Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Dum iussis caritatis parere uolumus, in uituperationem forte cademus, qui de re, quae nulli aliquando in dubium uenit, scribimus, quia, cum amicitiam offendere nolumus, studium, quod ad aliquam rem occultam reuelandam proficere debuit, intricamus, quamuis propter nimiam stultitiam [*](2 I Cor. 4, 20 9 cf. I Cor. 1, 20. 3, 19 13 Esai. 66. 2 17 lob. 14, 15 18 cf. Eph. 5, 5. Iac. 2, 5 )[*](def.J\' ) [*](1 in om. G, Å (add. 8. I.) 3 contradictione N 6 karissimi NX 7 consoleretnr CG, A (corr. mJ2) se om. N 8 minima N 9 quan N prudenter N 10 hij hic C hii GA 16 debemus] redebemus (corr.) C redebimns N (re eras.), X (corr. A) qui] quia MC qui* N 18 in om. X 19 possumus C dominum nostrum om. X 20 leuitarum (corr. add. s. l. alt. u atr.) M le»uitarum C 21 uolum parere C oitnperatione FB 22 quae om. M dubium inuenit C 24 ad om. MX profere M ) [*]( I.. P*.-Ang. Quaest. tent. ) [*]( 13 )

Quidam igitur, qui nomen habet falsi dei, duce stultitia et ciuitatis Romanae iactantia leuitas sacerdotibus et diaconos presbiteris coaequare contendit, non dicam praeferre. quia stultius est et forte incredibile uideatur et nos non emendatores, sed calumniatores habeamur. qua igitur lege quaue consuetudine, quonam exemplo hoc adgredi audeat, nullum scire arbitror, ut istos, quibus consessus in ecclesia datus est minime, his coaequet qui. propter quod antistites dei sunt, in domo dei et in honore Christi cum dignitate considunt. quae audacia est presbiteris ministros ipsorum pares facere! quae temeritatis uana praesumptio sacerdotibus baiulos tabernaculi et omnium uasorum eius et lignorum concisores et portitores* aquae conferre! hoc enim officium fuit leuitarum. tale est, si praefectis officiales, dominis serui aequentur. hoc enim scriptum est dicente domino ad Moysen: accipe tribum Leui de medio filiorum Israhel et statue illos ante Aaron sacerdotem et deseruient ei. quid hoc exemplo apertius, quod etiam nunc in ecclesia custoditur? [*](5 I Cor. 18, 5 16 cf. I Par. 23, 26 17 cf. los. 9, 33 t27} 20 Num. 3, 6. cf. 3, 12 )[*](rlęf. P) [*](1 paudimua GA istud] istunt M et Engelbrecht ut codtl. -...--,......... \'I .., ..1 3 et] ut JV 4 etnendare N posset GA 6 qui nomen habetl quid habet nomen C nomen quid habet N quid nomen habet X falt!i deiJ falsi dere querunt C\' falsi dici A stultitiam X 7 iactantiae N 8 praeferri GA 9 est om. X e.uiendatorca M 10 quane] quae uel F ucl qua GA qua ucl B 11 audiat (corr.) C 12 cunaensus codd. (corr. Am.2 mg.) 13 coaequat X 15 praebiteris M 16 temeritas MNFG timeritas (corr. tcmeritas) C baiolas (\' baiolus (?) (corr.) N baiolos X (alt. 0 in ras. A, cwr. B) 17 purtiores C, (corr. rec.) N 19 dominicis M aequentur* M 20 leuui M )

Quamquam Romanae ecclesiae diaconi modice inuerecundiores uideantur, sedendi tamen dignitatem in ecclesia non praesumunt. ut autem non omnia ministeria obsequiorum per ordinem agant, multitudo facit clericorum. nam utique et altare portarent et uasa eius, et aquam in manus funderent sacerdoti, sicut uidemus per omnes ecclesias et sicut constitutum est a domino per Moysen. aut numquid meliores Heliseo sunt, qui aquam fundebat in manus Heliae?

