3 agnoacere T dnlcidinem II1 9 Fininnt capitala abbatis chaeremonis de castitate Z Fiunt (sic) capitula de castitate n Eipliciunt capitula T Finit capitnlatio CNLT XIIa 0 Ineipit (om. Z) conlatio (euudem add. T) abbatis chaeremonis de castitate 2T: om. IIO 11 iocunda ΙΙϒ 12 promissia II1O sermonibus 0 gratia m 13 inquid 0 16 excelsā II 17 inmenaae II 18 perque 0 20 nequeant T hoc.... est nt om. 0 21 at om. Z uelud ϒ1)
neque enim beatus apostolus ad abacisionem manuum aut pedum aut genitalium inmiti nos praeceptione conpellit, sed corpus peccati, quod utique constat ex membris, quantocius destrui zelo perfectae desiderat sanctitatis. de quo corpore alibi ut destruatur, inquit, corpus peccati, et quae sit eius destructio consequenter exponit: ut iam, inquit, non seruiamus peccato. a quo etiam se liberari cum heiulatu postulat dicens: infelix ego homo: quis me liberabit de corpore mortis huius?