De Sancta Virginitate

Curiosas et uerbosas malas innuptas Paulus apostolus notat et hoc uitium uenire dicit ex otio. simul autem, inquit, et otiosae esse discunt circuire domos; non solum autem otiosae, uerum etiam curiosae et uerbosae, loquentes quae non oportet. de his superius dixerat: iuniores autem uiduas euita; cum enim in deliciis egerint in Christo, nubere uolunt, habentes damnationem, quoniam primam fidem irritam fecerunt, id est in eo quod primo uouerant, non steterunt.

Nec tamen ait: nubunt, sed: nubere uolunt. multas enim earum reuocat a nubendo non amor praeclari propositi, sed aperti dedecoris timor, ueniens et ipse a superbia, qua formidatur magis hominibus displicere quam deo. haec igitur, quae nubere uolunt et ideo non nubunt, quia inpune [*]( 5 Eccli. 3, 18 10 I Tim. 5, 13 13 I Tim. 5, 11. 12 ) [*]( 1 non om. X 2 tumJ cum CIZB tunc KMENX tum ex taft G 3 eos om. N inuenit T magno—ut om. B bono om. T 4 magno opere N primiciis G 5 tanto om. MENX humilatae P1 humili.a\'te C humilitate BR humilia te PaKaIZHSADGTME NXbd 7 maxime que K in-est om. X 8 superaia K 9 berboaas (s. pr. b add. v) C 10 dicit uenire MENX ex otio] exicio X inquid H inquiete K 11 et om. MENX occiose T otiose X esse om. BTMENXbd dicunt B circn.ire H circumire PyDGTbd domus E 12 ociose MEX curiose TMEX 14 autem om. EN de uita Ry deuita A2 diliciis K 15 nolunt (n init. in ras.) A 16 inritam P iritam B id] ideo X 17 nouerant RZIEi steterurunt X 19 earam enim S 20 positi Al opi R dederis I decoris R a] de PKiHADRGTbd 21 quia KMN formidantur R hae PKIZHSADBGTMENXbd hoc R 22 quod pr. B inpugne B ) [*]( XXXXI Ang. Beet. V para III. ) [*]( 18 )

non possunt, quae melius nuberent quam urerentur, id est quam occulta flamma concupiscentiae in ipsa concupiscentia uastarentur, quas paenitet professionis et piget confessionis, nisi correctum cor dirigant et dei timore rursus libidinem uincant, in mortuis deputandae sunt, sine in deliciis agant — unde dicit apostolus: quae autem in deliciis agit, uiuens mortua est — siue in laboribus atque ieiuniis nulla cordis correctione superfluis et magis ostentationi quam emendationi seruientibus. non ego talibus magnam curam humilitatis ingero, in quibus superbia ipsa confunditur et conscientiae uulnere cruentatur. nec ebriosis aut auaris aut alio quolibet damnabili morbi genere iacentibus, cum habeant corporalis continentiae professionem moribusque peruersis a suo nomine dissonent, hanc magnam sollicitudinem piae humilitatis inpono: nisi forte in his malis etiam ostentare se audebunt, quibus non sufficit, quod eorum supplicia differuntur. nec de his ago in quibus est quidam placendi adpetitus aut elegantiore uestitu, quam tantae professionis necessitas postulat, aut capitis ligamento notabili siue protumidis umbonibus capillorum siue tegminibus ita teneris, ut retiola subter posita adpareant: his nondum [*]( 6 I Tim. 5, 6 ) [*]( 1 nubere R 2 fin. concupiscenti.a 8 conscientia PKIZiHDRGTbd conscientiae A continentia MENX 3 quos T et piget confessionis om. X professionis R 4 profecto nisi MENX profectum nisi K ...rectum 1 correptum K cor rectum R cor om. R timorg K ó diliciis K agunt I 6 diliciis K ait E 7 siue] sine T 8 ostentatione R ostensioni X quam emendationi om. CIZB emondacioni T 11 cruentantur AG craentaatur Pant pr. om. H aut] et K aliquolibet H damnabiles K damnabitis yHSMENXbd 12 generi S om. N iacentibus (s. l. t grauatis m. 2) M grauatis X iacentibus uel grauatis E grauatis uel iacentibus X 13 professione K a om. MENX nomini MENX dissonant RTi 14 pie C 15 se ostentare TltIEXX sustentare R suffi.cit C 16 ego H quis S 17 placendi quidam MENX quibusdam AGT elegantiori IZ3RG eligantiore y uestid R 18 expostulat B 19 praetumidis KIHBGMENXbcl 20 reciola G reticula B sup G nondum] non PHAIJG Tx( ) de humilitate, sed de ipsa castitate uel integritate pudicitiae danda praecepta sunt. da mihi profitentem perpetuam continentiam atque his et huius modi omnibus carentem uitiis et maculis morum, huic superbiam timeo, huic tam magno bono ex elationis tumore formido. quo magis inest unde sibi placeat, eo magis uereor, ne sibi placendo illi displiceat, qui superbis resistit, humilibus autem dat gratiam.

