Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

[*](M Cap. VI 649. — cfr. Sol. 2, 24. — (18)Mela II 68. — (20) Sol. 2, 10. 23.) A Locris Italiae frons[*](frons p MCap. v. fons ll) incipit, Magna graecia appellata, in tris sinus recedens Ausonii maris, quoniam Ausones tenuere primi. patet LXXXVI, ut auctor est Varro; plerique LXXV fecere. in ea ora flumina innumera, sed memoratu digna a Locris Sagra[*](sagra Tv. agra ll) et vestigia oppidi Caulonis, Mustiae[*](mystiae va. S), Consilinum castrum, Cocynthum[*](cocynthum D. cfr. § 43. -tum A. cocc- r. co- cinthum d(?)B. coccinum a. carci- v), quod esse longissimum Italiae promunturium aliqui existimant. dein sinus et[*](et ll.B(D1). scyl- laceus et v(H). scylacius et S)oppidum[*](oppidum M Pt p. 329b. urbs D1. om. ll.v) Scolacium[*](scolacium ego. cfr. CIL Xp. 12 n. 103. -agium (-aghium DR. -agi???ūF) ll.v(D). stola- J2. del.B), Scylaceum[*](scylaceum AR. -caeum (scil- F) DFG. -cium H. scyllaceum Eapv(J2). -cium B. del. D et ll.v. del.B) et Scylletium[*](scylletium B. -tum v. scyletium ARp. -thium r)

Atheniensibus, cum conderent, dictum, quem locunm occurrens Terinaeus[*](terinaeus dG. -neus v. taerinus A. -nes (t???nnes R1) r) sinus paeninsulam efficit, et in ea portus qui vocatur Castra Hannibalis, nusquam[*](nusquam Av. numq- r) angustiore italia: XL[*](XL AF2Sol. MCap. v(J2). XI (XII D1) r.XXB e Strab. VI p. 255 init.) p. latitudo est; itaque Dionysius maior intercisam eo loco adicere Siciliae voluit.[*]((7) Mela II 68. — Homer. η 244. μ 448. Agrippa fr. 10 R. —) amnes ibi navigabiles carcinus[*](carcinus D. cfr. Mela. -rginus A. -rcines r H), Crotalus, Semirus, Arogas[*](arogas AF2J. -ocas r S. -ocha v), Thagines[*](tha- gines AF2in ras.R2D. thasg- R1. tharg- DE2. targ-E1adv), oppidum intus Petelia[*](petelia ego. cfr. Niss. It. II p. 936 n. 3. -tilia ll.v), mons Clibanus, promunturium Lacinium, cuius ante oram[*](oram Rv. ora r) insula X??? a terra Dioscoron, altera Calypsus , quam Ogygiam appellasse Homerus existimatur, praeterea Tyris[*](tyris ARaG(D). tiris rv(H). (tres sirenussae B)), Eranusa, Meloessa. ipsum a Caulone[*](gaulone F2in ras. cal- a) abesse LXX prodit[*](prodidit d(?)va.D) Agrippa.

[*]((12-14) MCap. VI 650. Sol. 2, 24. (14) Mela II 68. —) A Lacinio promunturio secundus Europae sinus incipit, magno ambitu flexus et Acroceraunio Epiri finitus promunturio, a quo abest LXXV. oppidum Croto, amnis Neaethus, oppidum Thuri[*](thuri (P)H. -ium v. tyri A. tauri r) inter duos amnes Crathim[*](crathim S. -in v. -tim ll) et Sybarim, ubi fuit urbs eodem nomine. similiter est inter Sirim et Acirim[*](acirin B e Strab. VI p. 264 init. agirim AR2. acrim rv) Heraclea, aliquando Siris vocitata. flumina Talandrum[*](talandrum A. cha- D. tha- (-lend- F2) rv. aca- B e Strab. VIp. 280. Cf. Niss. l. l. p. 914 n. 1), Casuentum, oppidum Metapontum, quo[*](qua FdREa) tertia Italiae regio finitur.[*](Cato fr. 68 p. 53 Peter. Theopomp. fr. 233 Müller.) mediterranei Bruttiorum Aprustani tantum; Lucanorum autem Atinates[*](atinates Av (S). attin- r. aten- H), Bantini[*](buntini A. bantani Ea1), Eburini,

Grumentini, Potentini, Sontini, Sirini[*](syrini F2E2), Tergilani[*](tercillani R2), Vrsentini[*](sirini—ursentini om.DF1R1E1a), Volcentani[*](uolcentani AR2G. uolent- r. uolsent- v. uulcet- p. (an Volceiani?)), quibus Numestrani iunguntur. praeterea interisse Thebas Lucanas Cato auctor est, et Pandosiam[*](pandosiam B e Strab. VI p. 256. mardoniam (-dan- F2. -daon- E2) ll.v(J)) Lucanorum urbem fuisse Theopompus, inqua Alexander Epirotes occubuerit.

[*](cfr. Strabo VI p. 261. — Mela II 68. — (11) Sol. 2,12.) Conectitur secunda regio amplexa Hirpinos, Calabriam, Apuliam, Sallentinos, CCL sinu qui Tarentinus appellatur[*](dit.ego) ab oppido Laconum—in recessu[*](recessū DEa) hoc intimo situm[*](situm ll. -to a3v), contributa eo[*](eo om.d1) maritima colonia, quae[*](qui DF1E1) ibi fuerat, abest CXXXVI[*](CXXXV E) a Lacinio promunturio —, adversam ei calabriam in paeninsulam[*](paeninsula A) emittens. Graeci Messapiam a duce appellavere et ante Peucetiam a Peucetio Oenotri fratre in Sallentino agro. inter promunturia C??? intersunt. latitudo paeninsulae a Tarento Brundisium terreno itinere XXXXV[*](XXXXV D It.p. 27 n. 7. XXXV ll.H. -II v) patet multoque brevius a portu Sasine[*](sasinae F2D2 -nea A. -na v. -ne RS. rasinae (-ne a) r).[*]((17) Mela-II 66. — Sol. 2, 54. — (19) MCap. VI 650.) oppida per continentem a Tarento Vria[*](uria D cum Vossio ad Melam II 4, 7 (Momms. unterit. Dial. p. 47. 61). uaria (-roa R. baria F2) ll.v ob ego. om. ll.v. ad discri- men (Cluver) D2), cui cognomen ob Apulam Messapiae[*](apulam messapiae ego. -lae messapiā (mesa- piam a) F1RE1a. -lae messapia (mesa- A) rv), Aletium[*](aletium v e Ptol. III 1,67. adium DFdR1E1. -iuum a. sarmadium AE2pD. serm- R2), in[*](in v. om.ll) ora vero Senum[*](saenum A. ren- DF1d. senonum va.H), Callipolis[*](callipolis AH. ga- rv), quae nunc est Anxa, LXXV a Tarento. inde XXXIII[*](XXXIIIll.v(D). -II G) promunturium quod Acran[*](acran v. acar- A. agar- F2E2. agr- r) Iapygiam vocant, quo longissime in maria excurrit Italia. ab eo Basta oppidum et Hydruntum

decem ac novem milia passuum, ad discrimen Ionii et Hadriatici maris, qua in Graeciam brevissimus transitus, ex adverso Apolloniatum[*](appollonia (-iae G) AF2cum ras.E2va.H) oppidi[*](oppidi ll. G(S). -dum C(H). -do v) latitudine intercurrentis freti[*](i. F1. id a. C??? B) L??? non amplius.[*]((7) Mela II 66. — § 102: (14) Mela II 66. — (15) Sol. 2, 7.) hoc intervallum pedestri continuare[*](continuare AF2E2v. -uere r) transitu pontibus iactis primum Pyrrus Epiri rex cogitavit, post eum M. Varro, cum classibus Pompei piratico bello praeesset; utrumque aliae inpedivere[*](inpediere F1dRava. H) curae. ab Hydrunte Soletum desertum, dein Fratuentium[*](fratuentium (Momms.CIL IX n. 1006) D2. -ertium Av(S). fratru- r Brot.), portus Tarentinus, statio Miltopes[*](miltopes AF2aD. -paes DRE. -pae H. militop???F1. -tum a3v), Lupia[*](lupia AB. lubia F2. ???upia F1. upia r. upta a. luspia v>), Balesium[*](balesium AF2v. -essum F1dR. -laesum E1. -ssum r), Caelia[*](caelia (ce- R2) AR2S. -lium F2v. -li (ce- R1a) r),Brundisium L??? p. ab Hydrunte, in primis Italiae portu nobile ac velut certiore transitu sicuti[*](sicut E. sic utique R(?)H. sed utique vet.Dal.) longiore, excipiente Illyrici[*](illyrice A. -cae F. -ca ava.S) urbe Durrachio CCXXV traiectu. Brundisio conterminus Poediculorum [*](pediculorum FRava.S. cfr. §38) ager. novem adulescentes totidemque virgines ab Illyriis XII[*](XVI AS. XIII a3va.J) populos genuere. Poediculorum oppida Rudiae[*](ruriae A. rudia va.(P)H), Gnatia[*](gnatia AFRpJ2coll. II 240. egn- r(?)B. ingn- a. stegn- v), Barium[*](barium F2RG. uar- A. bariom r. -ion v), amnes[*](amnex Ra. -ne??? F1. ampes E2. -pe F2. ante va.H) Iapyx[*](iapyx Av. -pryx DRE1. -p??? F1. -pex F2E2) a Daedali filio[*](filio F2V. amnes filio AR2. f r) rege[*](ege A. egee R2. egi F2in ras. del.va.H), a quo et Iapygia Acra[*](Acra D2. aritan A. ami- tan r. -ta pv. amnes G. del.H. Acra, iam U 57. Acra item J2. clari iam D1.), Pactius[*](pactius Fv. -tris A. pattius r), Aufidus ex Hirpinis montibus Canusium, praefluens.[*](Mela II 66. 65.) hinc Apulia Dauniorum cognomine a duce Diomedis socero, in qua oppidum Salapia Hannibalis meretricio amore inclutum, Sipuntum[*](sipuntium R. -ritum o. -pontum Aava.D2), Vria[*](uria Ddv. -iae r. cfr. § 100), amnis
Cerbalus, Dauniorum finis, portus Aggasus[*](aggassus AD2. agasus ov), promunturium montis Gargani, a Sallentino sive Iapygio CCXXXIIII[*](CCXXXIIII AG. -III rv) ambitu Gargani, portus Garnae, lacus Pantanus, flumen portuosum Fertor[*](fertor DF1dTD. -to R. -tur Ea. fer AF2. frento v). Teanum Apulorum itemque Larinum[*](lari- natum H), Cliternia[*](cliterna AF2E2. -em E1. aliternia a3Dal.), Tifernus amnis.[*]((8. 9) Sol. 2, 10.-) inde regio Frentana[*](frentana AFv. ferent- F2in marg. fret- r). ita Apulorum genera tria: Teani a[*](a AF2v (S). om.r Dal.) duce e[*](e Aa2G. om.rv) Grais; Lucani subacti a Calchante, quae nunc loca tenent Atinates[*](atinates AFG. etin- rv); Dauniorum praeter supra dicta coloniae Luceria, Venusia, oppida Canusium, Arpi[*](carpi F2), aliquando Argos Hippium[*](hippium Av. -idium (hypp- E. ypp- a) r) Diomede condente, mox Argyripa[*](argyrippa G. argir- R2) dictum[*](diomede — dictum om.DF1R1Ea). Diomedes ibi delevit gentes Monadorum Dardorumque et urbes duas, quae in proverbii ludicrum vertere, Apinam et[*](et AREB. met rv) Tricam[*](tricam B. aicram DFdRv. aior- Ea. atr- A).[*]((14) Liv. IX 27, 14. Fest. p. 34. 340.) cetera[*](cetero dH. -rum o) intus in secunda region Hirpinorum colonia una Beneventum auspicatius mutato nomine , quae quondam appellata Maleventum, Aeculani[*](aeculani AG(S). ecu- E. ausaecu- F. ausecu- rv(H). auscu- D1), Aquiloni , Abellinates cognomine Protropi, Compsani, Caudini, ligures qui[*](et qui—17 uescellani om.DF1d1RE1a) cognominantur Corneliani et qui Baebiani[*](baebiani D. beb- Il. v), Vescellani. Ausculani[*](ausculani D2. cfr. Momms. ad CIL IXp. 62. Niss. It.IIp. 845 n. 4. aeul- A. ecul- E2. decul- rv. aecul- H. aecl S), Aletrini[*](aletrini F2V. alit- AE2. aletri r), Abellinates cognominati Marsi, Atrani, Aecani, Alfellani, Atinates[*](atinates DdS. anti- A. atti- rv), Arpani, Borcani[*](borcani om.a. uorga- A. uorca- va.B), collatini, Corinenses[*](corinenses dv. cari- A. corri- (carri- F2) r) et nobiles clade Romana Cannenses, Dirini, Forentani, Genusini, Herdonienses[*](herdonienses Aa3H. hord- G. herdori- (erd- R) rv), Irini[*](irini ll.v (D). yr- a. hyr- d(?) B ex Herod. VII 170), Larinates
cognomine Frentani, Metinates[*](metinates AF2a3G. etin- (etm- R) rv. meri- H. cfr. Niss. It. II p. 838 n. 2) ex Gargano, Mateolani, Neretini[*](neretini (-rat- F) ll.v (D). nerit- G. net- H), Natini[*](natini D. mat- ll.v. del. H), Rubustini[*](rubustini AF2E2G(H). -sini r. tubustini v. rob- Dal.), Silvini, Strapellini, Turnantini[*](turmantini (-men- G) dva.D), Vibinates, Venusini, Vlurtini. — Calabrorum mediterranei Aezetini[*](aezetini (M Pt p. 332a)D2. aeget- DREG. eget- av. agaet- F. aelit- A.cfr. Niss. It. IIp. 858), Apamestini, Argetini[*](argentini EB. om. v), Butuntinenses, Deciani, Grumbestini[*](grumbestini AF2H. brum- rv), Norbanenses[*](narbonenses Ava. G), Palionenses[*](palionenses AG(S). balto- r. palto- H. om.v), Stulnini[*](stulnini ll.v(D). sturn- B e Ptol. II 1,68), Tutini. — Sallentinorum Aletini[*](alentini AF2E2a), Basterbini, Neretini, Vzentini[*](uzentini D cumn Mommes. unterit. Dial. p. 52 (CIL IX p. 3). ulent- ll.v(J). uxent- H. ualent- B), Veretini.

