Res Gestae

Haec dum Mediolani aguntur, militarium catervae ab oriente perductae sunt Aquileiam, cum aulicis pluribus, membris inter catenas fluentibus, spiritum trahentes exiguum vivendique moras per aerumnas detestati multiplices. Arcessebantur enim ministri fuisse Galli ferocientis, perque eos Domitianus discerptus credebatur et Montius, et alii post eos acti in exitium praeceps.

Ad quos audiendos [*](Arbetio, Kellerbauer; Arbitio, Seeck; arborum, V.) missus est et Eusebius, cubiculi praepositus, ambo inconsideratae iactantiae, iniusti pariter et cruenti. Qui nullo perspicaciter inquisito,[*](inquisito, added by Hadr. Val.) sine innocentium sontiumque differentia, alios verberibus vel tormentis afflictos exsulari poena damnarunt, quosdam ad infimam trusere militiam, residuos capitalibus addixere suppliciis. Impletisque funerum bustis, reversi velut ovantes, gesta rettulerunt ad principem, erga haec et similia palam obstinatum et gravem.

Vehementius hinc et deinde Constantius, quasi praescriptum fatorum ordinem convulsurus, recluso pectore patebat insidiantibus multis. Unde rumorum aucupes subito exstitere complures, honorum vertices ipsos ferinis morsibus appetentes, posteaque pauperes et divites indiscrete; non ut Cibyratae illi Verrini, tribunal

Inter quos facile Paulus et Mercurius eminebant: origine Persa, ille[*](ille, added by G; V omits.) natus in Dacia: notarius ille, hie a ministro triclinii rationalis. Et Paulo quidem, ut relatum est supra, Catenae inditum est cognomentum, eo quod in complicandis calumniarum nexibus erat indissolubilis, mira[*](mira, Gronov, Haupt; intra, V.) inventorum sese varietate dispendens, ut in colluctationibus callere nimis quidam solent artifices palaestritae.

Mercurius vero[*](vero, added by Her.) somniorum appellatus est[*]( est, added by Clark, c.c.) comes, quod ut clam mordax canis interna saevitia[*](saevitia, Hermann; vitia, V.) summissius agitans caudam, epulis coetibusque se crebris inserens, si per quietem quisquam, ubi fusius natura vagatur, vidisse aliquid amico narrasset, id venenatis artibus coloratum in peius, patulis imperatoris auribus infundebat, et ob hoc homo tamquam inexpiabili obnoxius culpae, gravi mole criminis pulsabatur.

Haec augente vulgatius fama, tantum aberat, ut proderet quisquam visa nocturna, ut contra[*](contra, Traube; ut, AG, C. F. W. Müller; cum, V.) aegre homines dormisse sese praesentibus faterentur externis, maerebantque docti quidam, quod apud Atlanteos nati non essent, ubi memorantur somnia non videri; quod unde eveniat, rerum scientissimis relinquamus.

Inter has quaestionum suppliciorumque species diras, in Illyrico exoritur alia clades, ad multorum

E quorum numero Gaudentius agens[*](agens, E, Val.; magis, V; magnis, W2 BG.) in rebus, mente praecipiti stolidus, rem ut seriam detulerat ad Rufinum, apparitionis praefecturae praetorianae tune principem, ultimorum semper avidum hominem, et coalita pravitate famosum.

Qui confestim quasi pinnis elatus, ad comitatum principis advolavit, eumque ad suspiciones huius modi mollem et penetrabilem, ita acriter inflammavit, ut sine deliberatione ulla Africanus, et omnes letalis mensae participes, iuberentur rapi sublimes. Quo facto delator funestus, vetita ex more humano validius cupiens, biennio id quod agebat (ut postularat) continuare praeceptus est.

Missus igitur ad eos corripiendos Teutomeres protector domesticus cum collega onustos omnes catenis (ut mandatum est) perducebat. Sed ubi ventum est Aquileiam, Marinus tribunus[*](tribunus, Val. added in lac. of 8 letters.) ex campidoctore eo tempore vacans, auctor perniciosi sermonis, et alioqui naturae ferventis, in taberna

Residui ducti Mediolanum, excruciatique tormentis, et confessi inter epulas petulanter se quaedam locutos, iussi sunt attineri poenalibus claustris, sub absolutionis aliqua spe (licet incerta). Protectores vero pronuntiati vertere solum exilio, ut Marino eisdem consciis mori permisso, veniam Arbetione meruere precante.