Noctes Atticae

Gellius, Aulus

Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).

Is affatim, ut admodum, prima acuta, non media, pronuntiabat atque ita veteres locutos censebat.

Itaque se audiente Probum grammaticum hos versus in Plauti Cistellaria legisse dicit:

  1. Pótine tu homo fácinus facere strénuum?—Aliorum áffatim est.
  2. Qui faciant; sane égo me nolo fórtem perhiberi virum,
causamque esse huic accentui dicebat,

quod affatim non essent duae partes orationis, sed utraque pars in unam vocem coaluisset, sicuti in eo quoque quod exadversum dicimus secundam syllabam debere acui existimabat, quoniam una, non duae essent partes orationis; atque ita oportere apud Terentium legi dicebat in his versibus:

  1. In quo haéc discebat lúdo, exadversúm loco [*](ilico and ei loco, codd. Ter.)
  2. Tostrina erat quaedam.

Addebat etiam quod ad praeverbium tum ferme acueretur, cum significaret ἐπίτασιν, quam intentionem nos dicimus, sicut adfabre et admodum et adprobe dicuntur.

Cetera quidem satis commode Annianus. Sed si hanc particulam semper, cum intentionem significaret, acui putavit, non id perpetuum videtur;

nam et adpotus cum dicimus et adprimus et adprime, intentio in his omnibus demonstratur, neque tamen ad particula satis commode accentu acuto pronuntiatur.

Adprobus tamen, quod significat valde probus, non infitias eo quin prima syllaba acui debeat.

Caecilius in comoedia quae inscribitur Triumphus vocabulo isto utitur:

  1. Hiérocles hospes ést mi adulescens ádprobus.

Num igitur in istis vocibus quas non acui diximus, ea causa est, quod syllaba insequitur natura longior, quae non ferme patitur acui priorem in vocabulis syllabarum plurium quam duarum?

Adprimum autem longe primum L. Livius in Odyssia dicit in hoc versu:

  1. Ibidemque vir summus adprimus Patroclus.

Idem Livius in Odyssia dicit, quasi admodum; parcentes, inquit, praemodum, quod significat supra modum, dictumque est quasi praeter modum; in quo scilicet prima syllaba acui debebit.

Res ultra fidem tradita super amatore delphino et puero amato.

venerios esse et amasios non modo historiae veteres, sed recentes quoque memoriae declarant.

Nam et sub Caesare Augusto [*](Caesare Augusto, Hosius; Cesaribus (Cesaris, P) ω; Caesaris Augusti imperio, Hertz.) in Puteolano mari, ut Apion scriptum reliquit, et aliquot saeculis ante apud Naupactum, ut Theophrastus tradidit, amatores flagrantissimi delphinorum cogniti compertique sunt.

Neque hi amaverunt quod sunt ipsi genus, sed pueros forma liberali in naviculis forte aut in vadis litorum conspectos miris et humanis modis arserunt.

Verba subscripsi Ἀπίωνος, eruditi viri, ex Aegyptiacorum libro quinto, quibus delphini amantis et pueri non abhorrentis consuetudines, lusus, gestationes, aurigationes refert eaque omnia sese ipsum multosque alios vidisse dicit:

Αὐτὸς δʼ περὶ Δικαιαρχίας εἶδον περὶ δικαιαρχίας παιδός[*](παιδός added by Scioppius.) —Ὑάκινθος ἐκαλεῖτο—πόθοις ἐπτοημένον δελφῖνα. Προσσαίνει τὴν φωνὴν αὐτοῦ τὴν ψυχὴν πτερούμενος ἐντὸς τάς τε ἀκάνθας ὑποστέλλων, μή τι τοῦ ποθουμένου χρωτὸς ἀμύξη φειδόμενος, ἱππηδόν τε [*](τεadded by Hertz.) περιβεβηκότα μέχρι διακοσίων ἀνῆγε σταδίων. ἐξεχεῖτο ἡ Ῥώμη καὶ πᾶσα Ἰταλία τῆς Ἀφροδίτης [*](ὑπʼ Ἀφροδίτης,Damsté.) ξυνορῶντες ἡνιοχούμενον ἰχθύν.

Ad hoc adicit rem non [*](non added in ς.) minus mirandam. Postea, inquit, idem ille puer δελφι-

νερώμενος morbo adfectus obit suum diem. At ille amans,

ubi saepe ad litus solitum adnavit et puer, qui in primo vado adventum eius opperiri consueverat, nusquam fuit, desiderio tabuit exanimatusque est et in litore iacens inventus ab his qui rem cognoverant, in sui pueri sepulcro humatus est.