Commentaria in Porphyrium A Se Translatum

Boethius

Boethius. Anicii Manlii Severini Boethii In Isagogen Porphyrii commenta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 48). Schepps, George; Brandt, Samuel, editors. Vienna, Leipzig: F. Tempsky, G. Freytag, 1906.

Genus uero quo ab aliis quattuor differat, dictum [*](4 superius] p. 189, 4 ss. 195, 1 ss. 18—p. 319, 14] Porph. p. 17, 14—18, 9 (Boeth. p. 45, 10—46, 9).) [*](1 pr. accidunt Lm1 accident N prius post accidunt C 2 post indi- uiduis add. quia indiuidna prima sunt quantum ad praedicationem P, in mg. Lm2 4 adnumera (ann- G) EG annumerant Hm1 dicta est superius R est sepius (corr. m2) dicta C sepius (corr. Hm2) dicta est HN 5 quidem om. EGR 6 dicitur om. N, s. l. Hm2 post uero add. aut P 7se H post habet add. res CLm1, del. m2 9se EGHN habet Clm1 aliud rursus accidens] aliud uero accidens rursus C aut uolat aut sedet HLN 10 croccit Hm1 groccitat N, post add. egrotat P nam] at EGLm1 ac (ut uid.) R 12 quanto Em1 quan- tum G situm habitum quando C post omnia add. id est VIIII Hm1, del. m2 13 habeant Ep.c. Lm2P interrogationem EGR 14 inter- rogemur] C edd. (cf.p. 314, 15) interrogemus cett., recte? cf.p. 58, ss. 99, 23 15 respondemus HNR 16 dicimus EHLRbrm 17 aliquod ELa.c.N 18 uero] uerus Pa.c. ergo CHL (in ras. m2) RΦ enim A; Porph. p. 17, 14 uiv ουν quod EGPm1Rm1T<l> ab] ΔΣΨ, s. l. Ilm2, om. cett. quattuor om. G, s. l. Δm2)

318
est. contingit autem etiam unum quodque aliorum differre ab aliis quattuor, ut cum quinque quidem sint, unum quodque autem ab aliis quattuor differat, quater quinque, uiginti fiant omnes differentiae, sed semper posterioribus enumeratis et secundis quidem una differentia superatis, prop(??)terea quia iam sumpta est, tertiis uero duabus, quartis uero tribus, quintis uero quattuor, decem omnes fiunt, quattuor, tres, duae, una. genus enim differt a differentia et specie et pro- prio et accidenti; quattuor igitur sunt omnes diffe- rentiae. differentia uero quo differat a genere dictum est, quando quo differret genus ab ea dicebatur; relinquitur igitur quo differat ab specie et proprio et accidenti dicere, et fiunt tres. rursus species quo [*](1 contingit—ad accidens (p. 319,12)] LRQ, om. cett. contigit RAm1Ym1 2 aliis om. Porph. p. 17, 15 quidem om. LK Busse; Porph. μεν 3 post sint add. res L unum quodque autem] ilm2xPp Busse unum autem ΒΤΜΙm1Σ una autem LΑΦ et unumquodque brm; Porph. p. 17, 16 ίνος ϊέ εκάοτοο aliis om. Porph. differt Δ 4 uiginti del. A, post XX add. uel quinquies quattuor Rm1 quater V. XX uel del. et post fiant add. uiginti m2 fient ΑΑm1Φ fuerint Γ post differentiae add. sed non sic se res (res om. p) habet edd. cum Porph. p. 17, 17 άλλ’ οοχ οδτως εχει set om. Γ 6 superatis] subtractis ΓΦ (ex substr-) quia] quoniam LA Busse sumpta] subtracta Γ 7 uero] autem LRT<l' duobus R 8 omnes om. L post fiunt add. differentiae Γ (s. l.) Πm2 edd. Busse (sed om. etiam eius codd. LP) cum Porph. p. 17, 20 9 enim] autem Γ a om. Σ, s. l. Am2 et specie et proprio] a specie a pro- prio R specie proprio Σ 10 et om. Σ accidente RΣ igitur quatuor R differentiae omnes La.c. generis differentiae R; Porph. p. 17, 22 at διοφοραί 11 quo om. R differat] La.c. (a del.) Σ differret R differt cett. a om. R 12 quo] quid LA Busse quod m1, om. A; ubi quo est (hic et 11. 13. 14. 319, 1. 2. 3. 5. 7 bis), Porphyrius π-j scripsit (p. 17, 23 et 22. 24. 25. 26 bis. 18, 1. 2. 3. 4) differret] LRΨ (alt. r s. l.) differre Λ differt ΓΙIΣΦ 13 igitur] ergo 2 quod RA differt Aa.c. ab Brandt a LRil, s. l. Am2, om. cett. et om. ΒΤΑΣ a L 14 accidente RΓΔ2Φ post tres add. differentiae Λ (ei fiunt tres differentiae. rursus in mg. m2) 11m2 (species m1) Γ (rursus differentiae pos.) Busse (cum duobus suis codd.), om. cett. codd. edd. Porph. p. 17, 25 quidem quo ΓΔ2Φ; Porph. π-jj έν)
319
quidem differat a differentia dictum est, quando quo differret differentia ab specie, dicebatur; quo autem differat species a genere, dictum est, quando quo differret genus ab specie dicebatur; reliquum est igitur, ut quo differat a proprio et accidenti dicatur. duae igitur etiam istae sunt differentiae. proprium autem quo differat ab accidenti relinquitur; nam quo ab specie et differentia et genere differat, praedictum est in illorum ad ipsum differentia. quattuor igitur sumptis generis ad alia differentiis, tribus uero dif- ferentiae, duabus autem speciei, una autem proprii ad accidens, decem erunt omnes, quarum quattuor, quae erant generis ad reliqua, superius demonstraui- mus.