Sic autem diaconos aduersus presbiteros defendit, quasi ex presbyteris diaconi et non ex diaconibus presbiteri ordinentur. sed quia Romanae ecclesiae ministri sunt, idcirco honorabiliores putantur quam apud ceteras ecclesias propter magnificentiam urbis Romae, quae caput esse uidetur omnium ciuitatum. si ita est, hoc debent et sacerdotibus suis uindicare, quia, si hi qui inferiores sunt crescunt propter magnificentiam, ciuitatis, quanto magis qui potiores sunt sublimandi sunt! quicquid enim officialibus praestatur, augmentum fit potestati, sicut honor serui ad laudem proficit \'domini, quamquam apud iustum iudicem deum uni cuique hic honor maneat, qui creatus est singulis ecclesiarum officiis, ut qui diaconus est diaconii honorem per omnes ecclesias habeat - non enim qualiscumque honor est antistiti dei seruire, in ecclesia dumtaxat — et sacerdos totius honoris ecclesiastici dignus habeatur. [*]( 6 cf. Nam. 3, 31 8 cf. IIII Heg. 3, 11 19 cf. Ps. 7, 12. II Tim. 4, 8 ) [*](itl, iJ) [*]( 1 diconi X inaenerecandiores (ne partim eras.) M inuericondiores CX a inistena (corr.) M 5 fundennt C funderunt OA 6 uidimus . CNX constitum MG 8 quia G 9 diaconus (corr.) M defnndit X (corr. Am2 rng., B) 10 praebiteris M diaconis C et non om. M 11 honorabiliore (corr. rec.) M honerabiliores (corr.) C 14 uindicare om. C 15 quia si hi] quia sibi M quasi hi X quia si hii GA. qui om. CNFB magmagniifcentiam M 16 quae C potentiores GA om. pr. sunt N 18 domini] dill M aput dm (dm eras.) M 19 hic om. X creatus] cretus M (corr. rec. decretus), NF, A (corr. m2 decretus) 20 diaconus] diconus (COfT. rec.) M 21 diaconii] diaconi CX 22 ecclesiam CX 23 ecclesiasticae C ) [*]( 13* )

Presbiterum autem intellegi episcopum probat Paulus apostolus, cum quando Timotheum. quem ordinauit presbiterum. instruit qualem debeat creare episcopum. quid est enim episcopus, nisi primus presbiter, hoc est summus sacerdos? denique non aliter quam conpresbiteros hos uocat et consacerdotes; numquid et ministros condiaconos suos dicit episcopus? non utique, quia multo inferiores sunt et turpe est iudici dicere primiscrinium. nam in Alexandria et per totam Aegyptum, si desit episcopus, consignat presbiter.

Quanta autem sit dignitas ordinis sacerdotalis, causa ostendit Caiphae, qui, cum esset homo pessimus, profetauit. quare? inquit, (quia princeps erat sacerdotum\'. et iterum multum distare inter diaconum et sacerdotem liber adprobat, quem dicimus Actus Apostolorum. cum enim ex Samaria credidissent Philippo praedicanti, diacono ab apostolis ordinato: miserunt. inquit, ad Petrum et Iohannem ut uenirent et his. qui crediderant, darent spiritum sanctum per manus inpositionem.

Sed inscii, credo, scripturarum aut inmemores legis haec defendunt. recordari ergo debet qui ista putat asserenda, quid Leuitis acciderit cum taliter saperent. cum enim nihil inter sacerdotes et leuitas interesse praesumerent, deo iudice hiatu [*](4 cf. I Tim. 3, 1-7 14 cf. Ioh. 11, 51 17 cf. Act. s. 14. 15. 17 24 cf. Num. 16, 31—35 ) [*](del. P) [*]( 1 pr(a)esbiteri X 2 et alt. om. X 3 intellegis X 4 qaam (corr. quando) M 7 quam] quas G, (corr. qua) A cum praesbiros C cumpresbiteros N (corr.), FB hos Vindob. 1044 hoc codd. (corr. hunc A) consacerdos X (corr. A consacerdotem) 8 miBistria JY 9 iudici dicere] iadicere N (corr.) 10 alexandriam MNFB alexandream C totum X 14 quare? \'quia\', inquit, \'princeps erat sacerdotum\' mauult Engelbrecht 15 adprobabat M 17 praedicante X 18 et alt.] ex C 19 crederent CNX 20 inpotiorem CF 21 scriptura X (corr. A scripturae) leges C 22 defundunt CNX istat M 23 accederit X (corr. A) 24 hia.tu M )

