Noctes Atticae

Gellius, Aulus

Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).

Locus ex oratione Favoni, veteris oratoris, de cenarum atque luxuriae obprobratione, qua usus est cum legem Liciniam de sumptu minuendo suasit.

CUM legeremus orationem veterem Favoni, non indiserti viri, qua oratione --- totum, ut meminisse possemus odio esse hercle istiusmodi sumptus atque victus, perdidicimus.

Verba haec, quae adposuimus, Favoni sunt: Praefecti popinae atque luxuriae negant cenam lautam esse, nisi cum lubentissime edis, tum auferatur et alia esca melior atque amplior succenturietur. Is nunc flos cenae habetur inter istos quibus sumptus et fastidium pro facetiis procedit, qui negant ullam avem praeter ficedulam totam comesse oportere; ceterarum avium atque altilium nisi tantum adponatur, ut a cluniculis inferiore parte [*](Damsté would delete inferiore parte and avium atque altilium.) saturi fiant, convivium putant inopia sordere, superiorem partem avium atque altilium qui edint, eos palatum parum delicatum [*](parum delicatum added by Hertz; palatum non habere, ς.) habere. Si proportione pergit luxuria crescere, quid relinquitur, nisi ut delibari sibi cenas iubeant, ne edendo defetigentur, quando stratus lectuls [*](lectus added by Skutsch.) auro, argento, purpura amplior aliquot hominibus quam dis inmortalibus adornatur?

Quod Caecilius poeta frontem genere virili non poetice, sed cum probatione et cum analogia appellavit.

VERE ac diserte Caecilius hoc in Subditivo scripsit:

  1. Nam hi súnt inimici péssumi, fronte hílaro, corde Trísti,
  2. Quos néque ut adprendas néque uti dimittás scias.

Hos ego versus, cum de quodam istiusmodi homine sermones essent, in circulo forte iuvenum eruditiorum dixi.

Tum de volgo quispiam nobiscum ibi adsistens non sane ignobilis, Quanta, inquit, licentia audaciaque Caecilius hic fuit, cum fronte hilaro, non fronte hilara dixit et tam inmanem soloecismum nihil veritus est!

Immo, inquam, potius nos et quam audaces et quam licentes sumus, qui inprobe indocteque non virili genere dicimus, cum et ratio proportionis,[*](pro portione, Skutsch, comparing Varro, L.L. x. 3.37.) quae analogia appellatur, et veterum auctoritates non hanc, sed hunc frontem debere dici suadeant. Quippe M. Cato in primo Originum ita scripsit:

Postridie signis conlatis, aequo fronte, peditatu, equitibus atque alis cum hostium legionibus pugnavimus.Recto quoque fronte idem Cato in libro eodem dicit.