Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

Apri quoque cerebrum contra eas[*](eos Vxv. a. C.) laudatur cum sanguine, iocur etiam inveteratum [*](inueteratur Vdx.) cum ruta potum ex vino, item adips cum melle resinaque, simili modo verrinum[*](uerinum V.) iocur et fellis dumtaxat[*](dumxtaxat RdT. dumzazat V1f.) fibra $X$[*]($X$ om.d. or x. obo- lorum v. a. H.) IIII pondere vel cerebrum in vino potum.—Caprarum cornu vel pilis[*](pilus R.) accensis fugari serpentes dicunt, cineremque[*](cineremque dxv. -reque r.) e[*](e (et ll. ex D) cornu ll.xH. eorum v.) cornu potum vel[*](uel Rv(D). et dS. ei V.om.x.) inlitum[*](inlitum om.x.) contra ictus valere, item lactis haustus[*](inaustus V.) cum uva taminia vel urinae cum aceto scillite[*](scillite G. -to Rd. -tico C. scillato V. scyllito x. -tico v. an scillino? cfr. nota ad XXVI 114.), caseum caprinum cum origano inpositum vel sebum cum cera.[*](cfr. Plin. VIII 202.) milia praeterea remediorum ex eo animali demonstrantur , sicut apparebit, quod equidem miror[*](mero R1.), cum febri negetur carere[*](carere negetur dTx.). amplior potentia feris eiusdem generis , quod numerosissimum esse diximus, alia vero et[*](8,214) hircis. Democritus etiamnum[*](etiam hiannum V1. etiam V2.) effectus auget eius, qui singularis natus sit. fimo quoque caprarum in aceto decocto inlini ictus serpentium placet et recentis cinere in vino, atque in totum difficilius sese[*](sese VRfS. esse r. sere dx. se v.) recolligentes a serpentium ictu in caprilibus optime convalescunt.[*](Diosc. II 21. eupor. II 159 (114. 115).) qui efficacius volunt mederi, occisae caprae alvum dissectam cum fimo intus reperto[*](reperio V.) inligant statim. alii carnem recentem haedorum cum[*](cum CFW Müller p. 25. cfr. § 202. 210. om. ll.xv.) pilo suffiunt[*](faf fifiunt V.) eodelmque nidore fugant serpentes . utuntur et pelle eorum recenti[*](recenti ego. -te ll.v (contra Plinii ustum).), ad plagas et came[*](dist. ego.)[*](et came VRTxfS. carne d(?)v.) et fimo equi in agro pasti, coagulo leporis ex aceto contraque[*](contra v.a.G.) scorpionem et murem araneum; aiunt non feriri[*](ferire V.)

leporis coagulo perunctos.[*](Diosc. II 98. eupor. II 117.—Scribon. 190.) a scorpione percussis fimum caprae efficacius aceto[*](aceto dx. -tū V. cum aceto R(?)v.) decoctum auxiliatur, lardum iusque decocti potum et[*](et om. v. a. S. ex T.)iis[*](iis v. his ll.C.), qui buprestim hauserint[*](quibus praestim auserint V.). quin etiam si quis asino in aurem percussum a scorpione se dicat, transire malum protinus tradunt, venenataque omnia accenso [*](ac- censo dxv. -sa rf.) pulmone eius fugere. et fimo vituli suffiri percussos a scorpione prodest.

[*](Diosc. περὶ ἰοβ. 2 med.—Seren. 871–874. Pl. iun. 112, 5–7.) Canis rabiosi morsu facta volnera circumcidunt ad vivas usque partes quidam carnemque[*](carnemque ll.v(G). -nem xman. Dal. C.) vituli admovent[*](admonent V.) et ius ex eodem carnis decoctae dant potui aut axungiam cum calce tusam, hirci iocur[*](iecore (om. quo) dTxH.), quo inposito ne temptari quidem aquae[*](aqua V. aliquo dTx.) metu adfirmant. laudant et caprae fimum ex vino inlitum, melis et cuculi et hirundinis decoctum et potum. ad reliquos bestiarum morsus caprinum caseum siccum cum origano inponunt et bibi iubent, ad hominis morsus carnem bubulam coctam, efficacius vituli, si non ante quintum diem solvant.

Veneficiis rostrum lupi resistere inveteratum aiunt ob idque villarum portis praefigunt. hoc idem praestare et pellis e cervice solida manica[*](manica VdTxv(S). manua R.del. C.) existimatur, quippe tanta vis est animalis praeter ea, quae retulimus, ut vestigia[*](8,80) eius calcata equis adferant torporem.[*](Cels. V 27, 12. cfr. Pl. inn. 108, 3. 4. Seren. 1071. Scribon. 181. 179. 186. 191. Diosc. eupor. II 156. 163. Scribon. 184.) — Iis, qui argentum vivum biberint, lardum remedio est.—Asinino lacte poto venena restinguntur, peculiariter si hyoscyamum potum sit[*](sic V.) aut viscum aut cicuta aut lepus marinus aut opocarpatum[*](opocharpatum Vx. -carpathum v.a.Brot.ὀπὸς καρπάσουDiosc. de venen. 13.) aut cerussa[*](cerussa ego. cfr. § 129 et Diosc. Scribon. caryce dv. a. B. -rice Vx. carie f. tarice R. phari- con B (cfr. Diosc. eupor. II 141. Scribon. 195). agaricum D cum U 618.) ant dorycnium[*](dorygneum V. -rignium R. -ricinum x.) et si coagulum

alicui nocuerit, nam id quoque venenum est in[*](in Vxv(S). om. r(?) H.) prima lactis coagulatione. multos et alios usus eius dicemus, sed meminisse oportebit recenti utendum aut non multo postea tepefacto; nullum enim celerius evanescit. ossa quoque asini confracta et decocta contra leporis marini venenum dantur. omnia eadem onagris efficaciora.[*](cfr. Plin. VIII 39.—Scribon. 186. (cfr. Plin. VIII 38).) —De equiferis non[*](non dxrv. nunc r.) scripserunt[*](scal- pserunt r1. cal- r2.) Graeci, quoniam terrae illae non gignebant, verum tamen fortiora omnia eadem quam in equis intellegi debent. lacte equino venena leporis marini et toxica expugnantur. nec uros aut bisontes[*](uisontes V1x. ues- V2.) habuerunt Graeci in experimentis, quamquam bove fero refertis[*](quam- quam—refertis V2rv. om. rx.) Indiae silvis; pro[*](pro ego. cfr. § 139. XX 8. XI 40 al. re V1Rdx.del.V2rv.) portione tamen eadem efficaciora omnia ex his credi par est.[*](Seren. 1071.—cfr. Diosc. II 77. eupor. II 148. Diosc. II 94.—Diosc. eupor. II 134. Marc. 16, 96.—Diosc. II 81. eupor. II 135.) sic quoque lacte bubulo cuncta venena expugnari tradunt, maxime supra dicta et[*](est (pro et) V.) si ephemerum[*](epherum VR1x.) inpactum sit aut si cantharides datae; omnia vomitione egeri, sic et caprino iure cantharidas[*](cantharides Vdxv. a. H.). contra ea vero, quae exulceratione enecant, sebum vitulinum vel bubulum auxiliatur. nam contra sanguisugas[*](sangi- sugas r. sanguis ungias VR.) potas butyrum remedio [*](remediū VR1.) est cum aceto ferro calefacto, quod et per se prodest contra venena, nam[*](nam ll.xv, ortum fortasse ex [na] et, ut fuerit uenena et si oleum sqq.) si oleum non sit, vicem eius[*](uice V.) repraesentat . multipedae morsus cum melle sanat.[*](cfr. Diosc. eupor. II 137. Scribon. 188. Nicand. alex. 62. 63.—Seren. 1076.—Diosc. eupor. II 139. Pl. iun. 108, 4. 5.) omasi[*](omasi VRG. omnia si (sesami v) dTxv.) quoque[*](quoque VRv. coquitur dTx. cocti coni.H.) iure poto venena supra dicta expugnari putant[*](debent (pro putant) R1.),
privatim vero aconita et cicutas, itemque vitulino sebo.— Caprinus caseus recens iis[*](iis v. his ll.xC.), qui viscum biberint, lac contra cantharidas remedio est, contra[*](contra ego. eo contra ll.x (ortum ex cocontra). et contra v.) ephemeri potum cum taminia uva. sanguis caprinus decoctus cum medulla contra toxica venena sumitur,[*](Pl. iun. 108, 18–20. Nicand. ther. 577. alex. 325.) haedinus contra reliqua, coagulum haedi[*](haedi—9 coagulum om.R.) contra viscum et chamaeleonem album sanguinemque taurinum, contra quem et leporis coagulum est ex aceto, contra pastinacam vero et omnium marinorum ictus vel morsus coagulum leporis vel haedi vel agni drachmae pondere ex vino[*](ex uino cyathis III Pl. iun.). leporis coagulum et contra venena additur[*](additu VdxS.) antidotis. papilio quoque lucernarum luminibus advolans inter mala medicamenta numeratur; huic contrarium est iocur caprinum, sicut fel[*](fel om.VR1.) veneficiis[*](ueneficis VD.) ex mustella rustica factis. hinc deinde praevertemur[*](reuertemur dxv. a. S. cfr. nota ad § 123.) ad genera morborum.

[*](Diosc. II 94. Marc. 6, 27 (1). 6.—cfr. Marc. 4, 21. 70.— 4, 6.—4, 35. 34.) Capilli defluvia ursinus adips admixto[*](mixto x. -tu V.) ladano et adianto[*](adiantho VRxv. a. C.) continet alopeciasque emendat et raritatem superciliorum cum fungis lucernarum[*](fagis lacernarum V.) ac fuligine, quae est in rostris earum, porriginem[*](porriginem r. (-ni B). purr- V1R. prur- rx. -ni v. in porriginem J (contra Plinii usum).) cum[*](dist. ego cumx.) vino. prodest ad hanc et cornus[*](cornu dx.) cervini cinis e vino utque[*](an utque ne?) non taedia animalium capillis increscant, item fel caprinum cum creta[*](ceta V.) Cimolia et aceto sic, uti[*](ut Rv. a. D.) paulum[*](paululum v. a. H. cfr. nota ad § 133.) capiti[*](capta R.) inarescant, item fel scrofinum , urina[*](urina ll.xJ. cum urina v. urinam (-na f) cui admiscent f(?)S.) tauri. si vero vetus sit, furfures etiam adiecto sulpure emendat.[*](Pl. iun. 15, 12. cfr Marc. 6, 20. Pl. iun. 13, 12. cfr. Marc. 4, (8) 37. 34. 35. Pl. iun. 13, 13. Marc. 4, 23.) cinere genitalis asini spissari capillum

putant et a[*](et a fH. et ea R. et e rxv.) canitie vindicari[*](canitiae uindicario V.), si rasis inlinatur[*](illinantur dx.) plumboque[*](plumbo vet. Dal. fortasse plerumque. an exciderunt aliqua?) tritus cum oleo, densari et asinini[*](asini R1.) pulli illitum[*](illitum ego. cum ll.xv. del. D.) urina; admiscent nardum fastidii gratia. alopecias[*](alopecies R.) felle taurino cum Aegyptio alumine tepefacto[*](tepefacto vet. Dal. cfr. Pl. iun. -tis ll.xG. -tas v.) inlinunt. ulcera capitis manantia urina tauri efficaciter sanat, item hominis vetus, si cyclaminum adiciatur et sulpur, efficacius tamen vitulinum fel, quo[*](quod V.) cum aceto calefacto et lendes[*](lindes Vx (item infra).) tolluntur. [*](Pl. iun. 13, 14. Marc. 4, 9.—Diosc. eupor. 95.) sebum vitulinum capitis ulceribus cum sale tritum utilissimum . laudatur et vulpium adips, sed praecipue felium[*](felium (-is H) fimum S. cfr. Diosc. fellum fimum VR. fel lu- pinum dTx. fel et fimum v. a. H.) fimum cum sinapis pari modo inlitum, caprini[*](caprino VR.) cornus[*](cornu dx.) farina vel cinis, magisque hircini, addito nitro et tamaricis[*](tamaricis C. -ci v. ama- ll.x.) semine et butyro oleoque, prius capite raso; mire continent ita fluentem[*](influentem R.) capillum, sicuti carnis cinere ex oleo inlita supercilia nigrescunt.[*](cfr. Marc. 6, 8.—Diosc. eupor. I 95. 96. Diosc. II 46. (eupor. I 95). Pl. iun. 15, 11. 12. cfr. Marc. 6, 20.—Pl. iun. 12, 6. Marc. 1, 58.—Pl. iun. 12, 8. Marc. 1, 87.) lacte[*](lacto V.) caprino lendes tolli tradunt , fimo cum melle[*](cum melle ll.v. an cum oleo? cfr. Diosc.) alopecias expleri, item ungularum cinere[*](cinere dxv. -rem r.) cum pice. fluentem capillum continet[*](continet VRman. Dal. -neri dxv (ad praecedd. relatum).) leporinus cinis[*](dist. ego. cfr. Pl. iun. et Marc.) cum oleo myrteo[*](myrtio V. -rcīo x.).—Capitis dolorem sedat pota aqua[*](pota aqua quae S. -ta aquae V1R. -ta ea quae dx. -ta quae V2. aqua pota quae v cum Pl. iun.), quae relicta est e bovis aut asini potu, et, si credimus , vulpis masculae genitale ci rcumligatum, cornus[*](cornu dx.) cervini [*](ceruini dxv. -ui VR.) cinis[*](cini R1.) inlitus ex aceto aut rosaceo[*](rosacio V(?)D. -atio R.) aut ex irino.—

