Arnobii adversus nationes Libri VII

antea mos fuerat m allegorica eone honestissimis sensibus obumbrare res turpes et foeda prolatu honestorum conuestirier dignitate. at uero uobis auctoribus per turpitudinem dicuntur res graues et castitate pollentia obscenis commemorantur in uocibus, ut quod olim grauitas foedorum uerecundia contegebat nunc uerniliter turpiterque dicatur dignorum elocutione mutata. quod in adulterio dicimus Martem, inquit, et Venerem Vulcani esse circumretitos arte, cupiditatem dicimus atque iram ui pressas consilioque rationis. quid enim prohibebat, quid obstabat, suis unamquamque rem uerbis et suis significationibus promere? immo quid urguebat, cum nescio quid indicare per commentarios et scripta uoluisses, nolle illud intellegi quod indicares, sed contrarias res simul una expositione suscipere, studium docere cupientis et nolentis ostendere malignitatem? an deos adulteros dicere periculum habuit nullum, prolatio cupidinis atque irae linguam et os fuerat obsceno coinquinatura contactu? quod si utique fieret et allegoricae caecitatis obumbratio tolleretur, et facilis ad discendum res esset et deorum dignitas conseruaretur inlaesa. nunc uero cum dicitur in Martis et in Veneris uinctione uitiorum esse signi-I ficata compressio, peruersissimae res duae simul isdem temporibus fiunt, ut et foedorum species intellectum subiciat ho-is [*](1 quam] atque Sab foede P 2 emittere Stewechius: amittere P 4 bulgaria P corr cl allegoricas dictiones omisso in Sab 5 obumbrari Meursius foeda scripsi: foedas P 6 conuestirier Sab, r: conuectirier P # 8 commemorantur Sab in err: commorantur P prauitas Saltn foedorum Meursius: foederum P foedae rei Sab 9 contegebatur 800 uerniliter r: uiriliter P scurriliter Sab * dignorum] digna res Sab 13 unumquamque P corr c 14 urgebat eum Sab 15 noluisaes Salm: uoluisse P uoluisset Gel 16 indicaris sic Salm: indicare P indicaret Sab 18 ullum Meursius 19 *cupidinis P fuerat scripsi: fuerant P 22 conseruaretur Sab: conseruatur P 25 ut Sab: ui P foedorum Meursius: foede re P foedae rei Soo\' )

nisi forte dicetis — hoc enim solum restat, quod a uobis posse uideatur opponi — deos sua mysteria nolle ab hominibus sciri et idcirco historias ambagibus esse allegoricis scriptas. et unde uobis est liquidum, quod hominibus superi nolint sua mysteria publicari? unde illa uos scitis aut cur ea dissoluere in allegoriarum explanatione curatis? ad extremum et ultimum quid sibi dii uolunt, ut honesta cum nolint, turpissima de se dici atque indecora pat-iantur? Attidem\\ cum nominamus, solem, inquit, significamus et dicimus: sed si Attis sol est, quemadmodum conmemoratis et dicitis, quis erit Attis ille, quem in Phrygia genitum uestrae produnt atque indicant litterae, quem passum esse res certas, fecisse item res certas, quem in spectaculis ludicris theatra uniuersa nouerunt, cui inter sacros cultus res uidemus fieri specialiter annuas nominatimque diuinas? utrumne ab sole ad hominem an ab homine ad solem uocabuli huius facta translatio est? si enim nomen istud principali erat ab origine solis, quid tandem de uobis sol aureus meruit, ut ei cum semiuiro faceretis uocabulum istud esse commune? sin hirquinum et Phrygium est, quid Phaethontis genitor, pater huius luminis et claritatis admisit, ut abciso ab homine dignus uideretur uocari et augustior fieret euirati corporis nuncupatione signatus?

