Commentaria in Porphyrium A Se Translatum

Differentia uero et proprium commune quidem habent aequaliter participari ab his quae eorum par- ticipant; aequaliter enim rationalia rationalia sunt et risibilia risibilia. et semper et omni adesse com- [*](18—p. 330, 4] Porph. p. 19, 4—9 (Boeth. p. 47, 12—19).) [*](1 rationalitatem HN 2 aero] quis R rationalitas HLa.c.N 3 est om. CEGP 4 specieqne R et species C distant C distantia est EGP species] significationes Em1 5 differentia est C 6 saepe om. EGR post pluribus add. uero R 8 enim] etiam Lm1 igitur Lm2Pm1 10 asinae HLm2 11 perficit GP 12 perficiant Lm1R 14 nec.. nec C neque permisceri possunt om. EGR neque aliquid] non aliquid EGR cogi- tatione si HN 18 COMMVNIBVS] de Porph. cf. ad p. 102, 7 20 par- ticipari] praedicari L ab his—dicitur (p. 330, 2)] LRQ, om. cett. ab om. Σ, del. Am2 21 post enim s. l. quae Tm2 rationalia rationalia] Tkm2<t>Wm2 edd. rationalia rationabilia Π rationalia A2<Vm1 rationabilia LR&m1 rationabilia rationabilia Busse sunt om. R, s. l. hm2 22 et er. uid. Δ post. risibilia om. LR\2, post add. sunt codd., om. L cum Porph. p. 19, 6)

mune utriusque est. si enim curtetur qui est bipes, sed ad id quod natum est semper dicitur; nam et risibile in eo quod natum est habet id quod est semper, sed non in eo quod semper rideat.

Nunc differentiae propriique communia continua ratione per- -sequitur. commune enim dicit esse proprio ac differentiae quod aequaliter participantur — aeque enim omnes homines rationa- biles sunt, aeque risibiles —, illud, quia substantiam monstrat, istud, quia est aequum proprium speciei et subiectam speciem non relinquit. Aliud etiam his commune subiungit : aequa- liter enim semper differentia subiectis adest ut proprium; semper enim homines rationabiles sunt, ut semper quoque risibiles. sed obici poterat non semper esse bipedem hominem, cum sit bipes differentia, si unius pedis perfectione curtetur. quam tali modo soluimus quaestionem. propria et differentiae non in eo quod semper habeantur, sed in eo quod semper naturaliter haberi possunt, semper dicuntur adesse subiectis. [*](1 utrisque ΓΛΣΦ si] sine RΓΦ qui est] quies R quidem LA post bipes add. non substantiam (substantia ΑΦ) perimit (perimitur Ψ) LΑΨ Busse (in adn. deleri mauult), non substantia perit (peribit Σ) ΓΠΣΦp, om. Rbrm, Porph. p. 19, 8, Boeth. in comment. 2 sed] ta- men R ad id quod] ad quod LAΠ (post est repet. ad id) Σ Busse ad id ad quod Ψ, ad id post est hm1 post est add. habet et id quod est LA (del. m2) 2, ‘fortasse id quod est recipiendum’ Russe : Porph. p. 19, 8 αλλά πρός το πεοοχένοι το (το om. Μ) άει λέγεται nam -om. R 3 in eo] eo EGLRAm1 ad C72 id ΡΠ ad id *F aliquod N habet id quod est semper] C (id s. l. m1?) LhA ("habet—est del. m2), pro id exhib. hoc H et id Σ, est om. N habet semper ΡΠ habet EG semper dicitur ΓΦΨ, om. R 4 sed—rideat] in om. C, in mg. Hm2, in quod semper rideat EG non quod semper rideat RΨ; Porph. έπε'ι ναι τό γελαστικόν τώ πεφυχέναι έχει τό αεί, άλλ' ο όχι τώ γελάν άει 6 enim] autem Lm2P dicitur CEGR proprii C 7 rationales Cm2ELm2P 8 atque NR 9 istud] illud EGHN (add. risibilis) P aequum om. H aeque EG, recte? propriae EGLPR et om. EG ac N subiectam om. C subiectum EGPm1 10 reliquit ELa.c. etiam his] hic etiam HN 11 subiectis s. l. Gm2 12 rationales Cm2HN 15 ante propria add. et HNP (del. m2), s. l. Lm2 propriae CEGPm2 proprii R et om. CE, del. Pm2 16 post in] ex HN)

si enim quis curtetur pede, nihil attinet ad naturam, sicut nihil ad detrahendum proprium ualet, si homo non rideat. haec enim non in eo quod adsint, sed in eo quod per naturam adesse possint, semper adesse | dicuntur. ipsum enim semper; [*](p. 107) non actu esse dicimus, sed natura. numquam enim fieri potest, ut per naturae ipsius proprietatem non semper homo bipes sit, etiamsi potest fieri, ut pede curtetur, etiam si deminuto pede sit natus; in his enim non speciei atque substantiae, sed nascenti indiuiduo derogatur.

Proprium autem differentiae est quoniam haec qui- dem de pluribus speciebus dicitur saepe, ut rationale de homine et de deo, proprium uero de una sola spe- cie, cuius est proprium. et differentia quidem illis est consequens quorum est differentia, sed non con- uertitur, propria uero conuersim praedicantur quorum sunt propria, idcirco quoniam conuertuntur.