[*](Diosc. II 63.—Marc. 8, 68.—8, 104.—8, 149.) Oculorum epiphoras bubulo sebo cum oleo cocto inlinunt; cervini cornus cinere scabritias ex eodem[*](ex eodem ego. cfr. infra et § 163. 262 al., de mendo XVIII 117. eodem Rdxv. a. G. eademr V. eorundem H cum Gron. eorum G.) inungu unt[*](inungunt G. -guont D. -guoni V1R. -guono V2. -gui d. -gi x. (cinis ... unguine sanat v).), mucrones autem ipsos[*](ipso dTx.) efficaciores putant. lupi excrementis circumlini suffusiones prodest, cinere eorum cum Attico melle inungui obscuritates, item felle ursino, epinyctidas adipe apruno[*](apruno V1RS. -rugno G. -rino rTxv.) cum rosaceo. ungulae asininae cinis inunctus e suo[*](sue V2.) lacte oculorum cicatrices et albugines tollit.[*](Marc. 8, 179.) medulla[*](medullae V. -lle R.) bubula e dextro crure priore trita cum fuligine pilis et palpebrarum vitiis angulorumque occurrit—calliblephari modo fuligo in hoc usu temperatur ,[*](dist. ego.) optime ellychnio[*](ellychnio B. cfr. § 181. et lychnio (-no v. -cnio Vd. lignio x) ll.v.) papyraceo[*](papy- racio V(?)RSD.) oleoque sesamino[*](sesaminio (sasa-V) VR1dx.) fuligine in novum vas[*](pas V.) pinnis detersa—, efficacissime tamen evolsos ibi pilos coercet. felle tauri cum ovi albo collyria fiunt, aquaque dissoluta inungunt[*](inunguntur v. a. H.) per quadriduum. [*](Marc. 8, 185.—Pl. iun. 22, 9. Marc. 8, 40.) sebum vituli cum anseris adipe et ocimi suco genarum[*](generum VR1.) vitiis aptissimum est. eiusdem medullae cum pari pondere cerae et olei vel rosacei addito ovo duritiae genarum inlinuntur . caseo molli[*](melli V.) caprino inposito ex aqua calida epiphorae [*](epiforiae V. -re x.) sedantur; si tumor sit, ex melle; utrumque sero[*](uero d(?)v.a.D.) calido fovendum. sicca lippitudo[*](lip- pido R.) lumbulis[*](lumbalis V.) suum exustis[*](ex ostis V1. tostis v. a. H.) atque contritis et inpositis tollitur.[*](cfr. Marc. 8, 189.—Diosc. II 47. eupor. I 44. (Cels. VI 6, 38). Plin. XXIX 127.) capras negant lippire, quoniam quasdam herbas edint[*](edint S. edent VR. edant dxv. cfr. nota ad XXVII 110.), item dorcadas; ob id fimum earum cera circumdatuml nova luna devorari[*](de- uorari V2dxS. -are rv.) iubent.

et[*](dist. v. a. J.) quoniam noctu quoque aeque[*](quoque aeque ego. aeque (eque x) quoque (-quae V) Vdxv. eq.q; R. quoque rS. eae quoque J. aeque D.) cernant, sanguine[*](sanguinem V.) hircino lusciosos[*](lusciosconare R. -iosos co- nare r.) sanari putant, nyctalopas a Graecis dictos, caprae vero[*](uel caprae (-re x) uero dx.) iocinere in vino austero decocto. quidam inassati iocineris sanie inungunt aut felle caprae, carnesque vesci eas et, dum coquantur[*](uocantur R1.), oculos vaporari iis[*](iis C. his ll.xv(H). om. Verc.(G).) praecipiunt; id quoque referre arbitrantur, ut rutili[*](ruti R.) coloris fuerit[*](fuerint v. a. H(D).).[*](Seren. 199.) volunt et suffiri oculos iocinere in ollis decocto, quidam inassato[*](inassato d(?)v. -ti rx.). fel quidem[*](& quidem R1. equ- Tx.) caprinum pluribus modis adsumunt, cum melle contra caligines, cum veratri[*](uerati Vd. -aci x.) candidi tertia parte contra glaucomata, cum vino contra cicatrices et albugines et caligines et pterygia et argema, ad palpebras vero evolso prius pilo cum suco oleris ita, ut unctio[*](unctio VRdxG(H). -to v. in- unctio rLugd.) inarescat, contra ruptas tuniculas cum lacte mulieris.[*](Pl. iun. 22, 11 (Marc. 8, 61).—Pl. iun. 22, 12 (Marc. 8, 129).) ad omnia inveteratum [*](inueteratū R(?) vet.Dal. H. -ta rxv.) fel efficacius putant. nec abdicant[*](abducant V.) fimum ex melle inlitum epiphoris, contraque dolores medullam, item pulmonem [*](pulmonum R. -nes r. -nis dx.) leporis, et ad caligines[*](caliginem xv. a. H.) fel cum passo aut melle. lupino quoque adipe vel medulla snum fricari oculos contra lippitudines praecipiunt. nam vulpinam linguam habentes in armilla lippituros negant.

[*](Diosc. eupor. I 57. Pl. iun. 19, 14. Marc. 9, 9. 101.—cfr. Marc. 9, 113. 5.—Pl. iun. 19, 6. Diosc. II 96. eupor. I 58.) Aurium dolori et vitiis medentur[*](medetur dxv. a. S.) urina[*](urinam V.) apri in vitreo[*](uitrio V1f. -tro rxv. a. S.) servata, fel apri vel suis vel bubulum cum oleo cedrino[*](cedrino ego e Marc. 9, 113. cfr. Diosc. I 105. Plin. XXIV 19(18). citrino f. cy- treo x. citreo ll.Tv. a. C(J). cicino C cum anon. ap. B. cfr. Diosc. I 38. Plin. XXIII 83.) et rosaceo aequis portionibus, praecipue vero taurinum

cum porri[*](pori V.) suco tepidum vel cum melle, si suppurent [*](suppurent v. -ret dxrG. supperet VR.), contraque odorem gravem per se, tepefactum in malicorio. rupta in ea parte cum lacte mulierum efficaciter sanat.[*](Pl. iun. 19, 7–9. Diosc. II 19. Marc. 9, 99.— 9, 68.—Pl. iun. 19, 13. Marc. 9, 98. Pl. iun. 19, 9.—Marc. 9, 108.—9, 70.—9, 24.) quidam et[*](et dTxf. etiam VRv.) in gravitate[*](in grauitate (-tes V) Vv(D). in- grauatas dTxH. -tos R.) aures sic perluendas putant, alii cum senecta serpentium et aceto—includunt lana[*](dist. ego.)[*](lana ll.Tx(Ven.) H. -nas v.) —collutas[*](collutis Müller emend. IV 32.) ante calida aqua aut, si maior sit gravitas ,[*](dist. U.) verrinum[*](uerrinum ego e Marc. 9, 99. aurium ll. v. taurinum D cum U 621.) fel cum murra et ruta in malicorio excalfactum infundunt, lardum quoque pingue[*](pinguem Vx.) ; item fimum asini recens cum[*](cui VR1v. a. G.) rosaceo[*](rosaceum v. a. G.) instillatur[*](in- stillantur dx.), omnia[*](omnia (-iaque v) ea Tv. a. S.) tepefacta. utilior equi spuma vel equini fimi recentis cinis cum rosaceo, butyrum recens, sebum bubulum cum adipe anserino, urina caprae vel tauri aut fullonia vetus, calfactae[*](calfactae ego. -to (ortum ex -te) VdTxS. -ta R (?)v(J).) vapore[*](uapore R(?)v(J). -re et rTxS.) per lagoenae[*](lagoenae D. -guene VR. -genae (-ne x) dxv.) collum[*](collo VR.) subeunte—admiscent aceti tertiam partem [*](dist. ego.) et aliquid murrae[*](murrae VD. myrre x. uri- nae r(?)v.) —,[*](cfr. Marc. 9, 102.—Pl. iun. 19, 10. Marc. 9, 12. 105. 100.) vituli, qui nondum herbam gustaverit , fimum[*](fimum etiam v. a. D.) mixto felle eiusdem et cute[*](cute dx. -tem rv.), quam relincunt angues, excalefactis prius auribus; lana autem medicamina ea includuntur. prodest et sebum vituli cum anseris adipe et ocimi suco[*](suco cum xv. a. G.), eiusdem medulla admixto cumino trito infusa, virus[*](uirus xv. di- ll.) verrinum e scrofa exceptum[*](a (ex v) coitu exceptum man. Dal. v.a.G (S). cfr. Marc. et § 181.), priusquam terram attingat, contra dolores;[*](Diosc. 1141. eupor. I 57.—Pl. iun. 19, 12. Marc. 9, 41.—9, 25.—9, 66.—Seren. 174.—Marc. 9, 105 (71).) auribus fractis glutinum 20
e naturis vitulorum factum[*](factum dxrv. foetum V. fet- R.) et in aqua liquatum; aliis vitiis adips vulpium, item fel caprinum cum rosaceo tepido aut porri suco aut, si rupta[*](ruta VR1.) sint aliqua ibi[*](ubi R1.), e lacte mulieris; si gravitas audiendi, fel bubulum cum urina caprae vel hirci, vel[*](uel hirci uel Rd(?)v. uel hirci x. hyrci uel V.an hir- ciue uel?) si pus sit[*](possit V1dx.). in quocumque autem usu putant[*](uiginti ll.v.) efficaciora[*](effe efficaciora rD. cfr. § 178.) haec in cornu caprino per dies XX infumata .[*](Pl. iun. 20, 18. Marc. 15, 45.—Diosc. eupor. 1 148.— Marc. 15, 74. 70.—Pl. iun. 20,19.) laudant et coagulum leporis tertia parte $X$[*](parte $X$ (i. e. denarii) ego. parte ex Vf. parte x. ex R. denarii parte d(?)v. denarii ex (parte ex S) rS.) dimidiaque sacopenii[*](sacopenii D. -eni H. -emi (sacro- dx) ll.xf. saga- peni v.) in Ammineo[*](ammineo (x?) Lugd. ami- ll.v(Brot.). cfr. sota ad XXIV 15.) vino.—Parotidas ursinus adips conprimit pari pondere cerae et taurini sebi— addunt[*](dist. ego.) quidam hypocisthidem[*](hypocistiden R. -de dx.) —, et per se butyrum inlitum [*](inlinitum VR1.), si prius foveantur feni Graeci decocti suco, efficacius cum strychno[*](strychno v. cfr. Diosc. stri- gano V2re corr. st///chno V1. stycano dx. stichano F.). prosunt et vulpium testes et taurinus sanguis aridus tritus, urina[*](urinae V.) caprae calefacta instillata auribus , fimum[*](fimus x. -umque v. a. S.) eiusdem cum axungia inlitum[*](illitus x.).

[*](Diosc. II 63. Marc. 12, 8 (42).—Seren. 235. Pl. iun. 28, 7. Marc. 12, 43.—Scribon. 60. Marc. 13, 5.—P. iun. 26, 7. Marc. 11, 13.) Dentes mobiles confirmat cervini cornus[*](cornu d.) cinis doloresque eorum mitigat, sive infricentur[*](infrigentur VR1.) sive colluantur[*](coluantur VD.). quidam efficaciorem ad omnes eosdem usus crudi cornus[*](cornu dx.) farinam arbitrantur. dentifricia utroque modo fiunt. magnum remedium est et[*](est et Vdxv(S). est R(?)H.) in luporum capitis[*](capitis om.dTx.) cinere. certum[*](certum VdTxS. -tumque R(?)v(D).) est in excrementis eorum plerumque inveniri ossa; haec[*](haec VRv. que x. haec- que dT.) adalligata eundem effectum habent, item leporina coagula

per aurem infusa contra dolores. et capitis eorum cinis dentifricium est adiectoque nardo mulcet graveolentiam oris.[*]((cfr. Plin. XXX 27). Marc. 11, 11.—Seren. 235. Pl. iun. 28, 8–10. Marc. 12, 32. 13, 10. 30.) aliqui murinorum capitum cinerem miscuisse malunt. reperitur in latere leporis os acui[*](os acui rD. os acu V2S. aco V1R. acui os d(?)v. acui x. acu os J.) simile; hoc scariphare[*](scariphare S. -ifare VD. -ificare Rx. -ri drv.) dentes in dolore[*](dolores V.) suadent[*](ualent Vr. uident R.). talus bubulus accensus eos, qui labent[*](labent VTfS. -bant rxv(D).) cum dolore, admotus confirmat; eiusdem cinis cum murra dentifricium est. ossa quoque ex ungulis suum combusta eundem usum praebent, item ossa ex acetabulis pernarum, circa quae coxendices vertuntur.[*](cfr. Diosc. II 45.) isdem sanari demissis in fauces iumentorum[*](iumentorum om.V1R1dx.cfr. XXX 144.) verminationes notum est, sed et combustis[*](combustis (conb- x) dxrG. comruptis (corr- R) V1R. -tos (corr- v) V2v.) dentes confirmari, asinino[*](asino R.de mendo cfr. § 187. 196. 200. 204. 223. 227. 239 al., de structura § 221. 235. 240. 244. -nae v. a. G. -ni D.) quoque lacte percussu[*](percussa V.) vexatos aut dentium eiusdem cinere, item lichene equi cum oleo infuso per aurem. est autem hoc non hippomanes, quod alioqui noxium omitto, sed in equorum genibus ac super ungulas.[*](Pausan. V 27, 3. 4. Aelian. n. a. XIV 18 extr.) praeterea in corde equorum invenitur os dentibus[*](ostentibus V. osce- R1.) caninis maximis simile; hoc scariphari[*](scariphari S. -ifari (-rii V) VdxD. -ificari Rv.) dolorem aut exempto dente[*](dete V. emortui d(?)v. a. D.) mortui equi maxillis ad numerum eius, qui doleat, demonstrant. equarum virus a coitu in ellychniis[*](ellychniis TG(S). elychnis V2. -cnis V1d. elictinis x. lychnis Rv(H).) accensum Anaxilaus prodidit lichenis[*](lichenis Müller emend. IV 32. om. ll. v.) equinorum[*](equorum V2.) capitum vires[*](uires ego. (an uicem, ut § 160. XVIII 134, vel lichenes?). ufuf ll. Brot. uifus v.) repraesentare monstrifice, similiter ex asinis. nam hippomanes tantas in veneficio vires habet, ut adfusum aeris mixturae in effigiem[*](effigie dx. (an recte?).) equae
Olympiae admotos mares equos ad rabiem coitus agat. [*](Seren. 229. 230. Pl. iun. 28, 10. Marc. 12, 38.) medetur dentibus et fabrile glutinum in aqua decoctum inlitum[*](illitumque d(?)v. a. S.) et mox paulo detractum ita, ut confestim conluantur vino, in quo decocti sint[*](sint Rd.del.r. sunt VEv.) cortices mali Punici dulcis. efficax habetur et caprino lacte conlui dentes vel felle[*](ferre V.) taurino . talorum caprae recentium cinis dentifricio placet et omnium fere villaticarum quadrupedum, ne saepius eadem[*](aedem R1.) dicantur[*](dicatur VRE.).