Certe praecipuum magisterium et uirginalis integritatis exemplum in ipso Christo contuendum est. quid ergo amplius continentibus de humilitate praecipiam, quam quod ille, qui omnibus dicit: discite a me, quoniam mitis sum et humilis corde? cum magnitudinem suam supra commemorasset [et], id ipsum uolens ostendere, quantus propter nos quantillus effectus est, confiteor, inquit, tibi, domine caeli et terrae, quoniam abscondisti haec a sapientibus et reuelasti ea paruulis. ita, pater, quoniam sic placitum est coram te. omnia mihi tradita sunt a patre meo, et nemo cognoscit filium nisi pater, et nemo cognoscit patrem nisi filius et cui uoluerit f 11 ius reuelare. uenite ad me omnes, qui laboratis et onerati estis, et ego uos reficiam. tollite iugum meum super uos et discite a me quoniam mitis sum et humilis corde. ille, cui omnia tradidit pater et quem nemo [*]( 6 cf. Iac. 4, 6 11 Matth. 11, 29 14 Matth. 11, 25-29 ) [*]( 2 danda] damna B dãpna IZ proficientem A 3 eiusmodi K 4 saperbia R 5 elationis] delectationis CIZB inest-magis om. 6\' placet KiHENX 6 displiceat (e ex i) C 11 qui om. R quoniam] quia HGENX 13 commomerasset P1 et, quod CIZSB praebent, inclusi idj ad SR idid G psum G 14 quantulus R quant illud I quantus ille 2Z2 tantillus KENX tibi inquit N inquit om. T pater tibi S pater domine PKiHADRMENXbd domine pater G 15 sapientibus et prudentibus KSRMENXbd 16 sic] ita R 17 fuit placitum X 18 cognuscit K filium-cognoscit om. R 19 cognuscit K 20 relelare Pl omnis K laborastis IZ 21 enerati P1 honerati KT onorasti I reficiam uos GMENX meum] eum A 22 et om. ltlNX quia SJIENX suum P 23 corde et inuenietis requiem animabus uestris SR ille] ille ille PjHTbd ) [*]( 18* )

agnoscit nisi pater et qui patrem solus agnoscit et cui uoluerit reuelare, non dicit: discite a me mundum fabricare aut mortuos suscitare, sed: quia mitis sum et humilis corde. o doctrinam salutarem! o magistrum dominumque mortalium. quibus mors poculo superbiae propinata atque transfusa est! noluit docere, quod ipse non esset, noluit iubere, quod ipse non faceret. uideo te, bone Iesu, oculis fidei, quos aperuisti mihi, tamquam in contione generis humani clamantem ac dicentem: uenite ad me et discite a me. quid, obsecro te, per quem facta sunt omnia, fili dei, et idem qui factus es inter omnia, fili hominis, quid ut discamus a te, uenimus ad te? quoniam mitis sum, inquit, et humilis corde. hucine redacti sunt omnes thesauri sapientiae et scientiae absconditi in te, ut hoc pro magno discamus a te, quoniam mitis es et humilis corde? itane magnum est esse paruum, ut nisi a te. qui tam magnus es, fieret, disci omnino non posset? ita plane. non enim aliter inuenitur requies animae nisi inquieto tumore digesto, quo magna sibi erat, quando tibi sana non erat.

Audiant te et ueniant ad te et mites atque humiles esse discant a te, qui misericordiam et ueritatem tuam requirunt, tibi uiuendo, tibi, non sibi. audiat hoc laborans et oneratus, qua sarcina premitur, ut oculos ad caelum [*]( 9 Matth. 11, 28 13 cf. Col. 2, 3 ) [*]( 1 agnuscit K qui ex quem A agnuscit K cui] qui IZl cui ipse G 3 resuscitare S 5 pocnlo. (s er.) A 6 esset-non OM. S 7 faceret] doceret T fide: quos dedisti mihi B 8 concione SAlJ TMbd hac K et T atque ENX 10 filii C est C 11 filii C filius B quiduis B ueni*raus P ad] a K 12 inquid K om. E hn.cine HSD huccine BGTMENXbd he cine B oredacti K 13 ttsauri S scientiae om. G 14 a] abs PKjARTMENX esj at S sU inquit 12 15 paruum om. G J6 fieii X diocere IZSB 18 timore X digesto (i ex e) H . quomodo B quanto GAl 19 non om. fBN 20 audian Hl et om. B ad] cori E 21 misericordiam quęrunt et neritatem tuam N 22 tibi alt. er. in N, s. l. itI C 23 et om. E oneratus C honeratus KBSTA1 onoratua N qui ZSDRbd qui ita KMENX praemitur CK )

leuare non audeat, percutiens pectus ille peccator et propinquans de longinquo; audiat centurio non dignus, cuius tectum subires; audiat Zacchaeus maior publicanorum, quadruplo restituens lucra damnabilium peccatorum; audiat mulier in ciuitate peccatrix tanto lacrimosior pedibus tuis, quanto fuerat alienior a uestigiis tuis; audiant meretrices et publicani, qui scribas et pharisaeos praecedunt in regnum caelorum; audiat omne genus aegrorum, cum quibus tibi pro crimine sunt obiecta conuiuia, uidelicet quasi a sanis, qui medicum non quaerebant, cum tu non uenires uocare iustos, sed peccatores in paenitentiam. hi omnes, cum conuertuntur ad te, facile mitescunt et humilantur coram te, memores iniquissimae uitae suae et indulgentissimae misericordiae tuae, quia ubi abundauit peccatum, superabundauit gratia.