Quoniam differentias atque communitates generis ad diffe- rentiam, ad speciem, ad proprium atque accidens persecutus est, idem quoque ad ceteras facere contendens praedicit, quot omnes differentiae possint esse quae inter se comparatis com- [*](1 differt RA quo] quid A Russe quod Lm1\ 2 differret] Lm2 Rm2Aßp.c.tflp.c. differet Lm1RmUαa. c.ΦΨa.c. differt Δ2 differtur Γ differentia ab specie] ΓΦΨ (sed a, scr. ab Brandt), a (s. l. Am2) specie (s. l. et add. Δm2) differentia ΔΔΣ edd. Busse species a (et Ώ) differen- tia LH differentia ab ea R; Porph. p. 17, 26 ή διαφορά τού είδους quod Am1 3 differat] L differt cett. (ex differet V) a om. Rϋϊ quo] quid Δ Busse quod A 4 differret] LyAIW differet RΦ differt ΓΑ2 4 ab specie] Γ a specie LΔIΙΔΦΦ specie 2 ab ea R 5 differt R, add. species ΓΑΠΨΨ, s. l. Lm2; om. Porph. p. 18, 2 a om. 2 accidenti] L acci- dente cett. dicitur R 6 igitur om. 2 7 autem om. R, s. l. hm2 ab om. Σ accidenti] edd. accidente codd. fort. relinquetur; cf. Porph. p. 18, 3 χαταλειφθήσεται 8 ab Brandt a ΓΦ, om. cett. pr. et om. R differet Λm1 differret m2 differt Am12, s. l. proprium add. Lm2 dic- tum Σ 9 differentia ante ad ipsum Σ differentiis ΒΓΑΦ; Porph. p. 18, 5... διαφορά 11 pr. autem] uero A ad accidens] et accidentis ΓΔ«ι7ΠΦ; Porph. p. 18, 7 πρός τδ σορβεβηχος 13 erant] erunt N reliqua] NΛm1ίΣΦΨ reliquas cett. (in mg. ad aliquas Tm2); Porph. p. 18, 8 πρός τά άλλα 16 utrumque ad om. NR 17 idem quoque] idemque Lm1NR ad cetera C de ceteris HLN praedicit om. R nunc dicit H 18 possunt CHLm1N commissisque N)

320
mixtisque rebus his quae supra propositae sunt efficiantur. sunt autem uiginti. nam cum quinque sint res, una quaeque res earum si a quattuor aliis differat, quinquies quater, uiginti differentiae fiunt, quod appositarum litterarum manifestatur exemplo. sint quinque res ueluti quinque litterae A B C D E. differat igitur A quidem ab aliis quattuor, id est B C D E, fient quattuor differentiae. rursus B differat ab aliis quattuor, id est A C D E, erunt rursus quattuor; quae superioribus iunctae octo coniungunt. C uero tertia ab reliquis differt quattuor, scilicet A B D E; quae quattuor differentiae supe- rioribus octo copulatae duodecim reddunt. quarta D reliquis quattuor comparetur differatque ab eisdem, id est A B C E, fient igitur rursus quattuor; quae superioribus duodecim ap- positae sedecim copulant. quodsi ultima E ab aliis quattuor differat, scilicet A B C D, fient aliae quattuor differentiae; quae compositae prioribus uiginti perficiunt. et sit quidem [*](p.104]) huiusmodi descriptio : |

[*](1 positae EHLNP efficiuntur HN 2 ante una add. et HLNPR res om. HN 3 si om. HN a om. R uiginti om. E 4 fiant Rm2 5 uel E 6 aliis] reliquis HN 7 fiant R differt Ha.c.LN aliis] reliquis L 8 id est om. HN 9 ab] codd. reliquis] aliis L 11 ante reliquis add. si L, s. l. Pm2 12 differatque] differat aeque EGP (differt m2) R eis GHNPm1R 13 fiunt N fiant R igitur om. HN post quattuor add. differentiae HN 15 fiant R faciat L faciet HN aliae om. H alias LN differentias HLN 16 superi- oribus C et sit quidem] CGP et quidem sit R et sic (ex si) quidem est E quarum (quorum LN) quidem sit HLN 17 discriptio C figu- ram om. G (duae lineae uacuae) Hm1N, supra depictam dedimus ex E, eandem uarie exornatam habent R (post uerba quattuor differentiae supra 7) Γ (in mg ad locum p. 314, 7 ss.), litteras tantum omissis lineis)
321

Quae cum ita sint, in generibus quoque et speciebus et ceteris idem considerabitur. erunt ergo quattuor differentiae, quibus genus a differentia, specie, proprio accidentique dis- iungitur; aliae rursus quattuor, quibus differentia a genere, specie, proprio atque accidenti discrepat; rursus quattuor spe- ciei ad genus ac differentiam, proprium atque accidens; quat- tuor etiam proprii ad genus, differentiam, speciem atque acci- dens; quattuor insuper accidentis ad genus, differentiam, spe- ciem atque proprium. quae coniunctae omnes uiginti explicant diflferentias. sed hoc, si ad numeri referatur naturam compara- tionisque alternationem; nam si ad ipsas differentiarum naturas uigilans lector aspiciat, easdem saepe differentias inueniet sumptas. quo enim genus differt a differentia, eodem differentia distat a genere, et quo differentia distat ab specie, eodem species a differentia disgregatur, et in ceteris eodem modo. in hac igitur dispositione differentiarum, quam supra disposui, easdem saepius adnumeraui. atque si differentiarum similitudines detrahamus, decem fiunt omnino differentiae, quas ad prae- sentem tractatum uelut diuersas atque dissimiles oportet assu- mere. age enim differat genus a differentia, specie, proprio in mg. sup. add. Hm2, quaternas litteras (B C D E cett.) infra singulis litteris A cett. positas quadratis inclusas exhibet L; in C in mg. (litt. minusc.) hae duae figurae sunt, quarum posterior spectat ad p. 321, 20 ss. 323, 9 ss: in P figura est per quinque ob- longa deorsum continuata, quorum primum hic proponitur : [*](3 ab CEGHP accidentique] atque accidenti (-te N) HN 4 dif- ferentiae G ab CEGHNP 6 ac om. N ad LP 10 post hoc add. fiet E (s. l. m2) fit H (s. l. m2) niget L (in mg.) R 13 adsumptas R differat C 14 ab] a R 17 saepius om. EGPR, s. l. Cm2, post ad- numeraui L adnumerauit Cm2GP atque) EGP at CR itaque HLN si om. N multitudines, s. l. ał similitudines L 18 fient edd.)