Distat a proprio differentia, quia differentia plurimas species [*](10—17] Porph. p. 19, 10—15 (Boeth. p. 48, 1—7).) [*](1 curtetur quis N nil C attinet s. l. Lm2, post naturam R 2 ad om. EG ualet om. EGR 3 pr. in om. CEH, s. l. Lm2Pm2, ab Gm1, del. m2 post. in om. EGNP, s. l. Lm2 4 possunt HN dicuntur semper adesse R 5 actum... naturam E umquam Ea.c.G 7 potest om. EG, post fieri L, postea (om. fieri ut) HN pede] HLm1N ambo pede Em1GR utroque pede Em2Lm2P; ambobus curtetur pedi- bus C ante etiam (om. C) add. uel CL (s. l. m2) R diminuto CEGLPR 8 pede om. C sit natus] nascatur C 10 de inscript. ap. Porphyr. cf. ad p. 105, 16 11 autem] uero Δ quoniam] quod ΓΦ 12 saepe— conuertitur (15)] LRQ, om. cett. saepe om. Lm1R, ante dicitur Lm22; Porph. p. 19, 11 λέγεται πολλά*ις rationabile R 13 post, de] A, om. cett.; cf. Porph. p. 19, 12 et infra p. 332, 3 deo] ii angelo R deo et angelo L; cf. Porph. p. 19, 12 adn. ante proprium add. et Δ uero om. R de una] L4m24' in una RΓΔm1ΠΣ una Φ; Porph. έφ’ ένός post specie add. dicitur Δ 16 post praedicantur add. de his Δ (s. l. m2) edd. ex his Σ hiis Φ, om. Porph. p. 19, 14 18 post. diffe- rentia om. C plurimis R plures L pluribus EG speciebus Em2GR)

claudit ac de his omnibus praedicatur, proprium uero uni tantum speciei cui iungitur adaequatur. rationale enim de homine atque de deo, quadrupes de equo et ceteris animalibus, risibile uero unam tantum tenet speciem, id est hominem. unde fit ut differentia semper speciem consequatur, species uero differentiam minime. proprium uero ac species alternis sese uicibus aequa praedicatione comitantur. sequi uero dicitur, quotiens quolibet prius nominato posterius reliquum conuenit nuncupari, ut si dicam ‘omnis homo rationabilis est’, prius hominem, posterius apposui differentiam; sequitur ergo dif- ferentia speciem. at si conuertam nomina dicamque ‘omne rationabile homo est’, propositio non tenet ueritatem; igitur species differentiam nulla ratione comitatur. proprium uero et species quia conuerti possunt, mutuo se secuntur : omnis homo risibilis est et omne risibile homo est.

Differentiae autem et accidenti commune quidem est de pluribus dici, commune uero ad ea quae sunt [*](16—p. 333, 3] Porph. p. 19, 16—19 (Boeth. p. 48, 8—12).) [*](1 clauditur EGRm2 claude his (sic) ml 2 cui iungitur] coniungitur Lm1N, add. et L rationabile CGLPR 3 pr. de om. CH, er. L post deo add. praedicatur R, s. l. Lm2 post quadrupes add. uero R et ceteris] ceteris E ceterisqne GP 6 ac] et E 7 aeque GR (-(??)e) comitentur HN comitatur ex commitetur Rm2 sequi] si quid EGPm1 8 quotiens om. EG, s. 1. Pm2 qualibet re (re s. l. Pm2) prius nominata HLNPm2R reliquam HLm2NPm2 reliqua Lm1Rm2 uero qua m1 9 rationalis Cm2HN est om. N 10 posterius ex prius Em2 opposui EG posui Lm1R ergo] enim E 11 at] et Hm1 nomina] ut (in ras. Lm2) prius differentiam nominem HNP, in mg. Lm2 12 rationale HN propositi CG proposita oratio in ras. E 13 nulla ratione differentiam C proprium—secantur in mg. sup. Hm2 14 sequuntur PRm2 sequntur E ante omnis add. ut L, post add. enim HNP 15 et om. EG, s. l. Lm2 est om. R 16 ACCI- DENTIS ET DIFFERENTIAE E ΕΤ] uel P ACCIDENTI C de in- script. ap. Porphyr. cf. ad p. 102, 7 17 accidentis Cm2il commune— adesse om. N 18 post uero add. est ΡΑΠ Busse, om. Porph. p. 19, 18)

inseparabilia accidentia, semper et omnibus adesse; bipes enim semper adest omnibus coruis et nigrum esse similiter.

