Noctes Atticae
Gellius, Aulus
Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).
Est et alia in monumentis rerum Graecarum profunda quaedam et inopinabilis latebra, barbarico astu excogitata.
Histiaeus nomine fuit, loco natus in terra Asia non ignobili.
Asiam tunc tenebat
imperio rex Darius.Is Histiaeus, cum in Persis apud Darium esset, Aristagorae cuipiam res quasdam occultas nuntiare furtivo scripto volebat.
Comminiscitur opertum hoc litterarum admirandum. Servo suo diu oculos aegros habenti capillum ex capite omni tamquam medendi gratia deradit caputque eius leve in litterarum formas conpungit.
His litteris quae voluerat perscripsit, hominem postea quoad capillus adolesceret domo continuit.
Ubi id factum est, ire ad Aristagoran iubet et Cum ad eum, inquit,
veneris, mandasse me dicito ut caput tuum, sicut nuper egomet feci, deradat.
Servus, ut imperatum erat, ad Aristagoran venit mandatumque domini adfert.
Atque ille id non esse frustra ratus, quod erat mandatum fecit. Ita litterae perlatae sunt.
Quid de versibus Vergilii Favorinus existumarit, quibus in describenda flagrantia montis Aetnae Pindarum poetam secutus est; conlataque ab eo super eadem re utriusque carmina et diiudicata. [*](indiiudicata, δ; iudicata, Hertz.)
FAVORINUM philosophum, cum in hospitis sui Antiatem villam aestu anni concessisset nosque ad eum videndum Roma venissemus, memini super Pindaro poeta et Vergilio in hunc ferme modum disserere:
Amici, inquit, familiaresque P. Vergilii, in his quae de ingenio moribusque eius memoriae tradiderunt, dicere eum solitum ferunt parere se versus more atque ritu ursino.
Namque
ut illa bestia fetum ederet ineffigiatum informemque lambendoque id postea quod ita edidisset conformaret et fingeret, proinde ingenii quoque sui partus recentes rudi esse facie et inperfecta, sed deinceps tractando colendoque reddere iis se oris et vultus liniamenta.Hoc virum iudicii subtilissimi ingenue atque vere dixisse, res, inquit, indicium facit.
Nam quae reliquit perfecta expolitaque quibusque inposuit census atque dilectus sui supremam manum,
omni poeticae venustatis laude florent; sed quae procrastinata sunt ab eo, ut post recenserentur, et absolvi, quoniam mors praeverterat, nequiverunt, nequaquam poetarum elegantissimi nomine atque iudicio digna sunt.
Itaque cum morbo obpressus adventare mortem viderat, petivit oravitque a suis amicissimis inpense, ut Aeneida, quam nondum satis elimavisset, adolerent.