Epistulae imperatorum pontificum aliorum

quod quia fieri serenitas uestra non adnuit, hoc interim noscitur constitutum, ut oblatis a nobis mansuetudini uestrae nominibus de supra scriptis prouinciis, qui nobiscum ad tractatum adhiberentur, antistites clementia uestra faceret aduenire. cui dispositioni item praebuimus ecclesiasticae pacis amore consensum.

postea uero hoc magis cum consensu fratrum [*]( 2 sanctis quatuor G\'1 uel uno C 3 et (non et si) in etiam C hisdem V: his C, τούτοις Gr 7 propositis sanctis trsp. C 8 conferri C1 et teste Bahizio C3, ἀντιβληϑη̄νι Gr: confiteri VC\' 10 ṗạ̇pacis V 15 eutichius V 10 apollenan V 17 tesalonicensis V 28 interim scripsi: iterum V 30 tractandum Bar. 31 item Bar.: idem r )

sed quia, dum ea, quae pro conseruanda ecclesiarum pace cum fratribus nostris fieri uestra dispositione conuenerant, festinaremus impleri, ut habita salubri deliberatione communiter et propter informandam uniuersalem ecclesiam cunctis, quae inter nos gererentur, in scriptum deductis atque iacentibus nostrum ex his collectum de tribus capitulis in quaestionem deductis iudicium proueniret, continuo pietas uestra post illud uolumen.

quod nobis non ante multos paschae dies per fratrem nostrum Benignum Heracleae Pelagoniae direxit episcopum, aliam denuo chartam post diem sanctum paschae per uirum magnificum Theodorum decurionem palatii destinauit, in qua uos interim, quid de tribus sentiretis capitulis, exponentes nostrum poposcitis dari ex eadem debere causa responsum, idemque fratres nostri neque exaequato nobiscum numero residere neque in scriptum, quae ageremus uel tractaremus, redigi paterentur, tamquam (quod absit!) non conuenientia rectitudini loqueremur, quae scribere timeremus, et insuper gloriosissimis ad nos proceribus destinatis insisteret uestra clementia nostrum de trium capitulorum negotio quam celerrime proferri debere responsum:

nec sic destitimus uestrae oboedire uelle clementiae, hoc solummodo postulantes, ut pro infirmitate corporis nostri, quae nulli habetur incognita, uiginti dierum nobis daretis indutias, quatenus habito nobiscum deo auxiliante tractatu definitionis nostrae constituto die scripto sententiam diceremus.

ad fratres et coepiscopos nostros, a quibus similiter de eadem [*]( 1 istarum scripsi: starum V, strannn u, unde nostrarum o Bar. 10 gerentur V, correxi: gernntar Bat. 15 cartham V 19 idemque V: ideoque cum o2 21 paterentur et 24 insisterct per leuem anacoluthiam quasi 6 non quia praecessisset sed cum )

propositis itaque nobis et diligenter inspectis, in quantum uniuscuiusque capituli in quaestionem deducti ratio postulabat, synodalibus codicibus atque gestis prolatisque aliis eorundem patrum, qui uel in sanctis quattuor synodis aut in una earum resedisse monstrantur, synodalibus epistolis, inspectis nihilominus prodecessorum nostrorum sedis apostolicae praesulum constitutis aliisque probatorum patrum necessariis instructionibus pertractatis, si qua de his, quae in quaestionem deducta sunt, apud patres nostros examinata fuerint, finita atque disposita, memores superius designatarum professionum inuestigare curauimus.

inspicientes dogmata quaedam in prima chartacei uoluminis parte per fratrem nostrum Benignum episcopum Heracleae Pelagoniae a uestra pietate transmissi iacentia, quorum tenor secundum intellectum subter expositum ad excludendum totius ambiguitatis errorem praesenti definitioni nostrae tenetur insertus, plena exsecrabilibus blasphemiis et orthodoxae fidei, quae secundum euangelicam apostolicamque doctrinam a sanctis quattuor synodis Nicaena Constantinopolitana Ephesena prima atque Calchedonensi probabiliter atque inreprehensibiliter sancti spiritus [*]( 4 mei V: nostri Bar. 8 promulgatione V, corr. 02 quiquam V. corr. 0 13 prolatis quę V, correxi qui uel scripsi haud ignorans magnam me Uigilio imputare socordiam: que uel V, uel Bnr. 14 resedisse Y: rescripsisse Bar. 15 epistolis inspectis, nihilominus Bar. 16 apostoliea V, corr. a 20 fort. <et quia inspicientes 21 carthacii r 22 heraclie V 23 transmissis V, corr. Bar. 28 uicena constantinupolitana ephcsena prima. V, cotr. ras. a )

Quomodo igitur tu, cui super omnes maxime decet dementium regimen, illum, qui ex uirgine natus est, deum esse et ex deo consubstantialem patri existimari dicis, nisi forte sancto spiritui imputare illius creationem nos iubes?