[*](cfr. Plin. XI 238. Iuvenal. 6, 469.) Cutem in facie erugari[*](eru- cari V.) et tenerescere[*](tenescere Vd.) candore [*](candore D cum U 624. -ore custodito (-dit E) ll.TfS. -orem (praem. et v) custodire (-ri v) C.an candore eius aucto (vel lucido, ut XXXVII 158)?) lacte asinino putant, notumque est quasdam cottidie septies genas[*](septies genas ego. cfr. § 184. septingentas f. -tes VE. -ties rT(B)H. quingentas C. DCC V. septies tingentes Müller emend. IV 33.) custodito numero fovere[*](foueri D cum U.). Poppaea hoc Neronis principis instituit, balnearum[*](balinearum R(?)G.) quoque solia[*](solio v. a. H.) sic temperans [*](temperans VdTfH. -ant R. -ata ED. -ato v.), ob[*](ab E.) hoc asinarum[*](asinorum REv. a. G.) gregibus eam comitantibus. impetus pituitae in facie butyro inlito tolluntur, efficacius cum cerussa[*](ceraussa V.), sincero vero ea vitia, quae serpunt, superinposita [*](insuper inposita Ev. a. S. sed cfr. XXXI 103. (XXX 111. 51. XXX 40. XXXIII 123 al.).) farina hordeacia, ulcera in facie membrana e partu[*](paritu Vf.) bovis[*](bobis V. bolis d.) madida. frivolum videatur, non tamen omittendum propter desideria mulierum, talum candidi iuvenci[*](inueni V. iumenti coni. Dal.) XL diebus noctibusque, done resolvatur in liquorem, decoctum et inlitum[*](illinitum RfH.) linteolo candorem cutisque[*](cutique VRf.) erugationem[*](eruginationem d. -gatione VR.) praestare . fimo taurino malas rubescere aiunt, non ut[*](ut ll.Tfv(Brot.). del. G.) crocodileam [*](an crocodilea?) inlini melius sit[*](sit U 625 (et dist.). sed ll.v.) ; foveri frigida et ante et postea

iubent.[*](Pl. iun. 26, 9.) testas et quae[*](testas et quae ErS. cfr. XXVI 163. -ta sed quae VR. -tas eque dT. aestates et quae v.) decolorem faciunt[*](an faciant?) cutem fimum vituli[*](uituli om.E.) cum oleo et cummi manu[*](manu dv. -um VEr. nanum R.an manibus (cor- ruptum in manuuf = -num)? cfr. Marc. 19, 67.) subactum emendat; ulcera oris ac rimas sebum vituli vel bovis cum adipe anserino[*](anseris Ev.a.H(D).) et ocimi suco. est et alia[*](est alia d.) mixtura sebo[*](se sebo R1. e se- fS.) vituli cum medulla cervi et albae spinae foliis una tritis. idem praestat et medulla cum resina vel, si vaccina sit, et ius[*](et iusse V. eius E. iusque (eiu- Ven.) e v.a.H.) e cane vaccina.[*](Pl. iun. 33, 14–17. Marc. 19, 13. cfr. Diosc. eupor. I 128.—Marc. 19, 28. Diosc. eupor. I 205. Diosc. II 96.) lichenas oris praestantissime vincit glutinum factum e genitalibus vitulorum, liquatum aceto[*](ex aceto dT.) cum sulpure vivo[*](uino VVen.), ramo ficulneo permixtum, ita ut bis die recens inlinatur , item lepras ex melle et aceto decoctum, quas et iocur[*](ad (pro &) iocur E.) hirci calidum inlitum[*](inlitum S. illit- dv. mult- Vf. illinit- R. inlinit- ED.) tollit, sicut elephantiasin[*](elephantiasim dS.) fel caprinum; etiamnum[*](etiannum V1. etiam V2.) lepras ac furfures tauri fel addito nitro, urina asini circa canis ortum; maculas in facie[*](facie om.R1.) fel[*](per (pro fel) E.) utriusque[*](utrisque E.) per sese[*](compersae /// V.) aqua infractum evitatisque[*](euiuatisque E.) solibus ac ventis post detractam cutem[*](an deterfum cuti?).[*](cfr. Pl. iun. 87, 3. Plin. XXVIII 245.—Diosc. II 94. eupor. I 115.) similis[*](simili E.) effectus et in[*](et in om.E. et om. C.) taurino [*](tau- rino seuo Ev.a.H. (an -ino sanguine? cfr. Diosc. II 97).) vitulinove felle[*](uituli nouo felle effectus et in taurino seuo felle E.) cum semine cunilae[*](cuni- lae ll. -lae ac v.), cinere e[*](e Erv. om. rT.) cornu cervino[*](ceruini dT.), si[*](sit E.) canicula exoriente conburatur. asinino[*](asino R1.) sebo cicatricibus, a[*](a D. ac ll.v. cfr. Diosc.) lichene[*](lichene RED. li ene V. licheni dv.) leprisque maxime, color redditur[*](reditur V.). hirci fel et lentigines tollit admixto caseo cum[*](cum VRdTfH. ac EG (D). et v.) vivo[*](uiuo dTErVerc.(G). uino rv(C).) sulpure
spongeaque cinere, ut sit mellis[*](melle (-llis v) sit Ev.a.S.) crassitudo. aliqui inveterato felle maluere uti, mixtis calidis furfuribus pondere oboli unius IIIIque[*](quattuorque ll.v.) mellis, prius defricatis maculis. efficax eiusdem et sebum cum melanthio et sulpure et iride, labrorum fissuris cum anserino adipe ac medulla cervina resinaque et calce[*](calces VE.).—Invenio[*](in uino V.) aput[*](caput E.) auctores iis[*](iis v. his ll. C.), qui lentigines[*](len- tiginem Ev.a.H.) habeant[*](habebant E.), negari[*](mirari Er.) magices[*](magices RH. -ce dED. -cae Vv. an magicos?) sacrificiorum usus[*](usus VTfH(S). usum (ortum ex fuuf) rv(Brot.)D.).—

[*](Diosc. II 55. Marc. 15, 17. 68. Pl. inn. 30, 9. 10–12. Marc. 15, 22. Diosc. II 96. eupor. I 88. Pl. iun. 31, 12. 32, 8. Marc. 15, 27.) Lacte bubulo aut caprino tonsillae et arteriae[*](arcteriae V. alt- d.) exulceratae [*](ex- ulcerata & R.) iuvantur[*](iuuantur V2fH. iuba- V1R. -bentur dT. leuantur Erv(D).). gargarizatur[*](gargarizatur Ev. -ziatur r. -zatum (-zia- R) rT.) tepidum, ut est usus[*](usus VRdTfJ. om.Ev(D). uberibus S. sed cfr. § 133. (re- cens mulsum Marc.).), expressum aut calefactum. caprinum utilius cum malva decoctum et sale exiguo. linguae exulcerationi et arteriarum prodest ius[*](magis dT.) omasi gargarizatum[*](gargarizatum VRdTBrot. -tur Ev (praem. si). -tu G.), tonsillis[*](tonsillas VR1d.) autem privatim renes[*](penes Vd.) vulpium aridi cum melle triti inlitique[*](inlinitique R1.), anginae[*](anguinae Vd.) fel taurinum[*](dist. J cum man. Dal. coll. § 194.) vel caprinum cum melle[*](mellis Vv.a.C.), iocur melis ex aqua. oris gravitatem ulceraque butyrum emendat.[*](Pl. iun. 81, 21. Marc. 15, 53.) spinam[*](pinnam Er.) aliudve quid faucibus adhaerens felis[*](felis Ev(S). -ix r. del. H.) extrinsecus fimo perfricatis aut reddi aut delabi[*](delui E.) tradunt. strumas discutit fel aprunum[*](aprunum ErS. afru- Rf. aprinum Vdv. caprinum coni. H e Marc.) vel bubulum tepidum inlitum—nam coagulum leporis e vino in linteolo exulceratis dumtaxat inponitur—, [*](Diosc. II 44. eupor. I 154. Pl. iun. 81, 22. 23. Marc. 15, 60. 84. Diosc. eupor. I 154. cfr. Marc. 15, 76. 74.—cfr. Martial. VIII 33, 20. Val. Max. II 1, 5. Seren. 52.) discutit et ungulae asini vel equi cinis ex oleo vel aqua[*](uel aqua (-uas V. aliqua f) VRdTfH. aqua Ev.)

inlitus et urina[*](et urina—aqua om.VR1.) calefacta et bovis ungulae cinis ex aqua, fimum quoque fervens ex aceto, item sebum caprinum cum calce aut fimum ex aceto decoctum, testes[*](testes VdE. -tesque R(?)v.) volpini. prodest et sapo, Galliarum[*](galliarum dTH. cfr. VIII 192. XXXIV 162. -llarum RE. -llorum Vv(S).) hoc inventum rutilandis capillis . fit[*](fit om.Ev.a.H.) ex sebo et cinere, optimus fagino[*](e fagino S.) et caprino[*](caprino ll. v (G). carpino Verc. -neo S. (an caprino et fagino?).), duobus modis, spissus ac liquidus, uterque apud Germanos maiore in usu viris quam ferinis.

[*](Pl. iun. 35, 9. Marc. 18, 5. Pl. iun. 81, 24. Marc. 18, 16. Pl. iun. 35, 10–12. Marc. 18, 3. Seren. 285.) Cervicium[*](cer- uicium ego. -itium R. -icum rv.) dolores butyro aut adipe ursino perfricentur [*](perfricantur v.a.S.), rigores bubulo[*](butylo E.) sebo, quod et[*](et Rdv. om. rD.) strumis prodest cum oleo. dolorem inflexibilem—opisthotonum vocant —levat urina[*](urinam V.) caprae auribus infusa aut fimum[*](ut fimum E.) cum bulbis inlitum; ungues contusos fel cuiuscumque animalis circumligatum[*](circumligatum Erv. inlig- (illig- V2d) r. cfr. § 98.) ; pterygia digitorum fel tauri aridum[*](tauri aridum VRdTfv(H). taurinum EG(D). cfr. § 197.) aqua calida dissolutum. quidam adiciunt sulpur[*](sulpure (om. et) E.) et alumen pari pondere omnium.

[*](Pl. iun. 37, 25. 18. Marc. 16, 39.—17, 19. Pl. iun. 37, 19–23. Marc. 16, 88. 61. Scribon. 76.) Tussim iocur lupi ex vino tepido sanat, ursinum[*](ursinumque R(?)v.a.S.) fel admixto melle aut ex cornus[*](cornu V2dv.a.H.) bubuli summis partibus cinis vel saliva[*](saliuequi TE. -uae qua V2.) equi triduo pota—ecum[*](pota ecum S cum Gesnero. -tae cum (con dT) VRdT. potu cum (eam v) Ev. pota at equum H.) mori tradunt— pulmo cervinus cum gula sua arefactus in fumo, dein tusus ex melle cottidiano[*](coctidiano V.) ecligmate[*](ecligmate dv. eli- (oli- V) VRD. -to E.) ; efficacior ad[*](ad V. a ad E. est ad r(?)v.) id subulo cervorum generis.[*](Diosc. II 63. Pl. iun. 39, 9. 14. Marc. 16, 81. (17, 22).—Marc. 16, 70.) sanguinem expuentes cervini cornus

cinis, coagulum leporis tertia parte denarii[*](narii E.) cum terra Samia et vino myrteo potum sanat; eiusdem fimi cinis in vino vesperi potus nocturnas tussis, pili quoque leporis suffiti[*](suffuro R1.) extrahunt pulmonibus difficiles excreationes. purulentas autem exulcerationes pectoris pulmonisque et[*](et (ex d) pulmonibus R1d.) a pulmone graveolentiam halitus[*](habitus V.) butyrum efficacissime iuvat[*](iuuant E.) cum pari modo mellis Attici decoctum, donec rufescat, et matutinis sumptum ad mensuram lingulae; quidam pro melle laricis resinam addere maluere.[*](Pl. iun. 39, 10. Marc. 16, 82. 83.) si sanguis reiciatur, efficacem tradunt bubulum sanguinem, modice et cum aceto sumptum. nam de taurino credere temerarium est; sed[*](tribus ll.v.) glutinum taurinum III obolis cum calida aqua bibitur in vetere[*](untere E1. utere E2. uentre Ven.) sanguinis excreatione.

