De Beneficiis
Seneca, Lucius Annaeus
Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor, translator
Quis est istorum tam firmae mentis ac solidae, ut tuto apud eum beneficia deponas ? Alius libidine insanit, alius abdomini servit ; alius lucri totus est, cuius summam, non vias, spectat ; alius invidia laborat, alius caeca ambitione et in gladios irruente. Adice torporem mentis ac senium et contraria huic inquieti pectoris agitationem tumultusque perpetuos; adice aestimationem sui nimiam et tumorem, ob quae contemnendus est, insolentem. Quid contumaciam dicam[*]( dicam added by Gertz. ) in perversa nitentium, quid levitatem semper aliquo transilientem ?
Hoc accedat temeritas praeceps et numquam fidele consilium daturus timor et mille errores, quibus volvimur : audacia timidissimorum, discordia familiarissimorum et, publicum malum, incertissimis fidere, fastidire possessa, quae consequi
posse spes non fuit. Inter adfectus inquietissimos rem quietissimam, fidem, quaeris ?Si tibi vitae nostrae vera imago succurret, videre1 videberis tibi captae cum maxime civitatis faciem, in qua omisso pudoris rectique respectu vires in concilio sunt velut signo ad permiscenda omnia dato. Non igni, non ferro abstinetur ; soluta legibus scelera sunt ; ne religio quidem, quae inter arma hostilia supplices texit, ullum impedimentum est ruentium in praedam.
Hic ex privato, hic ex publico, hic ex profano, hic ex sacro rapit ; hic effringit, hic transilit ; hic non contentus angusto itinere ipsa, quibus arcetur, evertit et in lucrum ruina venit; hic sine caede populatur, hic spolia cruenta manu gestat ; nemo non fert aliquid ex altero. In hae aviditate generis humani o ne tu nimis fortunae communis oblitus es, qui quaeris inter rapientes referentem !
Si indignans ingratos esse, indignare luxuriosos, indignare avaros, indignare impudicos, indignare aegros deformes, senes pallidos! Est istuc grave vitium, est intolerabile et quod dissociet homines, quod concordiam, qua imbecillitas nostra fulcitur, scindat ac dissipet, sed usque eo vulgare est, ut illud ne qui queritur quidem effugerit.
Cogita tecum, an, quibuscumque debuisti,
gratiam rettuleris, an nullum umquam apud te perierit officium, an omnium te beneficiorum memoria comitetur. Videbis, quae puero data sunt, ante adulescentiam elapsa, quae in iuvenem conlata sunt, non perdurasse in senectutem. Quaedam perdidimus, quaedam proiecimus, quaedam e conspectu nostro paulatim exierunt, a quibusdam oculos avertimus.Ut excusem tibi imbecillitatem, imprimis vas fragile est memoria et rerum turbae non sufficit ; necesse est, quantum recipit, emittat et antiquissima recentissimis obruat. Sic factum est, ut minima apud te nutricis esset auctoritas, quia beneficium eius longius aetas sequens posuit ; sic factum est, ut praeceptoris tibi non esset ulla veneratio ; sic evenit, ut circa consularia occupato comitia aut sacerdotiorum candidato quaesturae suffragator excideret. Fortasse vitium, de quo querens, si te diligenter excusseris, in sinu invenies. Inique publico crimini irasceris, stulte tuo ; ut absolvaris, ignosce.
Meliorem illum facies ferendo, utique peiorem exprobrando. Non est, quod frontem eius indures ; sine, si quid est pudoris residui, servet. Saepe dubiam verecundiam vox conviciantis clarior rupit. Nemo id esse, quod iam videtur, timet ; deprenso pudor demitur.
" Perdidi beneficium." Numquid, quae consecravimus
, perdidisse nos dicimus ? Inter consecrata beneficium est, etiam si male respondit, bene conlatum. Non est ille, qualem speravimus ; simus nos, quales fuimus, ei dissimiles. Damnum non tunc factum : apparuit. Ingratus non sine nostro pudore protrahitur, quoniam quidem querella amissi beneficti non[*]( non commonly added. ) bene dati signum est.