[*]((8-10) Mela II 65.) Sequitur regio quarta gentium vel fortissimarum Italiae. in ora Frentanorum a Tiferno flumen Trinium portuosum, oppida Histonium, Buca, Hortona[*](hortona AJ. -tana (ort- Fd) r. Ortona veStrab.V p. 242), Aternus amnis. intus Anxani cognomine Frentani, Carecini[*](carecini Nipperdey opusc. p. 203. -etini 11. J. carent- v. cfr. Niss. It. IIp. 790) Supernates et Infernates, Iuanenses[*](iuanenses (Monvms. CIL IXp. 274) D2. lanuenses ll.v). — Marrucinorum Teatini[*](teatini ve Ptol. III 1,53. teacini (taea- AF) ll) . — Paelignorum Corfinienses[*](corfinien- ses v. coruini-A. cornifici- r), Superaequani, Sulmonenses . — Marsorum Anxatini[*](anxatini DF1ED. anaxt- a. anaxat- AF2J. anxant- dv. hanc sat- R), Antinates[*](antinates D cum Momms.l.l. p. 321 (CIL IXp. 362). ati- Av. atti- r), Fucentes, Lucenses, Marruvini[*](marruini A. -ubini F2. maruuii dva.S). — Albensium Alba ad Fucinum lacum.— Aequiculanorum Cliternini, Carseolani. — Vestinorum Angulani, Pennienses[*](pennienses ll.v. pinnie- a. penne- D. pinne- B. cfr. Ptol. III 1,52), Peltuinates, quibus iunguntur Aufinates Cismontani. — Samnitium, quos Sabellos et Graeci Saunitas dixere, coloniae[*](coloniae Momms.CIL IXp. 239. -nia ll.v) Bovianum[*](bouianum v. -nium AF2. uouianum F1. uobi- R. -nium r) Vetus et alterum

cognomine Vndecumanorum, Aufidenates, Aesernini[*](aesernini (-rrini E) AED. ese- v. ase- r), Fagifulani [*](fagifulani AG. -ugali rv), Ficolenses, Saepinates[*](saepinates H. sep- l. v), Tereventinates[*](tereuentinates S. ter- cuen- A. treuen- G. teuen- da. teren- R. teuentiates r. treuen- v). — Sabinorum Amiternini, Curenses, Forum Deci, Forum Novum, Fidenates, interamnates, Nursini, Nomentani, Reatini, Trebulani qui cognominantur Mutuesci[*](mutuesci TD. -uesti DdEav. -usti R. -taei B. -usci AF2in ras.S. -caei G) et qui Suffenates[*](suffenates Av. sufe- r), Tiburtes, Tarinates [*](tarinates a3B. parin- (paren- A) ll.v).[*](Gelli[an]us: cfr. Peter hist. Rom. fr. P. 94.- Sol. 2, 6. — Varro ap. Fest. p. 343.) in hoc situ ex Aequicolis interiere Comini, Tadiates[*](tadiatestes R. -tester DEa), Caedici[*](cedici Ea. cned- D. aced- F2a3va.H), Alfaterni. Gellianus[*](gelbianus R. gella- E1. Gellius Peterhist.Rom. fr.p. 94. cfr. index) auctor est lacu Fucino haustum Marsorum oppidum Archippe, conditum a Marsya: duce Lydorum; item Vidicinorum[*](uidicinorum AG(J). uitic- (uic- F1) rH. urtic- v) in Piceno deletum a Romanis Valerianus[*](Valerius Antias coni. Münzer p. 376 n. 1). Sabini, ut quidam existimavere, a religione et deum cultu Sebini[*](saebini F2. saeuini F1a. seu- R1dTva.J) appellati, Velinos accolunt lacus, roscidis[*](roscidis F2v. royc- A. prosc- r) collibus.[*]((17) Varro LL V 71. Sol. 2, 23. cfr. Plin. II 209. XXXI 10. 59.) Nar amnis exhaurit illos sulpureis aquis[*](dist.D) Tiberim ex his petens, replet e[*](e AF2v.aa2. om.r) monte Fiscello Avens[*](Auens D cum Prellero. cfr. Serv. Aen. VII 657. aues ll. labens v) iuxta Vacunae nemora et Reate in eosdem conditus. at ex alia parte Anio[*](anio AF2v. annio r), in monte Trebanorum ortus, lacus tris amoenitate nobiles, qui nomen dedere Sublaqueo, defert in Tiberim. in agro Reatino Cutiliae[*](cutiliae Av. -tiniae Fd. -ni ac r) lacum, in quo fluctuetur[*](fluctuet va.S) insula, Italiae umbilicum[*](umbiculum FR2a. uerb- R1) esse M[*](M om.A). Varro tradit. infra Sabinos Latium[*](atium DR1E1. ??? F1) est, a latere Picenum, a tergo Vmbria[*](umbriam A), Appennini iugis Sabinos utrimque vallantibus.

[*](Mela II 65. 64. —)[*]((4) cfr. Paulus Festi p. 212 (117).) Quinta regio Piceni est[*](est Av. et r), quondam uberrimae multitudinis. CCCLX Picentium in fidem p. R. venere. orti sunt a Sabinis voto vere sacro. tenuere ab Aterno[*](aterno av. att- ll) amne, ubi nunc ager Hadrianus et Hadria[*](adrianus et adria DFREaC(item infra)) colonia a mari VI[*](IIIEa.VIIFva.S) . flumen Vomanum, ager Praetutianus[*](praetuttianus DF1RE (fere semper)) Palmensisque [*](palmesisque R. palam- DF1Ea), item[*](idem DFE) Castrum Novum, flumen Batinum[*](batinum Av. ???uat- F2. uiuat- DE. -annū a. iuuatium R), Truentum cum amne, quod solum Liburnorum in Italia relicum est, flumina[*](flumina v(D2). -men ll. H) Albula, Tessuinum[*](albula tessuinum E2D -lates suinum Av. -la teruinum r. -la teruium dTH), Helvinum[*](heluinum AF2v(D2). om.rH), quo[*](quo AF2E2v. quod r) finitur Praetutiana regio et Picentium[*](picentium v. -tum ll. D2cfr. v. 2) incipit.[*]((12) Sol. 2, 10.) Cupra oppidum, Castellum Firmanorum et super id colonia Asculum, Piceni nobilissima[*](dist. Momms. Herm., XVIII p. 192. n) intus, Novana[*](nobana ADE.del.D2It. p. 16). in ora Cluana, Potentia, Numana a Siculis condita, ab iisdem colonia Ancona[*](ancon va.G. -co dT), adposita promunturio Cunero[*](Cumero va.S) in ipso flectentis se orae cubito, a Gargano CLXXXIII[*](CLXXXIII Av(S). -IIII E2Brot. -XXX r). intus Auximates, Beregrani[*](beregrani AG. uer- rv), Cingulani, Cuprenses cognomine Montani, Falerienses[*](falerienses D2. falar- II. v. cfr. Niss.It.II p. 423), Pausulani, Planinenses[*](pleninenses G), Ricinenses, Septempedani[*](septempedani Av. -ales F2. -ates r), Tolentinates[*](tolentinates ego. cfr. CIL IXp. 530. tolenses A tollen- tinas DF1RE1a. -nates v. -nias E2. -ni uel tolenses Fa), Trai- enses[*](traienses ego coil. CIL IX n. 5646. 5647. trace- ll. traice- dT. triace- v treie- H. tree- D2. cfr. CIL IXn. 5832.VI n. 2413,1. 2379a34)), Vrbesalvia Pollentini[*](polentini Ava.G).