[*](Diosc. eupor. II 5. Marc. 20, 109. 63. 16, 81. Pl. iun. 39, 11–14. (Marc. 16, 82. 81).) Stomachum exulceratum lactis asinini[*](asini VR.) potus reficit[*](efficit E.), item bubuli; rosiones eius caro bubula mixto[*](mixto R1d. mifto f. admixto rv. cfr. Marc.) aceto et vino cocta; rheumatismos cornus cervini cinis; sanguinis excreationes haedinus sanguis[*](edinus V.)[*](san- guis om.VR1d.) recens ad cyathos ternos cum aceto[*](aceto et uino acri fS.) acri pari modo[*](modo om.R1dT.) fervens potus, coagulum[*](coagulum ceruinum Pl. iun., sed cfr. Marc.) tertia parte ex aceto potum;[*](Scribon. 123. Seren. 395. Marc. 22, (24) 36. - 22, 2.—Cels. IV 8. Marc. 17, 2. Diosc. II 41. Marc. 17, 19.) iocineris dolores lupi[*](lupino d.) iocur aridum ex mulso, asini[*](asinini E. -num. v.a. H.) iocur aridum cum petroselini partibus [*](duabus et tribus ll.v.) II ac[*](ac Erv(D). & rTfS.) nucibus III ex[*](ex VfH. ac rv.) melle tritum et in cibo sumptum , sanguis[*](sanguinis VR1.) hircinus cibo aptatus. suspiriosis ante omnia efficax est potus equiferorum sanguinis, proxime lactis asinini tepidi, bubuli[*](bubuli VRdTJ. bulbi E. -bis rv (praem. cum).) decocti ita, ut serum ex eo bibatur,

addito[*](tres ll.v.) in II heminas cyatho nasturtii albi[*](albi Erv(D). om. rTfH.) perfusi aqua. dein[*](deinde Ev.a.S(D).) melle diluti[*](dilutum V.). iocur quoque vulpinum[*](uulpium TE.) aut pulmo in vino nigro aut fel ursinum in aqua laxat meatus spirandi[*](parandi E.).

[*](Marc. 25, 18. 41.—Pl. iun. 43, 12–14. Marc. 25, 44. Diosc. II 98. eupor. I 241.—Diosc. II 98. eupor. I 242.) Lumborum dolores et quaecumque alia[*](alias E.) molliri[*](mol- lire Ev.a.H.) opus sit ursino adipe perfricari[*](perfricari TEv(D). -re G. fricari rfH.) convenit, cinerem[*](cinere Vd.) apruni[*](pruni R1. aprini d(?)v.a.S.) aut[*](uncos ego posui. adferunt—gregem trans- poni post cibo aptatus (§197) voluit Dal.) suilli fimi inveterati aspergi[*](adspergi RH. -pargi S.) potioni vini.—(Adferunt[*](adferunt VRdv(J). -ficiunt r. -ficiat E. adiciunt S(D).) et Magi[*](magis V.) sua commenta: primum[*](primi E.) omnium rabiem hircorum, si mulceatur[*](mulgeatur V.) barba, mitigari[*](mitiori E.), eadem praecisa non abire[*](habire V.) eos in alienum gregem). * ischiadicis[*](ischiadicis—) fimum bubulum inponunt calfactum in foliis[*](follis VR1. an folio oleris? cfr. Pl iun. et XXVII 54.) cinere ferventi[*](feruenti hue transposui ex § 199, ubi post leporis deuorare habent ll. v. cfr. Diosc.). * huic admiscent [*](an adiciunt?) fimum caprinum et subdito linteolo[*](an linteo oleo (vel subdita lana oleo uncta)? cfr. Diosc.) uncto cava manu, quantum[*](quanto Vd.) pati[*](capi ErD.) possit[*](posset E.), fervens sustineri[*](sustineri VEv(D). -re rH.) iubent ita, ut si laeva pars doleat, haec medicina in dextera manu fiat aut e[*](aut e drv. ante VE. aut R.) contrario, fimumque[*](fimumque ego. -um quoque ll.v.) ad eum[*](eleum (om. ad) tusum E.) usum acus[*](acus VRdv. causa Er.) aereae punctu[*](punctu J. -tus d. -tos VR. -tis Erv.) tolli iubent.[*](Marc. 25, 19. 26, 19. Pl. iun. 54, 15. 16. Marc. 27, 84. 28, 48 (21).) modus est[*](est dS. ex V. et r. om.v.) curationis[*](cura- tionis est v.a.S.), donec vapor 15 ad lumbos pervenisse[*](peruenire Ev.a.H.) sentiatur; postea manum[*](manum VRdS. -num uero Er. uero manum v.) porro tuso inlinunt, item lumbos ipso fimo cum melle. suadent[*](suadentque v.a.D.) in eo[*](in eodem d(?)v.a.S. in R1.)

dolore[*](odore R1.) et testes leporis devcrare.* in renium[*](renum VTv(H). -umque G.) dolore leporis [*](cocior V.) renes crudos devorari iubent aut certe coctos ita, ne dente[*](denti Vd.) contingantur[*](contingatur (-tirig- V) VR.). ventris quidem dolore[*](dolore dv. -res VR. -rem E.) temptari negant talum leporis habentes.

[*](Pl. iun. 56, 20. 21. Marc. 23, 58.—23, 31.—Pl. iun. 56, 21–57, 1. Marc. 23, 30. Cels. IV 16. Marc. 23, 17.) Lienem sedat fel apri vel[*](uel (pro fel) V.) suis potum, cervini[*](ceruini ego. cft. Pl. iun. uel uini V. uel uni dT. uel ceruini R(?)Ev.) cornus[*](cornu d. -nii T.) cinis in aceto, efficacissime tamen inveteratus[*](inueteratur V.) lien asini[*](asini VE.) ita, ut in triduo sentiatur utilitas. asinini pulli[*](pauli E.) fimum[*](dist. ego.), quod primum[*](quod primum om.V1R1.) edidit—poleam[*](poleant VE.cfr. § 204. 211. (polion coni. B ex Aristot. h. a. VIII 24).) vocant—, Syri dant[*](&Ev. a V.om. r.) in aceto mulso. datur et equi lingua inveterata ex vino praesentaneo medicamento, ut didicisse[*](dicis esse ex E.) se ex barbaris Caecilius[*](cecilius rv.a.C. caelius Vf. celius RT.de mendo cfr. XXVII 4.) Bion tradidit[*](traditur et alieni E.), et lien bubulus simili mode, recens autem assus vel elixus in cibo. in vesica quoque bovis alii capita xx tusa cum aceti[*](aceti Ev. -to r.) sextario imponuntur ad lienis dolores.[*](Marc. 23, 34. (63).—Pl. iun. 57,1. Marc. 23,33. Seren.417.) eadem ex causa emi[*](emi V1Rv. mi V2. in r.) lienem vituli, quanti[*](quantum E.) indicatus sit, iubent Magi nulla pretii[*](credi d.) cunctatione, quoniam hoc quoque religiose[*](relegiose V.) pertineat, divisumque[*](diuisum d.) per longitudinem adnecti[*](annectit d.) tunicae utrimque et induentem pati decidere[*](de- cedere d.) ad pedes, dein collectum arefacere[*](antefacere V1d.) in umbra[*](in umbra om.Eman. Dal. (in fumo Marc.).). cum hoc[*](haec R1.) fiat[*](faciat VRIf.), simul residere lienem aegri vitiatum liberarique [*](& Erv. om. r.) eum[*](eum om.d(?)H. eo S.) morbo dicitur[*](prodesse dicitur r.). prodest et pulmo vulpium cinere siccatus atque in aqua potus, item haedorum lien[*](lien rv. -ni E.om.rTf.) impositus .

[*](Diosc. II 97. eupor. II 49. 47. Marc. 27, 96. Diosc. eupor. II 49. Marc. 27, 106. Diosc. II 85. eupor. II 48. 49. Marc. 27, 57. Seren. 576.—Marc. 27, 44.—Diosc. eupor. 11 49. Marc. 27, 98.)

Alvum sistit cervi[*](ceruini E. -nus v.a.H.) sanguis[*](sanguinis E.), item cornus cinis[*](cumius (cūuis d) cinis Vd.), iocur aprunum[*](aprinum RdEv.a.S. (an caprinum?).) ex vino potum citra salem recensque, item assum, vel suillum[*](suillum uel d(?)v.a.D.), hircinum decoctum ad quintas[*](ad quintas (sc. partes, ut § 206) ego. ad quintam VRdTfH.om.Ev. (ad tertias Marc.).) hemina[*](he- mina ego. cfr. § 205. XXVII 47. XXVI 75 al. -nam (emi- E) ll.TfH. -nae D cum Gron. (in uini hemina v).) in vino, coagulum leporis[*](leporis om.E.) in vino[*](uinino V.) ciceris magnitudine aut, si febris sit, ex aqua—aliqui et gallam adiciunt [*](dist. D.), alii per se leporis sanguine[*](sanguinem V.) contenti sunt—, lac coctum[*](lac cqcto R. lacte cocto v.a.D.), equini fimi cinis[*](cinis om.VIR1d.) in aquae[*](aqua Rdv.a.D.) potu[*](potu VdED. -tus Rv.), taurini cornus veteris e parte ima[*](ima R(?)B. iam rv.) cinis inspersus[*](spersus E.) potioni aquae, sanguis hircinus carbone[*](in carbone d(?)Erv. sed cfr. XVII 103. XXXIV 96. 103. XXXVI 155. (XXXI 111).) decoctus, corium[*](corium—10 epoto om.V1R1.) caprinum cum suo pilo decoctum[*](dist. ego e Diosc.) suco epoto,[*](Diosc. II 97. eupor. II 49. Marc. 27, 58. Pl. iun. 46, 17. Seren. 525. Marc. 30, 77. Pl. iun. 46, 10. Marc. 27, 22.—Diosc. II 81.) coagulum equi et sanguis caprinus vel[*](uel (pro fel) E.) medulla vel iocur.—Alvum solvit fel lupi cum elaterio umbilico inlitum[*](in- litum ego cum vet. Dal. e Pl. iun. -ligatum ll.v.) vel lactis equini potus, item caprini cum sale et melle, caprae fel cum cyclamini suco et aluminis [*](al- uum in (aluū R1) his VR1.) momento[*](momento ll.TH cum Gron. cfr. XXX 56. 87. 93. modico v.) —aliqui[*](aliqui et Rv. -quem E. -qui r.) et nitrum et aquam adiecisse malunt—, fel tauri cum absinthio tritum ac subditum[*](subitum VR1.) pastillo[*](an pastillis? cfr. XXXII 132; singul. numerus nusquam sic invenitur.), butyrum largius sumptum.[*](Diosc. II 63. Marc. 27, (99)97.—30, 78.) —Coeliacis et dysintericis [*](tribus ll. v.) medetur iocur vaccinum, cornus cervini cinis III