sed quid sit istud, iam promptum est omnibus. nam quia talium scriptorum historiarumque uos pudet nec aboleri uidetis posse ea quae sunt foede semel in commentarios relata, nitimini cohonestare res turpes atque omnibus argutiarum modis pro rebus subditis uerborum inuertitis corrumpitisque naturas atque ut olim accidere male sanis adsolet, quorum turbida uis morbi [*]( 4 sciri Sab: scire P 7 eiplanationem Sab * 8 dii P 9 paciantur P corr 11 commemoratis Canterus: »co»numeratis P 18 principali erat OeMerua: principaliter P ab del Oehlerus habet Sab originem Sab quid Sab: qui P 20 esse commune? sin Sab: se communes in P 22 abscisso Sab 23 epirati Sab, r: et uirati P 24 quia P dalium P corr .25 historiarumque uos Sab: historiarum quos P . 26 relata Sab: relatae P 28 inuer- tictis P corr corrumpitisquae P corr 29 turbida Sab: turpida P ) [*]( 14* )

sed si fabulas has uultis more esse allegorico scriptas, quid ceteris fiet, quas non uidemus posse uersuras in huiusmodi cogi? quid enim subiciemus pro illis fluctibus, quos super aggerem tumuli Semeleiae subolis urigo contorsit? et quid pro illis Ganymedibus raptis atque in libidinum ministeria substitutis? quid pro illa conuersione formiculae, in quam Iuppiter maximus uastitatis suae liniamenta contraxit? quid pro cycnis et satyris? quid pro aureis imbribus, in quos idem se pellax fraude induit perfida formarum uarietatibus ludens? ac ne de Ioue solo loqui uideamur uoluisse, in amoribus numinum reliquorum esse allegoriae quae possunt, quae in mercennariis condicionibus ac seruitutibus, quae in uinculis orbitatibus planctibus, quae in cruciatibus uulneribus sepulcris? in quo cum unam contrahere possetis culpam, conscriptione de superis tali addidistis, ut dicitur, garo gerem, cum deorum nominibus appellauistis res turpes et uocabulis rursus deos rerum coinquinauistis infamium. quod si adesse hic eos aut esse illos uspiam cognitione indubitabili crederetis, in mentione illorum facienda praestringeret uos metus et tamquam uos audirent uestrasque acciperent [*]( 2 baccamini P 3 coitu 800 occultatio Gel: occupatio P 4 uina Sab: uiua. P 5 Liberi Sab: liberis P compressio Soo: inpraessio P 6 adulteriorum Sab 9 fnstibus Sab quos sab: quod P 10 sdmeleiae Sab: semelectae (c eras) P urigo Meursius: origo P prnrigo Urs 11 raptis L. Fruterius, Urt: partis P ministeria P. Iunius: magisteria P 13 satyris Sab: satnris P 18 seruitutibus Sab in err: seraitntis P 19 Bepnlchris Sab: sepultis P 20 conscriptioni Urs tali Sdb: talia P 21 garo gerem] gangrenam Sab gerrem Salm 22 conquinauistia Sab 23 us»pium P corr & 24 crederetis Sab: deretis (intng .0\') P 25 adirent P )

da ueram iudicii formam, et in illa eritis reprehensionis parte, quod in usu sermonis uestri Martem pro pugna appellatis, pro aquis Neptunum, Liberum patrem pro uino, Cererem pro pane, Mineruam pro stamine, pro obscenis libidinibus Venerem. quae est enim ratio, ut cum suis censeri appellationibus res possint, nominibus cognominentur deorum, et ea fiat numinibus contumelia quam nec homines sustinemus, si nostra quis nomina res ducat atque inuertat in friuolas? sed oratio sordida est, uerbis fuerit polluta si talibus. uerecundia * ac laude condigna! erubescitis panem et uinum nominare et pro coitu Venerem non metuitis dicere. [*]( 1 difixum P corr c\' 4 his P 5 da] ad Sab normam Meursius 6 entis scripsi: ostis P 7 tpugna r aquis P 8 panem P corr staminem P corr 9 libidinis Sab 13 \'fribolas P 14 uerecunda Salm lacunam signcmi ac om Gel haec Meursius o uel ecce Oehlerus ah Vahlenus 15 panem Sab, r: pane P 16 ARNOUII. \\ LIBER QUINTUS EXP. INCIPIT LIBER SEXTUS I FELICITEB. )

