Epistulae

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Gummere, Richard M. (Richard Mott), 1883-, editor

Navigationes longas et pererratis litoribus alienis seros in patriam reditus proponimus, militiam et castrensium laborum tarda manipretia, procurationes officiorumque per officia processus, cum interim ad latus mors est, quae quoniam numquam cogitatur nisi aliena, subinde nobis ingeruntur mortalitatis exempla non diutius quam dum miramur haesura.

Quid autem stultius quam mirari id ullo die factum,

v3.p.162
quod omni potest fieri ? Stat quidem terminus nobis, ubi illum inexorabilis fatorum necessitas fixit, sed nemo scit nostrum, quam prope versetur terminum. [*](terminum Buecheler; terminus BA.) Sic itaque formemus animum, tamquam ad extrema ventum sit. Nihil differamus. Cotidie cum vita paria faciamus.

Maximum vitae vitium est, quod inperfecta semper est, quod aliquid [*](in aliquid BA. The best solution, in spite of several emendations, is to drop in.) ex illa differtur. Qui cotidie vitae suae summam manum inposuit, non indiget tempore. Ex hac autem indigentia timor nascitur et cupiditas futuri exedens animum. Nihil est miserius dubitatione venientium quorsus evadant; quantum sit illud quod restat aut quale, sollicita [*](sollicita Buecheler; collecta BA.) mens inexplicabili formidine agitatur.

Quo modo effugiemus hanc volutationem ? Uno, si vita nostra non prominebit, si in se colligitur. Ille enim ex futuro suspenditur, cui inritum est praesens. Ubi vero, quidquid mihi debui, redditum est, ubi stabilita mens scit nihil interesse inter diem et saeculum, quicquid deinceps dierum rerumque venturum est, ex alto prospicit et cum multo risu seriem temporum cogitat. Quid enim varietas mobilitasque casuum perturbabit, si certus sis adversus incerta ?

Ideo propera, Lucili mi, vivere et singulos dies singulas vitas puta. Qui hoc modo se aptavit, [*](aptavit Stephanus; aptabit BA.) cui vita sua cotidie fuit tota, securus est; in spem [*](spem later MSS.; spe BA.) viventibus proximum quodque tempus elabitur

v3.p.164
subitque aviditas et miserrimus ac miserrima omnia efficiens metus mortis. Inde illud Maecenatis turpissimum votum, quo et debilitatem non recusat et deformitatem et novissime acutam crucem, dummodo inter haec mala spiritus prorogetur:

  1. Debilem facito manu, debilem pede coxo,
  2. Tuber adstrue gibberum, lubricos quate dentes;
  3. Vita dum superest, benest; hanc [*](hanc later MSS.; hac BA.) mihi, vel acuta
  4. Si sedeam cruce, sustine.

Quod miserrimum erat, si incidisset, optatur et tamquam vita petitur supplici mora. Contemptissimum putarem, si vivere vellet usque ad crucem::' Tu vero " inquit, " me debilites licet, dum spiritus in corpore fracto et inutili maneat. Depraves licet, dum monstroso et distorto [*](distorto Erasmus; detorto Haase; deserto BA.) temporis aliquid accedat. Suffigas Meet et acutam sessuro crucem subdas." Est tanti vulnus suum premere et patibulo pendere districtum, dum differat id, quod est in malis optimum, supplicii finem ? Est tanti habere animam, ut agam ?

Quid huic optes nisi deos faciles ? Quid sibi vult ista carminis effeminati turpitudo ? Quid timoris

v3.p.166
dementissimi pactio ? Quid tam foeda vitae mendicatio ? Huic [*](huic Muretus; cui BA.) putes umquam recitasse Vergilium:
  1. Usque adeone mori miserum est ?
Optat ultima malorum, et quae pati gravissimum est extendi ac sustineri cupit; qua mercede ? Scilicet vitae longioris. Quod autem vivere est diu mori ?

Invenitur aliquis, qui velit inter supplicia tabescere et perire membratim et totiens per stilicidia emittere animam quam semel exhalare ? Invenitur, qui velit adactus ad illud infelix lignum, iam debilis, iam pravus et in foedum scapularum ac pectoris [*](ac pectoris later MSS.; acceptoris BA.) tuber elisus, cui multae moriendi causae etiam citra crucem fuerant, trahere animam tot tormenta tracturam ?

Nega nunc magnum beneficium esse naturae, quod necesse est mori. Multi peiora adhuc pacisci parati sunt: etiam amicum prodere, ut diutius vivant, et liberos ad stuprum manu sua tradere, ut contingat lucem videre tot consciam scelerum, Excutienda vitae cupido [*](cupido later MSS.; cui pido BA.) est discendumque nihil interesse, quando patiaris, quod quandoque patiendum est.

Quam bene vivas refert, non quam diu; saepe autem in hoc est [*](est Gruter; esse BA.) bene, ne diu. VALE.

v3.p.168