digitis captus in potione[*](positione VR1.) aquae, coagulum leporis subactum in pane[*](panem E. (an recte? cfr. § 206).), si vero[*](uero in R1.) sanguinem detrahant[*](detrahunt Erv.a.S.), in polenta, apruni[*](apruni VS. -rum E. -rini rv.) vel suilli vel leporini[*](leporinis VE. -oris R1.) fimi cinis inspersus potioni tepidi vini. vituli[*](bituli V1. it- E.) quoque ius[*](ius Ev. suis rTf.) vulgariter dari[*](dari ego. dati VTfE. -tum r(?)v.) inter auxilia coeliacorum [*](auxilio coeliaco E.) et dysintericorum tradunt[*](tradunt v. -tur ll.). lactis asinini[*](asini R1v.a.C.) potus utilior addito melle, nec[*](nec in ufuf E.) minus efficax fimi[*](fimi om.E.) cinis ex vino [*](200) utrique vitio,[*](Diosc. II 85.—Pl. iun. 54, 5.—cfr. Diosc. eupor. II 52.) item polea supra dicta, equi coagulum, quod aliqui hippacen appellant, etiam si sanguinem detrahant, vel fimi cinis dentiumque eiusdem tusorum farina salutares[*](salutares VRS. -ris dED. -ris dicitur v.) et bubuli lactis decocti potus. dysintericis addi mellis exiguum praecipiunt et, si tormina sint, cornus cervini cinerem aut fel taurinum cumino mixtum et[*](ut (pro aut) E.) cucurbitae carnes umbilico inponere. caseus recens vaccinus inmittitur [*](quattuor ll.v.) ad utrumque vitium, item butyrum heminis IIII cum resinae terebinthinae[*](tere- binthinae dv. -tini r. -ti V2R. -bentini E. -ti V1.) sextante aut cum malva decocta aut[*](aut rosaceo (-atio E) Erv.a.S.)[*](dist. D.) cum rosaceo.[*](Marc. 27, 67.—27, 103.—Pl. iun. 54, 10. Marc. 27, 56.—Plin. 50, 19.—Marc. 27, 95.) datur et[*](et (pro aut) VR1.) sebum vitulinum aut bubulum, item medulla[*](medulla VdTE. -llae R(?)v.) —et coquitur[*](et coquitur ego.et cocuntur (coquu- EdT) VdTE. excoquuntur R(?) v.) cum farinae[*](farinae D. cfr. Marc. -ne R. -na et Ev. -na rH.) ceraeque exiguo[*](cera exiguoque v.a.H.) et oleo, ut sorberi possit[*](pos- sit ll. -int v.), medulla[*](id ulla V.) et in pane[*](an panem? cfr. Marc. et Plin. XXII 127. XXIX 49.) subigitur—, lac caprinum ad dimidias partes decoctum; si sint et tormina , additur protropum. torminibus satis esse remedii in leporis coagulo poto e vino tepido vel semel arbitrantur aliqui; cautiores et sanguine caprino cum farina hordeacea
et resina[*](resina dE2v. -ne RE1. -nem V.) ventrem inlinunt.[*](Pl. iun. 54, 6–10. Marc. 27, 81. 65. 107.) ad omnes epiphoras ventris inlini[*](inponi Pl. iun.) caseum mollem suadent, veterem autem in farinam[*](farinam S cum vet. Dal. e Pl. iun. -na ll. v.) tritum coeliacis et dysintericis dari, cyatho casei in[*](tribus ll.v.) cyathis vini cibarii[*](cibarii dTS. -ri VfD. -bat R.om.Erv.) III. sanguis caprinus decoctus cum medulla dysintericis, iocur assum caprae coeliacis subvenit , magisque[*](magis qui V.) etiam hirci, in vino austero decoctum potumque vel ex oleo myrteo[*](myrtae V. -ti dT.) umbilico[*](umbilicu V.) inpositum. quidam decocunt[*](tribus ll. v.) a III sextariis aquae ad[*](ad V.) heminam addita ruta[*](addita ruta dv. -to ritu r.). [*](Marc. 27, 104. - § 209: Marc, 27, 69. (98).—Pl. iun. 54, 11–13. (Marc. 27, 82).—cfr. Marc. 27, 128. 28, 49. 27, 37.) utuntur et liene asso[*](ossa V.) caprae hircive et sebo hirci[*](hirci om.dT.) in pane, qui cinere coctus[*](coctum V.) sit, caprae a renibus maxime, ut[*](et (pro ut) V.) per se[*](dist. D.) hauriatur protinusque[*](protinusque Ev. cfr. § 210. -nus lique Vf. -nus liquefacta dT. -nus inque R(?)H cum Gron. -nus aqua D.) modice[*](modi E.) frigida[*](frigidem E. -dam v. a. H.). sorberi iubent aliqui et in aqua decoctum sebum admixta polenta et cumino et aneto[*](aneto dEv(D). cfr. Marc. -tho C. anefo TfS. -fo et r.) acetoque. inlinunt et ventrem coeliacis fimo cum melle decocto. utuntur ad utrumque vitium et coagulo haedi in vino myrtite[*](myrtice R.) fabae magnitudine poto et sanguine eiusdem in cibum formato, quem sanguiculum[*](sanguinculum VdTf.) vocant. infundunt dysintericis et glutinum taurinum aqua calida resolutum. inflationes discutit vitulinum fimum in vino decoctum.—Intestinorum vitiis magnopere prodest coagulum cervorum decoctum cum lente betaque atque[*](atque om.ErD.) ita[*](ita dv. na V. ne R.om.ErS.) in cibo[*](cibo ita ErD.) sumptum[*](ruptum E.), leporis pilorum cinis cum melle decoctus [*](decoctus d(?)v. -to rD. cfr. § 223.), lactis caprini potus decocti[*](decocti Rdf(vet. Dal.) H. -to V. -tus Ev (D).) cum malva exiguo sale addito; si et coagulum addatur, maioribus emolumentis fiat.
eadem vis est et in sebo caprino in sorbitione aliqua,[*](Marc. 28, 49.—27, 127.) uti protinus hauriatur frigida aqua. item feminum haedi cinis rupta intestina sarcire mire traditur, fimum leporis cum melle decoctum et cottidie fabae[*](faba V.) magnitudine sumptum ita, ut deploratos[*](deploratos dE2v. -tores E1. -planatos (-t' R1) rf.) sanaverint[*](sanauerit vet. Dal.). laudant et caprini[*](caprino VR.) capitis cum suis pilis discocti[*](discocti VRTS. dec- d(?)Ev(D).) sucum.

[*](Cels. IV 25. Scribon. 142. Pl. iun. 50, 21. 51, 3. Marc. 28, 58.—Seren. 564. Pl. iun. 54, 17. 18. Marc. 28, 26.—Pl. iun. 59, 19–21. (Marc. 28, 52. 29, 24).—Scribon. 122. Pl. iun. 58, 4–6. Marc. 29, 8. 9.) Tenesmos[*](tenesmus d.), id est crebra et inanis[*](anis R1f.) voluntas desurgendi , tollitur poto lacte asinino, item bubulo.—Taenearum [*](tinearum (ten- dv. a. C) Rdv. a. H.) genera pellit cervini[*](ceruinus V.) cornus cinis potus.—Quae in excrementis lupi diximus inveniri ossa, si terram non[*](178) attigerint[*](at- tingerint Vv. a. C.), colo medentur adalligata bracchio[*](brachia E.). polea quoque supra dicta[*](dicto VdE.) magnopere prodest decocta in sapa, item[*](200) suilli fimi farina addito cumino in aqua[*](aquae E.) rutae decoctae, cornus cervini teneri cinis cocleis Africanis cum testa sua tusis mixtus in vini potione.

[*](Diosc. II 99. Pl. iun. 62, 2. Marc. 26, (73) 102. 124.) Vesicae calculorumque cruciatibus auxiliatur urina apri et ipsa vesica pro cibo sumpta, efficacius, si prius fumo maceretur[*](maceratur Ev. a. G.) utrumque. vesicam elixam mandi oportet, et a muliere feminae suis. inveniuntur in[*](in E. et V. et in r(?)v. (an ex, ut § 217 ex omni onagro?).) iocineribus eorum lapilli aut duritiae[*](duritie Rdv. a. S.) lapillis similes, candidae[*](can- dide RT. -idi dv. a. S.), sicut in vulgari sue, quibus contritis atque in vino potis pelli calculos aiunt. ipsi apro tam gravis urina sua[*](urina sua ErD. sua urina d(?)v. urina rS.) est, ut nisi egesta[*](egestae V.) fugae[*](effugere dT.) non sufficiat ac velut[*](ueluti V(?)SJ.) devinctus[*](deunctus E. defunctus man. Dal.) opprimatur

;[*](Pl. iun. 62, 3.—Marc. 26, 72.—Pl. iun. 62, 4. Marc. 26, 92. (22). 74. Pl. iun. 63, 8. Marc. 33, 37.) exuri illa[*](an ea ... illos?) tradunt eos. leporis renes inveterati in vino[*](uini Vf.) poti[*](potu f.) calculos pellunt. in pernae[*](pernae VE. -na rv.) suum articulo[*](articulo os ego. cfr. § 179. -ulos ll.v.) os diximus, quod[*](quod VRE. quorum d(?)v.) decoctum ius facit urinae utile. asini renes[*](179) inveterati tritique ex[*](ex J. et (re corr.) ll.S. et in v.) vino mero dati vesicae medentur. calculos expellunt lichenes[*](lienes dTv. a. G.) equini ex vino aut mulso poti[*](potu V. -to E1.) diebus XL. prodest et ungulae equinae cinis in vino aut aqua, item fimum caprarum in mulso, efficacius silvestrium, pili quoque caprini cinis; verendorum carbunculis cerebrum apri vel suis sanguisque.[*](cfr. Marc. 33, 4.—Pl. iun. 63, 9–12. Marc. 33, 59. - 33, 42.—Seren. 676. Marc. 33, 41.) vitia vero, quae in eadem parte serpunt, iocur eorum combustum, maxime iunipiri ligno, cum charta[*](charta (ca- V1) et V1dB. cartae V2. charta Rv. cartha E.) et arrhenico[*](arrhenico V1EB. arre- RdS. tirrhe- V2. armeniaca v.) sanat, fimi cinis, fel[*](felle VR1d.) bubulum cum[*](cum Erv. qui r.) alumine Aegyptio ac murra[*](myrra T. -rrha VRd. muria v. a. H.) ad crassitudinem mellis subactum , insuper beta[*](beta et cocta v. betam et coctam ll.) ex vino cocta inposita, caro quoque[*](caroque Vf.cfr. § 218.) ; manantia vero ulcera sebum[*](secum Vd.) cum[*](cum om.R1.) medulla vituli in vino decoctum, fel caprinum cum melle rubique suco, vel[*](uel (pro fel) Ev. a. H.) si serpant[*](serpant dv. -at r.) ; fimum etiam prodesse[*](prodest E.) cum melle dicunt[*](dicunt om.VR1. aiunt J.) aut cum aceto et per se butyrum.[*](Marc. 33, 18.—Diosc. eupor. II 101. Pl. iun. 62, 9. Marc. 26, 85. 126. (127). Diosc. eupor. II 101. Seren. 589. Pl. iun. 62, 10–12.—Marc. 26, 86. 125.—26, 72.—Pl. iun. 62, 6–9. Marc. 26, 128. 129.) —Testium tumor[*](tumor VRdH. cum E. -mor cum v.) sebo vituli addito nitro[*](nigro VR1.) cohibetur vel fimo eiusdem ex aceto decocto.— Urinae incontinentiam cohibet vesica apruna[*](aprina V(?) dv. a. S.), si assa mandatur , ungularum apri vel suis cinis potioni inspersus,
vesica[*](uesica dv. -cae r.) feminae suis combusta[*](combuste d. -tis R1.) ac pota[*](pote d.), item haedi, vel pulmo, cerebrum leporis in vino, eiusdem testiculi tosti vel coagulum cum anserino adipe in polenta, renes asini[*](asinini d(?)Ev. a. S.) in[*](in om.E.) mero triti potique. Magi[*](magis V2E.) verrini genitalis cinere poto ex vino dulci demonstrant[*](de- monstratur R. -rat r. deinde monstrat E. (an cinerē potū.. demonstrant uel urinam? cfr. Marc.).) urinam facere in canis cubili[*](cubiculi E. -lo v. a. G. item v. 6.) ac verba adicere[*](an dicere, ut Pl. iun.?), ne ipse urinam faciat ut canis in suo cubili. rursus ciet urinam vesica suis, si terrain non attigerit, inposita pubi.

[*](Marc. 31, 36.—Diosc. II 96.—Marc. 31, 37. 34.) Sedis[*](sed iis (his V2) V. sedis is (his r) R.) vitiis praeclare prodest fel ursinum cum adipe; quidam adiciunt spumam argenti ac tus. prodest et butyrum cum adipe anserino ac rosaceo; modum ipsae[*](ipsum Vf.) res statuunt, ut sint inlitu faciles. praeclare medetur et taurinum fel[*](fel om.E.) in linteolis concerptis rimasque perducit ad cicatricem. inflationibus in ea parte sebum vituli, maxime ab inguinibus, cum ruta; ceteris vitiis medetur sanguis caprinus cum[*](ca- prinum cum V2Er. capr—-. 17 fel om.V1R1.) polenta, item fel caprinum condylomatis per se, item fel lupinum ex vino.[*](Pl. iun. 79, 22. cfr. Diosc. II 97.—extr.: Pl. iun. 79, 24. 25. Marc. 32, 40.) panos et apostemata[*](apostema d.) in quacumque parte sanguis ursinus discutit, item taurinus aridus tritus. praecipuum tamen remedium traditur in calculo onagri[*](inagri V.), quem dicitur, cum interficiatur, reddere urina liquidiorem initio, sed in terra[*](terram Vd.) spissantem[*](et pissantem R. pi- r.) se; hic adalligatus femini omnes impetus discutit omnique suppuratione liberat[*](superatione liberatur V.). est autem rarus[*](rursus Vd.) inventu nec ex omni onagro, sed[*](sed om.R1.) mire[*](mire Müller emend. IV 34. me r. ne E.om. rv. (an maxime?).) celebrant[*](celebrant Müller l. l. -brari ll. -bri v. de mendo cfr. XXIX 66.) remedio. prodest et urina asini

cum melanthio et ungulae equinae cinis cum oleo et aqua[*](equae E.) inlitus, sanguis equi, praecipue[*](praecipuae VE.) admissarii[*](equi (ae- V) admissarii VR1), sanguis[*](et sanguis Rd(?)v. a. S) bubulus, item fel.[*](Pl. iun. 79, 25. Marc. 32, 13.—32, 44. Pl. iun. 64, 23–25. Marc. 32, 22.) caro quoque eosdem effectus habet[*](habet et VRd.) calida inposita et ungulae cinis ex aqua aut melle, urina[*](urinam V.) caprarum, hircorum quoque[*](quoque VdfH. que rv. cfr. § 214.) carnes in aqua decoctae aut fimum ex iis[*](iis v. his ll.C.) cum melle decoctum, fel verrinum[*](fel uerrinum VTErS. uerrinum fel uerrinum R. -num fel dH. fel ursinum siue uerrinum v.), urina[*](urinam V.) suum in lana inposita.—Femina[*](femora VRS. sed cfr. Pl. iun.) adteri adurique[*](adtaerri adurique E. trita adteria (arcte- V2) durique V.) equitatu notum est; utilissimum est[*](est om.E.) ad omnes inde causas[*](causas VRdv. caoras E.) spumam equi ex ore inguinibus[*](in- guinibus RdTH. cfr. Pl. iun. -busque VEv.) inlinere[*](illinire Rd1v. a. S.).—Inguina[*](in inguina d. inunguina V. -guna R1.) et ex ulcerum causa intumescunt. remedio sunt equi[*](aequis. aet V.) saetae III totidem[*](tres ll.v.) nodis[*](modis E.) alligatae intra ulcus[*](uicus VE.).