[*]((6) Sol. 2, 11 extr. — §113 init.: Mela II 64.) Iungetur[*](iungentur A. -guntur F2(E2?). -gitur R2va.Brot.) his[*](his AEaG(J). hinc F. hic rv (Brot.). huic coni. H) sexta regio Vmbriam conplexa

agrumque Gallicum citra[*](citra AD. circa rv) Ariminum. ab Ancona Gallica ora incipit Togatae Galliae cognomine. Siculi et Liburni plurima[*](plurima AR2a2G. -mi.rv) eius tractus tenuere, in primis Palmensem, Praetutianum Hadrianumque agrum. Vmbri eos[*](umbri eos AF2E2V. -ricos r) expulere, hos Etruria, hanc Galli. Vmbrorum: gens antiquissima Italiae existimatur, ut quos[*](quos Av. que* F. que r)Ombrios[*](ombrios (P) G. umbrios v(D2). -ius A. -iuos r) a Graecis putent dictos, quod in[*](in ego. om. ll.v) inundatione terrarum imbribus superfuissent. trecenta eorum oppida Tusci debellasse[*](debellasse AF2R2E2v. uell- r. uall- ad2T) reperiuntur. nunc in ora flumen Aesis[*](aesis AC. esis v. aessis F2. Aessi r), Senagallia[*](senogallia va.S.), Metaurus fluvius, coloniae[*](colonia a3va.H) Fanum Fortunae, Pisaurum cum amne et intus Hispellum[*](hispellum Av. ispe- R2. spe- DFE. pe- R1d. be- a), tuder. de cetero Amerini, Attidiates, Asisinates[*](asisinates R1 (?)Brct. assisi- A2. assissi-A1. asiri- rv), Arnates, Aesinates, Camertes, Casuentillani[*](assuentillani A. casuentiniva. G), Carsulani[*](carsulani AF2 (R?) v. curs- r), Dolates[*](dolates AF2G. doia- DF1-dv. daia- R. dolactes a. doia- E) cognomine Sallentini, Fulginiates, Foroflaminienenses, Foroiulienses [*](forotulienses REaBrot.) cognomine Concupienses[*](co???npienses A. conp- F2RE2. concubi- va.Brot.), Forobrentani[*](forobrentani AdTRH.-etani F2. -brentani (-prent- F1) DF1. -enuntani a. -tiani E. -emitiani v. forodruen- tani D1. cfr. CIL XIn 6055), Forosempronienses , Iguini[*](iguini ll.G (D). iguui- S. in- ginini .v), Interamnatescognomine Nartes[*](nartes (add.R2) —17 cognomine om.R), Mevanates [*](melianates A), Mevaniolenses[*](meuaniolenses (Cluver) S. -nionenses (meliani- A) II. v. (H). -nienses F2E2G. cfr. Niss. It II p. 379), Matilicates, Narnienses, quod oppidum [*](extr.: Cato fr. 49 p. 50 Peter.) Nequinum[*](neque num DF1E1a 18 mellani A) antea vocitatum est, Nucerini cognomine Favonienses et Camellani, Ocriculani[*](ocricolani DFRE. otricul- va. G(Dal.)), Ostrani, Pitinates[*](piti- nates Niss. ll. cfr. CIL XIp. 939. 876. pitulani ll. xv) cognomine Pisuertes et alii Mergentini, Plestini[*](plestini ll.S. pele- G. pe- v), Sentinates,
Sarsinates[*](sarsinates FdRaBas. cars-DE. sass- AD. fars- v), Spoletini[*](spo- lentini DFREava.Bas.), Suasani[*](suasani AH. suarrani (sarr- F2) rG), Sestinates[*](sessinates A), Suillates, Tadinates [*](tadinates AF2E2aG. ad- r. sad- B), Trebiates[*](treuiates A), Tuficani, Tifernates[*](tibernates DFREa) cognomine Tiberini[*](tiberini — 3 cognomine om.R)[*](tiburini Ava. G. tibini E1) et alii Metaurenses, Vesinicates[*](uesinicates — 4 metaurenses om.Ea)[*](uesi- nicates F2S. bes- A. uesion- DF1dv), Vrvinates[*](uruinates F1d. urbin- AF2v (S). urban- (D?)H(J). cfr. Niss. It. LI p. 396 (CIL XIp. 747)) cognomine Metaurenses et alii[*](hali Aa) Hortenses, Vettonenses[*](uettonenses (Cluver)H. uettio- B. metto- A. metio- rv), Vindinates, Visuentani[*](uisuentani AD1. uiue- rv. nise- D2coll. CILVIn. 2381b, 6. 2383,11) . in hoc situ interiere Feliginates[*](feligenates A) et qui Clusiolum tenuere supra Interamnam[*](interamna R. -ne E2. -nani va.G. inamnam F1. -na DE1) et Sarranates[*](sarsenates AR) cum oppidis Acerris quae Vafriae[*](fabriae A. uatriae H) cognominabantur, Turocaelo[*](turocelo Rdv a. D. turio- a) quod Vettiolum[*](uettiolum AF2Rv(S). uetuo- a. uettuo- r. uetrio- C. netrio- H), item[*](itē AF2in ras.R. inē DE. ē a) Solinates, Curiates[*](suriates Ava.H(D). sed cfr. Biicheleri Vmbri cap. 141), Falinates[*](falinates AF2D. fallien- rv), Sapinates [*](sapinates F2J.2 sapp- AD. apien- r. apienn- d(?)v). interiere et Arinates[*](arinates D1. aria- AJ2. aren- a. arien- rv) cum Crinivolo[*](criniuolo AD. crinou- rv) et Vsidicani et Plangenses, Paesinates[*](pefinates Rd. paefi- E. pefi- a. pisi- va.S), Caelestini. Ameriam supra scriptam Cato ante Persei[*](persaei F. -sici D) bellum conditam annis DCCCCLXIII[*](DCCCCLXIII AF2D. -XIIII rv(J2)) prodit[*](prodidit dava.S).

[*](Mela II 64. 60.) Octava regio determinatur Arimino, Pado, Appennino . in ora fluvius Crustumium[*](crustumum DF1. -timum R. -tunum Ea), Ariminum colonia cum amnibus Arimino et Aprusa[*](aprusa AF2v (S). pru R1. prusa rBrot.), fluvius[*](flu- uius D. -ius is (iis A) ll. -ius his dT. -ius hinc v. (an Rubico, is?)) Rubico, quondam finis Italiae. ab eo Sapis et Vtis[*](utis Cluver. uitis (-tes A) ll.v. cfr. Niss.It.II p. 250) et Anemo, Ravenna Sabinorum oppidum cum amne Bedese, ab Ancona CV, nec[*](ne DE) procul a mari

Vmbrorum Butrium[*](butrium v e Strab. Vp. 214. buut- A. brutium r). intus coloniae Bononia, Felsina vocitata tum[*](uo- citata tum ego. -tum AJ. -ta rv(D2)) cum princeps Etruriae esset, Brixillum, Mutina, Parma[*](parma Av. -rua r), Placentia.[*](Cato fr. 44 p. 50 Peter. —) oppida Caesena, Claterna, Fora[*](fora J. foro (-re A) ll.D1 -rū a3v) Clodi[*](clode A), livi, Popili[*](populi DFREva.B), Druentinorum[*](druentinorum Niss. It. II p. 268 n.10. tru- ll.v. (cfr. CILXIn. 1059)), Corneli[*](licinii cornelii F2), Licini[*](licini om.DF1REaHBrot. lac- cini L), Faventini, Fidentini , Otesini, Padinates, Regienses a Lepido, Solonates saltusque Galliani qui cognominantur Aquinates, Tannetani[*](tannetani AH. tanet- G. tannit- rv), Veleiates[*](ueleiates RBrot. uelegi- A. ueli- rv. cfr. § 47. VII 163) cognomine Vetti[*](ueti Fd. ueteri Brot. e coni. H. uecteri C. ueteti v) Regiates, Vrbanates[*](urbenates Ea. urbin- (um- bran- G) va.H). in hoc tractu interierunt Boi[*](bai DEa), quorum tribus CXII fuisse auctor est Cato, item Senones, qui ceperunt[*](ceperunt AadTS. -rant (coep- DF) r) Romam.

[*](cfr. Plin. II 229. — Sol. 2, 25. MCap. VI 640. Mela II 62. cfr. Isid. or. XIII 21, 26.)Padus, e gremio[*](gremio AF2R2ov. gem- r) Vesuli montis[*](motis DF1E. -tus ao) celsissimum in cacumen Alpium elati finibus Ligurum Bagiennorum[*](bagiennorum D2.. cfr. §47. uagi- AG. gabi- rv) visendo fonte profluens[*](profluens AF2(R?)v. fluens r) condensque se cuniculo et in Forovibiensium agro iterum exoriens, nullo amnium claritate inferior, graecis[*](a graecis ova.G) dictus Eridanus ac poena[*](poena Av. pae- F2. pe- o. paene (pene Ra) r) Phaethontis[*](phaethontis C.-tontis v. -tantis A. pheton- o. paethon- D. pethon- r) inlustratus, augetur ad canis ortus liquatis nivibus, agris quam navigiis [*](quam nauigiis (-gis AD) AF2av(S). -naugis R2. -nauiis DF1. -nauis R1. quamuis EodTH) torrentior, nihil[*](nihil AS. nil rv) tamen ex rapto sibi[*](sibi AF2E2o(R?) v. ibi r) vindicans[*](uendicans F2aTozva.G) atque, ubi linquit[*](linquit (-idR1) ARE2oS. liquit (-u& F) rv. (add. agros v, sed sc. raptum)), ubertate[*](ubertate R2S) largitor[*](largitor ADF1R1J. -itur R2aS(D). -ior ropv).[*]((280, 3) Sol. 2, 25 extr.)CCC p. a fonte addens