Duo quidem differentiae et accidentis communia proponit, quorum unum separabilibus et inseparabilibus accidentibus cum differentia commune est, ab altero uero separabile acci- dens segregatur. tantum uero inseparabile secundo communi concluditur. est enim commune differentiae cum omnibus acci- dentibus de pluribus praedicari; nam et separabilia et inse- parabilia accidentia sicut differentia de pluribus speciebus et indiuiduis praedicantur, ut bipes de coruo atque cygno et de his indiuiduis quae sub coruo et cygno sunt, nuncupatur. item de eodem coruo atque cygno album et nigrum, quae sunt inseparabilia accidentia, praedicantur. ambulare enim uel stare, dormire ac uigilare de eisdem dicimus, quae sunt acci- dentia separabilia, reliqua uero communitas ea tantum acci- dentia uidetur includere quae sunt inseparabilia. nam sicut differentia somper subiectis speciebus adhaerescit, ita etiam inseparabilia accidentia numquam uidentur deserere subiectum. ut enim bipes, quod est differentia, numquam coruorum spe- ciem derelinquit, ita nec nigrum, quod accidens inseparabile est. differentia enim idcirco non relinquit subiectum, quoniam eius substantiam complet ac perficit, accidens uero huiusmodi, [*](1 post semper add. in eodem genere P omni R; Porph. p. 19, 18 παντί post omnibus add. hominibus et L hominibus Λ (del. m2) 2 nigrum esse] ΓΛ»ηίΨ nigris (nigros Hm2) esse EGHm1 nigredo esse L nigrum adest \Am2 nigrum CNΡRΙΙΣΦ Russe; Porph. p. 19, 19 τότε μέλαν είναι (sic Μ, μέλασιν είναι Βm2 μέλαν eett.) 4 quaedam HΝ et] atque ΗΝ 5 sepa- rabilibus om. G, s. l. Em2 6 uero] autem E 7 uero] enim R, recte? post inseparabile add. accidens L accidens cum inseparabilibus differentiis in mg. Hm2 secunda communione HLP 10 differentiae CEGLm2P 11 et de his—cygno om. H,—cygno sunt om. EGR 12 nuncupantur G praedicatur uel nuncupatur C 14 praedicantur—separabilia (16) om. N enim s. l. C etiam H 15 isdem CPm2 hisdem ER dicitur LP 17 post inseparabilia add. accidentia C 19 accidentia inseparabilia HN de- serere uidentur C 20 corui N 21 est inseparabile C 22 subiectum non relinquit C derelinquit Lm1 23 post huiusmodi add. est edd.)

quia non potest separari; neque enim possit esse accidens inseparabile, si subiectum aliquando relinquit.

Differunt autem quoniam differentia quidem con- tinet et non continetur — continet enim rationabi- litas hominem —, accidentia uero quodam quidem modo continent eo quod in pluribus sunt, quodam uero modo continentur eo quod non unius accidentis sus- ceptibilia sunt subiecta, sed plurimorum, et differen- tia quidem inintentibilis est et inremissibilis, acci- dentia uero magis et minus recipiunt. et inpermixtae quidem sunt contrariae differentiae, mixta uero con- traria accidentia.

Huiusmodi quidem communiones et proprietates dif- ferentiae et ceterorum sunt, species uero quo quidem [*](p. 108) differat a genere et differen|tia, dictum est in eo quod dicebamus, quo genus differret a ceteris et quo dif- ferentia differret a ceteris.

Post differentiae et accidentis redditas communitates nunc de eorum differentiis tractat. ac primum quidem talem proponit. [*](3—18] Porph. p. 19, 20—20, 10 (Boeth. p. 48, 13—49, 4).) [*](1 post. posset Lm1 potest HLm2NPR post accidens repet. esse G, 3 uel 4 litt. er. L 2 reliquerit H relinqueret N 3 ACCIDENTIS ET DIFFERENTIAE Γ EARVNDEM C EORYNDEM E de inscript. ap. Poiphyr. ef. ad p. 105, 16 4 Different Cm1 Differt LΣΐΑηιΐm1Φ post autem add. differentia ab accidenti Γ 5 et om. GHP continet— sunt (15)] LRil, om. cett. enim] autem L rationalitas ΓΑa.c.Π2ΦΨ 6 quidem om. Δ2 7 sint LΓΔΛΠΦ»ιίm1|·uero post modo Ψ, del. ΓΦ (ut uid.) 9 sint A 10 intentibilis ΓΣ Busse inintensibilis edd.; Porph. p. 20, 4 άνεπίτατος; ef. Roensch, Collect. phil. p. 299 12 post uero add. sunt ΛΦ 14 Huiuscemodi Δ 15 quod EGR quidem om. 2 quidam Em2G 16 a om. EGH2 differentiae E est om. C 17 quo] quod RAm1 differet R differt CEGP2 a om. ΕGΗΡRΤΠ,ΣΦ quod EGRism1 18 differet R differat LA differt G2 a om. EGHRTWZ 19 reddit has E communicantes Rm1 communiones m2 20 primam HN quidem om. HN tale C)