322
atque accidenti, quattuor differentiis, quas supra iam diximus. item sumamus differentiam, distabit haec a genere primum, dehinc ab specie, proprio atque accident. sed quo discrepet a genere, iam superius explicatum est, cum diceremus quo genus a differentia discreparet. detracta igitur hac comparatione, quoniam supra commemorata est, relinquuntur tres distantiae quibus differentia ab specie, proprio accidentique disiungitur; quae iunctae cum superioribus quattuor septem differentias reddunt. post hanc species si sumatur, quattuor quidem eius essent differentiae secundum numeri diuersitatem, cum ad genus, differentiam, proprium atque accidens comparatur, sed priores duae comparationes iam dictae sunt. nam quo species differat a genere tunc dictum est, cum quid genus differret ab specie dicebamus, quid uero species a differentia distet commemo- ratum est, cum differentiae ab specie dissimilitudines redde- remus. quibus detractis duae supersunt integrae atque intactae speciei ad proprium atque accidens discrepantiae; quae iunctae cum septem nouem differentias copulant. proprii uero si ad numerum differentiae considerentur, quattuor erunt, scilicet ad genus, differentiam, speciem atque accidens comparati, quarum quidem tres superiores differentiae iam dictae sunt. nam quid proprium distet a genere, tunc dictum est, cum quid genus a proprio distaret ostendimus, rursus quid proprium a differentia discrepet, in colligenda distantia differentiae propriique superius [*](1 accidente N 3 ab] HN a cett. accidente HN quod L dis- crepet] distet HN 5 hac igitur C 6 distantiae] differentiae L 7 a LN accidenti C accidenteque H disiungitur ante ab specie C 8 reddunt differentiae C 9 sumatur] mutatur E 11 ante differentiam add. et HLNP ante proprium add. et P cõpararetur C cõparantur N 12 differat post genere EN 13 a om. EGHNP differret] GLm2Pm2R differet ΕLm1 differat HNPm1 differt C ad speciem R ad specie C 15 ab specie] CG a specie EHLm2NP ad speciem Lm1R 17 post speciei add. id est EGP 18 differentias copulant] complent differen- tias C 20 comparatae Ep.c. (ex-ti) GHm2PR quorum EGLm1R 21 quod C 22 proprium—cum quid om. EGR distaret a pro- prio H)
323
demonstratum est, quid uero proprium distet ab specie, tunc expositura est, cum quid species distaret a proprio dicebatur. restat igitur una differentia proprii ad accidens, quae superio- ribus iuncta decem differentias claudit. accidentis nero ad cetera possent quidem esse quattuor, nisi iam omnes proba- rentur esse consumptae. nam quid differat uel genus uel dif- ferentia uel species uel proprium ab accidenti, supra mon- stratum est, nec sunt diuersae differentiae accidentis ad cetera quam ceterorum ad accidens. itaque fit, ut cum sit quinque rerum numerus, si prima assumatur, quattuor fiant differentiae, si secunda, tres, uincanturque secundae rei ad ceteras difte– rentiae a prima ad ceteras una tantum distantia; nam cum prima habuerit quattuor, secunda retinet tres. tertia uero si sumatur, duas habebit differentias, quae uincantur a primis quattuor differentiis duabus; quarta si sumatur, unam habebit differentiam, quae uincitur a primis quattuor differentiis tribus, quinta uero quoniam nullam omnino habebit differentiam nouam, totis quattuor a prima differentiis superatur. atque hoc nume- rorum gradu quidem usque ad denarium numerum tenditur : quattuor, tres, duae, una, ut generis quidem quattuor, diffe- rentiae uero tres, speciei duae, proprii una, | accidentis nullap [*](p. 105) sit. et primae quidem generis comparationes quattuor nouas tenent differentias, secundae uero differentiae comparationes [*](1 uero om. EGR a EGLR 2 cum] quando R 5 cetera] extera Cm1 6 differret H differet N 7 accidente CHN monstrauimus H 8 ante diuersae add. plus R, s. l. Lm2 10 ad prima s. l. ł una res Hm2 sumatur HN fient C 11 uincanturque] C (pr. n om.) Lm1 (iungantur m2) N, m2 in HPR (iungenturque Rm1), uincantur EGHm1Pm1 12 primis L 13 habuerat C habeat Lm2NP retineat Lm2 14 diffe- rentias habebit C uincuntur Lm1R 15 duabus (s. l. E) differentiis EHN post duabus add. distantiis GR post quarta add. nero R, s. l. autem Pm2 16 post tribus add. subdistantiis E distantiis G 17 habet HL 18 primis brm hoc] ex hoc HLN numeri HN 19 gradus HLm1N quidam HN 20 post post. quattuor add. sint CHm2L (del. m2) P sunt Hm1N 22 sit] Rbrm est CEGLP, om. HN et om. EGR quidem s. l. Em2L, post generis C 23 teneant HLm1NR)
324
tres nouas tenent; una enim superius adnumerata est, uincitur autem a primis quattuor nouis differentiis una tantum. speciei uero tertia comparatio duas tantum habet differentias nouas, duas quippe superius adnumeratas agnoscimus, et uincitur a quattuor primis duabus tantum differentiis nouis. proprium uero unam retineat nouam, quoniam tres habet superius ad- numeratas, uincaturque a prima nouis tribus differentiis, quinti uero accidentis comparationes quoniam nullam retinent nouam differentiam, totis quattuor a primis generis transcendantur. atque ad hunc modum ex uiginti differentiis secundum numerum decem secundum dissimilitudinem contrahuntur. ut tamen has secundum dissimilitudinem differentias non in quinario tan- tum numero, uerum in ceteris notas habere possimus, talis dabitur regula quae plenam differentiarum dissimilitudinem in qualibet numeri pluralitate reperiat. propositarum enim rerum numero si unum dempseris atque id quod dempto uno relin- quitur, in totam summam numeri multiplicaueris, eius quod ex multiplicatione factum est dimidium coaequabitur ei plura- litati quam propositarum rerum differentiae continebunt. sint igitur res quattuor A B C D; his aufero unum, fiunt tres; has igitur quater multiplico, fient duodecim; horum dimidium [*](1 teneant HLm1NR ten. post nouas CR adnumera (tamen eat) C uincitur autem] et uincatur HLm1 (et del., uincitur m2) N 2 nouis quattuor primis HN 4 adnumeratas om., in mg. enumeratas G uin- catur Lm1 uincantur HN uincuntur C 6 ante unam add. tantum L, post EGPR retinet Lm2Pm2 edd. 7 uincanturque N uincatur qua re EG uincitur haec R uinciturque edd. quinta N 8 comparatio Lm2N retinet HLN, post nouam HN 9 primis] CLPH a.r. primi EGHp.r.NR transcendentur Lm2 transcendatur N transgrediantur C transcenduntur edd. 11 tamen er. uid. E non G (etiam post diffe- rentias est non) 13 uerum] uerum etiam C ceteris quoque brm notas] Lm1N notis CEGHm2 (totas m1) Lm2PR 15 reperiat] pariat Cm2Hm1N 17 post numeri add. si CHP simul EG 18 ei om. EGN 19 sunt Lm1R 20 igitur] ergo CEN fiant LR 21 hos EGLPR post igitur add. si N tres H per totam summam R multiplica C multipli- cato E fiunt HN fiant R post horum add. si L)
325
teneo, sex erunt. tot igitur erunt differentiae inter se rebus quattuor comparatis : A quippe ad B et C et D tres retinet differentias, rursus B ad C et D duas, C uero ad D unam; quae iunctae senarium numerum complent. atque hanc quidem regulam simpliciter ac sine demonstratione nunc dedisse suffi- ciat, in Praedicamentorum uero expositione ratio quoque cur ita sit explicabitur.