sed, qui deus est et ex [*]( 6 Cap. I = Acta quintae synodi generalis collat. IV (Mansi IX 202 sqq.) n. 1., ubi\' Theodori Mopsuesteni ex tertio libro contra impium Apollinarium* praefigit C; uerborum originalium Graecorum haec seruauit Leontius (Scriptor. ueter. uoua collectio ed. Ang. Mai, VI p. 310 n. 34); \'Αλλ\' ; γε ϑεὸς ϰαὶ ἐϰ ϑεοῡ όμοούσιος τψ̃ πατρὶ τψ̄ μὲν ὲϰ τη̃ς παρϑένου γεννηϑέντιε, ϰαι̍ ύπὸ τού άγι̍ου πνεόματος ϰατά ta; ϑει̍ας άναπλασϑέντι γραϕάς ϰαι̍ τήν γε σύστασιν έπι̍ τής γυναιϰει̍ας δεξα- μένψ γαστρὸς ὲνήν, ώς ει̍ϰὸς, ὲπειδή άμα τψ̄ διαπλασϑήναι ϰαι̍ τὸ ει̍ναι ναὸς ϑεοδ ει̍λήϕει\'ού μήν τὸν ϑεὸν γεγενήσϑαι (leg. γεγεννήσϑαι) ήγητέον ημι̍ν ὲϰ τής παρϑένου, ει̍ μή άρα ταύτὸν ήγητέον ήμι̍ν τό τε γεννηϑὲν ϰαι̍ το ὲν τψ̄ γεννηϑέντι, τὸν ναὸν, ϰαι̍ τὸν ὲν τψ ναψ̄ ϑεὸν λόγον ού μήν ούδε ϰατά τήν σήν ϕωνήν άποϕαντέον πάντη τὸν έϰ τής παρϑένου γεννηϑέντα ϑεον ει̍ναι ὲϰ ϑεού όμοούσιον τψ̄ πατρι̍ ∗∗ (lacunam indicaui) τής σαρϰος ου δυναμένης ταύτην προσιέσϑαι τήν ϕωνήν; ε̌στι μὲν γάρ άνόητον τὸ τὸν ϑεόν ix τής παρϑένου γεγενήσϑαι (leg. γεγεννήσϑαι) λέγειν τούτο γάρ ούδὲν έτε- ρόν έστιν ή ex σπέρματος αύτὸν λέγειν Δαβι̍δ έϰ τής ούσι̍ας τής παρϑένου \' τετεγμένον ϰαι̍ ὲν αύτή διαπεπλασμένον ὲπει̍ γε τὸ ὲϰ σπέρματος Δαβι̍δ ϰαι̍ \' ix τής ούσι̍ας τής παρϑένου συστάν έν τή μητρώα γαστρι̍ ϰαι̍ τή τού άγι̍ου πνεύματος διαπλασϑέν δυνάμει γεγενήσϑαι̍ (leg. γεγεννήσϑαι̍) ϕαμεν έϰ τής παρϑένου. ) [*](6 de Theodori quae sequuntur capitulis etiam in actis synodi quintae generalis seruatis cf. Ptolegom. cap. III: C -- consensus codicum C\' (Paris. lat. 16832) et Cl (Sangall. 072); C3= lectiones deperditi codicis Bellouacensis a Baluzio adnotatae; lectiones quibus adscribo \'uulgo\', sunt coniecturae inde a conciliorum editione Romana nullo codice innixa ad Manrianam usque propagatae. magnam primi capituli partem repetiuit Ptlagius II in ep. 3 ad Istriae episcopos data (Mansi IX 441 sq.) Capitulum primum, deinde in noua linea I Quomodo V 7 dementium C Pelag.: clementiutn Y, mentium uulgo 9 pari V 10 et ex deo et V: ei deo CI, et C2 )

nam si non hoino est, sicut dicis, adsumptus, qui natus est ex uirgine, deus uero incarnatus: quomodo, qui natus est, deus ex deo et consubstantialis diceretur patri carne non potente hanc uocem suscipere? nam est quidem dementia deum ex uirgine natum esse dicere; hoc enim nihil aliud est quam ex semine eum dicere Dauid de substantia uirginis genitum et in ipsa plasmatum. quia quod ex semine Dauid et de substantia uirginis est. in materno uentre constitit et sancti spiritus plasmatum uirtute natum fuisse dicimus de uirgine.

