Epistulae

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Gummere, Richard M. (Richard Mott), 1883-, editor

Hoc verbo Romani quoque utebantur, sicut philosophia nunc quoque utuntur. Quod et togatae

v2.p.382
tibi antiquae probabunt et inscriptus Dossenni monumento titulus:
  1. Hospes resiste et sophian Dossenni lege.

Quidam ex nostris, quamvis philosophia studium virtutis esset et haec peteretur, illa peteret, tamen non putaverunt illas distrahi posse. Nam nec philosophia sine virtute est nec sine philosophia virtus. Philosophia studium virtutis est, sed per ipsam virtutem; nec virtus autem esse sine studio sui potest nec virtutis studium sine ipsa. Non enim quemadmodum in iis, qui aliquid ex distanti loco ferire conantur, alibi est qui petit, alibi quod petitur. Nec quemadmodum itinera quae ad urbes perducunt, sic viae ad virtutem sunt [*](sic sunt added by Buecheler, giving the general sense; there is a lacuna in B, in which traces of a corrupt text can be made out.) extra ipsam; ad virtutem venitur per ipsam; cohaerent inter se philosophia virtusque.

Philosophiae tres partes esse dixerunt et maximi et plurimi auctores: moralem, naturalem, rationalem. Prima conponit animum. Secunda rerum naturam scrutatur. Tertia proprietates verborum exigit et structuram et argumentationes, ne pro vero falsa subrepant. Ceterum inventi sunt et qui in pauciora philosophiam et qui in plura diducerent.

Quidam ex Peripateticis quartam partem adiecerunt [*](adiecerunt later MSS.; adicerent B.) civilem, quia propriam quandam exercitationem desideret et

v2.p.384
circa aliam materiam occupata sit. Quidam adfecerunt his partem, quam οἰκονομικὴν vocant, administrandae familiaris rei scientiam. Quidam et de generibus vitae locum separaverunt. Nihil autem horum non in illa [*](non in illa the later MSS.; non illa B.) parte morali reperietur.

Epicurei duas partes philosophiae putaverunt esse, naturalem atque moralem; rationalem removerunt. Deinde cum ipsis rebus cogerentur ambigua secernere, falsa sub specie veri latentia coarguere, ipsi quoque locum, quem de iudicio et regula appellant, alio nomine rationalem induxerunt, sed eum accessionem esse naturalis partis existimant.

Cyrenaici naturalia cum rationalibus sustulerunt et contenti fuerunt monilibus, sed hi quoque quae removent, aliter inducunt. In quinque enim partes moralia dividunt, ut una sit de fugiendis et petendis, altera de adfectibus, tertia de actionibus, quarta de causis, quinta de argumentis. Causae rerum ex naturali parte sunt, argumenta ex rationali. [*](rationali later MSS.; morali B. Buecheler thinks that a phrase neutrum ex morali may have dropped out—" neither belongs to the ' moral.' ") Ariston Chius non tantum supervacuas esse dixit naturalem et rationalem, [*](rationalem later MSS.; formalem B.) sed etiam contrarias.