Noctes Atticae

Gellius, Aulus

Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).

Post deinde haec dicit: Ita versatus sum in provincia, uti nemo posset vere dicere assem aut eo plus in muneribus me accepisse, aut mea opera quemquam sumptum fecisse. Biennium fui in provincia; si ulla meretrix domum meam introivit aut cuiusquam servulus propter me sollicitatus est, omnium nationum postremissimum nequissimumque existimatote. Cum a servis eorum tam caste me habuerim, inde poteritis considerare quomodo me putetis cum liberis vestris vixisse.

Atque ibi ex intervallo: Itaque, inquit, Quirites, cum Romam profectus sum, zonas quas plenas argenti extuli, eas ex provincia inanes retuli. Alii vini amphoras quas plenas tulerunt, eas argento repletas domum reportaverunt.

De verbis inopinatis, quae utroque versum dicuntur et a grammaticis communia vocantur.

UTOR et vereor et consolor communia verba sunt ac dici utroque versus possunt: vereor te et vereor abs te, id est tu me vereris; utor te et utor abs te, id est tu me uteris; [*](id uteris, ς; id (pro id, Q) factum, ω.) hortor te et hortor abs te, id est tu me hortaris; consolor te et consolor abs te, id est tu me consolaris; testor quoque et interpretor significatione reciproca dicuntur.

Sunt autem verba

haec omnia ex altera parte inusitata, et an dicta sint in eam quoque partem quaeri solet.

Afranius in Consobrinis:

  1. Em istó parentum est vita vilis líberis,
  2. Ubi málunt metui, quám vereri se áb suis.
Hic vereri ex ea parte dictum est quae est non usitatior.

Novius in Lignaria verbum quod est utitur ex contraria parte dicit:

  1. Quía supellex múlta quae non útitur, emitúr tamen,
id est quae usui non est.

M. Cato in quinta Origine: Exercitum, inquit, suum pransum, paratum, cohortatum eduxit foras atque instruxit.

Consolor quoque in partem alteram, praeterquam dici solitum est, scriptum invenimus in epistula Q. Metelli, quam, cum in exilio esset, ad Cn. et ad L. Domitios dedit. At cum animum, inquit, vestrum erga me video, vehementer consolor et fides virtusque vestra mihi ante oculos versatur.

Testata itidem et interpretata eadem ratione dixit M. Tullius in primo libro De Divinatione, ut testor interpretorque verba communia videri debeant.

Sallustius quoque eodem modo: dilargitis proscriptorum bonis dicit, tamquam verbum largior sit ex verbis communibus.

Veritum autem, sicut puditum et

pigitum, non personaliter per infinitum modum dictum esse, non a vetustioribus tantum videmus, sed a M. quoque Tullio in secundo De Finibus. Primum, inquit, Aristippi Cyrenaicorumque omnium, quos non est veritum in ea voluptate quae maxima dulcedine sensum moveret summum bonum ponere.