Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

tunc enim scriptnrae diuinae nobis [*]( 5 Prov. 90, 26 (LXX) ) [*]( 1 inaceus D herinatiaB P ericins X 2 protigatur V memorie 0 4 infeatantes VO infectantis D1 is 0 erinaciis D* herinaciia P ericiis X 5 et post dicitur om. 0 erinacei D\'0: erinacis Y erinadi D\' herinacis P ericii X 6 damna D X 7 mnnacho V 9 commatio Y saltem 0 intrinsicua V conciditur D1 11 munitnr D1 12 erterminatnr V .13 aatanan D satan V sathanan 0\'X sathan O*: otn. P rationalis 0 14 prof. VDP 15 adque Y 16 pascua D2OP2. X uegitatus VP uegetator Dl 17 adfectnr D1 18 prof. VP conpoaitus V 19 editos V 21 directus V sententiam V tantummudo V 22 profetam YDP profeta YP conpletoa tx conpletus V cottid. D 23 geri inpL] gerique D* scribt. VO nubis Y )

305
clarius perpatescunt et quodammodo earum uenae medullaeque pandnntur, quando experientia nostra earum non tantum percipit, sed etiam praeuenit notionem, sensusque uerborum non per expositionem nobis, sed per documenta reserantur. eundem namque recipientes cordis affectum, quo quisque decantatus uel conscriptus est psalmus, uelut auctores eius facti praecedemus magis intellectum ipsius quam sequemur, id est ut prius dictorum uirtutem quam notitiam colligentes, quid in nobis gestum sit uel cotidianis geratur incursibus superueniente eorum meditatione quodammodo recordemur, et quid nobis uel neglegentia nostra pepererit uel diligentia conquisierit uel prouidentia diuina contulerit uel instigatio fraudauerit inimici uel subtraxerit lubrica ac subtilis obliuio uel intulerit humana fragilitas seu inprouida fefellerit ignoratio, decantantes reminiBcamur.

omnes namque hoe adfectus in Psalmis inuenimus expressos, ut ea quae incurrerint uelut in speculo purissimo peruidentes efficacius agnoscamus et ita magistris adfectibus eruditi non ut audita, sed tamquam perspecta palpemus, nec tamquam memoriae conmendata, sed uelut ipsi rerum naturae insita de interno cordis parturiamus adfectu, ut eorum sensus non textu lectionis, sed experientia praecedente penetremus. atque ita ad illam orationis incorruptionem mens nostra perueniet, ad quam in superiore tractatu, quantum dominus donare dignatus est, ordo conlationis ascendit: quae non solum nullius imaginis occupatur intuitu, sed etiam nulla uocis, nulla uerborum proeecutione distinguitur, ignita uero mentis intentione per ineffabilem [*]( 25 cf. VnII, 25 ) [*]( 2 nustra eorum V 3 pereepit V nationem V 4 etpnsitionem V docimenta VDl 5 recipientis VDXP 6 decantatur D conscriptfl D* 7 praecedemas OX: praecidimus V1P1 praecedimas VDP* intillectam V. sequemur VOX: sequamur D\' sequimar D\'P 9 cottid. D 14 ignorantia 0 16 expressus V 17 puidentis D\' efficatius DX 18 prospecta D perspecta ... 19 tamquam om. 0 22 adque VO incurrupt. Y 23 perueniat X 26 intaitur D1 proseqautione 0 ) [*]( XIII. Cus. 8. ) [*]( 20 )

306
cordis excessum inexplebili spiritus alacritate profertur, quamque mens extra omnes sensus ac uisibiles effecta materies gemitibus inenarrabilibus atque suspiriis profundit ad deum.

GERMANVS : Non solum nobis traditionem spiritalis huius quam popoadmus disciplinae, sed ipsam plane perfectionem satis aperte atque dilucide putamus expressam. quid enim potest esse perfectius quidue sublimius quam dei memoriam tam conpendiosa meditatione conplecti atque unius uersiculi uolutatione a cunctis uisibilium terminis emigrare et quodammodo affectus orationum cunctarum breui sermone concludere ? et idcirco unum quod superest adhuc nobis precamur exponi, quemadmodum hunc eundem uersiculum quem nobis uice formulae tradidisti stabiliter retinere possimus, ut sicut per dei gratiam sumus a saecularium cogitationum ineptiis liberati, ita spiritales quasque inmobiliter retantemus.