meatu duo de LXXXX nec amnes tantum Appenninos Alpinosque navigabiles capiens, sed lacus quoque inmensos in eum sese exonerantes, omni numero XXX flumina in mare Hadriaticum defert[*](defert AR2Sol.v. ref- rao), celeberrima ex iis Appennini latere Iactum[*](Iactum S. ia- v), Tanarum, Trebiam Placentinum, Tarum, Inciam[*](ciaam R. nic- va.H), Gabellum[*](capellum A), Scultennam[*](scultennam A2F2G. -enam A1v. -elnam r), Rhenum[*](rhenum AF2v. re- r), Alpium vero Sturam, Orgum[*](orgam Ra. morgum va.H), Durias duas, Sesitem[*](sesitem D. -te A. ses. Item r. sessi- v), Ticinum, Lambrum, Adduam[*](aduam DFE1), Ollium, Mincium.[*]((12) cfr. Mela II 62. —) nec alius amnium tam brevi spatio maioris incrementi est. urguetur quippe aquarum mole et in profundum agitur, gravis terrae, quamquam diductus[*](diductus (P)S. cfr. VI 120. ded- ll.v(J)) in flumina et fossas inter Ravennam Altinumque per CXX, tamen, qua largius[*](longius A) vomit, Septem Maria dictus facere. Augusta[*](angusta ava.H .) fossa Ravennam trahitur, ubi Padusa vocatur , quondam Messanicus appellatus. proximum inde ostium magnitudinem portus habet qui Vatreni[*](uatreni AF2v. -terni ao. -tereni (-terr- R) r) dicitur, qua[*](quae DF1. que Ra. quo va.S) Claudius Caesar e[*](e om.E1o) Britannia[*](britan- niam E1ao) triumphans praegrandi illa domo verius quam nave intravit Hadriam.[*]((19) Strabo V p. 214.) hoc ante Eridanum ostium dictum est, ab aliis Spineticum[*](spineticum F2v. spen- A. pin- r) ab urbe[*](urbi F1E1. urhi D. uri R1) Spina[*](hispina E1. spana ARE2. yspania a. spira va.B), quae fuit iuxta, praevalens, ut Delphicis[*](deluicis A. delfi- r) creditum est thesauris[*](thensauris DF1E1), condita a Diomede. auget ibi Padum Vatrenus amnis ex Forocorneliensi agro. proximum inde ostium Caprasiae, dein Sagis, dein Volane[*](uola- nae DFE), quod ante[*](quod ante olane om.DF1d1RE1a) Olane[*](olane B e Polyb.1116,10. 11. eol- AE2D. uol- d2. alane F2. -ne v) vocabatur, omnia ea[*](ea ll.v. exD2. ea e coni.S. an excidit exonerata?) fossa Flavia[*](fossa fluuia (flu- A) quam AE2. fossas fluminaque (flumina fossasque C) va.S), quam primi a
Sagi fecere[*](facere Aa) Tusci egesto[*](egesti AF2E2) amnis impetu per[*](pe DR) transversum[*](trauersum DF1REa) in Atrianorum[*](hadrianorum A) paludes quae Septem Maria appellantur, nobili portu oppidi[*](oppidi AF2E2v. om.r) Tuscorum Atriae[*](arriae A. assiae E2inras. adriae F2), a quo Atriaticum[*](triaticum AE2inras. adri- a) mare ante appellabatur[*](appellantur D(F1)R1. -atur a) quod nunc Hadriaticum[*](adriaticum F2R2aC. atri- F1R1). inde ostia plena[*](plena AE2p(R?)B. a pl- rv) Carbonaria, Fossiones[*](Fossiones D2. fo- v. cfr. Niss. It. I p. 206. II p. 215) ac[*](ac om.d(?)S, ante fossiones pos.v)Philistina[*](philistina (fi- 11) ll.S. -nae v), quod alii Tartarum vocant, omnia ex[*](ex om.DF1dE1a) Philistinae fossae abundatione nascentia[*](ex- nascentia DRE1a. ??? na- F. ena- z), accedentibus Atesi ex Tridentinis Alpibus et Togisono[*](togisoro F) ex Patavinorum agris. pars eorum et proximum portum facit Brundulum[*](bru- dulum DF1E1), sicut Aedronem[*](edronem Radva.D) Meduaci duo ac fossa Clodia. his se[*](nis se R. isse A) Padus miscet ac per haec effundit[*](effunditur va.D2), plerisque, ut in Aegypto Nilus[*](nihilus A) quod vocant Delta, triquetram figuram inter Alpes atque oram maris facere proditus , stadiorum[*](stadiū Fa)II[*](IIv. V??? ll. D1) circuitu.[*](Metrodor. fr. 8 Müller.) pudet a Graecis Italiae rationem mutuari, Metrodorus tamen Scepsius[*](scepsius AF2E2Bas. -ptius raov) dicit, quoniam circa fontem arbor multa sit picea[*](pice A), quales Gallice[*](gallie o. -ici a) vocentur padi, hoc[*](ob hoc o) nomen accepisse, Ligurum quidem lingua amnem ipsum Bodincum[*](bodincum ve Polyb. I 16,12. -icum AVen. -ingum r) vocari, quod significet fundo carentem. cui argumento adest oppidum iuxta Industria[*](industrial AFED1) vetusto nomine Bodincomagum[*](bodincomagum Av. bodingo- r), ubi praecipua altitudo incipit.

Transpadana appellatur ab eo regio undecima , tota in mediterraneo, cui marina[*](marina ego. -ia ll.v) cuncta fructuoso alveo inportat[*](inportat a3v a. Brot.). oppida Vibi Forum, Segusio, coloniae ab

Alpium radicibus Augusta Taurinorum — inde navigabili Pado — antiqua Ligurum stirpe, dein Salassorum[*](salaforum DR. -aforum F. -anorum Ea) Augusta Praetoria iuxta geminas Alpium fores[*](foras F1a. fauces va.H), Graias atque Poeninas — his[*](hi E. hys a) Poenos[*](toenos a. floe- E1 ioe- DR. -nas F), Grais Herculem transisse memorant —, oppidum Eporedia[*](oporedia F1dRa. ypo- o) Sibyllinis a[*](all.H. libris a ov(S)) populo Romano conditum[*](condi iussum ov a. H(S). prob. Rück 3 p. 240) iussis. eporedias[*](eporedias (-icas v)E2H. sepore- A. sepure- (-use- R) r) Galli bonos equorum domitores vocant. [*](Cato fr. 40 p. 49 Peter. —) Vercellae[*](uercelle A. uergellae R1. -gillae DF1E1a) Libiciorum[*](lybiciorum a. libyco- B. libico- H) ex Salluis[*](salluis E2D1. -uuiis H. saluis Av(D2). -lyis B. aluis R. all-r) ortae, Novaria ex Vertamocoris [*](uerta- mocoris AD2. -macoris r Ven. (D1). -acomacoris R(?)v(C)), Vocontiorum hodieque pago[*](paga AE2), non, ut Cato existimat, Ligurum, ex quibus Laevi[*](Leui va.Brot.) et Marici condidere Ticinum non procul a Pado, sicut Boi Transalpibus[*](trans Alpes va.Brot.) profecti[*](prouecti Dal.) Laudem Pompeiam, Insubres Mediolanum. Oromobiorum[*](oromobiorum A. -ouiorum E2p. orumbi- uiorum R. orumboui-(mor- Ea) rD. orboui- d. orobi- v) stirpis esse Comum atque Bergomum[*](atque bergomum AF2E2v. om.r) et Licini Forum aliquotque[*](aliquotque F2D2. -otAR2S. -od r. et aliquot v) circa populos auctor est Cato, sed originem gentis ignorare se fatetur, quam docet Cornelius Alexander ortam a[*](a R(?)a3v. om.rD2) graecia[*](greciam A) interpretatione etiam nomiuis vitam in montibus degentium[*](degentium AS. -ibus rv).[*](extr.: Nepos fr. 53 Halm.) in hoc situ interiit oppidum Oromobiorum[*](oromobiorum ego. cfr. v.11. orub-p. orobouiorum R. orumb- rD. boui-a. orobi- v) parra[*](para F1. barra va.S. cfr. M Pt p. 339b), unde Bergomates Cato dixit ortos, etiamnum[*](an etiamtum?) prodente[*](prodente se AF2v. prudentes r) se altius quam fortunatius situm[*](situ F. -tos va. H). interiere et Caturiges[*](caturiges B. -gens Rd. careges A. eaturi (eacri F2inras.) gens rv), Insubrum exsules, et Spina[*](spira F2va.B) supra dicta, item[*](120)
Melpum opulentia praecipuum, quod ab Insubribus et Bois et[*](est (esse a3G) eo va. S) Senonibus deletum eo die, quo Camillus Veios ceperit[*](cepit ut va. G), Nepos Cornelius tradidit.

[*]((7) Mela II 61. —) Sequitur decima regio Italiae, Hadriatico mari adposita, cuius Venetia, fluvius Silis ex montibus Tarvisanis[*](taurisanus a.-nis va.H), oppidum Altinum, flumen Liquentia ex montibus Opiterginis et portus eodem nomine, colonia Concordia, flumina et portus Reatinum[*](reatinum A2in ras.F2R2J. romat- rv), Tiliaventum Maius Minusque, Anaxum[*](Anas- sum va.Brot.), quo[*](quod DE2a) Varamus[*](uarianus EzBrot. -nius a) defluit, Alsa, Natiso[*](natis A) cum Turro[*](turno A. tarro Ea), praefluentes[*](praefluentae DR. -t??? F1. -te E1a. profl- va.G) Aquileiam coloniam XV[*](XII Rva. H) p. a[*](aAv. om.r) mari sitam. [*](Mela II 61. 57. — (17) cfr. Mela II 63. — Nepos fr. 54 Halm.)Carnorum haec regio iunctaque Iapudum[*](iapidum (-pyd- H) ava. D (item infra)), amnis Timavus[*](timauos AS. -aius DF1Ea), castellum nobile vino Pucinum[*](pu- cinum F2R2e corr.v. punicum AE2. puinic- DF1d. puuinic- a1. puicinic- a2. pinic- E1. cfr. XIV 60. XVII 31), Tergestinus sinus, colonia Tergeste, XXXIII[*](XXXIII ll.v(Brot.). XXIII B e Strab. V p. 215 extr.) ab Aquileia. ultra quam sex milia p. Formio amnis, ab Ravenna CLXXXVIIII[*](CLXXVIIII A2), anticus auctae Italiae terminus, nunc vero Histriae. quam cognominatam a[*](aom.A) flumine Histro, in Hadriam[*](hadrio A) effluente e[*](ae D. a E) Danuvio[*](danubio AF2Eava.S (semper)) amne eodemque[*](eadem qui (que F1) DF1Ea) Histro exadversum[*](exaduerso a3v. ad- uersum EH) Padi fauces, contrario eorum percussu[*](percussū DRE. -sso a) mari interiecto dulcescente, plerique dixere falso, et Nepos etiam Padi accola; nullus enim ex Danuvio amnis in mare[*](in mare — 21 flu- mine om.R1) Hadriaticum effunditur. deceptos credo, quoniam Argo navis flumine in mare Hadriaticum descendit[*](discendit AF) non procul Tergeste, nec iam constat quo flumine. umeris travectam Alpis[*](alpices DREa. ap- F) diligentiores tradunt, subisse autem Histro,

dein Savo[*](sauo dfH. sabo ll. sao v. cfr., § 147) dein Nauporto, cui nomen ex ea causa est inter Emonam[*](emonam AFaD2. aem- r B. hem- v. cfr. Momms. CIL III p. 488) Alpisque[*](alpisque F1a1S. -pesque rv) exorienti.

[*]((11) Mela II 57.—) Histria ut paeninsula excurrit. latitudinem eius XL, circuitum[*](circuitum AS(uero add. v). -to R. -tu r)CXXV[*](CXXII va.H) prodidere quidam, item adhaerentis Liburniae[*](et—liburniae Av. om.r) et Flanatici[*](planatici A) sinus, alii CCXXV[*](CCCXXV alii A1. om. va. S), alii Liburniae CLXXX. nonnulli in Flanaticum[*](fanaticum DFEa) sinum Iapudiam promovere a tergo Histriae CXXX, dein Liburniam CL fecere. Tuditanus, qui domuit Histros, in statua sua ibi inscripsit: AB AQVILEIA AD TITIVM[*](ticium a. titum S e Ptol. II 16,2. tityum J. cfr. § 139. 140 extr. Florus II 5,1) FLVMEN STADIA[*](stadio A) MM[*](MM (M Pt p. 306a) D2. M ll.H. CC v). oppida Histriae civium Romanorum Agida[*](agyda F. aegida Verc.cfr. Niss.It.II p. 240), Parentium, colonia Pola, quae nunc Pietas Iulia[*](iulia om. DF1R1E1a), quondam a Colchis[*](colchis F2v. colhis A. colcis r) condita; abest a Tergeste CV[*](CVD. cū (cum Ea) ll. CM p. v). mox oppidum Nesactium[*](ne- sanctium DF1RE. -inū a) et— nunc finis[*](finis Aa3v.-nis in r) Italiae — fluvius Arsia[*](arsia v. mirsie a. myrsiae ADF. -ie RE). ad[*](ad Aa. a DF.om.REv) Polam ab Ancona traiectus CXX[*](CXXAv(S). CXXXr H) p. est.