Uides quid pariat uana praesumptio? inmemores enim elatione mentis, eo quod uideant Romanae ecclesiae se esse ministros, non considerant quid illis a deo decretum sit et quid debeant custodire, sed tollunt hoc de memoria adsiduae stationes domesticae et officialitas, quae per suggestiones malas seu bonas nunc plurimum potest. aut timentur enim, ne male suggerant, aut emuntur, ut praestent. hi sunt qui faciunt eos ordinis sui non considerare rationem. dum enim per adulationem obsecuntur illis inlicite, praecipites illos faciunt, ut plus sibi putent licere, quippe cum uideant non sic deferri sacerdotibus, ac per hoc anteferri se putant.

\'Sed testimonio\', inquit, diaconi fit pre-sbiter\\ quasi istud ad praerogatiuam pertineat magnitudinis. legimus enim ad plebem dixisse Petrum apostolum: eligite, inquit, ex uobis quos constituamusdeseruire minsteriis ecclesiae, nolo dicere (mensis\'. ecce laicorum testimonio creati sunt diaconi. et apostolus eum, qui ordinandus dicitur episcopus, [*](2 cf. II Par. 26, 19-21 22 cf. Act. 6, 3 24 cf. Act. 6, 2 )[*](aff. P) [*](1 obaortiti (pr. ti eras. [?J) M et alt. om. GA CCL om. X 4 coJnsenSODl FB 5 uidimus X (A corr.) timere CNFB tenere GA 6 in om. M orationem (corr.) M 7 istus N (corr.), G, A (corr.) diaconi CX ergo N 8 accepere (corr.) M dari C pIe... (bi a. ras. < M 9 pareat CNX 12 Mkaidtie M 13 euggesaiones M 15 soggeserant CN suggesserant X (corr. A) liii CFB 16 adolationem NGA 17 obsequnntur CN 18 dififerre N 19 se potant] reputant X 20 sit X 21 perteneat CF 22 elegitte (corr.) M 23 mysteriis FB 25 dicitur (in rag.) N )

Est iterum, quo inflentur et putent sibi multum deberi: 10 \'a nobis\' enim. inquiunt, \'perducuntur qui ordinandi sunt\'. ut. dum lateri illorum saepti sunt, honore digni uideantur. fac uerum esse; quasi officialis enim ab episcopo mittitur, ut obsequium praebeat ordinando. nam et imperator, ut imperator appareat, ordinatur obsequio militari; non tamen melior nec par exercitus imperatori. nam et Aman. cum esset clarus in honore militari, a rege missus est ut Mardocheo in obsequium iret. ut quantum dignus esset Mardocheus, ex huius obsequiis nosceretur; ita et diaconi creandis presbiteris in obsequium mittuntur, ut dignos eos fieri sacerdotes omnes intellegant. exceptis enim sacerdotibus, quibus obsequium debent, omnibus praeponuntur diaconi. [*]( 1 I Tiin. 3, 7 16 cf. Esth. 6, 10 ) [*](tltj. P) [*]( 1 unIt om. GA si C 3 qui om. M ergo] enim N 6 iudicare (corr. rec.) M 7 nescit X coranla pr.] corla C cora.ula N coraula alt 1 choraula FB 8 sit] est N praesbiri C 9 ordini (alt. i a. /.) M 10 quod GA infletur FB 18 factam NX officialrs N 14 praebeatur (corr. praebeator C) dinando MC nam] hic incipit rursus P ut imperator] ut interpretatur P om. X 15 appareat ordinatur] appari aut orientur C ordinator GA 16 par] est add. P imperatori] militari P clarius G, A (corr.) 18 lignusj dignius P dignum M an legendum dignior? 19 obse\'lniUlt M 21 enim om. X . 22 diaconibus N )