differentia, inquit, omnis speciem continet. rationabilitas enim continet hominem, quoniam plus rationabilitas quam species, id est homo, praedicatur : supergressa enim substantiam hominis in deum usque diffunditur. accidentia uero aliquando quidem continent, aliquando continentur. continent quidem, quia quodlibet unum accidens speciebus adesse pluribus con- sueuit, ut album cygno et lapidi, nigrum coruo, Aethiopi atque hebeno, continentur uero, quoniam plura accidentia uni accidunt speciei, ut uideatur illa species plurima accidentia continere. cum enim Aethiopi accidit ut sit niger, accidit ut sit simus, ut crispus, quae cuncta sunt accidentia Aethiopis, species, quod est homo, omnia quae habet intra se plurima accidentia uidetur includere. huic occurri potest : quoniam differentiae quoque aliquo modo continentur, aliquo modo continent, ut rationabilitas continet hominem—plus enim quam de homine praedicatur —, continetur quoque ab homine, quia non solum hanc differentiam homo continet, uerum etiam mortalem. re- spondebimus : omnia quaecumque substantialiter de pluribus praedicantur, ab his de quibus dicuntur non poterunt conti- neri; quo fit ut differentiae quidem non contineantur ab specie, etsi sint differentiae plures quae speciem forment. accidentia uero continentur, quoniam accidentia speciei substantiam nulla praedicatione constituunt; nam nec proprie uniuersalia dicuntur [*](1 omnis speciem] species R rationalitas HNP 2 rationalitas HNP 3 substantia N 4 aliquando—aliquando] aliquo modo quid N 7 ante lapidi s. l. pario Em2 post nigrum add. ut CEGLP, ante edd. ante Aethiopi add. et E 8 continentur uero] HLm2NP continentur- que cett. 9 plura HN 10 enim] etenim N ad simus s. l. naribus pressis E 12 ex quod part. ras. quae Cm2 quod est] quidẽ G ante intra add. et E plurima om. EGH 13 occurri] opponi HN 14 pr. aliquo modo] aliquando EGLm2P post. aliquo modo om. N aliquando Em2Lm2P 15 rationalitas H 17 homo] nomen hominis HN mortale edd. respondemus HN respondebimus contra haec GLPR 18 praedicantur de pluribus C 20 a R 21 sunt H differentiae om. HN speciem forment] CEGP speciem formant Lm(??) (informent m2 hrm) N formant speciem H informant speciem R 22 con- tineantur HN 23 ad constituunt in mg. ał subsistunt Hm2) accidentia, cum de speciebus pluribus dicuntur, differentiae uero maxime. quae enim quorumlibet uniuersalia sunt, ea neoesee est eorum quorum sunt uniuersalia, etiam substantiam continere. qno fit ut quia differentiae substantiam monstrant, intentione ac remissione careant — una enim quaeque substantia neque contrahi neque remitti potest —, at uero accidentia quoniam nullam constitutionem substantiae profitentur, intentione cre- scunt et remissione decrescunt. Illa quoque eorum est dif- ferentia, quod differentiae contrariae permisceri, ut ex his fiat aliquid, non queunt, accidentia uero contraria miscentur et quaedam medietas ex alterutra contrarietate coniungitur. ex rationabili enim et inrationabili nihil in unum iungi potest, ex albo uero et nigro coniunctis fit aliquis medius color.

Expositis igitur distantiis differentiae ad cetera restat de specie dicere, cuius quidem differentias ad genus ante colle- gimus, cum generis ad speciem differentias dicebamus. eiusdem etiam speciei distantias ad differentiam diximus, cum differentiae ad species dissimilitudines monstrabamus. restat igitur speciem proprii et accidentium communioni coniungere, tum differentia segregare.

Speciei autem et proprii commune est de se intri- cem praedicari; nam si homo, risibile est, et si risi- [*](21—p. 337, 4] Porph. p. 20, 11—15 (Boeth. p. 49, 5—10).) [*](1 pluribus speciebus HN 2 maximae EH, add. dicuntur uniuersalia et (et om. R) proprie Lm2 (in mg.) R 4 ut om. CG, s. l. Lm2 5 una quaeque enim HNR 6 quoniam] quia E 7 profitentur] monstrant R ante intentione add. et HN 9 his] se C 10 misceantur N permiscen- tur R et] ut C 11 coniunguntur LN fiat C 12 rationali C (bi s. l. er.) HN inrationali HN in unum] L in om. cett.; cf. indicem Meiseri s. unus 13 post color s. l. ut uenetns Pm2 15 ad genus— differentias om. EG 16 dicebamus] diximus EGP 17 diximus] dice- bamus C 19 proprio HLm1NP accidenti Lm1 accidenti tum HPm2 accidentique (om. et) N communione HLm1NP tunc R 20 disgre- gare N 21 de inscript. ap. Porph. cf. ad p. 102, 7 23 nam—dictum est (p. 337, 4)] LRQ, om. cett. post homo add. est ΔΣ, s. l. Am2 et si] ΔΕΈ et LΓΛΠΦ ita et R post risibile add. est ΔΣΨ)

bile, homo est – risibile uero quoniam secundum id quod natum est sumi oportet, saepe iam dictum est —; aequaliter enim sunt species his quae eorum partici- pant et propria quorum sunt propria.

Commune, inquit, habent propria atque species ad se ipsa praedicationes habere conuersas. nam sicut species de proprio, ita proprium de specie praedicatur; namque ut est homo risi- bilis, ita risibile homo est; idque iam saepius dictum esse commemorat. cuius communitatis rationem subdidit, eam scilicet, quia aequaliter species indiuiduis participantur, sicut eadem propria his quorum sunt propria. quae ratio non uidetur ad conuersionem praedicationis accommoda, sed potius ad illam aliam similitudinem, quia sicut species aequaliter indiuiduis participantur, ita etiam propria; aeque enim Socrates et Plato homines sunt, sicut etiam risibiles. itaque tamquam aliam communionem debemus accipere quod est additum : aequaliter enim sunt species his quae eorum participant et pro- pria quorum sunt propria. an magis intellegendum est hoc modo dictum, tamquam si diceret ‘aequalia enim sunt species et propria’? nam quia species eorum sunt species quae spe- ciebus ipsis participant, et propria eorum propria quae|pro- [*](p.109) priis participant, proprium atque species aequaliter utrisque sunt, id est neque species superuadit ea quae specie parti- [*](8 saepius] cf. infra.) [*](1 est om. R ante secundum add. et A (s. l.) Busse, om. Porph. p. 20, 13 id om. J! 2 natum] Porph. p. 20, 14 κατά τό πεοοχέναι γελάν sumi oportet] LR dicitur Q; Porph. ληπτεον 3 sunt om. Φ, post spe- cies P earum R, ex eorum ut uid. 5m2 7 ita—est homo in mg. Hm2 praedicamus EGHm2P p.c.R namque om. N nam R 8 ita homo risibile est E ita est risibile homo R iam] etiam C saepius] HN superius cett. (recte?); cf. saepe 2, et ad p. 317, 4. 325, 14 10 qua CGLP eadem] eodem modo E 11 ratio] puto Em2 12 accommo- data edd. 13 qua CGEm1P ante indiuiduis add. ab HNR, s. l. Lm2 14 participatur H 18 ac Lp,c.Pm2 est om. C 19 aequa- liter N 20 post propria add. quorum sunt propria C 21 et propria— atque species] atque proprium species N 23 post. speciei EGLP)