[*](Pl. iun. 69, 10. Marc. 36, 67.—Diosc. II 94. eupor. I 235. (Marc. 36, 14).) Podagris[*](podagra f. -ram V.) medetur ursinus adips taurinumque sebum, pari pondere et cerae. addunt quidam hypocist hidem[*](hypocisthidem S. -da C. -dam v. -tidem VRd. hypcystidem E.) et gallam. alii hircinum praeferunt sebum cum fimo caprae et croco, sinapi, item[*](sinapi item ego e Diosc. -pii uel E. -pi uel V. -pi cum dre corr. v. -piue uel G.) caulibus hederae tritis ac[*](dist. ego cum Pl iun.) perdicio[*](perditio V.) vel flore[*](aut flore dT.) cucumeris silvestris.[*](Pl. iun. 69, 11. 12. (Marc. 36, 1).—Marc. 36, 62 (57).—Diosc. eupor. I 235. Diosc. II 98. Pl. iun. 69, 12. 13.—cfr. Plin. XXVIII 198.—Marc. 34, 61. Pl. iun. 71, 11–13. Marc. 36, 26.) item bovis[*](ouis R.) fimum cum aceti faece magnificant et vituli, qui nondum herbam gustaverit, fimum aut per se sanguinem tauri, vulpem[*](uulpe V.) decoctam vivam, donec[*](done—uiuum om.E.) ossa[*](assa V.) tantum restent, lupumve vivum

oleo cerati[*](certatim VR.) modo incoctum, sebum hircinum cum helxines[*](helxines B. helsine (-nae V) si VRE. -nes v. -ne d.de mendo cfr. XXV 92. XXVII 24.) parte[*](partes E.) aequa, sinapis tertia, fimi caprini cinerem cum axungia . quin et[*](equina et dT.) ischiadicos uri[*](uir E.) sub pollicibus pedum eo[*](eo Erv. e VR.om.d.) fimo fervente utilissime tradunt, articulorumque[*](arti- culorum VR1.) vitiis fel ursinum utilissimum esse et pedes leporis adalligatos, podagras quidem[*](quidam Ev.a. H.) mitigari pede[*](pedes R.) leporis viventi[*](uiuenti VRdD. -tis Erv. uiuo Pl. iun. cfr. XXX 98.) absciso[*](absciso VEv(S). -isso r(?)C.), si quis secum adsidue habeat[*](habebat R1.).[*](Marc. 34, 93. Diosc. eupor. I 181. Pl. iun. 67, 3.— cfr. Plin. XXX 80. Marc. 34, 20.—cfr. Diosc. II 40. eupor. I 173.—Pl. iun. 87, 11–12. Marc. 34, 29.) —Perniones ursinus adips rimasque[*](primasque d.) pedum omnes[*](ones V.) sarcit, efficacius alumine[*](lumine V.) addito, sebum caprinum, dentium equi farina[*](ferina E.), aprunum[*](aprinum V(?)dv.a. S.) vel suillum [*](dist. ego. cfr. § 90.) fel cum adipe, pulmo inpositus[*](an inponitur?) et si[*](et si Ev. et r.) subtriti sint contunsive offensatione, si vero adusti frigore, leporini pili cinis; eiusdem pulmo contusis[*](an dissectus contusis?) dissectus aut pulmonis cinis. [*](Pl. iun. 67, 16. Marc. 34, 52. 28. 49.—Pl. iun. 68, 6.—cfr. Diosc. II 51. eupor. I 173.—Marc. 34, 21.) sole[*](sole dv. sol V. sola r.) adusta sebo[*](soba R.) asinino aptissime curantur, item bubulo cum rosaceo.—Clavos et rimas callique[*](callide Vd.) vitia fimum apri vel suis recens inlitum ac tertio die solutum sanat, talorum cinis, pulmo aprunus[*](aprunus S. -rinus ll.v(D).) aut suillus aut cervinus; adtritus[*](adtritum (attr- fS) VfS.) calciamentorum urina asini cum lnto suo inlita; clavos sebum bubulum cum turis polline; perniones vero corium conbustum; melius, si[*](si VRdTfv(H). om.EG.) ex vetere calciamento; iniurias e[*](e ErG. eo r. a v.) calceatu ex oleo corii caprini cinis.[*](cfr. Marc. 34, 97.—Pl. iun. 66, 2.—101, 15. 16.) —Varicum dolores sedat fimi vitulini[*](ui- tuli V.) cinis cum lilii bulbis decoctus[*](decoctus dv. -tis rTf.cfr. § 209.) addito
melle modico, itemque omnia inflammata et suppurationes minantia[*](minantia (-ncia r) eadem res Erv(S). om. rTfH.)[*](sed H.). eadem res et podagris prodest et articulariis morbis[*](morbos V.), e maribus praecipue vitulis; articulorum adtritis[*](atritis V.) fel aprorum vel suum linteo calefacto inpositum, vituli, qui[*](uitulique qui v.a.D.) nondum herbam[*](herba VR.) gustaverit, fimum, item caprinum cum[*](cum—) melle in aceto decoctum.—Ungues scabros sebum vituli emendat, item caprinum[*](caprinum om.V1R1.) admixta sandaraca.—Verrucas vero aufert[*](auferunt T. aut ferrim d.) fimi vitulini[*](ituli E.) cinis ex aceto, asini urina et[*](urina et D cum U 627. -nae ll. v. (an urina e luto?).) lutum.

[*](Pl. iun. 93, 4. 5.—cfr. Plin. XXX 87. Pl. iun. 93,20.— Diosc. eupor. I 18.) Comitiali morbo testes ursinos edisse prodest vel aprunos[*](aprinos dv.a.S.) bibisse ex lacte equino aut ex aqua, item aprunam[*](aprinam R1dv.a.S.) urinam ex aceto mulso[*](aceto item mulso (muso V) VR1d.), efficacius quae inaruerit[*](inaruerit Erv. inor- f. inorr- V. inhorr- r.) in[*](ex (pro in) E.cfr. § 232.) vesica sua. dantur et suum testiculi inveterati[*](in- ueteratique (om. triti) E.) tritique in suis lacte, praecedente[*](praecendente V. proced- Ere corr.) vini abstinentia et sequente continuis quinis[*](quinis ego. om. ll.v. cfr. XXX 87. Pl. iun. Pliniana p. 36. (an vero diebus denis?).) diebus. dantur et leporis sale custoditi pulmones cum turis tertia parte in vino albo per dies xxx, item coagula eiusdem;[*](Diosc. II 44. eupor. I 18.) asini cerebrum ex aqua mulsa, infumatum [*](infumetum V.) prius in foliis[*](foliis REv. fulti V. fultis d. -ti T. foliis B. pulte Gron.), semuncia per dies VII[*](VII ego. uel ll.v. v uel coni. H.), ungularum eius cinis coclearibus binis toto mense potus, item[*](testes item VR1d.) testes sale adservati et inspersi[*](aspersi Ev.a.H.) potioni in asinarum maxime lacte vel ex aqua. membrana partus earum, praecipue si marem[*](mare VR.) pepererint, olefactata[*](olefactata EG(D). -cta rTfv(S). cfr. XVIII 364. XX 155. 192.197.) accedente[*](accendente V.) morbo comitialium resistit. sunt qui e mare[*](mari E.) nigroque cor edendum cum pane sub

diu prima aut seconda luna praecipiant, alii carnem, aliqui sanguinem aceto dilutum per dies XL bibendum. [*](Diosc. II 45. eupor. I 18.—Pl. iun. 94, 22–24.—94, 24. 25. Diosc. eupor. I 21. (cfr. Plin. VIII 115).) quidam urinam aquae[*](aquae ErJ. quae VR. equi dT. equi aquae v.) ferrariae[*](fer- rariae dTEv. ferria-R. ferrarte V1. -atae f. ferriae V2. fere r. ) ex officinis miscent[*](emmiscent d.) eademque potione et lymphatis[*](lymphaticis rv.a. J. -paticis E.) medentur. comitialibus datur et lactis equini potus, lichen equi[*](lichen equi U 628. -ene qui VR. -eneque d(?)E. -enque B. -enae- que v. de mendo cfr. XXXIV 162.) in aceto mulso bibendus[*](bibendum VdEv.a.C.) ; dantur et carnes caprinae in rogo hominis tostae, ut volunt Magi, sebum earum cum felle taurino pari[*](pari om.VR1.) pondere decoctum et in folliculo[*](felliculo V.) fellis reconditum ita[*](item V.), ne terrain attingat, potum vero ex aqua sublime[*](ex aqua sub- lime VRdTfS. sub limine (-blime v) ex aqua EG. (an ex aqua. suffitione morbum sqq.?). de sublime cfr. CFW Müller p. 21.). morbum ipsum deprehendit caprini cornus vel cervini usti nidor.—Sideratis urina pulli asinini nardo admixto perunctione prodesse dicitur.

[*](Diosc. II 63.—Pl. iun. 97, 17–20.—Pl. iun. 99, 6–8. 9–11. Seren. 954.) Regio morbo cornus cervini[*](cerui R1.) cinis, sanguis asini[*](asini VRdTJ. asinini pulli Erv.) ex vino, item fimum asinini pulli[*](pullo V.), quod primum edidit a partu[*](parte V.), datum fabae magnitudine e vino medetur intra diem tertium. eadem et ex equino pullo similiterque[*](similiterque ll.v. an simi- liter (vel fimi fimiliter dati)? cfr. Plin, iun.) vis est.

Fractis ossibus praesentaneus maxillarum[*](maxillam VR1.) apri[*](apri dEv. -rini V2r. -runi r.) cinis vel suis; item lardum elixun atque circumligatum mira celeritate solidat. costis quidem fractis laudatur unice caprinum fimum ex vino vetere: aperit, extrahit, persanat.

[*](Pl. iun. 90, 23. 24.—Pl. iun. 91, 1–3.) Febres arcet[*](exarcet R1.) cervorum[*](cerborum V.) caro, ut diximus; eas quidem[*](quidem Erv. uero rTf.), quae certo dierum numero redeunt, oculus lupi[*](lippi E2. pippi E1.), [*](8,119)

dexter salsus adalligatusque, si[*](sic V.) credimus Magis. est[*](est v. et ll.) genus febrium, quod amphemerinon[*](ephemerinon Rv.a.B.) vocant; hoc liberari tradunt, si[*](tres et duabus ll. v.) quis e vena auris asini III guttas sanguinis in II heminis aquae[*](aeque E.) hauserit. quartanis Magi[*](quartanas magis V2.) excrementa felis[*](fellis V.) cum digito bubonis adalligari iubent et, ne recidant[*](recedant Ev.a.B.), non removeri [*](an remoueri nisi?) septeno[*](de septeno cfr. nota ad XXVI 99.) circumitu[*](circuitum R. -cum itū V.).[*](Pl. iun. 88, 16–19.) quis hoc, quaeso, invenire potuit? quae[*](quae ll.v(J). quaeue rG.) est ista mixtura? cur[*](cor V.) digitus potissimum bubonis[*](bubonis po- tissimum dv.a.G.) electus est? modestiores iocur felis decrescente luna occisae inveteratum sale ex vino bibendum ante accessiones quartanae dixere. iidem Magi fimi bubuli[*](bubulis V.) cinere consperso puerorum urina inlinunt digitos[*](primos digitos Pl. iun.) pedum manuum- [*](dist. ego. cfr. XXX 98.) que[*](manuumque ego. cfr. Pl. iun. -nuusque (quae V1) VRE. -nibusque d(?)v. mausque r.). leporis cor adalligant, coagulum ante accessiones propinant. datur et caseus caprinus recens cum melle diligenter sero[*](sero om.VR1T.) expresso.

[*](Marc. 1, 71.—Cels. III 20. Seren. 997. Pl. iun. 91, 17.—Pl. iun. 42, 6. 7.) Melancholicis fimum vituli in vino decoctum remedio est.—Lethargicos excitat asini lichen naribus inlitus ex aceto, caprini cornus nidor aut pilorum, iocur aprunum[*](aprinum V(?)dv.a.S.) ; itaque et veternosis datur.—Phthisicis medentur iocur lupi ex vino macro[*](macro ErS coll. XV 110 et Pl. iun. -cre V. -cres R. -crae d(?)v. an maceratum?), suis feminae herbis pastae laridum[*](lardum dv.a.S.), carnes asininae ex[*](ex dEv. et r. e r.) iure sumptae[*](sum- ptae ne E. (an sumptae, certe?).) ; hoc genere maxime in Achaia curant id malum[*](mallum V.). fimi quoque aridi, sed pabulo viridi pasto bove, fumum harundine haustum prodesse tradunt[*](prodest produnt E.)[*](duorum ll. v,) bubulive[*](bubuliue ego. -liae VR. -li rS. -li quoque v.) cornus mucronem exustum II coclearium

mensura addito melle pilulis[*](pipulis VR.) devoratis.[*](Pl. iun. 37, 23.—Pl. iun. 42, 7. 8.) caprae sebo in pulte[*](pulite E.)[*](phision E.) alicacia[*](alicacia v(S). -atia VRdTf. acacia E, ex alica C.) et phthisim et tussim sanari vel recenti cum mulso liquefacto ita, ut uncia in cyathum addatur rutaeque ramo permisceatur, non pauci tradunt. rupicaprae sebi cyatho et lactis pari mensura deploratum phthisicum convaluisse[*](conua'sisse R. cornua iussisse (uss- d) Vd.) certus auctor adfirmat[*](autem adfirmare E.). sunt qui et[*](qui et VdT. et qui Ev. et R.cfr. XXIV 80.) suum fimi cinerem[*](cinere E.) profuisse scripserint in passo et cervi pulmonem , maxime subulonis[*](sub olonis V.), siccatum[*](sic- catum ego. -tum in ll. v. cfr. XXIX 73. XXIII 40. XXVIII 212. XIV 68. VI 195.) fumo tritumque in vino.