[*]((17) Mela II 60.—Cato fr. 42 p. 49 Peter. cfr. Plin. VI 5.)In mediterraneo regionis decimae[*]([deci]mae — 16 ceno om.R1) coloniae Cremona, Brixia Cenomanorum[*](cenomanorum R2v. cero- Ea. caero- D. ro- F. co- A) agro, Venetorum[*](uenatorum DFEa) autem Ateste et oppida Acelum[*](acaelum DE. acc- F), Patavium, Opitergium[*](opiterigum a. -rgum R. -rium A), Belunum[*](belunum G. -nium v. uelunum ll. D. cfr. CILV p. 192.1068), Vicetia[*](uicentia Ava. B). Mantua Tuscorum trans Padum sola reliqua. Venetos Troiana stirpe ortos auctor est Cato, Cenomanos[*](cenomannos DFREava.H) iuxta

Massiliam habitasse in Volcis[*](uolscis AEava. G). Feltrini[*](feltrini Ven.(D2). fertini ll.v(G). cfr. Niss. It. II p. 223 n. 6) et Tridentini et Beruenses[*](beruenses (berbe- F2) ll.v(S). berune- H.berne-Verc.) Raetica oppida, Raetorum et Euganeorum Verona, Iulienses[*](ueronam rilienses A) Carnorum. dein, quos[*](quo AR) scrupulosius[*](scrupulosius AS. -ose a3dv. scropulos r) dicere non attineat, Alutrenses, Asseriates, Flamonienses[*](flamminienses larnienses A2in ras.) Vanienses et alii[*](et alii B. tali p. tuli (iuli A2in ras.F2) ll. tulli v) cognomine Carici[*](carici D2Herm. XXI p. 545. curici A2. ???urici A1. culici rv), Foroiulienses cognomine Transpadani, Foretani, Nedinates[*](neni- dates (ueni- C) va. H taruisani A2D. tarus- A1. tauris- rv. cfr. § 126), Quarqueni, Tarvisani, Togienses[*](togienses AB. cog- rv), Varvari[*](uaruani ava.H. -rbari dH). in hoc situ interiere per oram Irmene[*](irmene AJ. iramine rv), Pellaon, Palsicium[*](palsicium AEsG(J). pas- v. pal- sacium Da. -atium r H), ex Venetis Atina et Caelina, Carnis[*](carnis a3Bas. -nes ll. -nos v) Segesta[*](segeste DRava.D) et Ocra, Tauriscis Noreia. et ab Aquileia ad XII lapidem deletum oppidum etiam invito senatu a M. Claudio Marcello L. Piso auctor est.

In hac regione et undecuma[*](undecuma (-cima R2) FRaBrot. -ecum D. XI. rv(H). X. C. XI S) lacus incluti sunt amnesque eorum partus aut[*](aut Av. om.r) alumni, si modo[*](simili modo AES) acceptos reddunt, ut Adduam[*](adduam v. aduam Aa3. adiam r) Larius, Ticinum Verbannus, Mincium Benacus, Ollium Sebinnus[*](uerbanus det sebinus F2dva. S), Lambrum[*](labrum AEs) Eupilis, omnes incolas Padi.

[*](Caelius fr. 13 p. 101 Peter. Timagenes fr. 10 Müller. Nepos fr. 52 Halm. Livius fr. 57 Hertz.)Alpis in longitudinem X???[*](X??? S. X??? ll.v) p. patere a Supero[*](super oram AEs) mari ad Inferum Caelius tradit, Timagenes[*](timagenes v. im- FR. timagines (im- D) r)XXV[*](XXIIva.D) p. deductis[*](deductis AEsv. ducti sunt r), in latitudinem autem Cornelius Nepos C???, T. Livius III stadiorum, uterque diversis in locis. namque et centum

milia excedunt aliquando, ubi Germaniam ab Italia summovent , nec LXX inplent[*](explent FdRava.S) reliqua sui parte graciles, veluti naturae providentia. latitudo Italiae subter radices earum a Varo per Vada Sabatia[*](sauitia DF1Ra), Taurinos, Comum, Brixiam, Veronam, Vicetiam, Opitergium, Aquileiam, Tergeste, Polam, arsiam DCCXLV[*](DCCXLV AEsF2H. -XIII DRa. -X???F1. -XLII v. DCCII L) p[*](p. om.AEsD). colligit[*](egit DF1Ra).

[*]((10) cfr. Sol. 21, 2. — Cato fr. 41 p. 49 Peter. —) Incolae Alpium multi populi, sed inlustres a[*](at F1. ab DRa) Pola ad Tergestis regionem[*](tergesti regiones DFRa1 fecusses DFTR2D. fec- dav. fecues AES. fecses R1) Fecusses, Subocrini, Catali[*](catali AEsH. at- rv. catili G), Menoncaleni[*](menoncaleni AEsD. menoc- Fdv(S). -len Da. -o.celenii R. monocaleni H) iuxtaque Carnos quondam Taurisci[*](taurusci R(?)Dal.) appellati[*](appellati —10 norici AEsF2v. om.r), nunc Norici. his contermini Raeti et Vindelici, omnes in multas[*](quorum R1) civitates divisi[*](diuise ADa). Raetos[*](rhetos F2in ras. retos R2. r&s R1. re Da) Tuscorum prolemarbitrantur a Gallis pulsos duce Raeto. verso[*](uerso AESv. -sus r) deinde in[*](deinde in vet. Dal. -nde ll.v) Italiam pectore Alpium Latini iuris[*](turis EsDFa) Euganeae[*](euganeae v.-nea AEs. eucaneae F. -naeae D. -nec Ra) gentes, quarum[*](quorum AEs) oppida XXXIIII enumerat Cato.[*](Cato fr. 37 p. 49 Peter.) ex iis[*](iis Rv. is F1a. his rD) Trumplini[*](trumpleni AEsp. triumpilini va.D2. cfr. § 136), venalis cum agris suis populus, dein Camunni[*](camuni R(?) G cum B e Strab.) conpluresque similes finitimis adtributi municipis. Lepontios et Salassos[*](salassos EsL. -asos rv) Tauriscae[*](tauriscae AEsv. teutrisque r) gentis idem Cato arhitratur; ceteri fere Lepontios relictos ex comitatu Herculis interpretatione[*](interpretationi AEsRS) Graeci[*](graece R. -cie F1) nominis credunt, praeustis in transitu[*](intransinu D. -inū R. intra??? F1. intra sinū (-nus v) ava. H) Alpium nive membris. eiusdem exercitus et Graios fuisse Graiarum Alpium incolas praestantesque [*](que om.AEs) genere Euganeos[*](euganeus AEs), inde tracto nomine. caput

eorum Stoenos[*](stoenos AESBrot.isteonos r. stonos B e Strab. IV p. 204. stheonos v). Raetorum[*](ratorum AES.. ret- F. reth- r) Vennonenses[*](uennoneces Dad. -etes F1RG. cfr. §137. -ones B) Sarunetesque[*](saruni???esque F1. sarunt etesque DRad. suanet- coni.H) ortus Rheni amnis accolunt, Lepontiorum qui Vberi[*](uiberi va.S) vocantur fontem Rhodani eodem Alpium tractu. sunt praeterea Latio donati incolae, ut Octodurenses et finitimi[*](finium DF1Ra) Ceutrones[*](ceutrones B e Strab. (J2).-tones AESF1.-tohes Da. cuto- nes R. teut-F2. centrones v(H). cfr. XI 240. XXXIV 3), Cottianae civitates et Turi[*](et Turi D2It. p. 36.37. etturi (ettar R) ll.J.2 eturi v(J1).. etS. caturiges et B) Liguribus[*](guribus R. caturigibus f) orti, Bagienni[*](uagienni ll. G. cfr. §47) ligures et qui[*](ut qui AEs) Montani vocantur Capillatorumque plura genera ad confinium Ligustici maris.

Non alienum videtur hoc loco subicere inscriptionem e tropaeo Alpium, quae talis est:

IMP · CAESARI DIVI[*](diuo DFRa) FILIO AVG · PONT[*](ponti. AEs. -tifex DFa). · MAX · IMP XIII · TR[*](ter. DFRa) · POT · XVII[*](XVII om.va.Brot.) · S · P · Q · R · QVOD EIVS DVCTV AVSPICIISQVE GENTES ALPINAE OMNES QVAE A MARI SVPERO AD INFERVM PERTINEBANT SVB IMPERIVM P · R · SVNT REDACTAE[*](redacti AEs) · GENTES ALPINAE DEVICTAE TRVMPILINI [*](triumpilini AEsv. -phi- a. -fi- r. cfr. p. 286,14) · · CAMVNNI[*](caumunni R1. camuni AEsG. cfr. §134) · VENOSTES · VENNONETES[*](uenostes AEsH. uenno- r. -otes v. del. G uennonenses S coll.§135) · ISARCI[*](isarci dG. his- v. isarchi ll.D1) · BREVNI · GENAVNES[*](genaunes Hcoll.Hor.carm. IV 14,10. Strab. IV p. 206. caen- AEs 2F2. -auces ES 1. om.r. naunes v) · FOCVNATES · VINDELICORVM GENTES QVATTVOR · COSVANETES[*](cosuanetes D. cons- dv. cus- R. cosuanetis AEs. -nates (cons- F) r irucinates (-tis A) AEs. uiru- va.H) · RVCINATES · LICATES · CATENATES[*](cattena;es Fava.G) · AMBISONTES[*](abisontes va. H) · RVGVSCI[*](rigusci Fa) · SVANETES · CALVCONES [*](calucones AEsG. allu- r. collu- v) · BRIXENETES[*](brixenetis AEs. -xentes rva.D2) · LEPONTI · VBERI · NANTVATES · SEDVNI · VARAGRI[*](uaragri AEsF2v(S). uer- G. uaua- gri r) · SALASSI · ACITAVONES[*](agitabones DFRa) · MEDVLLI ·

VCENNI[*](ucermi R. -eni F2dG) · CATVRIGES[*](carituriges DFR. -usiges a) · BRIGIANI · SOGIONTI[*](so- gionti AEsG. songi- F2. sonti- DF1dv. sonthi- a. sconti- R) · BRODIONTI[*](brodionti ll.H. -iunti v. bodionti B1coll.§37. ebroduntii B2) · NEMALONI · EDENATES[*](edemnates (eed- a) DFRava.G. adanates CIL Vn. 7231) · VESVBIANI[*](Vesubiani Niss. It. II p. 149 n. 3. cfr. CIL l.l. esu- ll.v) · VEAMINI · GALLITAE[*](gallitae AEsG. -icae v. -itre (-ri R) r) · TRIVLLATI[*](triulacti DRa. -atti va.D. tiulacti Fd) · ECDINI[*](ectini dva. S) · VERGVNNI · EGVI · TVRI[*](Egui. Turi Momms. CIL Vp. 906. eguituri ll.v) · NEMATVRI[*](nementuri C). ORATELLI · NERUSI · VELAVNI[*](uelauri DFa) · SVETRI.

[*]((12) cfr. Plin. XXXIII 78. —) Non sunt adiectae Cottianae civitates XV[*](XII va.D), quae non fuerant[*](fuerunt R (?)G) hostiles, item adtributae municipiis lege Pompeia.