Nunc quoniam summatim ostendimus, quam impias de diis uestris opinionum constitueritis infamias, sequitur ut de templis, de simulacris etiam sacrificiisque dicamus deque alia serie quae his rebus adnexa est et uicina copulatione coniuncta. in hac enim consuestis parte crimen nobis maximum impietatis adfigere, quod neque aedes sacras uenerationis ad officia. construamus, non deorum alicuius simulacrum constituamus aut formam, non altaria fabricemus, non aras, non caesorum sanguinem animantium demus, non tura neque fruges salsas, non denique uinum liquens paterarum effusionibus inferamus. quae quidem nos cessamus non ideo uel exaedificare uel facere, tamquam inpias geramus et scelerosas mentes aut aliquem sumpserimus temeraria in deos desperatione contemptum, sed quod eos arbitramur et credimus — si modo dii certi sunt et nominis huius eminentia praediti — honorum haec genera aut risui habere si rideant aut indigne perpeti si motibus exasperentur irarum.

ut enim nosoatis, quid de isto nomine sentiamus iudiciique simus cuius, existimamus nos eos, si modo dii certi sunt, ut eadem rursus satiateque dicantur, cunctarum esse debere perfectarumque uirtutum, sapientes iustos graues, si modo nulla est culpa, quod eos laudibus adcumulamus humanis, intestinis pollentes bonis, nec extraneis adminiculis adicere quo illis integritas inoffensae beatitudinis conpleatur, [*]( 3 insanias Urs 4 seriae P corr cI 7 affingere Urs 12 cessamus P 15 deos Sab 17 indignae P 20 sociateque Sab 22 adculamus P corr 23 nec se... addicere Stewechius se addicere Sairn 24 adicere Vahlenus: addicere P indigere Gel quo Urs: quod P )

sed templa illis extruimus nulla nec eorum effigies adoramus, non mactamus hostias, non tura ac uina libamus. et quid amplius possumus uel honoris eis attribuere uel dignitatis, quam quod eos in ea ponimus parte qua rerum caput ac dominum summumque ipsum regem, cui debent di una nobiscum, quod esse se sentiunt et uitali in substantia contineri? numquid enim delubris aut templorum eum constructionibus honoramus? numquid ei hostias caedimus ? numquid alias res damus, quas libare, profundere non est rationis expensae sed tracti per consuetudinem moris? etenim plena dementia est, necessitatibus tuis [*](2 ita Sab excitari Sab: excitare P 8 cedibus P 9 stragibus P 10 suffragiari P corr mentium P 11 beneuolentias (ne ex ni corr) P 12 contraria hia Zinkius: contrariis P 13 egere Sab *quos P dolere Urs: dolore P dolorem Sab deminui. P diminui Sab 18 existimari scripsi: existere P 19 coelitibus Salm: caelitus P coelitum Gel 24 dii una Mewrmu: diuina P 26 emplorum P corr 27 ei Gel: et P cedimus P )

sed non, inquit, idcirco adtribuimus dus templa tamquam umidos ab his imbres uentos pluuias arceamus aut soles, sed ut eos possimus coram et comminus contueri, adfari de proximo et cum praesentibus quodammodo uenerationum conloquia miscere. sub axe enim nudo et sub aetherio tegmine inuocati si fuerint, nihil audiunt, et nisi de proximo admoueantur his preces, tamquam nihil dicatur, obstructi atque immobiles stabunt. atquin nos arbitramur omnem deum omnino, si modo nominis huius ui pollet, ex quacumque mundi parte quod quisque fuerit locutus, tamquam si sit praesens, audire debere, immo quod quisque conceperit sub obscuris et tacitis sensibus, cognitione anticipata praesumere, atque ut astra sol luna, cum supra terras meant, omnibus omnino cernentibus statim sunt et ubique praesentes, ita quoque conuenit audientiam numinum nulli esse clausam linguae semperque esse praesentem, quamuis ad eam uoces regionibus ex distantibus confluant. hoc est enim proprium deorum, conplere omnia ui sua, non partiliter uspiam sed ubique esse totos, non adesse non abesse, non cenatum ad Aethiopas pergere et post dies bis senos priuatum ad domicilium redire.