cipant, neque propria superuadunt ea quae propriis participant. cumque haec propria specierum sint. propria, species ac pro- pria aequalia esse necesse est atque inuicem praedicari.

Differt autem species a proprio, quoniam species quidem potest et aliis genus esse, proprium uero et aliarum specierum esse inpossibile est. et species quidem ante subsistit quam proprium, proprium uero postea fit in specie; oportet enim hominem esse, ut sit risibile. amplius species quidem semper actu adest subiecto, proprium uero aliquando potestate; homo enim semper actu est Socrates, non uero semper ridet, quamuis sit natus semper risibilis. amplius quorum termini differentes, et ipsa sunt differentia; est autem speciei quidem sub genere esse et de plu- [*](4—p. 339, 3] Porph. p. 20, 16—21, 3 (Boeth. p. 49, 11—50, 2). 14 quorum—differentia] Abaelardus II, Introduct. ad theolog. p. 94; Theo- log. christ. p. 488; De unit, et trinit. diuina p. 58 Stoelzle.) [*](1 nec CELN 2 haec om. LN, del. uid. E sunt EHa.c.N, add. et CE (del.) GH (del.) P (del. m2) propriis (post sint) E (del.) G proprii Ha.c. 4 DE PROPRIETATIBVS Δ DE DIFFERENTIA C; de Porph. cf. ad p. 105, 16 5 a om. GHLNR, s. l. Pm2ilm2 6 et om RSΣ; Porph. p. 20, 17 cod. BM χαί proprium—praedicari (p. 339, 2)] LRQ, om. cett. et om. Porph. 9 post RΣ post enim add. ante L ut] Porph. p. 20, 20 Ινα xai (Voti om. cod. M) ut sit s. l. \m2 11 potestate] Porph. p. 20, 21 xol δονάμε: 12 enim] uero L est om. R non uero semper] ΔΛΠΨ edd. Busse non semper autem Γ2Φ semper autem non LR; Porph. p. 20, 22 γελά δέ oix αεί; cf. infra p. 340, 4 13 quamquam (uel quan-) LΓΦ natura in ras. Am2 14 termini] definitiones (uel diff-) LRΓΦ, ad termini s. l. ł diffinitiones \m2 differentes] ΓΑ differentes sunt Δ»ιίΠ2Φ differunt LRsm2ii}; Porph. p. 20, 23 ων οί οροί διάφοροι; quo- rum termini, id est diffinitiones (id est diff. om. p. 94) sunt differentes (sunt differentiae p. 488), ipsa quoque sunt differentia Abaelard. 15 spe- cies R, post speciei s. l. diffinicio Am2 quidem] RT\m2 (in ras.) Ψbrm Busse in adn., semper \m1 (ut uid.) All/p Busse in contextu, esse semper L quidam terminus Σ; quidem sub genere semper esse Φ ante sub add. et LA Busse; Porph. εατιν δέ ειδοος uev το οπδ τό γένος είνα:)

ribus et differentibus numero in eo quod quid est praedicari et cetera huiusmodi, proprii uero quod est soli et semper et omni adesse.

Primam proprii et speciei differentiam dicit quoniam species potest aliquando in alias species deriuari, id est potest esse genus, ut animal, cum sit species animati, potest esse hominis genus. sed nunc non de his speciebus loquitur quae sunt specialissimae, atque hunc confundere uidetur errorem, quod cum de his speciebus dicere proposuerit quae essent ultimae, nunc de his quae sunt subalternae et saepe locum generis optineant disserit. propria uero nullo modo esse genera possunt, quoniam specialissimis adaequantur; quae quoniam genera esse non queunt, nec propria quae sibi sunt aequalia, genera esse permittuntur. Rursus species semper ante subsistit quam proprium—nisi enim sit homo, risibile esse non poterit —, et cum ista simul sint, tamen substantiae cogitatio praecedit proprii rationem. omne enim proprium in accidentis genere collocatur, eo uero differt ab accidenti, quia circa omnem solam quamlibet unam speciem uim propriae praedicationis continet. quodsi pviores sunt substantiae quam accidentia, species uero substantia est, proprium uero accidens, non est dubium quin prior sit species, proprium uero posterius. Dis- [*](1 est] sit 2 edd.; cf. p. 340, 13. 341, 22 2 praedicari] Porph. p. 21, 2 ■κατηγορούμενον είναι post huiusmodi add. praedicari Im1, del. m2 pro- prium R quod est om. ΓΦΨ, del. \m2;Porph. τό μονω προοείνα;. 3 soli et omni et semper Λ semper et soli et omni 2 scilicet semper et omni Gm1, ante scilicet in mg. sali et semper m2 4 ad dicit s. l. dicunt Έ 5 diriuari EGNPR 7 specialissimae sunt H 8 hunc s. l. L nunc N hinc C hic Em2 uidetur confundere C 9 essent] sunt L 11 genera s. l. Lm2, ante esse HRS 13 non queunt] nequeunt L non pos- sunt NR 14 permiitunt C (ur er.) N species—subsistit] species est semper ante C 15 homo sit LPR 16 ista] ita CLa.c. 18 uero] Brandt enim codd. edd. accidente CNR quia] quod L 19 speciem om. H propriae del. Lm2 20 post continet add. accidens autem quando continet, ad multas species potest diffundi EL. (in mg. inf. m2) Pbrm 21 accidens—proprium uero om. R 22 uero om. EG, s. l. Pm2 Decernuntur GHLP Disterminantur E)