Haec est Italia[*](italiae DF1Ra. -ia e??? F2) diis sacra, hae gentes eius, haec oppida populorum. super haec Italia, quae L. Aemilio Paulo[*](Paulo del. U 58) C. Atilio Regulo cos[*](regulo cus. AEs. Co???s. regulo r. cōs. regi lacus F2). nuntiato Gallico tumultu sola sine externis ullis auxiliis atque etiam tune sine Transpadanis [*](dist. CFW Müller p. 13) equitum LXXX[*](???XXX F1. XXX DRa), peditum DCC armavit, metallorum omnium fertilitate nullis cedit terris; sed interdictum id vetere consulto patrum Italiae parci iubentium.

[*]((15) Mela II 55. Callimachus fr. 392. — (19) Mela II 56.) Arsiae gens Liburnorum iungitur usque ad flumen Titium[*](titiū AESF2v. titi???ū F1. ticium a. tittum D. titum RS. -tyum J. cfr. §129.140). pars eius fuere Mentores, Himani[*](hymani dva.D.cfr. M Pt p. 310a), Encheleae[*](enceleae AEs. en- chaeleae DF), Bulini[*](bulini (Tom. 1 p. 700) D2. cfr. M Pt l.l. buni AH. budini EsDF(R?). bund- a. dud- dv) et quos Callimachus Peucetios[*](peucetias Ava.D. paucetios DF) appellat, nunc totum uno nomine Illyricum vocatur generatim. populorum pauca effatu digna aut facilia nomina. conventum Scardonitanum[*](scardonitanum Av. -arum Es. -atum r ) petunt lapudes et Liburnorum civitates XIIII, ex quibus Lacinienses, Stulpinos[*](stulpinos AEsF2R2G(D). cfr. Ptol.116,6. stulti- r. sculti- v. stlupi- H), Burnistas, Olbonen-[*](Albonenses B)

ses nominare non pigeat. ius Italicum habent ex eo[*](ex eo CFW Müller p. 21. haec DF. hec a. eo rv) conventu Alutae, Flanates, a quibus sinus nominatur, Lopsi, Varvarini[*](uar- uarini H e Ptol. l. l. uaruabrini AEs. -ubarini v. barbari r) inmunesque Asseriates[*](As- sesiates Ge Ptol.), et ex insulis Fertinates[*](festinates a. fulsi- B. cfr. Momms. CIL IIIp. 398. M Pt p. 318b), curictae[*](curictae dB. -ittae v. -itae F2. cur- rictae RD. -ittae (corr- a) ADF1a. -itae Es. add. insulis falso iteratum DFRa).[*]((9) Mela II 57. —) cetero per oram oppida a Nesactio[*](nesacsio AEs) Alvona, Flanona[*](flanona H e Ptol. II 16,2. flamno- AEs. flamo- rv. flauo- B), Tarsatica, Senia, Lopsica, Ortoplinia[*](ortoplinia AEsF2daD. -pula B e Ptol.l.l. -plyma v. orthoplinia (-phi- R) r), Vegium[*](Vegium B. reg- ll.v), Argyruntum[*](dist.H), Corinium, Aenona, civitas Pasini[*](pausinus va.H), flumen Telavium[*](telauium (Tom. p. 701) D2. -aulum ll.v. tedanium B e Ptol. II 16,2), quo[*](quo v. quod ll) finitur Iapudia. insulae eius sinus cum oppidis praeter supra significatas Absortium[*](ab- syrtium R(?)va.D), Arba, Crexi[*](arba AEsDv. arb r crexi AEsJ. crexa B coll.Ptol. eraexi F. ere.xi r.om.v), Gissa[*](gissa ll.B. issa v. cissa U 60 coll. § 151), Portunata[*](portunata AEsF2B. -tu nota r. pharos paros ante v) . rursus in continente colonia lader[*](iadera AF2a3va.D), quae a Pola CLX abest, inde XXX Colentum insula, XLIII[*](XLIII M Pt p. 306a. XVIII ll.va.D2) ostium Titii[*](titii dv. ticii a. titi S. tityi (titt- DF) ll.J.cfr. §139) fluminis.

[*]((15.17. 290, 5) Mela II 57.) Liburniae finis et initium Delmatiae[*](dalmatiae AEva.S(semper)) Scardona [*](scardena DF1Ra1) in amne eo[*](mamne eo Ra. mannae eo AEs. mamnea F2)XII[*](XV F1.LXX AEs. LXII va. G) passuum a mari. dein Tariotarum[*](Autariatarum (Wesseling)S) antiqua regio et castellum Tariona, promunturium Diomedis vel, ut alii, paeninsula Hyllis[*](hillis ARa. illis Es. hilis va.C) circuitu C???, Tragurium civium Romanorum, marmore notum, Siculi[*](siculi ll.v(D).sicum B e Ptol.), in quem locum Divus Claudius veteranos misit, Salona colonia ab Iader[*](iadera da3va.D)CXII[*](CCII d1. CCXII d2T. -XXII va. H). petunt in eam iura viribus[*](uiribus ADFRD. iur- EsdTv(S). om.aG. V tribus Warde Fowler (class. review 1894 I p. 11)) discriptis[*](discriptis ll.D. desc- dav(S)-ti G (Warde. Fowler)) in decurias

CCCXLII[*](CCCXLII AEaRdBrot. CCCLXII DFv. -LXXII C. -LXXXII H) Delmatae, XXV[*](XXV AEsD. -VI r. XXII v) Deuri[*](deurici RaS. decuni va.J), CCXXXVIIII Ditiones[*](ditiones AEsv. dedit- r), CCLXVIIII[*](LXIX va.H) Maezei[*](maezei ADRa. -zaei EsFB(D1).mezaei dG. maz- v(H)), LII Sardeates[*](sardeates AEsD. -diates rv). in hoc tractu sunt Burnum, Andetrium[*](andetrium R(?)H. mand- rv. cfr. Strab.VII p. 315. Ptol. II 16,7), Tribulium[*](triburium AEs. tilurium coni. M Ptp. 315b), nobilitata proeliis[*](P.R. aeliis DF1R. prolis AEs. pop. Rom. proeliis Bas.) castella. petunt et ex[*](et ex - 5 pe- tuntium om.DF1Ra) insulis Issaei[*](issaei G. staei AEsB. stati F2v), Solentini[*](solentini (Tom. 1 p. 654)D2.col- AEsv. coll- F2), Separi, Epetini. ab his castella Petuntium[*](petuntium M Ptp. 307.a petunt in eam (ea p) AEsp. ine F2. ??? F1.ne r. peguntium Brot. piguntiae v), Nareste, Oneum[*](nareste, oneum (Hirschfeld CIL IIIp. 1499) D2 nerate, oneum M Ptl.l. rateoneum AS. -num Es. raut- p. rata- eoneum (-nium a) r. rataneum v). Narona colonia tertii conventus a Salona LXXXV[*](LXXXVAEsD.-II Brot. LXXV r. -II v) p., adposita cognominis[*](cognomini S) sui fluvio[*](fluuio (o in ras.) a F2. -io ca R. -ii ca Da. lunio a AEs) a mari XX[*](X??? M Pt p. 317a) p. M. Varro LXXXVIIII[*](LXXXVIII A) civitates eo ventitasse auctor est; nune soli prope noscuntur Cerauni[*](ce- rauniAEsB. -uriv. cernaurni r) decuriis XXIIII[*](XXIIII AEsv.om.r), Daversi[*](dauersi M Pt p. 311b.duersi AEsp. diue- v. dauue- d. daucie- a. -ciaersi DF. dacim eyssi R. daursi B1 (D1).daorizi C cum B2e Strab.VII p. 315) XVII, Desitiates CIII[*](CVIIIDFa. CVIIIIR docleatae G. -teAEs. -tes (decl-a) rv(D). cfr. Ptol. II 16,5), Docleatae XXXIII, Deretini XIIII[*](deretini- XXXIII om.Rp), Deraemistae[*](derae- mistae FD2. -te D. -remiste a. -tae v. -raemeste A. -tae D.1 -raeineste Es) XXX, Dindari XXXIII, Glinditiones[*](gunditiones AEsp) XLIIII, Melcumani[*](melcumani AEsD.-ati p. -comani rv) XXIIII, Naresi CII[*](CII- 12 XXIIII om.DF1Ra), Scirtari LXXII, Siculotae XXIIII populatoresque quondam Italiae Vardaei[*](uardaei C. -dei AEsF2pv.-dae Dd. -d??? F1. -de Ra) non amplius quam XX decuriis. praeter hos tenuere
[*](tenue AEs) tractum eum Ozuaei[*](ozuaei om.AEs. oenei B), Partheni, Cavi[*](caui (Tom. 1 p. 701) D2.auii F2. aui r. cfr. Liv. XLIV 30,7. 9), Haemasi[*](haemasi DD2. hem- FRav. aem- AES 2. -mau??? Es 1. hemasini G), Masthitae [*](masthitae AEsD.2marth- r. marsth-v. arth- G), Arinistae[*](aniristi a. armistae R (?) va.D2 naro- nae AEsF2).[*]((10. 13. 15. 292, 2. 7) Mela II 55-57. — (292, 4) cfr. Plin. II 237.) a Narone amne C??? p. abest Epidaurum colonia. ab Epidauro sunt[*](ab-sunt om.DF1Ra.va.H) oppida civium Romanorum Rhizinium[*](rhizinium (-num Es) AEsF2dv. hiz- r), Acruium[*](acruium D. -uuium S. caruium AEs. agrutum r. acrutum M Pt p. 308b. ascriuium v), Butuanum[*](butuamum A1Es. -anium va.B. butua B(D2) e Ptol.II 16,3. Butua, latinum coni.D2), Olcinium[*](olchinium dva.S), quod antea Colchinium[*](cholcinium DFR. colci-AEsa) dictum est, a Colchis conditum, amnis Drino[*](drino ego. cfr. XX 140. Vib.Sequ. dir- llv(D).drilo B) superque eum oppidum civium Romanorum Scodra ab[*](ab a. abc DF1. Abē a rv) mari XVIII[*](XVIIIAEsC. -IIII rv), praeterea multorum Graeciae oppidorum deficiens memoria nec non et civitatium validarum: eo namque tractu fuere Labeatae[*](labeatae AEsG. -tees F2. -tes v(D2). laebaeatae F1. lebeatae D. -betae d. -bete Ta. libeata R.cfr. Liv. XLV 26,15), Senedi[*](senedi AEsadT. senae- D. saene- R. saenae- Fet rudini AEsF2R2. ruid- r. sic duobusnominibus M Ptp. 317b, Enedi, Rudini (Tom. 2 p. 662) D2, uno no-mine Endirudini J. Ender- G. Eneder- v. Enderoduni Dal. Ende- rini Scoll.Ptol), Rudini, Sasaei[*](sasaei AEs 2S. -sei Es 1. -stri r. sassei G. fa-v), Grabaei[*](grambaei DF1R. ambrei a); proprieque dicti Illyri et Taulanti[*](taulenti F1. aul- D) et Pyraei[*](pyrei Aa. piraei EsD) retinent[*](retinent FdTaU 59.-net rv. dist.FU) nomen. in ora Nymphaeum promunturium. Lissum oppidum civium Romanorum ab Epidauro[*](epiro DF1. epyro Ra) C??? p.

a Lisso Macedonia 145 provincia. gentes Partheni[*](parthini DF1Rava. G (S)) et a tergo eorum Dassaretae[*](dissaretae dva. G. -raete R2. -serate a), montes Candaviae a Dyrrachio LXXVIII[*](LXXVIIII DFRava.H) p., in ora vero Denda civium Romanorum, Epidamnum colonia, propter

inauspicatum nomen a Romanis Dyrrachium appellata, flumen Aous[*](aous v. cfr. Liv. XXX 115,13. adus (adiis R) ll), a quibusdam Aeas[*](aeas RdC. eas rv) nominatum, Apollonia, quondam Corinthiorum colonia, IIII[*](VII B e Strab.) p. a mari recedens, cuius in finibus celebre Nymphaeum accolunt barbari Amantes et Buliones[*](buliones GeStrab.VII p. 326. bullo- ll. bellio- v). at in ora oppidum Oricum, a Colchis conditum. inde initium Epiri, montes Acroceraunia[*](acrocerunia AES. -rauni FdRava. G (S). sed cfr. II 244), quibus hunc Europae determinavimus sinum. Oricum a[*](as AEs 1R) Sallentino[*](sallentina AEs. salientino DF1R. sile- a.)[*](97) italiae promunturio distaf LXXX[*](LXX AEs. LXXXV va.S).