[*](Diosc. eupor. II 63.—cfr. Diosc. eupor. II 65.—Pl. iun. 96, 8. 9.) Hydropicis auxiliatur urina e[*](urina e D. -nae E. -ne R. -na Vv. -na aut dT.) vesica[*](uesica dTD. -cae rv(J). del. S. (an urina ue- tus?).) apri[*](apri ll. v. cfr. Diosc. II 63. caprae coni. B e Diosc. II 9. capri D cum U 629 (contra Plinii usum).) paulatim data in potu[*](potus REv.a.S.), efficacius quae inaruerit cum vesica sua, fimi taurini[*](ceruini v.a.H.) maxime, sed[*](maxime subulonis sed Ev.a.H.) et bubuli—de armentivis loquor—, quod[*](quid E. quidam man. Dal. v.a.G.)[*](trium ll.v.) bolbiton vocant, cinis coclearium[*](cocleariorum Ev.a.H. dociarium V.) III in mulsi[*](mulsis V.) hemina [*](hemine V. emi- nae E.), bovis feminae[*](bouis feminae om.VR1d.) in mulieribus, ex[*](& ex Erv.a.J.) altero sexu in[*](sexu in RdEv. uino V.) viris[*](uiris VRdv. uini E.), quod veluti mysterium occultarunt Magi, fimum vituli masculi inlitum, fimi[*](fimi dTErv. -mu r.) vitulini[*](uituli Rv.a.H.) cinis cum semine staphylini[*](est afilini V.) aequa portione ex vino, sanguis caprinus cum medulla. efficaciorem putant hirci[*](hirci VRdfJ. -cini Er. -cinum S(D). -corum v.), utique si lentisco pascatur[*](pascatur ego. cfr. XXIX 38, -cantur ll.v. (an pascant, ut § 110?).).

[*](Pl. iun. 98, 19. 20. 21. 22.—Pl. iun. 100, 17–19.) Igni sacro ursinus adips inlinitur, maxime qui est ad renes, vitulinum fimum recens vel bubulum, caseus

caprinus siccus[*](siccus om.R1Tf.) cum porro, ramenta pellis cervinae delecta [*](delecta VT.cfr. XXVII 47 et CFW Müller p. 11. 12. deie- r G.defe- v.a.G. Pl. iun.) pumice[*](punice Vv.a.C. -cae E.) ex aceto trita; rubori[*](rubori G. -rē VdErv. rubrorē R.) cum prurigine equi spuma aut ungulae cinis; eruptionibus pituitae asinini fimi cinis cum butyro; papulis nigris caseus caprinus siccus ex melle et aceto in balneis, oleo remoto; pusulis suilli fimi cinis aqua inlitus vel cornus cervini cinis,[*](Diosc. II 98. Pl. iun. 103, 10–14.—64, 25. 103, 1. 2. 35, 14.—cfr. Diosc. II 98.—Pl. iun. 82, 16–19.) luxatis recens fimum aprunum[*](aprunum S. aprin- ll.v(D).) vel suillum, item vitulinum, verris spuma recens cum aceto, fimum caprinum cum melle, bubula [*](dist. H.) caro inposita; ad[*](ad om.Ev.a.H.) tumores[*](tu- morem E. -rem sanat v.a.H. liuores Marc. 19, 48.) fimum suillum sub[*](sub VRdfS. in Erv(D). cfr. Pl. iun. et XXX 114. XXXII 81. Cato 74. 76,4. 84.) testo[*](testo VRfES. testo dv. (cfr. XXX 23. 114. XXVIII 71 XXXIX 36).) calefactum tritumque cum oleo. duritias corporum omnes mollit[*](tollit Ev. a. H (D). sed cfr. Pl. iun.) optime adips e lupis inlitus. in iis[*](iis v. his ll. C.), quae rumpere[*](erumpere dTfS. sed cfr. XX 130. 244. XXII 152. 156. XXIII 78.) opus sit[*](sit VR. est d(?)Erv. cfr. nota ad XXVII 56.), plurimum proficit fimum bubulum in cinere calefactum aut caprinum in vino vel aceto[*](uino uel aceto Ev(D). aceto (-tum R) uel in uino rfS.) decoctum; in furunculis sebum bubulum cum sale aut, si dolores sint, cum oleo[*](dolor est (-res E) intinctum oleo R (?)Ev. a. S.) liquefactum sine sale, simili modo caprinum; [*](Pl. iun. 84, 16–20.) in ambustis ursinus adips cum lilii radicibus[*](in ambustis—radicibus om.VR1d.), aprunum [*](aprinum VRdv. a. S.) aut suillum fimum inveteratum, saetarum ex his e penicillis tectoriis cinis cum adipe tritus, tali[*](et alii (pro tali) E.) bubuli cinis cum cera et medulla cervina, fel[*](fel VREv(D). uel dH.) tauri, fimum leporis et[*](et dH. sed rv(S). sed et T.) caprarum[*](ca- prinum T.)[*](dist. ego e Pt. iun.) fimum[*](fimum TEv(S). -us r G. an fimi cinis?). sine cicatrice sanare[*](sanari E.) dicitur glutinum.
praestantissimum fit ex auribus taurorum et genitalibus,[*](Diosc. eupor. I 178. Diosc. III 91. (II 51). III 91.) nec quicquam efficacius prodest ambustis, sed[*](sed et R.) adulteratur[*](adulteratus RE.) nihil aeque, quibusvis[*](quibus suis d.) pellibus inveteratis calciamentisque etiam decoctis. Rhodiacum fidelissimum, eoque[*](eoque ll.v. an quo et?) pictores et medici utuntur; id quoque[*](quoque ll.v. an que?) quo candidius, eo probatius; nigrum[*](& nigrum R.) et lignosum damnatur.

[*](Pl. iun. 72, 16. Marc. 35, 20. 28.) Nervorum doloribus fimum caprinum decoctum in aceto cum melle utilissimum putant vel putrescente nervo. spasmata et percussu[*](percussu dv. -sso VR1. -ssi r.) vitiata fimo apruno[*](apruno VRES. -rugno G. -rino v. cap- d.) curant vere[*](uero V.) collecto et[*](collectae et E. -ctet V.) arefacto; sic et quadrigas[*](quadrigis Vv. a. H.) agentes[*](agentes dTH. -tis VRfS. -ndis v. argentis E.) tractos rotave[*](rotat uel Er.) vulneratos et quoquo modo sanguine contuso[*](contusu V.), vel si recens inlinatur.[*](Pl. iun. 103, 3–10. Diosc. II 98. eupor. II 34.) sunt qui incoxisse aceto utilius putent[*](utilius pu- tent Erv. salutarem promittunt r. cfr. v. 14.). quin et in potu[*](potu v. -tū Er. pofito r.) farinam eam ruptis convulsisque[*](conuulneratisque d(?)Erv. a. S. cfr. Diosc.), eversis[*](& euersis (-sos R) Erv.) ex aceto salutarem promittunt[*](salutarem promittunt Erv. uti- lius (ulius R) putent (-tant d) r.). reverentiores[*](recentiores H.) cinerem eius ex aqua bibunt, feruntque et Neronem principem hac potione recreari solitum, cum sic quoque se trigario[*](e tri- gario V1. stri- E. se triario R1.) adprobare [*](adprobauere VR1.) vellet. proximam suillo fimo vim putant.

[*](Marc. 31, 22.—extr.: cfr. Marc. 10, 44.) Sanguinem sistit coagulum[*](coaculum V.) cervinum ex aceto[*](acetū R.), item leporis, huius quidem et pilorum cinis, item e[*](e VdTS. & Er.om.RVen. ex fv(D).) fimo asini[*](asinini R. -inino v. a. H.) cinis inlitus—efficacior vis e maribus[*](an in naribus?) aceto admixto et in lana ad omne profluvium inposito—, similiter [*](dist. ego.) ex equino, capitis[*](capite d(?) v. a. D.) et feminum[*](feminū ErD. -na R. -nam r. ne C. -nae v.) aut fimi vitulorum

cinis inlitus[*](inlitis V.) ex aceto, item caprini cornus[*](cornu d1 (ut saepe).) vel fimi ex aceto.[*](Pl. iun. 73, 9–12. 73, 12.) hircini vero iocineris[*](iocinoris V2.) dissecti sanies[*](hircini—sanies om.R1d.) efficacior, et cinis utriusque[*](an utrimque?) ex vino potus vel naribus ex aceto inlitus, hircini quoque utris[*](utris dv. -rius VR1. -res r.), vinarii dumtaxat, cinis cum pari pondere resinae, quo genere sistitur[*](existitur E.) sanguis et vulnus glutinatur . haedinum quoque coagulum ex aceto et feminum eius combustorum cinis similiter pollere traduntur.

[*](Pl. iun. 65, 6–15. Marc. 34, 5. 6. 7.—Pl. iun. 78, 15. cfr. Diosc. II 96.) Ulcera sanat in tibiis cruribusque ursinus adips admixta rubrica; quae vero serpant[*](serpant ego. cfr. § 243. -punt ll. v.), fel aprunum[*](aprunum RES. -rugnum d (?) G. -r //inum V. -rinum v.) cum resina et cerussa, maxillarum apri vel suum cinis, fimum suum inlitum siccum, item caprinum ex aceto subactumetsubfervefactum[*](subactum et subferuefactum ego e Pl. iun. et Marc. subferuef- ll. v.). cetera purgantur et[*](et om.V.) explentur butyro, cornus cervini cinere vel medulla cervi[*](ceruici VR1.), felle taurino cum cyprino oleo[*](cyprino oleo d(?) Pl. iun. v. -iano T. -ino rD.) aut irino[*](irino V1RdTPl. iun. H. (laurino Marc.). ittino f. fimo ircino (hir-ED) V2ErD. fimo aprino (cap- G) aut hircino v.). fimum recens suum vel inveterati farina inlinuntur[*](inlinuntur VR. -nitur d(?)Erv.) vulneribus ferro factis. phagedaenis et fistulis inmittitur[*](mittuntur E.cfr. § 205. XXIV 151.) fel tauri cum suco porri[*](porro R.) aut lacte mulierum vel sanguis aridus cum cotyledone herba.[*](Pl. iun. 78, 17–20. Marc. 4, 59. 60.—cfr. Plin. XXVIII 147. Diosc. II 97.—Pl. iun. 74, 18–20.) carcinomata curat coagulum leporis cum pari pondere capparis adspersum vino, gangraenas ursinum fel[*](fel dEv. uel r.) pinna inlitum, asini ungularum cinis ea quae serpunt ulcera inspersus. sanguis equi adrodit carnes septica[*](styptica EVen.) vi, item fimi equini inveterati favilla; ea vero, quae phagedaenas[*](pa- gedene E.) vocant in ulcerum

genere[*](generum E.), corii bubuli cinis cum melle. caro vituli recentia[*](recentia—3 cinis om.V1R1d.) vulnera non patitur[*](pa- titur v. -iuntur V2Er.) intumescere, fimum[*](an item fimum? cfr. Pl. iun. cum seqq. iunxit- D.) bubulum cum melle.[*](Marc. 4, 61.—Pl. iun. 74, 20–23. 78, 21–24. 83, 10. (Marc. 33, 37).) fimi[*](fimi U 632 e Marc. femininum V2E. fe- minum rv.a. D. an fimi autem?) vitulini[*](uituli v. a. D.) cinis sordida ulcera et quae cacoēthe vocant et[*](et ego. & e VRd.om.E. e v. cfr. Marc.) lacte mulieris sanant[*](sanat v. a. D.) ; recentes plagas ferro inlatas glutinum[*](illi- tum d.) taurinum liquefactum, tertio die solutum [*](solutum dv. -tus V. -tas Er. solut R.). caseus caprinus siccus ex aceto ac melle purgat ulcera; quae vero serpant, cohibet sebum cum cera, idem[*](idem J cum vet. Dal. lidem d. item rv(D).) addita[*](addito E.) pice ac sulpure percurat[*](purgat Pl. iun.). similiter proficit ad caco ēthe haedi[*](haedi v(S). hedi E. hoedi rC. cae V.om.Rd.) feminum cinis e lacte mulieris, et adversus[*](aduersus dErv. ad rfH.) carbunculos suis feminae cerebrum tostum inlitumque[*](inlitum VS.).

[*](Pl. iun. 99, 22. 23. Seren. 73. 74. Geop. XVII 24. Diosc. III 91.—(Isid. XII 4, 22). Pl. iun. 100, 1. 1–4.) Scabiem hominis asininae medullae maxime abolent [*](obolente R.) et[*](et VRdTfH. om.Ev.) urina[*](urina ego. -nae ll.v.) eiusdem cum suo[*](suo ll. v. suillo D cum U 633.) luto inlita[*](inlita ego. -to ll. -tae v.), butyrum etiam, quod in iumentis[*](intumentis VdE.) proficit cum resina calida, glutinum taurinum in[*](in—14. 15 caprinum om.E.) aceto liquefactum[*](liquefactū dv. -to VR.) addita calce[*](addita calce om.R.), fel caprinum cum aluminis cinere; bovas[*](bonas E. boas v. a. J.) fimum bubulum, unde et nomen traxere. canum scabies sanatur[*](sanatura E. -nantur Rdv. a. S.) bubulo sanguine recenti iterumque[*](utrumque E.), cum inarescat, inlito et postero die abluto cinere lixivo[*](lixiuo (lex- Er) RED. -ue V. -uio d(?)v. cfr. XIV 129. XV 67. XXXVI 203.).