Commune ergo differentiae et speciei est aequaliter participari; homine enim aequaliter participant par- ticulares homines et rationali differentia. commune uero est et semper adesse his quae participant; sem- per enim Socrates rationalis et semper Socrates homo.

Dictum est saepius ea quae substantiam formant, nec remissione contrahi nec intentione produci; uni cuique enim id quod est, unum atque idem est. quodsi differentia spe- cierum substantiam monstret, species uero indiuiduorum, aequa- liter utraque ab intentione et remissione seiuncta sunt; quo [*](6 in Praedicamentorum expositione] p. 272 C. B—l3] Porph. p. 18, 10—14 (Boeth. p. 46, 10—14). 14 saepius] cf. infra.) [*](1 teneo] sumo N sumo tenens (tenens del. m2) H si (ex sumo m2) teneo L pr. erunt ante sex N, s. l. Hm2 post. erunt ante igitur (ergo H) HL 2 detinet HN 4 complent numerum H 5 dedisse nunc HN 8 DIFFERENTIAE ET SPECIEI] plerique codd. fort. ex 9 sumptum, om. Δ, SPECIEI ET DIFFERENTIAE Γ2Φ, recte ut aid.; Porph. p. 18, 10 Περί τής κοινωνίας τής διαφοράς καί τοΰ είδοος, cod. Μ Περί κοινών είδους καί διαφοράς 9 est add. Hm2 10 homine—parti- cipant (12)] LRQ, om. cett. homini RTa.c. hominem L\ 11 ratio- nalem differentiam L\, post differentia add. nam omnes homines aequa- liter homines sunt et aequaliter rationales Σ 12 et del. uid. Δ, om. Ψ his adesse LR<t> post quae add. eorum ΓΔΠΦ 13 enim om. R rationabilis CEGPRU Busse, add. est ΓΔΦ, s. l. Am2 14 saepius i. e. p. 250, 24 ss. 314, 5 ss.; saepe de duobus locis etiam p. 293, 18 dictum; superius P, fort. recte, cf. ad p. 317, 4. 337, 8 17 monstrat HLNP 18 utraeque CP seiunctae CGPR)

326
fit ut aequaliter participentur. omnes enim indiuidui mortales aeque sunt atque rationales sicut homines. nam si idem est ‘esse’ homini quod est ‘esse rationale’, cum omnes homines aeque sint homines, necesse est ut sint aequaliter rationales. Aliud quoque commune habent quoniam ita differentiae sui partici- pantia non relinquunt ut species. semper enim Socrates rationalis est—Socrates enim rationabilitate participat —, semper homo est, quia scilicet humanitate participat. ut igitur differentiae sui participantia non relinquunt, ita species his quae ea parti- cipant, semper adiuncta est.

Proprium autem differentiae quidem est in eo quod quale sit praedicari, speciei uero in eo quod quid est : nam et si homo uelut qualitas accipiatur, non sim- [*](11— p. 327, 16] Porph. p. 18, 15—19, 3 (Boeth. p. 46, 15-47, 11).) [*](1 mortales—sicut homines] (sunt ex sint Lm2, add. homines Lm1, del. m2, sunt del. Pm2; atqueLm1Pm2 et HLm2Pm1; sicut del. et sunt scr. Pm2) HLP aeque mortales atque rationabiles sunt ut homines C aeque (s. l. m2) mortales (ex -lis m2) sunt atque rationabilis (sic) sunt (part. ras. ex sicut m2) homines E mortales sunt atque (atque sint N) rationales sicut homines NR mortalis atque rationabilis sicut homines G 2 nam—homines (4) om. N idem est] E (est in mg.) HR idẽ CL id est (ẽ G) GP est del. Lm2 3 esse post ration. EL, repetit. post ration. P, om. CH rationali R rationalis Lm1 rationabile G rationa- bili E rationabilis Lm2P 5 ante commune add. est H habent om. HR, s. l. EL (n del. m2) differentia R 6 relinquit R relinquent Pm1 derelinquunt Lm1 rationabilis EG 7 rationabilitati CGP rationalitate HN post semper add. enim G 8 quia ex qua Em2 humanitati EGLP differentia HLNR 9 relinquit HLNR par- ticipent E 11 SPECIEI ET DIFFERENTIAE (DIFFERENTIIS E) ΕGΤΖΦ, recte ut uid., DE PROPRIIS EORVM (EORYNDEM Ψ) ΡΨ; Porph. p. 18, 15 Περί τής διαφοράς τού εϊδοος και τής διαφοράς, cod. Μ Περί τών ιδίων ειδοος και διαφοράς 12 autem om. Η uero CQ quod ex quid C 13 species EGHNP uero om. H autem Busse eo quod] quo Γ est] sit R 14 nam—generationem (p. 327, 15)] LRQ, om. cett. accipitur Am1 non] RΓΔΈ cum Porph. p. 18, 17 hic non L non hic Am2H Busse non sic Λm1Σ non homo Φ)

327
pliciter erit qualitas, sed secundum id quod generi aduenientes differentiae eam constituerunt. amplius differentia quidem in pluribus saepe speciebus con- sideratur, quemadmodum quadrupes in pluribus ani- malibus specie differentibus, species uero in solis his quae sub specie sunt indiuiduis est. amplius diffe- rentia prima eat ab ea specie quae est secundum ipsam; simul enim ablatura rationale interimit homi- nem, homo uero interemptus non aufert rationale, cum sit deus. amplius differentia quidem componitur cum alia differentia — rationale enim et mortale compositum est in substantia hominis —, species uero speciei non componitur, ut gignat aliam aliquam speciem; qui- dam enim | equus cuidam asino permiscetur ad muli [*](p. 106) generationem, equus autem simpliciter asino num- quam conueniens perficiet mulum.