ut autem aliquis ex hoc concedat dicere ipsis, quod deus et ex deo et consubstantialis patri natus est ex uirgine, eo quod est in templo nato: sed non per se natus est deus uerbum, incarnatus uero, sicut dicit iste sapiens. si igitur cum carne eum natum esse dicunt, quod autem natum est, deus ex deo et consubstantialis patri est, necesse est hoc et carnem

dicere, quod, si non id caro est, quoniam nec deus nec ex deo nec consubstantialis patri sed ex semine Dauid et consubstantialis ei, cuius semen est, non id, quod natum est ex uirgine, deus et ex deo et consubstantialis patri (nisi forte pars nati, prout ipse in inferioribus partem Christi nominat deitatem) sed non diuina natura ex uirgine nata est:

natus autem est ex uirgine, qui ex substantia uirginis constat. non deus uerbum ex Maria natus est; natus autem est ex Maria, qui ex semine est Dauid, non deus uerbum ex muliere natus est, sed natus est ex muliere, qui uirtute sancti spiritus plasmatus est in ea; non ex matre natus est consubstantialis patri (sine matre enim iste secundum beati Pauli uocem) sed qui in posterioribus temporibus in materno uentre sancti spiritus uirtute plasmatus est utpote sine patre propter hoc dictus. [*]( 34 Hebr. 7, 3 36 Hebr. 7, 3 ) [*]( 1 pari V 4 forsitam V 6 quod natum C: conatum V 7 templum C: templo V deus uulgo 14 eum C: cum V 18 ex F: et C 21 dicitis te V 23 pari V 25 ne consubstantialis pari r 34 iste J\'C: est Bar. )

In supra scripto primo capitulo quoniam per circuitus id uidetur astrui, quia homo purus ex sancta uirgine Maria natus sit, dicendo (si fatemur deum uerbum, qui consubstantialis est patri, carne ex eadem uirgine natum, necesse est ut et carnem consubstantialem patri consequenter esse dicamus\' ideoque quicumque huiusmodi intellectu sapit docet credit aut praedicat et non eundem uerbum ac filium dei per secundam natiuitatem ex sancta uirgine incarnatum et natum credit, anathema sit.

Mox autem in ipso plasmato deus uerbum factus est; nec enim in caelum ascendenti solum inerat sed etiam ex mortuis resurgenti utpote et resuscitans eum secundum suam promissionem; nec resurgenti solum inerat sed etiam crucifixo et baptizato et euangelicam post baptisma conuersationem peragenti nec non etiam ante baptisma legalem adimplenti constitutionem et praesentato secundum legem et circumciso et partus pannis obuoluto; erat autem forte in ipso et nascenti et cum in materno utere esset a prima statim plasmatione; dispensationi enim, quae circa eum erat, ordinem imponebat utpote et particulatim ipsum ad perfectionem producens.

Et per tempus quidem ad baptisma ducens, post illud autem ad mortem, deinde secundum suam pronuntiationem resuscitans, ducens in caelum, collocans eum ad dexteram dei per suam coniunctioncm, ex qua sedet et adoratur ah omnibus et omnibus indicabit. istorum autem omnium finem apud so habebat deus uerbum. cum in eo erat, et omnia per ordinem complebat. quem ordinem ipse arbitrabatur bene habere praefinitione quidem et uoluntate, [*]( 10 Cap. II = Aot. Syn. 1. c. 2, ubi \'Et post alia\' praefigit C 22 Cap. III = Act. syn. 3 (\'Et post alia\' praefigit C) ) [*](5 pari V. corr. a dicimus V, corr. Bar. 6 intellectus V, correxi: cf. p. 240, 13 10 cap sCdm II V 12 inherat V 17 obboluto V 18 nascente Surius 26 sede C omnibus iudicabit C2: omnibus iudicauit Y, omnes adiudicauit Cl 20 prefinitione C2: prefinitioneni C1. per finitionem V )

In supra scriptis secundo et tertio capitulis hoc uidetur astrui, quia deus uerbum homini plasmato inerat tamquam alter in altero. dicendo enim, ut particulatim dispensationi, quae circa eum erat, ordinem uideretur imponere et eum propter bonam uoluntatem, quam circa ipsum habebat et praestabat ei qui adsumptus est, ad prouectum perfectionis adducere, talibus uerbis dualitas personarum in uno domino ac deo nostro Iesu Christo execrabiliter uidetur induci et tamquam quemlibet hominem dei uerbi gratia per spatia temporum profecisse ideoque, quicumque eo intellectu sapit docet credit aut praedicat, anathema sit.

Suam autem Cooperationem ad proposita opera praestabat ei\' qui adsumptus est : ubi hoc facit in loco sensus fuisse deitatem illi, qui adsumptus est? nec enim eis, quibuscumque suam donauit Cooperationem, sensus locum illis t obtinebat; si autem et modo praecipuam quandam cooperationem donauit illi, qui adsumptus est, non hoc faciebat locum sensus deitatem optinere.

sed si doitas pro sensn fiebat illi, qui adsumptus est, secundum uestra uerba: quomodo timorem in passione suscipiebat? quid uehementioribus orationibus ad inminentem necessitatem indigebat. quas cum magna quidem et clamosa uoce, cum plurimis autem lacrimis secundum beatum Paulum referebat deo? quomodo timore tanto tenebatur, ut ex inmensa trepidatione fontes sudoris dimitteret euangelista aperte dicente, quod globis sanguinis similis sudor descendebat?