quod si ita non erit, tollitur omnis spes opis et erit in dubio, audiamini ab dis necne, si quando res sacras caerimoniarum conficitis debitis. constituamus enim noscendae rei causa templum numinis alicuius esse apud Canarias insulas, eiusdem apud ultimam Thylen, eiusdem apud Seras esse, apud furuos Garamantas et si qui sunt alii quos ab sui notitia maria montes siluae et quadrini disterminant cardines: si omnes uno in tempore rebus diuinis factis, quod sua quosque [*]( 1 existimare Urs: existimari P 6 conturi P corr c paesentibua P corr cI 10 adquin P 11 ui Sab: ut P 16 ubique P 17 ita quoque Sab: itaque P 20 sua non in ras P 21 ..esse P totus P corr 23 et sup. uers. P 24 audiamini Urs: audiamur P dis (i in ii corr) P 27 Thyle Sab: thyleni P )

quid quod multa ex his templa, quae tholis sunt aureis et sublimibus elata fastigiis, auctorum conscriptionibus conprobatur contegere cineres atque ossa et functorum corporum sepulturas esse? nonne patet et promptum est aut pro dis immortalibus mortuos uos colere aut inexpiabilem fieri numinibus contumeliam, quorum delubra et templa mortuorum superlata sunt bustis ? in historiarum Antiochus nono Athenis in Mineruio memorat Cecropem esse mandatum terrae, in templo rursus eiusdem, quod in arce Larisae est, esse conditus scribitur atque indicatur Acrisius, Erichthonius Poliadis in fano, Dairas et Immaradus fratres in Eleusinio consaepto, quod ciuitati subiectum est. quid Celei uirgines? non in Cereris Eleusiniae humationis habuisse perhibentur officia? non in Dianae delubro, quod in Apollinis constitutum est Delii, Hyperoche Laodiceque, quas aduectas illuc esse finibus ex Hyperboreis indicatur? in Didymaeo Milesio 25 [*](10 sqq. 1. c. 3, 44 sq. ) [*]( 1\'rogitare Urs: cogitaret in mg v P cogitare Sab lacunam signaui que om Sab 7 at ita Sab 9 quiberit P corr 13 corporum scripsi: esse corporum P esse del Sdb in err 14 diis cI 17 anchus P corr c cec.ropem P 19 est, esse scripsi: esse P est Sab in err conditis P corr 20 ericthonins P Immaradus scripsi: inmarachus P inmarnachus c\' Immarnachus Sab Immarus Salm 20 sq. in eleusinio r: in elensino P Ineleus in Sab in Eleusinis Gel 21 ciuitati Sab: ciuitatis P Celei Gel, r: elei P 22 Eleusinae Sab humationis habuisse Heraldus: humationibus P humatae habere Gel humationis sortitae Urs 23 officia Gel: officio P constitu P corr c 24 Hyperoche Hildebrandius: hyperochae P Hyperocha Sab Laodiceque Gel: laudiceque (que ex quae) P Elaudiceque Sab 25 dydymeo P )

regnatoris in populi Capitolio qui est hominum qui ignoret Oli. esse sepulchrum Vulcentani? quis est, inquam, qui non sciat ex fundaminum sedibus caput hominis euolutum non ante plurimum temporis aut solum sine partibus ceteris — hoc enim quidam ferunt — aut cum membris omnibus humationis officia sortitum? quod si planum fieri testimoniis postulatis auctorum, Sammonicus Granius Valerianus uobis et Fabius indicabunt, cuius Aulus fuerit filius, gentis et nationis cuius, cur manu seruuli uita fuerit spoliatus et lumine, quid de suis commeruerit ciuibus, ut ei sit abnegata telluris patriae sepultura. condiscetis etiam, quamuis nolle istud publicare se fingant, quid sit capite retecto factum uel in parte qua areae curiosa fuerit obscuritate [*]( 1 Cleomachum Urs Clearchum Meursius tamquam e codice Leandrus Sab in err Leucophrynae Gel: leucofryne P 3 mendins P corr 4 Telmessum Sab, r: termessum P 5 Agesarchi Ptolomaeo Sab Agesarchus Ptolemaeo in err 6 Philopatore Sab: filopatere P filopatore r Cinyram Sab: cynera P cynira r Paphi Sab: papi P 8 esse Sab: est P 9 et Sab: et in et P 10 exactam P quam Gel 11 Aegiptius Sab 12 barronis P 14 in] ipsum Zinkius . Capitolio Sab in err: capitolium P 15 quis Sab in err Oli Salm: toli P 20 postulatis P 21 Valerius Antias Urs Aulus] Tobus Sab Tolus in err 22 cur manu seruuli Zinkius: germani seruuli P ut a germani seruulo Gel ut a germani seruulis Salm cuius manibus seruuli Rigaltius 24 patriae Gel: patientiae P paternae Hildebrandius 25 retecto Zinkius: refecto P resecto Sab in err 26 areae Zinkius: rei P arcis HUdebrandius )