Expositis communitatibus quantum ad institutionem per- tinebat differentiae et speciei, eorundem nunc dissimilitudines colligit dicens quoniam differunt, quod species in eo quod quid sit praedicatur, differentia uero in eo quod quale sit. huic differentiae poterat occurri. nam si humanitas ipsa, quae species est, qualitas quaedam est, cur dicatur species in eo quod quid sit praedicari, cum propter quandam suae naturae [*](1 sed] id (del.) R 3 considerantur Δ 4 pluribus] Porph. p. 18, 20 πλείστων, cod. B πλειόνων 6 specie] una specie RΓ (sunt ante specie) ΛΨ; Porph. p. 18, 21 άκο το είδος 7 prima ante differentia Δ prior edd.fort· recte cum Porph. κροτέρα; cf. p. 328, 32 superioris ab ea] et Γ ab ea—ipsam] ab ea quae est secundum se specie 2 8 post ipsam add. differentiam Δ (del. m2) Λ 10 deus] angelus LR ponitur Δ 12 sub- stantiam edd. cum Porph. p. 19, 1 εις οπδστοσιν speciei] specie R 13 aliquam ante aliam T\A, post speciem 2 14 equus] asinus Σ asinae Φ equae Σ 15 equus] asinus 2 autem om. N enim CΔΛ2 asinae Pm2 conueniens numquam 2 16 mulum perficiet CEG perfici ad mulum R 17 Positis N instructionem H 18 eorum L earundem edd.; cf. indicem Meiseri s. neutrum 20 differentiae C uero om. CGP autem R post sit add. qua inter se differunt differentia et species Hm1, del. m2 21 huic] nunc G differentia G 22 dicitur CLm2 praedicatur GR)

328
proprietatem quaedam qualitas esse uideatur? huic respondemus, quia differentia solum qualitas est, humanitas uero non est solum qualitas, sed tantum qualitate perficitur. differentia enim superueniens generi speciem fecit; ergo genus quadam differentiae qualitate formatum est, ut procederet in speciem, species uero ipsa, qualis quidem est, secundum differentiam illius quae est pura ac simplex qualitas, qua scilicet perficitur et conformatur, qualitas uero ipsa pura simplexque nullo modo est, sed ex qualitatibus effecta substantia. itaque iure diffe- rentia, quae pure ac simpliciter qualitas est, in eo quod quale est sciscitantibus respondetur, species uero in eo quod quid sit, licet ipsa quoque quaedam qualitas sit non simplex, sed aliis qualitatibus informata. Rursus illa quoque differentia est, quia plures sub se species differentia continet, species uero tantum indiuiduis praesunt. rationabilitas enim et hominem claudit et deum, quadrupes equum, bouem, canem et cetera, homo uero solos indiuiduos. atque in aliis speciebus eadem ratio est. idcirco enim definitiones quoque secutae sunt, ut differentia uocaretur quod in pluribus specie differentibus in eo quod quale sit praedicatur, species uero quod de pluribus numero differentibus in eo quod quid sit praedicatur. Ideo etiam superioris naturae sunt differentiae, quoniam continentes sunt specierum. nam si quis auferat differentiam, speciem [*](1 respondebimus G 3 tantum om. EG solum, s. l. ał tantum L 4 facit CLN 5 formatum est s. l. Gm2 6 ad qualis s. l. ł quali- tas Hm2 post quidem add. non EGP (del. m2), in mg. Hm2 9 post sed s. l. hec L iure itaque C 11 species—quid sit in mg. Gm2 12 sit] est HN, add. iure respondetur CG (in mg. m2) LP 13 rursum E, add. differentiae et speciei C illa om. E ipsa CGP post quoque add. his HN differentia est] differunt in ras. E est om. P in hoc a specie distat G 15 uero om. CEGP rationalitas HΝ 16 post quadrupes add. enim P, s. l. Lm2 canem om. C camelum R 17 sola indiuidua Lm2R 19 pr. in] de Pm2 20 praedicetur HLN species—praedicatur om. E 21 praedicatur] dicatur GHLPm1 22 post differentiae add. quam species CLP speciebus N post quoniam add. enim HLN 23 sunt (erunt L) post specierum EGL, ante conti- nentes R nam om. LR, post quis s. l. enim Lm2)
329
quoque sustulerit, ut si quis auferat rationabilitatem, hominem deumque consumpserit, si uero hominem tollat, rationabilitas manet in speciebus reliquis constituta. est igitur differentiae specieique distantia quod una differentia plures species con- tinere potest, species uero nullo modo. Alia rursus est differentia, quoniam ex pluribus differentiis una saepe species iungitur, ex pluribus speciobus nulla speciei substantia copu- latur. iunctis enim differentiis mortali ac rationali factus est homo, iunctis uero speciebus nulla umquam species infor- matur. quodsi quis occurrat dicens quoniam permixtus asino- equus efficit mulum, non recte dixerit. indiuidua enim indi- uiduis iuncta indiuidua rursus alia fortasse perficiunt, ipse uero equus simpliciter, id est uniuersaliter, et asinus uniuer- saliter neque permisceri possunt neque aliquid, si cogitatione misceantur, efficiunt, constat igitur differentias quidem plurimas ad unius speciei substantiam conuenire, species uero in alterius speciei naturam nullo modo posse congruere.

Differentia uero et proprium commune quidem habent aequaliter participari ab his quae eorum par- ticipant; aequaliter enim rationalia rationalia sunt et risibilia risibilia. et semper et omni adesse com- [*](18—p. 330, 4] Porph. p. 19, 4—9 (Boeth. p. 47, 12—19).) [*](1 rationalitatem HN 2 aero] quis R rationalitas HLa.c.N 3 est om. CEGP 4 specieqne R et species C distant C distantia est EGP species] significationes Em1 5 differentia est C 6 saepe om. EGR post pluribus add. uero R 8 enim] etiam Lm1 igitur Lm2Pm1 10 asinae HLm2 11 perficit GP 12 perficiant Lm1R 14 nec.. nec C neque permisceri possunt om. EGR neque aliquid] non aliquid EGR cogi- tatione si HN 18 COMMVNIBVS] de Porph. cf. ad p. 102, 7 20 par- ticipari] praedicari L ab his—dicitur (p. 330, 2)] LRQ, om. cett. ab om. Σ, del. Am2 21 post enim s. l. quae Tm2 rationalia rationalia] Tkm2<t>Wm2 edd. rationalia rationabilia Π rationalia A2<Vm1 rationabilia LR&m1 rationabilia rationabilia Busse sunt om. R, s. l. hm2 22 et er. uid. Δ post. risibilia om. LR\2, post add. sunt codd., om. L cum Porph. p. 19, 6)

330
mune utriusque est. si enim curtetur qui est bipes, sed ad id quod natum est semper dicitur; nam et risibile in eo quod natum est habet id quod est semper, sed non in eo quod semper rideat.