[*]((10) cfr. Sol. 21, 3.) A tergo Carnorum et lapudum, qua[*](quas (quos a) effert DFRa) se fert magnus Hister, Raetis iunguntur Norici. oppida eorum Virunum, Celeia, Teurnia, Aguntum, Iuvaum[*](iuaum J2.-auum (Grotefend epigr. 12 sqq.)D1.iuuam DF1a. uiuam dR. iuam A. iuua F2. uiani E1. uiuana va.B.(Vianiomina H. Viana Aemonia B)), omnia Claudia, Flavium Solvense. Noricis iunguntur lacus Pelso[*](Pelso (Momms. CIL IIIp. 523) D2.peiso ll.v), deserta Boiorum; iam tamen colonia Divi Claudi Savaria[*](sauaria ego.saba- ll.v) et oppido Scarabantia[*](sca- rabuntia AEs) Iulia habitantur.

[*](147: (15) cfr. Sol. 21, 3.) Inde glandifera[*](clandifera a. claud-DF1R) Pannoniae, qua mitescentia alpium iuga per medium Illyricum a septentrione ad[*](ad- 18 pars In AEsiterata sunt) meridiem versa molli in dextra ac laeva devexitate[*](diuexitate AEs) considunt . quae pars ad mare Hadriaticum spectat, appellatur Delmatia[*](delmatiae DF. dal- Esa) et[*](et in F2) Illyricum supra dictum; ad septentriones Pannonia vergit. finitur inde Danuvio[*](danubio EsF2ava.S(semper)). in ea coloniae Emona[*](ae- mona (hae- A2Es) ll.B. mona v. cfr. §128), Siscia. amnes clari et navigabiles in Danuvium defluunt Draus e[*](ae F. i AEs) Noricis violentior, Saus[*](sauus H (item infra)) ex Alpibus Carnicis

placidior, CXX[*](CXV dva.H) intervallo: Draus per Serretes[*](serretis A. serne- Es), Serapillos [*](serapillos DFaJ2. serra- dRv. sira- D. sirapulos Es. syr- A), Iasos[*](iazos a. lasos AEs), Andizetes[*](andizetes (-ice- Es 1) AEsH. sandi- r. sandri- v), Saus per Colapianos Breucosque. populorum haec capita; praeterea Arviates[*](aruia- tes DFRaD. arina- d. ariua- v. arabiates AEs), Azali, Amanti ni[*](amantini S coll. v. 11 et Ptol. II 15,2. -ti (amm- DR) ll. -tes v), Belgites[*](uelgites AEs), Catari, Cornacates[*](carnacates AEs. corneates C), Eravisci[*](erauisque AEs. arauisci CePtol. II 15,2.Tac.Germ.28), Hercuniates, Latovici[*](latouiti DdR. -obici Ptol. II 14,2), Oseriates, Varciani. mons Claudius, cuius in fronte Scordisci[*](cordisci F2 in - taurisci om.DF1Ra), in tergo Taurisci. insula in Sao[*](sauo ll.H) Metubarbis [*](metu- barbis D. metusb- AEs. -ubarris rv), amnicarum maxima. praeterea amnes memorandi: Colapis[*](calapis B e Strab.) in Saum influens iuxta Sisciam gemino alveo insulam ibi efficit[*](effecit R1ad) quae Segestica appellatur; alter amnis [*](lac. ego indicavi; excidit hand procul vel XIII a (cfr. M Ptp. 298a). in CFW Müller p. 24 n.)Bacuntius[*](omnib. acuntius (-nctius Da) DF1Ra) in Saum .... Sirmio oppido[*](Sirmio oppido del. Momms. CIL IIIp. 148) influit[*](influuiis DF1R1a. -luus F2.LuuūR2), ubi civitas sirmiensium et Amantinorum. inde XLV Taurunum, ubi Danuvio miscetur Saus. supra influunt[*](influuntur AD. -nt???F2. -uitur a) Valdasus[*](uadasus FdR2a. us R1. ualdanus v va.H), Urpanus[*](urbanus AEs), et ipsi non ignobiles.

[*]((14) cfr. Sol. 21, 3.) Pannoniae iungitur provincia quae Moesia appellatur, ad Pontum usque cum Danuvio decurrens. incipit a confluente supra dicto. in ea Dardani, Celegeri[*](celegeri (cael- F2) dv. -re AEs. -rit r), Triballi, Timachi, Moesi, Thraces Pontoque contermini Scythae [*](schytae A. scithe a. -tae F. schitae EsD. -te R). flumina clara[*](clara (om.e) AEsF2. cara e DF1a. -re R) e Dardanis Margus[*](margus (U 58) D. -gis AEsF2v. marcus r), Pingus[*](Pincus M Pt p. 452b), Timachus[*](thimacus AEs. -chus DFa. thym- R), ex Rhodope Oescus, ex Haemo Vtus, Asamus[*](asamus AEsS. mus F1. asia- (asca- F2) r. esca- v), Ieterus.

[*](Agrippa fr. 13 R. MCap. VI 650 extr. cfr. Dim. 18.) Illyrici latitudo qua maxima est CCCXXV p. colligit, longitudo a flumine Arsia ad flumen Drinium[*](dirinum D coll.§144)DXXX[*](DCCC va. Brot. DV MCap.). a Drinio[*](trinio AEs. dirino D) ad promunturium Acroceraunium CLXXV[*](CLXXIIEsva.Brot.) Agrippa prodidit , universum autem[*](autem ll.S. hunc v) sinum Italiae et Illyrici ambitu[*](ambitus F1dava.G. -tius R) |XVII|[*](XVIIAEsBrot.XIIIIrH.XIIIv). in eo duo maria quo distinximus fine, Ionium in prima[*](100) parte, interius Hadriaticum, quod Superum vocant.

[*]((9) Mela II 114. — (16) Mela II 114. Strabo VII p. 315.) Insulae in Ausonio mari praeter iam dictas memoratu dignae nullae, in Ionio paucae Calabro litore ante Brundisium, quarum obiectu[*](abiectu AEs. obiectum DR) portus efficitur, contra Apulum litus Diomedia, conspicua monumento Diomedis, et altera eodem nomine, a quibusdam Teutria[*](teutria R2adL. theu- D. thaeu- F. theuthria AEs. teu- v) appellata[*](dam - appellata om.R1). Illyrici ora mille amplius insulis frequentatur, natura vadoso mari[*](uadosa maria F. -si maris va. G) aestuariisque tenui alveo intercursantibus. clarae ante ostia Timavi[*](an Timaui illa (vel parua)? cfr. II 229) calidorum fontium cum aestu maris crescentium, iuxta Histrorum agrum Cissa[*](an Gissa? cfr. §140), Pullariae[*](pullarie Ra. -ria AEsH) et absyrtides[*](absyrtides av. absir- AEs. absur- (-ites R) r) Grais dictae a fratre Medeae[*](mediae F1. -ie a) ibi interfecto[*](interfecto R1. -to absyrto AEsG. -sirto R2. -to nunc (absirto nunc F2) absortium (absyr- v) DFadTv(D2). -to nomine absyrto B). [*](init.: Scylax 21 (GGm I p. 27). Strabo V p. 215. — (17. 295, 3. 4) Mela II 114. — Callim. fr. 393.)iuxta eas Electridas vocavere in quibus proveniret[*](perueniret AEs) sucinum, quod illi electrum appellant, vanitatis Graecae certissimum documentum, adeo ut quas earum designent haut umquam constiterit. contra Iader[*](iader AEsv. -deb DRa. -daerb F) est Lissa[*](est lissa AEsB. esil- DFR. isil- a. est issa v. est Gissa (Tom. 2 p. 646)D2) et quae[*](eique Ra. quaeque va.Hdist. H) appellata[*](appellata ē (sc. Colentum §140) ego. -tae ll.v) est,

contra Liburnos Crateae[*](grateae AEsH. crete a. -teae dTv.cfr. Scylax 23) aliquot nec[*](nec AEsv. nec nec (ne R2) r) pauciores[*](pauciores AEsB. trucones (trunes R1) rv) Liburnicae,[*](140) Celadussae[*](celuus (luus R1) ac intra DFRa), contra Tragurium[*](tragurium (P.)H. surium ll.v(Brot.). cfr. §141. Mela II 57) Bova[*](boua DdFdTRaD2. bauo AEsH(S).bubua Brot. econi. H. bubus v. boae Ammian.XXII 3,6.XXVIII 1,23) et capris laudata Brattia[*](brattia issa B. -ttiasa ll. battri- v), Issa civium Romanorum et cum oppido Pharia[*](pharia R (?)v. fa- r). ab Issa[*](issa AEsS. is DF. his Rav) Corcyra[*](corcyra v. lecor- gyra A. -gira Es. leucopetra r) Melaena[*](melaena Bas.-lena AEsv. aelaena DF. elena Ra) cognominata cum Cnidiorum[*](gnidiorum Fava.J. gind- R. gnirum AEs.) oppido distat XXV[*](XXII va.H), inter quam et Illyricum Melite, unde catulos Melitaeos[*](melitaeos B. -tos ll.v) appellari Callimachus auctor est. XV[*](XV ll.H.XII G. XXII v) ab ea VII[*](IIIIR(?)Brot. tres v) Elaphites[*](elaphites v. -pites AEsa. pithes R. -pithaes r), in Ionio autem mari ab Orico[*](orico B coll. § 145. -igo DFRa. arico AEsv) MM[*](MM ll.v(D). M a. III mil. H. XII M Brot.) p[*](p. AEsv. prope r). Sasonis, piratica statione nota.

[*](Lib. IV.)