satis igitur ut opinor ostendimus templa diis immortalibus aut inaniter esse constructa aut contra decus et potentiam creditam contumeliosis opinationibus fabricata. sequitur ut de signis aliquid simulacrisque dicamus, quae multa arte conponitis et religiosa obseruatione curatis. qua in parte si fides est ulla, constituere apud nos ipsos nullis considerationibus possumus, utrumne istud serio et cum proposito faciatis graui an ridendo res ipsas puerili alucinatione ludatis. si enim certum est apud uos deos esse, quos remini atque in summis caeli regionibus degere, quae causa, quae ratio est, ut simulacra ista fingantur a uobis, cum habeatis res certas, quibus preces possitis effundere et auxilium rebus in exigentibus postulare? sin autem non creditis aut, ut mediocriter dicatur, ambigitis, etiam sic ratio quaenam est dubiorum fingere atque instituere simulacra et quod esse non credas uentosa imitatione formare? an numquid dicitis forte, praesentiam uobis quandam his numinum sub exhiberi simulacris, et quia deos uidere non datum est, † eos insolidi et munia officiosa praestari? hoc qui dicit et adserit deos esse non credit, nec habere conuincitur suis religionibus fidem cui opus est uidere quod teneat, ne inane forte sit quod † obscurum non uidetur.

deos, inquitis, per simulacra ueneramur. quid ergo ? si haec non sint, coli se dii nesciunt nec inpertiri a uobis [*]( - 1 obsign#ati P ominis Gel: hominis P 4 fecit P 6 Oli Salm: soli P Toli Sab . 8 esse Gel: iis esse P his esse Sao 12 fidis P corr cl 14 propositos P corr grauia P corr 18 prece.s P 22 formare Sab: formari P 23 ezhiberi Gel: exhibere P (subexhibere SOO) 24 eos insolidi et] eos ita coli et Oel eorum in similitudinem Urs eos ita coli, iis et Heraldus eos sic coli, iis et Salm eis sic solum licere ? 26 regionibus P corr cI 27 obscurum] oculorum ui ? . )

et unde nouissime scitis, an simulacra haec omnia quae dis immortalibus uicaria substitutione formatis similitudinem referant habeantque diuinam? potest enim fieri, ut barbatus in caelo sit qui esse a uobis effingitur leuis, potest ut senectute prouectior cui puerilem commodatis aetatem, potest ut hic flauus sit *** qui in ueritate habeat oculos caesios, displosas ut gestitet nares quem esse uos . facitis figuratisque nasicam. neque enim rectum est dicere aut appellare simulacrum quod non pariles lineas principali ab \' ore traducat: quod esse planum et certum manifestis poterit ab rebus agnosci. nam cum omnes homines teretem esse solem indubitabili luminum contemplatione uideamus, os illi uos hominis et mortalium corporum liniamenta donastis. luna semper in motu est et ter denas facies in restitutione accipit menstrua: uobis ducibus et figuratoribus femina est, uultuque est uno quae per habitus mille cottidiana instabilitate mutatur. intellegimus omnes uentos aeris esse fluorem pulsi et mundanis rationibus concitati: per uos hominum formae sunt bucinarum animantes tortus intestinis et domesticis flatibus. inter deos uidemus uestros leonis toruissimam faciem mero oblitam minio [*]( 3 hii P hi Sab 6 pote. Sab 8 depraecari P 9 caedere Sab in err: cadere P 11 nobissime P corr 12 diis c 14 barbatus Sab: barbarus P 15 effingitur Sab: effigitur P 16 lacunam signaui 21 a Sab teretem Sab: teretum P 23 donatis Sab 27 pulsos Sab 28 concitatos Sab bucinarum P 29 tortos r 30 uestros om Sab leonis Salm: leones P toruissima facie Sab oblitam Salm: oblita P )