Nunc differentiae propriique communia continua ratione per- -sequitur. commune enim dicit esse proprio ac differentiae quod aequaliter participantur — aeque enim omnes homines rationa- biles sunt, aeque risibiles —, illud, quia substantiam monstrat, istud, quia est aequum proprium speciei et subiectam speciem non relinquit. Aliud etiam his commune subiungit : aequa- liter enim semper differentia subiectis adest ut proprium; semper enim homines rationabiles sunt, ut semper quoque risibiles. sed obici poterat non semper esse bipedem hominem, cum sit bipes differentia, si unius pedis perfectione curtetur. quam tali modo soluimus quaestionem. propria et differentiae non in eo quod semper habeantur, sed in eo quod semper naturaliter haberi possunt, semper dicuntur adesse subiectis. [*](1 utrisque ΓΛΣΦ si] sine RΓΦ qui est] quies R quidem LA post bipes add. non substantiam (substantia ΑΦ) perimit (perimitur Ψ) LΑΨ Busse (in adn. deleri mauult), non substantia perit (peribit Σ) ΓΠΣΦp, om. Rbrm, Porph. p. 19, 8, Boeth. in comment. 2 sed] ta- men R ad id quod] ad quod LAΠ (post est repet. ad id) Σ Busse ad id ad quod Ψ, ad id post est hm1 post est add. habet et id quod est LA (del. m2) 2, ‘fortasse id quod est recipiendum’ Russe : Porph. p. 19, 8 αλλά πρός το πεοοχένοι το (το om. Μ) άει λέγεται nam -om. R 3 in eo] eo EGLRAm1 ad C72 id ΡΠ ad id *F aliquod N habet id quod est semper] C (id s. l. m1?) LhA ("habet—est del. m2), pro id exhib. hoc H et id Σ, est om. N habet semper ΡΠ habet EG semper dicitur ΓΦΨ, om. R 4 sed—rideat] in om. C, in mg. Hm2, in quod semper rideat EG non quod semper rideat RΨ; Porph. έπε'ι ναι τό γελαστικόν τώ πεφυχέναι έχει τό αεί, άλλ' ο όχι τώ γελάν άει 6 enim] autem Lm2P dicitur CEGR proprii C 7 rationales Cm2ELm2P 8 atque NR 9 istud] illud EGHN (add. risibilis) P aequum om. H aeque EG, recte? propriae EGLPR et om. EG ac N subiectam om. C subiectum EGPm1 10 reliquit ELa.c. etiam his] hic etiam HN 11 subiectis s. l. Gm2 12 rationales Cm2HN 15 ante propria add. et HNP (del. m2), s. l. Lm2 propriae CEGPm2 proprii R et om. CE, del. Pm2 16 post in] ex HN)

331
si enim quis curtetur pede, nihil attinet ad naturam, sicut nihil ad detrahendum proprium ualet, si homo non rideat. haec enim non in eo quod adsint, sed in eo quod per naturam adesse possint, semper adesse | dicuntur. ipsum enim semper; [*](p. 107) non actu esse dicimus, sed natura. numquam enim fieri potest, ut per naturae ipsius proprietatem non semper homo bipes sit, etiamsi potest fieri, ut pede curtetur, etiam si deminuto pede sit natus; in his enim non speciei atque substantiae, sed nascenti indiuiduo derogatur.

Proprium autem differentiae est quoniam haec qui- dem de pluribus speciebus dicitur saepe, ut rationale de homine et de deo, proprium uero de una sola spe- cie, cuius est proprium. et differentia quidem illis est consequens quorum est differentia, sed non con- uertitur, propria uero conuersim praedicantur quorum sunt propria, idcirco quoniam conuertuntur.

Distat a proprio differentia, quia differentia plurimas species [*](10—17] Porph. p. 19, 10—15 (Boeth. p. 48, 1—7).) [*](1 curtetur quis N nil C attinet s. l. Lm2, post naturam R 2 ad om. EG ualet om. EGR 3 pr. in om. CEH, s. l. Lm2Pm2, ab Gm1, del. m2 post. in om. EGNP, s. l. Lm2 4 possunt HN dicuntur semper adesse R 5 actum... naturam E umquam Ea.c.G 7 potest om. EG, post fieri L, postea (om. fieri ut) HN pede] HLm1N ambo pede Em1GR utroque pede Em2Lm2P; ambobus curtetur pedi- bus C ante etiam (om. C) add. uel CL (s. l. m2) R diminuto CEGLPR 8 pede om. C sit natus] nascatur C 10 de inscript. ap. Porphyr. cf. ad p. 105, 16 11 autem] uero Δ quoniam] quod ΓΦ 12 saepe— conuertitur (15)] LRQ, om. cett. saepe om. Lm1R, ante dicitur Lm22; Porph. p. 19, 11 λέγεται πολλά*ις rationabile R 13 post, de] A, om. cett.; cf. Porph. p. 19, 12 et infra p. 332, 3 deo] ii angelo R deo et angelo L; cf. Porph. p. 19, 12 adn. ante proprium add. et Δ uero om. R de una] L4m24' in una RΓΔm1ΠΣ una Φ; Porph. έφ’ ένός post specie add. dicitur Δ 16 post praedicantur add. de his Δ (s. l. m2) edd. ex his Σ hiis Φ, om. Porph. p. 19, 14 18 post. diffe- rentia om. C plurimis R plures L pluribus EG speciebus Em2GR)

332
claudit ac de his omnibus praedicatur, proprium uero uni tantum speciei cui iungitur adaequatur. rationale enim de homine atque de deo, quadrupes de equo et ceteris animalibus, risibile uero unam tantum tenet speciem, id est hominem. unde fit ut differentia semper speciem consequatur, species uero differentiam minime. proprium uero ac species alternis sese uicibus aequa praedicatione comitantur. sequi uero dicitur, quotiens quolibet prius nominato posterius reliquum conuenit nuncupari, ut si dicam ‘omnis homo rationabilis est’, prius hominem, posterius apposui differentiam; sequitur ergo dif- ferentia speciem. at si conuertam nomina dicamque ‘omne rationabile homo est’, propositio non tenet ueritatem; igitur species differentiam nulla ratione comitatur. proprium uero et species quia conuerti possunt, mutuo se secuntur : omnis homo risibilis est et omne risibile homo est.

Differentiae autem et accidenti commune quidem est de pluribus dici, commune uero ad ea quae sunt [*](16—p. 333, 3] Porph. p. 19, 16—19 (Boeth. p. 48, 8—12).) [*](1 clauditur EGRm2 claude his (sic) ml 2 cui iungitur] coniungitur Lm1N, add. et L rationabile CGLPR 3 pr. de om. CH, er. L post deo add. praedicatur R, s. l. Lm2 post quadrupes add. uero R et ceteris] ceteris E ceterisqne GP 6 ac] et E 7 aeque GR (-(??)e) comitentur HN comitatur ex commitetur Rm2 sequi] si quid EGPm1 8 quotiens om. EG, s. 1. Pm2 qualibet re (re s. l. Pm2) prius nominata HLNPm2R reliquam HLm2NPm2 reliqua Lm1Rm2 uero qua m1 9 rationalis Cm2HN est om. N 10 posterius ex prius Em2 opposui EG posui Lm1R ergo] enim E 11 at] et Hm1 nomina] ut (in ras. Lm2) prius differentiam nominem HNP, in mg. Lm2 12 rationale HN propositi CG proposita oratio in ras. E 13 nulla ratione differentiam C proprium—secantur in mg. sup. Hm2 14 sequuntur PRm2 sequntur E ante omnis add. ut L, post add. enim HNP 15 et om. EG, s. l. Lm2 est om. R 16 ACCI- DENTIS ET DIFFERENTIAE E ΕΤ] uel P ACCIDENTI C de in- script. ap. Porphyr. cf. ad p. 102, 7 17 accidentis Cm2il commune— adesse om. N 18 post uero add. est ΡΑΠ Busse, om. Porph. p. 19, 18)

333
inseparabilia accidentia, semper et omnibus adesse; bipes enim semper adest omnibus coruis et nigrum esse similiter.

