Retractationum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio I, Pars II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 36). Knöll, Pius, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1902.

Hic liber sic incipit: Quodam die in diebus sanctis octauarum . [*]( 8 De diuin. daem. 5, 9 . ) [*]( 1 quicumquae D calomniis OlD\' 2 mouimini V 3 num. om. BFPQ, XXX v 4 diuinacione (di add. 2 8. I.) C doemonum EG libri C1 5 accedit CLDLV in D1EJR, **in (7, ex cet. v disputacione 01 6 necessitas om. F necessitas-diuinatione add. E2 in mg. ut] un (del. m. 2) C demonum 01 librum 0 scribere CDX 8 quodam autem eius a ubi om. a dixi om. 0, dixit 01 9 disposiciones C1, dispositionis D1 uoce* (s ras.) E + prolatus CXDX 11 facilitate C, facillitate Dt, felicitate El rem add. E2M2 s. l. 12 audatiore CB, audaciori D2N, audatione Q1 as se uera»tione C 13 noticiam B01FR, notiam El demonum C, daemon.um (i ras.) 8 per-15 autem S2 in mg. 15 nos] nus C1D1, non nos 82 et ea om. F, et ideo G 16 cognuscant 01, cognoscat H diffillicime Q1 ab (b m. 2 in ras.) M 17 inuenire Ml 18 inpit E octabarum P2 )

168

CAPVT LVII.

QVAESTIONES EXPOSITAE CONTRA PAGANOS NVMERO SEX.

Inter haec missae sunt mihi Carthagine quaestiones sex, quas proposuit amicus quidam, quem cupiebam fieri Christianum, ut contra paganos soluerentur, praesertim quia nonnullas earum a Porfyrio philosopho propositas dixit. sed non esse arbitror Porfyrium Siculum, cuius celeberrima est fama. harum quaestionum disputationes in unum librum contuli non prolixum, cuius est titulus: sex quaestiones contra paganos expositae. earum autem prima est de resurrectione, secunda de tempore Christianae religionis, tertia de sacrificiorum distinctione, quarta de eo, quod scriptum est: in qua mensura mensi fueritis, remetietur uobis, quinta de filio dei secundum Salomonem, sexta de Iona propheta.

In quarum secunda quod dixi: salus religionis huius, per [*]( 10 Aug. ep. 102 13 Matth. 7, 2 16 Aug. ep. 102, 2, 15 (p. 557, 24 ed. Goldb.) ) [*]( 1 num. om. BFPQ, XXXI v 2 quaestiones expositae] q. sex e. B, de quaes expositis D1 post paganos add. M: LIB numero sex om. B, libri VI D1 sex] VI liber IR 4 Intermissae (om. haec) a carthagine C1D1M1, carthagine C2, a c. BD2FGHM2Vv, a cartagine GS. a chartagine OP, a karthagine N, a kartagine E, ad chartagine Q quaestiones add. 02 in mg. 5 propusuit 01 quedam D cupi.bam V 6 pacanos V, paganus D1 praesertim om. a nonnulla R 7 (ear)u a-philoso(pho) M1 in ras. porfirio CD, porphirio BEFGNPQS, por- ** phyrio cet. phylosopho F, filosofo H ppositas H, sitas El non ODt, non eum cet, v es*se (t ras.) C 8 porfyrium C, porphirium BEFGNOQS, porfirium D, porphyrium cet. siculum ODOR, illum\' siculum cet., siculum illum m 9 quaestiones H disputationum GS1, disputationem S* in om. Cl contulli 01 10 titulum ClDl titulus est B quaestionum Dl ∗expositae (s ras.) C 11 resurreccione D alt. de om. ClDx 12 christiana GS1. relegionis C\'D, religiones H dictione H 13 mensura (en in ras.) D 14 remedietur Ot, remitietur GHQISz, rementietur E, remietur Sl 15 salamonem E, salemonem R profeta H 16 quarum] quarta et R relegionis ClDl religionissalus om. 01 )

169

quam solam ueram salus uera ueraciterque promittitur, nulli umquam defuit, qui dignus fuit, et cui defuit, dignus non fuit, non ita dixi, tamquam ex meritis suis quisque dignus fuerit, sed quemadmodum ait apostolus non ex operibus, sed ex uocante dictum esse: maior seruiet minori, quam uocationem ad dei propositum asserit pertinere. unde dicit: non secundum opera nostra, sed secundum suum propositum et gratiam; unde item dicit: scimus, quia diligentibus deum omnia cooperantur in bonum his, qui secundum propositum uocati sunt. de qua uocatione ait: ut dignos uos habeat uocatione sua sancta.

Hic liber post epistulam, quae postmodum a capite addita est, sic incipit: Mouet quosdam, et requirunt.