cernuntur etiam species a propriis actus potestatisque natura; species enim actu semper indiuiduis adest, propria uero ali- quotiens actu, potestate autem semper. Socrates enim et Plato actu sunt homines, non uero semper actu rident, sed risibiles esse dicuntur, quia tametsi non rideant, ridere tamen poterunt. natura itaque species et proprium semper subiectis adest, sed actu species, proprium uero non semper actu, uelut dictum est. At rursus quoniam definitio substantiam monstrat, quorum diuersae sunt definitiones, diuersas necesse est esse substantias; speciei uero et proprii diuersae sunt definitio- nes, diuersae sunt igitur substantiae. est autem speciei definitio esse sub genere et de pluribus numero differentibus in eo quod quid sit praedicari; quam superius frequenter expositam nunc iterare non opus est. proprium uero non ita : definitur : proprium est quod uni et omni et semper speciei adest. quodsi definitiones diuersae sunt, non est dubium spe- ciem ac proprium secundum naturae suae terminos discrepare.

Speciei uero et accidentis commune quidem est de pluribus praedicari; rarae uero aliae sunt communi-20 [*](18—p. 341, 2] Porph. p. 21, 4-7 (Boeth. p. 50, 3—6).) [*](1 species om. EHP, s. l. Lm2, ante etiam G a propriis in ras. Lm2, a (om. R) proprio Pm2R actu CHLm1N 2 post uero add. non semper (actu s. l. add. Lm2) sed EGLPR 3 actu om. EG, del. R, s. l. Lm2 autem semper om. EGR 4 ante sunt add. semper N 5 quia om. HN, s. l. Lm2 tametsi] etiamsi C potuerunt N pos- sunt R non (del. E) poterunt EG 6 ante species add. e(??) R, ras. L ad- est] adsunt H 7 uelut] ut NR 9 diuersas—definitiones (10) om. N 11 igitur—speciei] substantiae igitur. est speciei autem H substantiae— de pluribus in mg. inf. Gm2 speciei definitio] diffinitio speciei spe- cies C 12 sub genere esse HΝ 14 opus non H ita definitur, om. non Hbrm, er. E; ita, <sed> definitur Brandt, cf. p. 347, 4 15 spe- ciei om. H 18 de inscript. ap. Porph. cf. ad p. 102, 7 19 uero] autem H est quidem C 20 sunt aliae HRT)

tates propterea, quoniam quam plurimum a se distant accidens et id cui accidit.

Speciei atque accidentis similitudinem communem dicit de pluribus praedicari; de pluribus enim dicitur species, sicut et accidens. raras uero dicit esse alias eorum communiones idcirco, quoniam longe diuersum est id quod accidit et cui accidit. cui enim accidit, subiectum est atque suppositum, quod uero accidit, superpositum est atque aduenientis naturae. item quod supponitur substantia est, quod uero uelut accidens praedicatur, extrinsecus uenit. quae omnia multam eius quod est subiectum et eius quod est accidens differentiam faciunt. tamen inueniri etiam aliae possunt speciei et accidentis inse- parabilis communitates, ut semper adesse subiectis — aeque enim homo singulis hominibus | semper adest et inseparabilia [*](p. 110) accidentia singulis indiuiduis praesto sunt —, et quod sicut spe- cies de his quae indiuidua continet, aeque de pluribus accidentia indiuiduis praedicantur; nam homo de Socrate et Platone, nigrum uero atque album de pluribus coruis et cygnis quibus accidit nuncupatur.