Duo quidem differentiae et accidentis communia proponit, quorum unum separabilibus et inseparabilibus accidentibus cum differentia commune est, ab altero uero separabile acci- dens segregatur. tantum uero inseparabile secundo communi concluditur. est enim commune differentiae cum omnibus acci- dentibus de pluribus praedicari; nam et separabilia et inse- parabilia accidentia sicut differentia de pluribus speciebus et indiuiduis praedicantur, ut bipes de coruo atque cygno et de his indiuiduis quae sub coruo et cygno sunt, nuncupatur. item de eodem coruo atque cygno album et nigrum, quae sunt inseparabilia accidentia, praedicantur. ambulare enim uel stare, dormire ac uigilare de eisdem dicimus, quae sunt acci- dentia separabilia, reliqua uero communitas ea tantum acci- dentia uidetur includere quae sunt inseparabilia. nam sicut differentia somper subiectis speciebus adhaerescit, ita etiam inseparabilia accidentia numquam uidentur deserere subiectum. ut enim bipes, quod est differentia, numquam coruorum spe- ciem derelinquit, ita nec nigrum, quod accidens inseparabile est. differentia enim idcirco non relinquit subiectum, quoniam eius substantiam complet ac perficit, accidens uero huiusmodi, [*](1 post semper add. in eodem genere P omni R; Porph. p. 19, 18 παντί post omnibus add. hominibus et L hominibus Λ (del. m2) 2 nigrum esse] ΓΛ»ηίΨ nigris (nigros Hm2) esse EGHm1 nigredo esse L nigrum adest \Am2 nigrum CNΡRΙΙΣΦ Russe; Porph. p. 19, 19 τότε μέλαν είναι (sic Μ, μέλασιν είναι Βm2 μέλαν eett.) 4 quaedam HΝ et] atque ΗΝ 5 sepa- rabilibus om. G, s. l. Em2 6 uero] autem E 7 uero] enim R, recte? post inseparabile add. accidens L accidens cum inseparabilibus differentiis in mg. Hm2 secunda communione HLP 10 differentiae CEGLm2P 11 et de his—cygno om. H,—cygno sunt om. EGR 12 nuncupantur G praedicatur uel nuncupatur C 14 praedicantur—separabilia (16) om. N enim s. l. C etiam H 15 isdem CPm2 hisdem ER dicitur LP 17 post inseparabilia add. accidentia C 19 accidentia inseparabilia HN de- serere uidentur C 20 corui N 21 est inseparabile C 22 subiectum non relinquit C derelinquit Lm1 23 post huiusmodi add. est edd.)

334
quia non potest separari; neque enim possit esse accidens inseparabile, si subiectum aliquando relinquit.

Differunt autem quoniam differentia quidem con- tinet et non continetur — continet enim rationabi- litas hominem —, accidentia uero quodam quidem modo continent eo quod in pluribus sunt, quodam uero modo continentur eo quod non unius accidentis sus- ceptibilia sunt subiecta, sed plurimorum, et differen- tia quidem inintentibilis est et inremissibilis, acci- dentia uero magis et minus recipiunt. et inpermixtae quidem sunt contrariae differentiae, mixta uero con- traria accidentia.

Huiusmodi quidem communiones et proprietates dif- ferentiae et ceterorum sunt, species uero quo quidem [*](p. 108) differat a genere et differen|tia, dictum est in eo quod dicebamus, quo genus differret a ceteris et quo dif- ferentia differret a ceteris.

Post differentiae et accidentis redditas communitates nunc de eorum differentiis tractat. ac primum quidem talem proponit. [*](3—18] Porph. p. 19, 20—20, 10 (Boeth. p. 48, 13—49, 4).) [*](1 post. posset Lm1 potest HLm2NPR post accidens repet. esse G, 3 uel 4 litt. er. L 2 reliquerit H relinqueret N 3 ACCIDENTIS ET DIFFERENTIAE Γ EARVNDEM C EORYNDEM E de inscript. ap. Poiphyr. ef. ad p. 105, 16 4 Different Cm1 Differt LΣΐΑηιΐm1Φ post autem add. differentia ab accidenti Γ 5 et om. GHP continet— sunt (15)] LRil, om. cett. enim] autem L rationalitas ΓΑa.c.Π2ΦΨ 6 quidem om. Δ2 7 sint LΓΔΛΠΦ»ιίm1|·uero post modo Ψ, del. ΓΦ (ut uid.) 9 sint A 10 intentibilis ΓΣ Busse inintensibilis edd.; Porph. p. 20, 4 άνεπίτατος; ef. Roensch, Collect. phil. p. 299 12 post uero add. sunt ΛΦ 14 Huiuscemodi Δ 15 quod EGR quidem om. 2 quidam Em2G 16 a om. EGH2 differentiae E est om. C 17 quo] quod RAm1 differet R differt CEGP2 a om. ΕGΗΡRΤΠ,ΣΦ quod EGRism1 18 differet R differat LA differt G2 a om. EGHRTWZ 19 reddit has E communicantes Rm1 communiones m2 20 primam HN quidem om. HN tale C)

