Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Memini me in quodam libello Eusebii, quondam egregii in reliquis uiri, legisse, quia nec spiritus sanctus sciat mysterium natiuitatis domini Iesu Christi, et admiror tantae doctrinae [*]( 19 cf. Lnc. 18, 2 22 sq. Euseb. Vercell.? ) [*]( 2 paupe.rem N potes N 5 animum (corr. animam) tiue animam (corr. animum) P animam M 6 uero (exp. et eras.) ergo P et alia pauper pudicus om. P 8 potestatem P 9 uere afc] uero (corr.) M 10 habent (corr.) C 11 ut (eras. m2) P cum .. habens eodem modo interpretandum quo quamquam .. habens cum] curid N 16 praepoaitum XFS 19 aut P dominationem GA nec legee] ne legis P (corr.) neclegis XX erubescet FB 20 gloria G, (corr. m2) A 22 memini me] memine (corr.) JY eusebii libello N quondam] quodam CNFB egregi FB 23 uiri. P 24 domini] add. nostri CNX )

385
uirum hanc maculam sancto spiritui inflixisse. hoc enim dicens degenerem illum significauit. neque enim potest dici de deo esse, ei nescit quae dei sunt, quia inferior natura quid in potiore sit nescit. sin uero eiusdem substantiae est et diuinitatis, quo modo potest nescire quae sua sunt? denique filius dei, quia ego, inquit, et pater unum sumus propter unitatem substantiae, non inmerito adiecit dicens: omnia quae patris sunt mea sunt et quae mea sunt patris.

Quam ob rem si sanctus spiritus eiusdem diuinitatis est, qua ratione segregatur, ne sit eiusdem scientiae, cum eiusdem non negetur esse substantiae? quod plus est concedis et quod minus est retines. creatura enim discit et incipit aliquanta \' scire de auctore suo et erant ei quae didicerit cum auctore suo communia, substantia autem uel diuinitas non potest deo esse et creaturae communis. nam dei substantia non habet quod discat, quia nihil est quod ignoret; substantia uero hominum non habet in natura ut sciat, sed ut discat. itaque naturae hominum accedit scientia, non tamen inmutatur substantia, quia hominis natura dehabet scientiam; sic enim condita est substantia, ut per exercitium adquirat scientiam.

Igitur maior est substantia quam scientia, quia non scientia adquirit substantiam, sed substantia scientiam; et substantia est sine scientia, non tamen potest esse scientia sine substantia. in deo autem sicut est substantia, ita et [*](6 Ioh. 10, 80 7 Ioh. 16, 15 ) [*](1 infelix ewe C 3 sunt **** M . in om. P 4 sobstancia P 8 patri (corr.) C et quae mea sunt om. P sunt teri. om. N 9 patrie] add. eant GA 10 eps Sed CNX 11 segregatos NGA 12 concedis et] condedis et M concidisset CX concedisset N 14 et-suo om. N quod G A didiceri».» M dedicerit FB 15 esse deo P 17 quod discat-habet (18) om. P nihis M ignorat (corr.) C homini ^?) N 19 accidit CNX 20 hominum P de habet P debet N si C 21 perJ post C 22 scientia om. N 24 aine] non sine GA esse om. G A ) [*]( L. Ps.-Aug. Quaest. test. ) [*]( 25 )

386
scientia; substantia enim, quae nihil habet quod discat, ipsa substantia est sibi scientia. quam ob rem omnia in deo substantiua dicuntur. substantia enim, cui nihil deest, omnia substantialiter habet, quia nihil ei accessit per studium.

Quo modo igitur dici potest de spiritu sancto quia nescit natiuitatem filii dei, si consubstantiuus est ei? numquid potest Una eademque substantia et scire et nescire? certe filius dei mysterium natiuitatis suae non didicit; scit enim substantialiter, non per doctrinam. qua ergo ratione spiritus -sanctus dicitur nescire, cum similiter etiam ipse nihil habeat quod discat, quia omnia nouit per substantiam?

Sicut enim dei filius, ita et sanctus spiritus dei substantia est dicente domino: omnia quae patris sunt mea sunt, per quod significauit substantiam dei patris suam esse substantiam; et spiritum sanctum a patre dicit procedere et de suo accipere: et ideo, inquit, dixi: de meo accipiet, quia omnia quae patris sunt mea sunt. si a patre procedit et de filio accipit, quo modo nescit filii natiuitatem, quando substantia eius filii substantia est? omnia enim quae patris sunt filii sunt. sine dubio ergo patris substantia in spiritu sancto est. adiecit enim filius dicens: et omnia quae mea sunt patris sunt.

Quid ergo ambigitur de spiritu sancto, an eiusdem diuinitatis sit, cum sit eiusdem substantiae? nam sicut de se dixit dominus quia a deo processit, ita et de sancto testatur spiritu. [*]( 5. 9. 18 cf. Eueeb. Vercell.? 13 Ioh. 16, 15 15 cf. Ioh. 15, 26 17 Ioh. 16, 15 21 Ioh. 16, 15? cf. loh. 17, 10 25 cf. Ioh. 16, 27 ) [*]( 1 substantia om. NX enim om. X quia GA 2 sibi est GA substantiua] substantia PG 4 qui M per] post C 6 si consubstantiuus] sicut Bubstantiuus P sic substantiuus (corr.) C si constantiuus X est om. G, (add, m2) A numquod (lineola s. 0) (corr.) N \'7 -que] qui N 9 ergo] rogo P 10 etiam om. X nihil ipse P nehil M quod] ut GA 12 sps sds CX 18 sunt alt. om. C 14 substantiarn pr.] substantia FB 18 accepit M natiuitatem-filii om. M nati*uitatem C 19 enim om. X 23 diuinitatis] natinitatis P 25 quia) qui X de] de spu (spu eras.) N )

387
et ne hoc aliter possit interpretari: a patre, inquit, procedit et: de meo accipiet, ut a patre procedere hoc sit de Christo accipere. cum enim dicitur de filio dei accipere, non ambigitur etiam ipse esse de deo, ut in sancto spiritu patris esse substantia et diuinitas non ambigatur.

Itaque qui hunc dicit nescire filii dei natiuitatem, ipsi derogat, de cuius dicitur accepisse. nec enim aliud accepit, quam ipse est de quo accepit, quia accepisse de Christo de deo processisse significat, ideoque non potest nescire, quod hic scit, de cuius accepit, neque ignorare dicendus est deum, quia a deo processit