Propria uero utriusque sunt, speciei quidem in eo quod quid est praedicari de his quorum est species, [*](20—p. 342, 15] Porph. p. 21, 8—19 (Boeth. p. 50, 7—20).) [*](1 quam om. ΗLΣΑΛ'Ψ (recte?), s. l. Πm2, quem R qui (ut uid.) N; Porph. p. 21, 6 itXststov distant ante a se Δ (s. l. m2) A, a se om. N 2 ante accidens add. et Γ id om. 12, s. l. Pm2, hoc Σ; Porph. p. 21, 7 *a\ το m οομβέβηχβν accidunt Em1P 3 atque] et HL accidens Έ dicit om. E, s. l. Lm2Pm2 de s. l. Lm2 5 dicit alias, post er. esse uid. C 7 atque] et H 8 est om. EGHP adueniens EPm1 accidentis N 11 et eius] eius est E 12 possunt) sunt E insepa- rabiles Cm1GP 13 subiectis semper adesse HN post adesse add. possunt E 15 sicut] L (s. l. m2) Rbrm, om. cett. codd. p 16 conti- nent H ante accidentia add. ut CH 17 praedicatur G et om. EGHPR 20 ET om. R de inscript. ap. Porph. cf. ad p. 105, 16 21 in] et C 22 est] sunt Hm1 sit Σ praedicare EGm1P, praedi- catur 2 de his om. Σ hiis Φ quorum—in eo] in eo accidentis autem quorum est species Φ)

accidentis autem in eo quod quale quiddam est uel aliquo modo se habens; et unam quamque substantiam una quidem specie participare, pluribus autem acci- dentibus et separabilibus et inseparabilibus; et spe- cies quidem ante subintellegi quam accidentia, uel si sint inseparabilia — oportet enim esse subiectum, ut illi aliquid accidat —, accidentia uero posterioris generis sunt et aduenticiae naturae. et speciei quidem participatio aequaliter est, accidentis uero, uel si inseparabile sit, non aequaliter; Aethiops enim alio Aethiope habebit colorem uel intentum amplius uel remissum secundum nigredinem.

Restat igitur de proprio et accidenti dicere; quo enim proprium ab specie et differentia et genere differt, dictum est.

Quod nunc proprium speciei et accidentis se exequi polli- cetur, tale proprium intellegendum est quod, ut superius dictum est, ad comparationem dicitur differentium rerum. species enim in eo quod quid est praedicatur, accidens uero in eo quod quale est. qua differentia non ab accidentibus solis species [*](2 unam quamque—4 inseparabilibus] Abaelardns II, Introduci. ad theolog. p. 89; Theolog. christ. p. 479. 17 superius] p. 297, 9. 301, 5.) [*](1 quale] quale est N quidem CEm1 quidam m2 uel—habens om. CEGHN 2 aliquo modo] quomodo ΓΦ; Porph. p. 21, 10 πώς; cf. supra p.128, 10 adn. et—nigredinem (12)] LRQ, om. cett. 3 unam R qui- dem om. Abaelard. participari LΓΔΣa.c.Φ praedicari \m1 autem] uero L Abaelard. 4 tert. et om. Γ 5 post quidem add. sane LΓΛ (s. l. m2) ΙIΣΦ Busse, om. RΛΨ cum Porph. p. 21, 12 post subintel- legi add. potest Lpr possunt bm; Porph. w\ τά piv είδη προεπινοεΐται uel om. Φ ad uel si s. l. etiamsi Km2 6 inseparabilibus R 8 generis om. R aduentiuae R 9 aequalis Λ accidens LTm1Am1 10 alio Aethiope] Porph. p. 21, 16 ΑίίΚοπος 13 accidente HNRΔΣ, ante er. de P 14 enim] etiam H a] cod. Q Bussii (om. cett.) edd. (cf.p. 344, 9), ab scr. Brandt speciei Ca.r.EGR et om. CEGHPR differen- tiae GR 15 differt om. L differat ΦΣ distat R est dictum H, add. in illorum differentiis ad ipsum 2 18 dicatur R 20 est om. GP, post add. praedicatur H)

discernitur, uerum etiam a differentiis ac propriis, nec solum species ab eisdem, uerum etiam genus. praeterea quod species in eo quod quid est praedicatur, accidens uero in eo quod quomodo sese habeat, id quoque commune est cum genere; genus quippe ab accidenti in eo quod quid est et quomodo se habeat praedicatione diuiditur. Item unam quamque substantiam una uidetur species continere, ut Socratem homo, atque ideo Socrati una tantum propinquitas est species hominis. rursus indiuiduo equo una species equi est proxima, itemque in ceteris; uni cuique enim substantiae una species praeest. at uero uni cuique substantiae non unum accidens iungitur; uni cuique enim substantiae plura semper accidentia super- ueniunt, ut Socrati quod caluus, quod simus, quod glaucus, quod propenso uentre, et in aliis quidem substantiis de numero accidentium idem conuenit. Dehinc semper ante accidentia species intelleguntur. nisi enim sit homo cui accidat aliquid, accidens esse non poterit, et nisi sit quaelibet substantia cui accidens possit adiungi, accidens non erit. omnis autem sub- stantia propria specie continetur. recte igitur prius species, accidentia uero posterius intelleguntur; posterioris enim sunt, ut ait, generis et aduenticiae naturae. nam quae substantiam non informant, recte aduenticiae naturae esse dicuntur et posterioris generis; his enim substantiis adsunt quae ante dif- ferentiis informatae sunt. Rursus quoniam species substantiam [*](1 decernitur Rm2 ac s. l. Lm2 a EGH et a P 3 praedicatur post species H quod om. E, s. l. Gm2 4 se EP habet LR id—habeat (6) om. R est commune H post est add. speciei L (s. l. m2) brm 5 accidenti] edd. accidente codd. quod om. E 8 propinquitate EPm1 propinqua L species est LR 9 est equi H item H 10 una—substantiae in mg. Hm2 13 quod simus om. C 15 accidentium ex accommodantium Hm2 post conuenit add. dicere R ante om. C 16 accidit CHLNPR, recte? 18 autem del. Lm2 enim P 20 uero om. R, in mg. Lm2 posterius] postremo R enim] uero CE 21 generis ut ait CR nam quae] nam Rm1 namque EG nam quia CN 22 ante recte add. ideo EGL (s. l. m2) P (del. m2) esse om. H) monstrat, substantia uero, ut dictum est, intentione ac remis- sione caret, speciei participatio intentionem remissionemque non suscipit. accidens uero uel si inseparabile sit, potest inten- tionis remissionisque cremento et detrimento uariari, ut ipsum inseparabile accidens quod Aethiopibus inest, nigredo. potest enim quibusdam talis adesse, ut sit fuscis proxima, aliis uero talis, ut sit nigerrima.

