Epitome Rerum Romanorum

Deos audisse crediderim: nec tubas sustinere potuerunt. Non minimum terroris incussit barbaris Cornidius [*]()centurio satis barbarae, efficacis tamen apud tales homines stolidi-tatis, qui foculum gerens super cassidem, agitatum motu corporis, flammam velut ardenti capite funditabat.

THRACES antea saepe, tum maxime Rhoemetalce [*]()rege desciverant. Ille barbaros et signis militaribus et disciplina, armis etiam Romanis adsueverat; sed a Pisone perdomiti in ipsa captivitate rabiem ostendere. Quippe cum catenas morsibus temptarent, feritatem suam ipsi puniebant. [*](MOESICUM: MYSICUM B. ) [*](Moesi N2I: mysi BN. ) [*](Marcus Monach.: marcius BN: martius L. ) [*](extis: exitus B. ) [*](Cornidius: chornidius B: Cornidius Mommsenus. ) [*](Rhoemetalce: rhemetalce B. )

DACI montibus inhaerent. Inde Cotisonis [*]()regis imperio, quotiens concretus gelu Danuvius iunxerat ripas, decurrere solebant et vicina populari.

Visum est Caesari Augusto gentem aditu difficillimam sum-movere. Misso igitur Lentulo ultra ulteriorem perpulit ripam; citra praesidia constituta. Sic tum Dacia non victa, sed summota atque dilata [*]()est.

SARMATAE patentibus [*]()campis inequitant. Et hos per eundem Lentulum prohibere Danuvio satis fuit. Nihil praeter nives pruinasque et silvas habent. Tanta barbaria est, ut nec intellegant pacem.

GERMANIAM quoque utinam vincere tanti non putasset! Magis turpiter amissa est quam gloriose adquisita.

Sed quatenus sciebat patrem [*]()suum C. Caesarem bis transvectum ponte Rhenum quaesisse bellum, in illius honorem concupierat facere provinciam; et factum erat, si barbari tam [*]()vitia nostra quam imperia [*]()ferre potuissent. [*](Cotisonis: gotisoni B. ) [*](dilata: deleta B: dilatata L. ) [*](patentibus: iacentibus B.) [*](patrem: patroni B.) [*](barbari tam: barbaricam B.) [*](quam imperia om. B. )

Missus in eam provinciam Drusus primos domuit Vsipetes, inde Tencteros [*]()percurrit et Catthos. Nam Marcomannorum spoliis et insignibus quendam editum tumulum in tropaei modum excoluit.

Inde validissimas nationes Cheruscos Suebosque et Si-cambros pariter adgressus est, qui viginti centurionibus in crucem actis hoc velut sacramento sumpserant bellum, adeo certa [*]()victoriae spe, ut praedam in anticessum pactione [*]()diviserint. [*]()Cherusci equos,

Suebi aurum et argentum, Sicambri captivos elegerant; sed omnia retrorsum. Victor namque Drusus equos, pecora, torques eorum ipsosque praedam divisit et vendidit;

et praeterea in tutelam provinciae praesidia atque custodias ubique disposuit per Mosam flumen, per Albin, per Visurgin In Rheni quidem ripa quinquaginta amplius castella direxit. Bormam et Gesoriacum [*]()pontibus iunxit classibusque firmavit.

Invisum atque inaccessum in id tempus Hercynium saltum patefecit. Ea denique in Germania pax erat, ut mutati homines, alia terra, caelum ipsum mitius molliusque solito videretur.

Denique non per adulationem, sed ex meritis, defuncto ibi fortissimo iuvene, ipse, [*]()quod numquam alias, senatus cognomen ex provincia dedit. [*](Tencteros: cenceros B. ) [*](certa: certae B. ) [*](in anticessum pactione: ante pactionem B: inantices-sum L. ) [*](diviserint: diviserunt B: dividerent L. ) [*](Gesoriacum: caesoria cum B: gesogiam cum N: genoso niam cum L.) [*]( ipse Perizonius: ipsi codd. )

Sed difficilius est provincias obtinere quam facere;

viribus parantur, iure retinentur. Igitur breve id gaudium. Quippe Germani victi magis quam domiti erant, moresque nostros magis quam arma sub imperatore Druso suspiciebant;