De Beneficiis

" Sic latro est etiam antequam manus inquinet, quia ad occidendum iam armatus est et habet spoliandi atque interficiendi voluntatem ; exercetur et aperitur opere nequitia, non incipit. Sacrilegi dant poenas, quamvis nemo usque ad deos manus porrigat.

" Quomodo," inquit, " adversus malum ingratus est quisquam, cum a[*]( a added by Haupt. ) malo dari beneficium non possit ? " Ea scilicet ratione, quia ipsum, quod accepit, beneficium non erat, sed vocabatur ; qui[*]( qui added by Gertz. ) accipiet ab illo aliquid ex his, quae apud imperitos sunt, quorum et malis copia est, ipse quoque in simili materia gratus esse debebit et illa, qualiacumque sunt, cum pro bonis acceperit, pro bonis reddere.

Aes alienum habere dicitur et qui aureos debet et qui corium forma publica percussum, quale apud Lacedaemonios fuit, quod usum numeratae pecuniae praestat. Quo genere obligatus es, hoc fidem exsolve.

Quid sint beneficia, an et in hanc sordidam humilemque materiam deduci magnitudo nominis clari debeat, ad vos non pertinet ; in alios quaeritur verum. Vos ad speciem veri componite animum et, dum honestum discitis, quidquid est, in quo nomen honesti iactatur, id colite.

" Quomodo," inquit, " nemo per vos ingratus est, sic rursus omnes ingrati sunt." Nam, ut dicimus, omnes stulti mali sunt ; qui unum autem habet vitium, omnia habet ; omnes autem stulti et mali sunt ; omnes ergo ingrati sunt.

Quid ergo ? Non sunt ? Non undique humano generi convicium fit ? Non publica querella est perisse beneficia et paucissimos esse, qui de bene merentibus non invicem pessime mereantur ? Nec est, quod hanc nostram tantum murmurationem putes pro pessimo pravoque numerantium, quidquid citra recti formulam cecidit.