335
differentia, inquit, omnis speciem continet. rationabilitas enim continet hominem, quoniam plus rationabilitas quam species, id est homo, praedicatur : supergressa enim substantiam hominis in deum usque diffunditur. accidentia uero aliquando quidem continent, aliquando continentur. continent quidem, quia quodlibet unum accidens speciebus adesse pluribus con- sueuit, ut album cygno et lapidi, nigrum coruo, Aethiopi atque hebeno, continentur uero, quoniam plura accidentia uni accidunt speciei, ut uideatur illa species plurima accidentia continere. cum enim Aethiopi accidit ut sit niger, accidit ut sit simus, ut crispus, quae cuncta sunt accidentia Aethiopis, species, quod est homo, omnia quae habet intra se plurima accidentia uidetur includere. huic occurri potest : quoniam differentiae quoque aliquo modo continentur, aliquo modo continent, ut rationabilitas continet hominem—plus enim quam de homine praedicatur —, continetur quoque ab homine, quia non solum hanc differentiam homo continet, uerum etiam mortalem. re- spondebimus : omnia quaecumque substantialiter de pluribus praedicantur, ab his de quibus dicuntur non poterunt conti- neri; quo fit ut differentiae quidem non contineantur ab specie, etsi sint differentiae plures quae speciem forment. accidentia uero continentur, quoniam accidentia speciei substantiam nulla praedicatione constituunt; nam nec proprie uniuersalia dicuntur [*](1 omnis speciem] species R rationalitas HNP 2 rationalitas HNP 3 substantia N 4 aliquando—aliquando] aliquo modo quid N 7 ante lapidi s. l. pario Em2 post nigrum add. ut CEGLP, ante edd. ante Aethiopi add. et E 8 continentur uero] HLm2NP continentur- que cett. 9 plura HN 10 enim] etenim N ad simus s. l. naribus pressis E 12 ex quod part. ras. quae Cm2 quod est] quidẽ G ante intra add. et E plurima om. EGH 13 occurri] opponi HN 14 pr. aliquo modo] aliquando EGLm2P post. aliquo modo om. N aliquando Em2Lm2P 15 rationalitas H 17 homo] nomen hominis HN mortale edd. respondemus HN respondebimus contra haec GLPR 18 praedicantur de pluribus C 20 a R 21 sunt H differentiae om. HN speciem forment] CEGP speciem formant Lm(??) (informent m2 hrm) N formant speciem H informant speciem R 22 con- tineantur HN 23 ad constituunt in mg. ał subsistunt Hm2)
336
accidentia, cum de speciebus pluribus dicuntur, differentiae uero maxime. quae enim quorumlibet uniuersalia sunt, ea neoesee est eorum quorum sunt uniuersalia, etiam substantiam continere. qno fit ut quia differentiae substantiam monstrant, intentione ac remissione careant — una enim quaeque substantia neque contrahi neque remitti potest —, at uero accidentia quoniam nullam constitutionem substantiae profitentur, intentione cre- scunt et remissione decrescunt. Illa quoque eorum est dif- ferentia, quod differentiae contrariae permisceri, ut ex his fiat aliquid, non queunt, accidentia uero contraria miscentur et quaedam medietas ex alterutra contrarietate coniungitur. ex rationabili enim et inrationabili nihil in unum iungi potest, ex albo uero et nigro coniunctis fit aliquis medius color.

Expositis igitur distantiis differentiae ad cetera restat de specie dicere, cuius quidem differentias ad genus ante colle- gimus, cum generis ad speciem differentias dicebamus. eiusdem etiam speciei distantias ad differentiam diximus, cum differentiae ad species dissimilitudines monstrabamus. restat igitur speciem proprii et accidentium communioni coniungere, tum differentia segregare.

Speciei autem et proprii commune est de se intri- cem praedicari; nam si homo, risibile est, et si risi- [*](21—p. 337, 4] Porph. p. 20, 11—15 (Boeth. p. 49, 5—10).) [*](1 pluribus speciebus HN 2 maximae EH, add. dicuntur uniuersalia et (et om. R) proprie Lm2 (in mg.) R 4 ut om. CG, s. l. Lm2 5 una quaeque enim HNR 6 quoniam] quia E 7 profitentur] monstrant R ante intentione add. et HN 9 his] se C 10 misceantur N permiscen- tur R et] ut C 11 coniunguntur LN fiat C 12 rationali C (bi s. l. er.) HN inrationali HN in unum] L in om. cett.; cf. indicem Meiseri s. unus 13 post color s. l. ut uenetns Pm2 15 ad genus— differentias om. EG 16 dicebamus] diximus EGP 17 diximus] dice- bamus C 19 proprio HLm1NP accidenti Lm1 accidenti tum HPm2 accidentique (om. et) N communione HLm1NP tunc R 20 disgre- gare N 21 de inscript. ap. Porph. cf. ad p. 102, 7 23 nam—dictum est (p. 337, 4)] LRQ, om. cett. post homo add. est ΔΣ, s. l. Am2 et si] ΔΕΈ et LΓΛΠΦ ita et R post risibile add. est ΔΣΨ)

337
bile, homo est – risibile uero quoniam secundum id quod natum est sumi oportet, saepe iam dictum est —; aequaliter enim sunt species his quae eorum partici- pant et propria quorum sunt propria.

Commune, inquit, habent propria atque species ad se ipsa praedicationes habere conuersas. nam sicut species de proprio, ita proprium de specie praedicatur; namque ut est homo risi- bilis, ita risibile homo est; idque iam saepius dictum esse commemorat. cuius communitatis rationem subdidit, eam scilicet, quia aequaliter species indiuiduis participantur, sicut eadem propria his quorum sunt propria. quae ratio non uidetur ad conuersionem praedicationis accommoda, sed potius ad illam aliam similitudinem, quia sicut species aequaliter indiuiduis participantur, ita etiam propria; aeque enim Socrates et Plato homines sunt, sicut etiam risibiles. itaque tamquam aliam communionem debemus accipere quod est additum : aequaliter enim sunt species his quae eorum participant et pro- pria quorum sunt propria. an magis intellegendum est hoc modo dictum, tamquam si diceret ‘aequalia enim sunt species et propria’? nam quia species eorum sunt species quae spe- ciebus ipsis participant, et propria eorum propria quae|pro- [*](p.109) priis participant, proprium atque species aequaliter utrisque sunt, id est neque species superuadit ea quae specie parti- [*](8 saepius] cf. infra.) [*](1 est om. R ante secundum add. et A (s. l.) Busse, om. Porph. p. 20, 13 id om. J! 2 natum] Porph. p. 20, 14 κατά τό πεοοχέναι γελάν sumi oportet] LR dicitur Q; Porph. ληπτεον 3 sunt om. Φ, post spe- cies P earum R, ex eorum ut uid. 5m2 7 ita—est homo in mg. Hm2 praedicamus EGHm2P p.c.R namque om. N nam R 8 ita homo risibile est E ita est risibile homo R iam] etiam C saepius] HN superius cett. (recte?); cf. saepe 2, et ad p. 317, 4. 325, 14 10 qua CGLP eadem] eodem modo E 11 ratio] puto Em2 12 accommo- data edd. 13 qua CGEm1P ante indiuiduis add. ab HNR, s. l. Lm2 14 participatur H 18 ac Lp,c.Pm2 est om. C 19 aequa- liter N 20 post propria add. quorum sunt propria C 21 et propria— atque species] atque proprium species N 23 post. speciei EGLP)

338
cipant, neque propria superuadunt ea quae propriis participant. cumque haec propria specierum sint. propria, species ac pro- pria aequalia esse necesse est atque inuicem praedicari.