ridetis temporibus priscis Persas fluuios coluisse, memorialia ut indicant scripta, informem Arabas lapidem, acinacem Scythiae nationes, ramum pro Cinxia Thespios, lignum Icarios pro Diana indolatum, Pessinuntios silicem pro Deum Matre, pro Marte Romanos hastam, Varronis ut indicant Musae, atque, ut Aethlius memorat, ante usum disciplinamque fictorum pluteum Samios pro Iunone: et abstinetis. a risu, cum pro diis immortalibus sigilliolis hominum et formis supplicatis humanis? quinimmo deos esse sigillaria ipsa censetis, nec praeter haec quicquam uim creditis habere diuinam. quid dicitis, o isti? ergone dii caelites habent aures et tempora, ceruices occipitium [*]( 11 sqq. 1. c. 4, 46 ) [*]( 1 frugiferio P frugi serio Sab Frugiferi Salm drjQiov in altera scripturae parte latere uidetur 2 superorum Urs: superiorum P 5 sq. fremebundis hiatibus, toruis rictibus Salm 6 toruidis P sanguinea Salm fremebundus, hiatibus toruidis dirus, sanguineo VAdgo de colore Canterus: decotoro (in mg .*.) P de gutture Gel de ceroto Bigaltius decolor ore Graeuius malam ? 7 saeuis C. Barthius ut olim add c in lacuna fessi Sab: fesi P linguam Sab: unquam P 8 pituitate Sab potus auiditate Salm si Gel: sic P 10 ac dicere P. Scriuerius: accidere P ac credere Sab 12 memorialia Salm: memoralia P 13 lapidem Sab in err, r: lapide P 14 nationes Gel: nationis P cincxia P thaespios P Procinexi athaespios Sab Icarios Canterus, Urs: carios P 15 matre Sab: matre P Marte Sab: matre P 16 Aethlius Canterus, Urs: etheclius P Etbedius Sab 17 pluteum Canterus, U,rs: puteum P 18 abstinetis Sab: abstinentis P )

ex huiusmodi causis illud etiam uobis coniuentibus consecutum est, ut in deorum corporibus lasciuiae artificum\' luderent darentque his formas quae cuilibet tristi possent esse derisui. itaque Hammon cum cornibus iam formatur et fingitur arietinis, Saturnus cum obunca falce custos ruris, ut aliquis ramorum luxuriantium tonsor, cum petaso gnatus Maiae, tamquam uias adgredi praeparet et solem pulueremque declinet, Liber membris cum mollibus et languoris feminei dissolutissimus laxitate, Venus nuda et aperta, tamquam si illam dicas publicare, diuendere meritorii corporis formam, cum pilleo Vulcanus et malleo, manu liber sed dextera ut fabrili expeditioni succinctus, cum plectro et fidibus Delius, citharistae gestus seruans, cantaturi et nenias histrionis, cum fuscina rex maris, \' tamquam illi pugna sit gladiatorii obeunda certaminis: neque ullum est reperire figmentum alicuius numinis, quod non habitus [*]( 1 lumbo P corr suffragines Gel: suffraginem P 3 prolata Sab: prolato P. 4 liceret Sab: licere et P et expunxit r 6 que P 8 quid intentantibus Gel: quod intentantibus P 9 minantes Oehlerus: animantis P amentes Meursius 11 aliquid addidi 13 conibentibus P 14 artificum Sab: arteficium P 15 isse P corr c\' 17 custos ut ruris aut aliquis ramorum Urs custos ruris ut aliquis, ramorum Salm 20 languoris scripsi: liquoris P. 21\' nud- P illam Sab: illa P 22 publicare (in mg ...) P 23 liber sed] librans Cannegieterus ut scripsi: et P expeditioni Stewechius: expeditione P 24 citharistae Sab: citharista P 25 rex Sab: ex P )