Restat nunc proprii communiones ac differentias persequi. sed quo proprium differat a genere uel specie uel differentia. superius demonstratum est, cum quid genus uel species uel differentia a proprio distaret ostendimus. nunc reliqua ad com- munitatem uel differentiam consideratio est, quid proprium accidentibus aut iungat aut segreget.

Commune autem proprii et inseparabilis accidentis est quod praeter ea numquam constant illa in quibus considerantur; quemadmodum enim praeter risibile non subsistit homo, ita nec praeter nigredinem sub- [*](14—p. 345, 2] Porph. p. 21, 20-22, 3 (Boeth. p, 51. 1—6).) [*](1 demonstrat H ac] et H 2 remissionemque] ac remissionem H 3 si s. l. CLm2 4 in (del. m2) incremento H decremento R edd. uti R ita E 5 ante nigredo add. ut Hm1N id est s. l. Hm2 6 fu- scis] La.c. edd. fuscus Lp.c. et cett. aliis uero] edd. uero aliis codd. (uero s. l. Lm2) 8 post proprii add. et accidentis N ac] ad EGLm1 9 quo] Cm2 (part. ras. corr.) quod Cm1EGLm1NPR quid HLm2; cf. p. 342, 13 10 quid] quod N quicquid E uel differentia uel species H 11 a s. l. Lm2 12 uel] et N quod E quae Hm2LR 13 iungit EGHm1LPm1R segregat LPR separet N 14 ACCIDEN- TIS] Porph. p. 21, 20 cod. Μ σομβεβηχοτος, cett. τοδ άχωρίστοο σομβεβη- αότος; de Porph. cf. etiam ad p. 102, 7 16 est post commune L, ante accidentis AAm1 accidentis inseparabilis est m2 praeter ea] prop- terea Φ constant] CH Busse (coll. p. 159, 7) consistant EGNPR hm1Ap.c.W edd. consistunt LAa. c. 112Φ consistent r\m2 illa post quibus N 17 quemadmodum—Aethiops (p. 345, 1)] LRQ, om. cett. 18 ita om. 2, s. l. Am2 subsistit] non subsistit Am2; Porph. p. 22, 1 ΰποσταίη dv)

sistit Aethiops, et quemadmodum semper et omni adest proprium, sic et inseparabile accidens.

Quoniam proprium semper adest speciebus nec eas ullo [*](p. 111) modo relinquit quoniamque inseparabile accidens a subiecto non potest segregari, hoc illis inter se uidetur esse commune, quod ea in quibus insunt, praeter propria uel inseparabilia accidentia esse non possint. inseparabilia uero accidentia com- parat, quoniam, ut in specie dictum est, rarissimae sunt speciei atque accidentis similitudines. quocirca multo magis proprii atque accidentis communitates difficile reperiuntur. accidens enim in contrarium diuidi solet, in separabile accidens atque in inseparabile, quae uero sub genere in contrarium diuiduntur, ea nullo alio nisi tantum generis praedicatione participant. quodsi proprium inseparabile quoddam accidens est, a separabili accidenti plurimum differt, atque ideo nullas proprii et separa- bilis accidentis similitudines quaerit. sed quia ipsum proprium certis quibusdam causis ab inseparabilibus accidentibus differt, horum et communitates inueniri possunt et inter se differentiae. quarum una quidem ea est quam superius exposuimus, secunda uero quoniam sicut proprium semper et omni speciei adest, ita etiam inseparabile accidens; nam sicut risibile omni homini et semper adest, ita etiam nigredo omni coruo et semper adiuncta est.

[*](8 ut in specie dictum est] p, 340. 20.)[*](1 et omni om. H et om. R; Porph. p. 22, 2 παντι και άεί 2 sic om. P sicut C et om. R 3 semper om. H 4 quodque Hm1 5 inter se post commune H 6 ea in] eam (m del. m2) H insunt] sunt R, add. ipsa propria et inseparabilia accidentia sunt E (del. et s. l. glosa est scr. m2) L (in mg. m2, om. sunt) P (om. sunt) uel] et LNR 7 possunt EHLm2NP uero s. l. Cm2 ante comparat s. l. proprio Cm2, post s. l. scil. proprio L 8 sunt post accidentis H 10 ante accidens add. scilicet E 11 enim] uero R 12 sub genere om HΝΡ, del. Lm2 14 quiddam CL quoddam post est H 16 simili- tudines—accidentibus in mg. Em2 17 causis om. EG rationibus Lm2PR 18 differentiae] dissentiae uel differentiae H 19 est ea H 21 post accidens add. est H 22 et semper om. H et semper adest s. l. Gm2 post. et] N edd., om. cett.)