[*](MCap. VI 651.)[*]((12) Sol. 7, 1. — cfr. Mela II 39.)Tertius Europae sinus Acrocerauniis[*](a cerauniis Sol.) incipit montibus , finitur Hellesponto, amplectitur praeter minores sinus |XIX|[*](XIXAEsR2inmarg.v. ??? R1. om.a.XXr).XXV[*](XXVAEsR1G. -VI DFda.XXIR2inmarg.XXIIv) passuum. in eo Epiros, Acarnania, Aetolia

, Phocis, Locris, Achaia, Messenia[*](messania R), Laconica[*](laconia A (?)F2dMCa. va. H), Argolis, Megaris, Attice[*](atticae F1 -ca F2va.S), Boeotia[*](boetia AEsF2a. -ecie R2. -etita r) iterumque ab[*](ab om.H) alio mari eadem Phocis et[*](et in F1dRa.an item?) Locris, Doris, Phthiotis[*](phthiotis v. phiotis DFR. phyo- a. phietis AEs.p), Thessalia, Magnesia, Macedonia, Thracia[*](threcia R1). omnis Graeciae fabulositas sicut et litterarum claritas ex hoc primum sinu effulsit, quapropter paululum[*](paululum FdTR2aov. pau- lum rD2 et in eo DFdTR. et eo a) in eo conmorabimur[*](commemorauimusF1dR1a. -abimus R2).

[*]((11) Mela II 43. Sol. 7, 1.—Theopompus fr. 230 Müller.)Epiros in universum appellata a Cerauniis[*](aceraunis F1R2. cer- R1ad. acrocerauniis F2MCap.va.S) incipit montibus. in ea primi Chaones, a quibus Chaonia, dein Thesproti[*](thesproti v. tesp- (-oci DF1R1) ll), Antigonenses, locus[*](locos A1. laocos A2Es. -chos p) Aornos[*](aornos asv. -no DF1R1a. -non F2R2. haornon AEs. -ron p) et pestifera avibus exhalatio, Cestrini, Perrhaebi, quorum mons Pindus, Cassopaei [*](cassopaei (-pei Fa) ll.v. cassio- R3d (?) Bas. cfr. Ptol. III 13,6. Strabo VIIp. 324), Dryopes, Selloe[*](selloe (-oei F2) ll.S. selli d(?) G. sellae v), Hellopes[*](hellopes B. pelo- DFRav. pilo- AEsp), Molossi, apud quos Dodonaei Iovis templum oraculo inlustre, Talarus[*](talarus ll.v(D).tomarus B e St Byz. cfr. §6 extr. (τάλαρεςap. Strab. IX p. 434 extr. cfrt. J2)) mons, centum fontibus circa radices Theopompo celebratus.

[*]((17-19) MCap. VI 651 med.) Epiros ipsa, ad Magnesiam Macedoniamque tendens, a tergo suo Dassaretas supra dictos, liberam gentem, mox[*](3,145) feram Dardanos habet. Dardanis laevo Triballi[*](triualli AEs) praetenduntur latere et Moesicae[*](moesiae R1. monsicae F1. mos- AEs. moss- F2) gentes, a[*](a om.DH) fronte iunguntur Maedi[*](maedi ADFEs(B) G. medi Rav(Dal.). cfr. §40) ac Denselatae[*](denselatae R2av. -lacte AEs. -letae Dcoll.Sec.40. -saelatae DF. delatae R1), quibus Threces[*](treces A. thraces F2R2va.J) ad Pontum[*](portum A) usque[*](usque AEsv. que r) pertinentes. ita succincta Rhodopes, mox et Haemi, vallatur[*](ualla- tur ll.v. uidetur MCap.) excelsitas.

in Epiri ora castellum in Acrocerauniis Chimera,[*]((3-9). 5 (12-14): Mela II 54. MCap. 1.1.) sub eo Aquae Regiae fons[*](pons DF1R1), oppida Maeandria, Cestria, flumen Thesprotiae Thyamis[*](thyamis B e Thuc. 146. Strab. VIIp. 324. thymias A. thiam- Es. thim- r), colonia Buthrotum[*](butrotum ll.va. C), maximeque nobilitatus Ambracius sinus, D[*](D om.AEs) passuum faucibus spatiosum aequor accipiens, longitudinis[*](longitudinis Rdv. -ini (-nis F2) sunt r)XXXVII[*](XXXVI R. XXXIX va.S), latitudinis XV. in eum defertur amnis Acheron[*](achero DR1. achaero F. achelous R2inmarg.), e lacu Thesprotiae Acherusia profluens XXXV[*](XXVAD1. XXXII Es. -VI a3v) passuum inde et mille pedum ponte mirabilis omnia sua mirantibus. in sinu oppidum Ambracia . Molossorum[*](mollossorum Fa. moleso- AEs) flumina Aphas[*](aphasas DF1Ra. alphas va.B), Aratthus[*](aratthus S. -achthus B e Ptol. III 13,4. -athus v. -atus (anit' R) ll.D2), civitas Anac[*](anactoria dva.D)- torica, locus[*](locus d(?)B(H). lacus ll.v(G)D) Pandosia[*](pandosiae F1dRa).

[*]((15) Mela II 53. — (20) Mela II 43. 54. 53. Sol. 7, 3.) Acarnaniae, quae[*](qui AEs) antea Curetis[*](curetes DR1. -taes F. -rtes a) vocabatur[*](uocabantur (D?)F1Ra), oppida Heraclia, Echinus et in ore ipso colonia Augusti Actium cum templo Apollinis nobili ac civitate libera Nicopolitana. egressos sinu Ambracio in Ionium excipit Leucadium litus, promunturium Leucates, dein sinus et[*](et ll.D. ac d(?)v) Leucadia ipsa paeninsula , quondam Neritis[*](neritis Rd(?)B. mer- v. neretis rD1) appellata, opere accolarum abscisa[*](abscisa a F2G. -issa a v(Dal.)) continenti ac reddita ventorum flatu congeriem harenae adtumulantium[*](accumulantium (adc- F2S) F2dR2apva. D. cfr. IX 14. X 100), qui locus vocatur Dioryctos[*](dioryctos B. -ocritos AEs. -orectos rv) stadiorum longitudine trium. oppidum in ea Leucas, quondam Neritum dictum. deinde Acarnanum urbes Alyzia[*](alyzia RaS. -zya ADF. alizia Es. -zea H. halyzea B), Stratos, Argos amphilochicum cognominatum. amnis Achelous e[*](e AF2v.om.r) Pindo

fluens atque Acarnaniam ab Aetolia dirimens et Artemitam insulam adsiduo terrae invectu continenti adnectens.

[*](MCap. VI 651 med. (Agathem. V 24 p. 485). Mela II 53. 52. 43. — (13. 14) Sol. 7, 3.) Aetolorum populi Athamnanes, Tymphaei, Ephyri, Aenienses[*](eanienses E. cani- a. eni- Ap. aenienes F1. menses va.B), Perrhaebi, Dolopes, Maraces[*](maraces Ap G. -ages rv), Atraces[*](altraces AE2p), a quibus Atrax[*](astrax A) amnis Ionio mari[*](in mari DREa) infunditur. Aetoliae[*](etiaoliae DR) oppidum Calydon[*](calydon est dv. -don D. -lidonye R. -lcidone Ea. -Idonae DF. -lidum A1. caudum A2) est VII.D passuum a mari iuxta Euenum amnem. dein Macynia, Molycria, cuius a tergo Chalcis mons[*](mons et AH. mons est et F2. mons est rv. et mons B) et Taphiassus[*](taphiassus B e Strab. Xp. 451. ph???rassus A. phara- a. phra- E. frha- R. fhrarsus DF). at in ora promunturium Antirrhium[*](antirrhium L. anthirri- FRa. antyrri- A. antirri- rS. antiri- v), ubi ostium Corinthiaci sinus minus M p. latitudine influentis[*](influentis AF2v.-tes r) Aetolosque dirimentis a Peloponneso. promunturium quod contra procedit appellatur Rion[*](rhion AR2v. rion r). sed in Corinthio sinu oppida Aetoliae Naupactos[*](naupactos FR. -acios AEa. -atios dT. -actus DS. -tum v), Eupalimna[*](eupalimna (eupha- A) ll.v(J).pylene B e Strab. X p. 451) et in mediterraneo Pleuron, Halicarna[*](halicarna MGGm I p. 37b eScylace. -isarna (ali- A) ll.J. -iserna a. -isorna v. -lycarna B. -lysarna G. -licyrna H e Strab. X p. 459). montes clari in Dodone Tomarus, in Ambracia Crania[*](crania AF2E2B. cania r), in Acarnania Aracynthus, in Aetolia Achaton[*](achaton Aav(D). -thon E. acathon D. aga- F. athon R. acanthon B. achaton a3), Panaetolium, Macynium[*](macynium dH.macin- G. maxin- Ea. machin- r. medion B).

[*](MCap. VI 651 extr. — (299, 1. 3) Mela 53. 40. — Sol. 7, 3) Proximi Aetolis Locri cognominantur Ozolae[*](aozolae R. -laei DFE. -zilei a), immunes. oppidum Oeanthe, portus Apollinis Phaesti[*](phesti AE2. phetis E1. phaetis a), sinus Crisaeus. intus oppida Argyna, Eupalia[*](eupalia B e St Byz. eupoloea ll. -lea d. -lia v. -laea J2. cfr. Thuc. III 96), Phaestum[*](phaestum dB. hest- A. paest- r. pest- av),

Calamisus[*](calamisus Aav(S).-issus G. -mysus DFE. camisus R). ultra Cirrhaei[*](cirrhaei Fv. -hei o chirrei R. chirei A. cirraei rS) Phocidis campi, oppidum Cirrha[*](circa DF1RE1a), portus Chalaeon[*](chalaeon R(?)v. -leon (ca- a) ro), a quo VII[*](VII AMCap.v. IIII ro) p. introrsus liberum[*](liberum AE2v. in li- r) oppidum Delphi sub monte Parnaso[*](parnaso Av. -si ro), clarissimi[*](cla- rissimum .. oraculo G) in terris oraculi Apollinis.[*](Sol. 7, 3. — (8-10) MCap. l. l. — Mela II 53.) fons Castalius, amnis Cephisus[*](caephisus A. cephaleus a. chephesus E. -pheus R. -phaeus DF) praefluens Delphos , ortus in Lilaea[*](libea DFE. lyb- a) urbe. quondam[*](quondam urbe va.S. dist. U 62) praeterea oppidum crisa et cum Bulensibus[*](bullensibus DFEa) Anticyra, Naulochum, Pyrrha[*](phyrra R1. pyrra aS. pirra A), Amphisa immunis, Tithrone[*](tithrone H. trichonae DFE2in ras. -one B. thrichone R. triconem A. -one a. trycone v), Tithorea[*](tithorea - 9 boeo E2in ras.)[*](tithorea ambrysus D. tritea ambrysus B. tricorimbus Av. -orymbribus (tricho- R) r), Ambrysus, Mirana[*](mirana AJ. -rena dT. myraena D. -rena rv. drymaea B), quae regio Daulis appellatur. deinde in intimo sinu angulus Boeotiae adluitur cum oppidis Siphis[*](siphis G. sipnis A. gipnis r. gymnis v), Thebis quae Corsiae[*](corsiae AF1S. -icae (-ice Ea) rv) cognominatae sunt iuxta Heliconem[*](helliconem (eli- R2) montem F2R2E2. mont- heli- AJ. helli- DF1E1. elli- R1a.heliv) montem. tertium ab hoc mari Boeotiae oppidum Pagae, unde Peloponnesi prosilit cervix.