sed quid ego dis datas falces et fuscinas rideo, quid cornua, malleos et galeros, cum simulacra quaedam sciam certorum ferre hominum formas et infamium liniamenta meretricum? quis est enim qui ignoret Athenienses illos Hermas Alcibiadii ad corporis similitudinem fabricatos? quis Praxitelen nescit, Posidippi si relegat *, ad formam Cratinae meretricis, quam infelix perdite diligebat, os Veneris Cnidiae † sollertiarum coegisse certamine ? sed sola est haec Venus, cui de scorti uultu translaticium decus auctum est? Phryna illa Thespiaca, sicut illi referunt qui negotia Thespiaca scriptitarunt, cum in cacumine ipso esset pulcritudinis, uenustatis et floris, exemplarium fuisse perhibetur cunctarum quae in opinione sunt Venerum [*]( 21 sqq. 1. c. 4, 53 ) [*]( 6 petaannculum Soh: petasioculum P 11 interstinctio \'aaios* scripsisse dicit OreUius: interstitio P 15 numina Meursius 18 diis c 20 ferre scripsi: esse P liniamenta Sab: laniamenta P 21 Alcibiadii scripsi: alcibiadi P Alcibiadis Sab Alcibiadei Salm 23 Posidippum Oel relegat Sab: religat P lacunam signaui: Cnidiaca intercidisse uidetur Cratinae Urs: gratinae P 24 perditae P cnidiae r: cindiae P gnidiae Sab sollerti aliarum Urs 26 auctum Sab: actum P Phrynae sic Scib in err: phyrna P Phyrne Sab 27 negotia seclusit Urs cacumine Puteanus: acumine P culmine Urs \' )

libet in hoc loco, tamquam si omnes adsint terrarum ex orbe nationes, unam facere contionem atque in aures haec omnium [*]( 1 istic Mewrsim 4 filum Sab: filium P 5 chytereia P 6 ecita] caela ? 7 Phryne Gel: fryna P Phyrne Sab 10 fidias P et Gel: est 1 12 Pantarces Urs: pantarches P 15 eioleto Sab: exileto P 16 puerilis Sab: puer his P 17 diis c ea] et Urs sancti talibus Sdb 20 fidias P 22 diis parata c, Sab corr in err 23 sg. habitu eis per se dato Urs 24 membrorum scripsi: in membrorum P in membrorum similitudinem Zinkius 26 per se seclusi lacnnam signaui: intercidisse uidentur haec Olympius Iuppiter adnotaretur Urs ) [*]( IV. ) [*](15 )

ecce si aliquis ponat in medio aes rude atque in opera nulla confectum, argenti massas indomiti infectumque aurum, lignum, lapides atque ossa resque alias ceteras quibus signa consueta sunt et numinum simulacra constare, immo si aliquis ponat in medio conlisos deorum uultus, confracta atque inminuta simulacra iubeatque uos idem [*]( 4 propius Sab, r: proprius P 6 nobis Urs: his P 11 camellinis P 12 cacabulis Boo, r: caecabulis P 15 grossis Ball grosfis Gel descobinata limis Gd 16 furfuraculis Saimasius ad Solin. p. 774: furfur#aculeis P furfuribus aculeis Sab furficibus aculeis GelI forcipibus aculeis JJrs perforaculis Sailm asciis Sab in err: asceis P 18 propriae P corr 21 partum Urs: parte P artem Gel per artem Klussmannus 23 fauore (u ex b) P fauores Gel, Meursius fauorem Balm accurrere Gel acquirere Meursius 24 confectum scripsi: coniectum P 25 infectum Sab 27 conlisos scripsi: conlisorum P 28 confracta Bigaltius: conflata P item Hildebrandius )