De Beneficiis

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor, translator

" Si vota," inquit, " valuissent, et in hoc valuissent, ut tutus esses." Primum certum mihi optas periculum sub incerto auxilio. Deinde utrumque certum puta : quod nocet, prius est.

Praeterea tu condicionem voti tui nosti, me tempestas occupavit portus ac praesidii dubium. Quantum tormentum existimas, etiam si accepero, eguisse ? Etiam si servatus fuero, trepidasse ? Etiam si absolutus fuero, causam dixisse ? Nullius metus tam gratus est finis, ut non gratior sit solida et inconcussa securitas.

Opta, ut reddere mihi beneficium possis, cum opus erit, non, ut opus sit. Si esset in tua potestate, quod optas, ipse fecisses.

Quanto hoc honestius votum est : " Opto, in eo statu sit, quo semper beneficia distribuat, numquam desideret ; sequatur illum materia, qua tam benigne utitur, largiendi iuvandique ; numquam illi sit dandorum beneficiorum inopia, datorum paenitentia

; naturam per se pronam ad misericordiam, humanitatem, clementiam irritet ac provocet turba gratorum, quos illi et habere contingat nec experiri necesse sit ; ipse nulli implacabilis sit, ipsi nemo placandus ; tam aequali in eum fortuna indulgentia perseveret, ut nemo in illum possit esse nisi conscientia gratus."

Quanto haec iustiora vota sunt, quae te in nullam occasionem differunt, sed gratum statim faciunt! Quid enim prohibet referre gratiam prosperis rebus ? Quam multa sunt, per quae, quidquid debemus, reddere etiam felicibus possumus ! Fidele consilium, adsidua conversatio, sermo comis et sine adulatione iucundus, aures, si deliberari velit, diligentes, tutae, si credere, convictus familiaritas. Neminem tam alte secunda posuerunt, ut non illi eo magis amicus desit, quia nihil absit.

Ista tristis et omni voto submovenda occasio ac procul repellenda. Ut gratus esse possis, iratis dis opus est ? Ne ex hoc quidem peccare te intellegis, quod melius cum eo agitur, cui ingratus es ? Propone animo tuo carcerem, vincula, sordes, servitutem, bellum, egestatem ; haec sunt occasiones voti tui. Si quis tecum contraxit, per ista dimittitur!

Quin

potius eum potentem esse vis, cui plurimum debes, et1 beatum ? Quid enim, ut dixi, vetat te referre etiam summa felicitate praeditis gratiam ? Cuius plena tibi occurret et varia materia. Quid ? tu nescis debitum etiam locupletibus solvi ?