[*](Pl. iun. 88, 11–13. Marc. 34, 43. - Pl. iun. 87, 2–5. Diosc. eupor. I 115. Marc. 8, 148.) Spinae et similia corpori extrahuntur felis excrementis

, item caprae ex vino, coagulo quocumque, sed maxime leporis[*](ex leporis d.), cum turis polline et oleo aut cum visci pari pondere aut cum propoli.—Cicatrices nigras sebum asininum reducit ad colorem, fel vituli extenuat[*](extenuat dv. -ua VR. -ternuat E.) calefactum. medici adiciunt murram et mel et crocum aereaque pyxide [*](puxide VD.) condunt; aliqui et florem aeris admiscent.

[*](Diosc. II 84. eupor. II 78.—Diosc. II 63.) Mulierum purgationes adiuvat[*](adiuuat VdEC(J). -uuant R(?)v(Brot.).) fel tauri in lana[*](taurinum lana v. a. H.) sucida adpositum—Olympias Thebana addit[*](addit VRdfH. -idit Ev(D). cfr. § 253.) oesypum [*](oesypum vet. Dal. e Diosc. hysopum ll. v. de mendo cfr. § 74. XXIX 35. 125. XXX 28. 76. 105. 106. 107. 113.) et nitrum[*](nintrum r. min- VR.) —, cornus cervini cinis potus, item vulva[*](uulua VdTfD. -as R(?) G. -ae Ev.) laborantes[*](laboranti v. a. G.) inlitus[*](illitus (inl- S) VdTfS. -tu G. inlitum Erv. -lit R.) quoque et fel taurinum cum opio[*](apio VR1dTf.) adpositum [*](adpositum v. -tum (-tus d) cum Vd. -tus E. appositus r. -tus cum R.) obolis binis. vulvas et[*](et Ev(D). om. rS.) pilo[*](pilos E.) cervino suffire prodest . tradunt cervas, cum senserint se gravidas, lapillun devorare, quem[*](quae V.) in excrementis repertum aut in vulva— nam et ibi invenitur—custodire partus adalligatum. inveniuntur[*](inueni- tur VR1.) et ossicula in corde et in vulva perquam utilia gravidis parturientibusque. nam de pumice[*](pumice dB. punice Vv. -cea r. pumnicae E. pula R.de mendo cfr. § 233.), qui[*](qui v. que Rd. quae VfED. cfr. XXXIII 85. XXXVI 154. 155. 156. XII 9.) in[*](in VRdfv. om.Er.) vaccarum utero simili modo invenitur, diximus in natura[*](11,203) boum. lupi adips inlitus vulvas mollit, dolores earum iocur , carnes vero[*](uero ego. eorū VR.om.d(?)ErG. que v. cfr. XXXVI 198.) lupi edisse parituris prodest aut si incipientibus parturire sit iuxta qui ederit[*](qui edent R1. quia aderit E.), adeo ut etiam contra inlatas noxias valeat. eundem supervenire[*](super uentre VR1.) perniciosum est.[*](Seren. 609.) magnus et leporis usus mulieribus. vulvas

adiuvat pulmo aridus potus, profluvia iocur cum Samia terra ex aqua potum, secundas coagulum—caventur pridiana balnea—, inlitum quoque cum croco et porri suco; in[*](in ego. cfr. § 250. 254. XXVII 50. (XXX 28.) XXXIV 118. (153. XXXVI 140. XX 161) et nota ad § 73. aliter § 252. 110. XXIX 38. et VRdT.om.Erv.) vellere[*](uellerei R1.) adpositum abortus mortuos expellit. si vulva[*](uuluae Erv. a. S.) leporum in cibis sumatur[*](sumat R1. -antur v. a. S.), mares concipi putant; hoc et testiculis eorum et coagulo[*](coagulū E.) profici; conceptum leporis utero exemptum iis[*](iis v. his ll.C.), quae parere desierint, restibilem fecunditatem adferre. sic[*](sic ego. sed ll.G. sed et v.) conceptus[*](con- ceptus VdS. pro conceptu Ere corr. v(D).) leporis saniem[*](saniem dEv. -ntem V. sagniem r. -guinem R.) et viro Magi[*](magio V. maio R.) propinant, item[*](item—10 mammae om.VR1.) virgini VIIII grana fimi, ut stent perpetuo mammae. coagulum[*](coagulu C. -lo ll. v(J).) quoque ob id cum melle inlinunt [*](inlinit VR1.), sanguinem[*](sanguine dJ.) ubi evolsos pilos renasci[*](et nasci E.) nolunt[*](uo- lunt dLugd.Dal.). inflationi [*](inflationi Rv. -ne Vd. -nē E.) vulvae fimum aprunum[*](aprunum VRES. -ugnum G. -rinum dv.) suillumve cum oleo inlini prodest. efficacius sistit[*](sistit Ev. -ti VR. si sit dT.) farina aridi, ut aspergatur[*](adspargatur V(?)S.) potioni [*](potione VR.), vel si[*](si Erv. si sit V. sistit r. de mendo cfr. § 114.) gravidae aut puerperae torqueantur[*](tor- queatur V.). lacte suis poto[*](pute VR.) cum mulso, adiuvantur partus mulierum[*](inuerum V.) ; per se vero potum deficientia ubera puerperarum replet. eadem circumlita sanguine feminae suis minus crescunt[*](crescunt VRdTfv(S). -cent ErG(D).). si dole ant[*](doleant ego. -lent ll.v.), lactis asinini potu[*](potu dv. -tum E. -tus r.) mulcentur, quod addito melle sumptum[*](sumptus Vd. -tis R1.) et purgationes earum adiuvat. sanat et vulvarum exulcerationes eiusdem animalis sebum inveteratum et in vellere adpositum duritias[*](duritias dTS. -tia r. -tiem C. -tiam v. cfr. § 253.) vulvarum emollit. per se vero recens[*](re- cens ueluti E.) vel inveteratum ex aqua inlitum psilotri[*](psilotrium V.) vim optinet.
[*](Diosc. eupor. I 139.) eiusdem animalis lien[*](lieni VR.) inveteratus ex aqua inlitus[*](inlitu V. -tū R.) mammis abundantiam facit, vulvas suffitu corrigit. ungulae asininae [*](asinae R1.) suffitio[*](suf- fitio VTfS. -tae rv.) partum maturat[*](maturant v. a. S.), ut vel abortus evocetur, nec aliter[*](alter E.) adhibetur[*](adhibetur dTEv(J). -entur r (Verc. G D). -eatur fS.), quoniam viventem partum necat[*](necat dTS. -ant rv(D).). eiusdem animalis fimum si recens inponatur, profluvia sanguinis mire sedare dicitur, nec non et cinis eiusdem fimi, qui et vulvae[*](uulua V.) prodest inpositus[*](inpositū Ere corr.). equi spuma inlita per dies XL, priusquam primum nascantur[*](nascuntur d.), pili restinguntur[*](re- stringuntur rfv. a. G. -gunt V. -gtur R.), item cornus cervini decocto[*](decocti E.) ; melius, si recentia sint cornua. lacte equino iuvantur vulvae collutae. quod si mortuus partus sentiatur, lichen[*](lichen fG. -caen E. -cen r. lien v.) equae e[*](equae e J e coni. S. equae E. eque r. aqua f. ex aqua v. cfr. § 226.) dulci[*](duci E.) potus[*](epotus VR1fS.) eicit[*](eiiciet d. efficit E.), item ungula[*](ungula S cum Ges- nero. -las ll. lae v.) suffitu[*](suffitu E. -ta Gesner.) aut fimum aridum. vulvas procidentes butyrum infusum sistit. induratam vulvam aperit fel bulbulum rosaceo admixto, foris[*](furis V.) vellere cum[*](cum—16 uuluas re om.V1R1d.) resina terebinthina inposito.[*](Diosc. II 98. eupor. II 69.) aiunt et suffitu fimi e mare[*](mari (V2?)ED. sed cfr. § 225. VIII 105. 218. IX 84.) bove procidentes[*](procedentes VE.) vulvas reprimi, partus adiuvari, conceptus vero vaccini lactis potu[*](potus V. -tū E.). sterilitatem a[*](ob v. a. S.) partus vexatione[*](uexatione dTfS. -nes VR. -nem Ev.) fieri certum est. hanc emendari Olympias Thebana adfirmat felle tauri[*](tauri VRd.cfr. § 246. -rino Erv.) et adipe serpentium et aerugine ac[*](ac VRdTH. a f. ad E. addito v.) melle medicatis [*](medicantis V.de hoc verbo cfr. XI 184. XIV 135. XVIII 159.) locis ante coitus. vitulinum quoque fel in purgationibus sub coitu adspersum vulvae etiam duritias[*](duritias VRd.cfr. § 250. -tiam Ev.) veteres[*](ueteres ego. cfr. XXXI 97. uentris ll.v.)
emollit et profluvium minuit umbilico peruncto atque in totum vulvae prodest. modum[*](modum om.VR1.) statuunt fellis pondere $X$[*]($X$ (i. e. denarium) ego. x f. decim R1. denarii rv.), opii[*](opio R. op E. ad apii v. a. H.) tertiam[*](tertiam ll.v(S). -tia fH.), admixto amygdalino[*](amygdaleo E.) oleo, quantum satis esse appareat; haec in vellere inponunt[*](inponunt dErv(D). -tur rTfS.). masculi[*](masculi v. -linum ll. an masculi autem? cfr. § 243.) fel vituli cum mellis dimidio tritum servatur ad vulvas. carnem[*](carneum V.) vituli si cum aristolochia inassatam[*](inassam R1df.) edant circa conceptum, marem[*](marē VRdS. -res E v(D).) parituras promittunt. medulla vituli in vino et[*](et VdTfS. ex R(?)EG. et ex v.) aqua decocta cum sebo exulcerationibus[*](ulcerationibus d. ex- ulceratio VR1.) vulvarum inposita prodest, item[*](idem VR1.) adips[*](adeps r (ut saepe).) vulpium excrementumque felium, hoc cum resina et rosaceo[*](rosa- ceu E.) inpositum[*](inposita VR1.).[*](Diosc. eupor. II 88.—extr.: Diosc. II 98. eupor. II 83.) caprino[*](caprini E.) cornu suffiri vulvam utilissimum putant. silvestrium caprarum sanguis cum palma marina pilos detrahit[*](detrahi E.) ; ceterarum vero fel callum vulvarum emollit inspersum[*](in- spersit R1.) et a purgatione[*](ad purgationem Vd.) conceptus facit. sic quoque psilotri vis efficitur; evulsis[*](euulsis VEv(S). si euu- C. ulsis r. prepulsis R. prop- d.an prius euulsis (vel praeuulsis)?) pilis triduo servatur[*](seruetur G.) inlitum. profluvium quamvis inmensum urinae[*](urinae dTfS. -na rv(D).) caprae potu[*](potu dTfS. -tus r. -ta v(D). cfr. § 256.) sisti obstetrices promittunt et si fimum inlinatur . membrana caprarum, in qua[*](qua G. aqua ll.v.) partus[*](partu v. a. G.) editur[*](editur VRdTfH. -tus EG. -to v.), inveterata [*](inueterat R1. -atatur V.) potuque sumpta in vino secundas[*](secundis R1.) pellit. haedorum pilis suffiri vulvas[*](uuluis V.) utile putant et in profluvio[*](profluo V. -uuia E. coa.... (reliquis margine ab- scisis) r. profluuiū R.) sanguinis coagulum bibi aut cum[*](cum ego. om. ll.v. an potius addito?) hyoscyami semine[*](semine ll. v. -men C.) inponi[*](poni R1.). e bove silvestri nigro si sanguine ricini lumbi perungantur
mulieri, taedium veneris fieri[*](feri VR1. cfr. XXXII 49.) dicit Osthanes[*](ostanes T. -anter V.), idem amoris[*](an amores? cfr. XXIV 167.) potu[*](potu dES. -to V. -ta R(?)v.) hirci urinae[*](urina v. a. S.) admixto[*](admixto dEv(H). -tu V. -ti R. -ta G.) propter fastidium nardo.

[*](Diosc. II 81. eupor. I 74.) Infantibus nihil butyro utilius per se et cum melle, privatim et in dentitione[*](dentitione dv. dentione rD. cfr. § 258. XXX 22. 135. 137.) et ad gingivas et ad oris ulcera. dens[*](dentes V1. -te V2.) lupi adalligatus[*](adalligatur V.) infantium pavores prohibet dentiendique[*](dentiendique J -ientique ll. v.) morbos[*](morbus V.), quod et pellis lupina praestat. dentes quidem eorum maximi[*](maxime V.) equis quoque adalligati infatigabilem cursum[*](curcum V. circum f.) praestare dicuntur.[*](Diosc. II 42.—Seren. 1031. Pl. iun. 28, 16–18.) leporum coagulo ubere inlito sistitur infantium alvus. iocur asini admixta modice panace instillatum[*](instillatur R1d.) in os a[*](a om.E.) comitialibus morbis et aliis infantes tuetur; hoc XL diebus fieri praecipiunt. et pellis[*](pelles V.) asini iniecta inpavidos infantes facit. dentes, qui equis primum cadunt, facilem dentitionem[*](dentionem Pl. iun.) praestant adalligati[*](adalligatus R1.) infantibus; efficacius, si terram non attigere[*](attingere VE. -igerint d.).[*](Diosc. eupor. I 74. Seren. 1034. Pl. iun. 28, 18.) lien bubulus in melle et datur[*](et datur VRS. datur Tf. edetur Er. editur d(?)v.) et inlinitur ad lienis dolores; sedat[*](sedat ego. cfr. XX 211. ad ll.v.) ulcera [*](dist. ego (lac. ante lien statuit S).) manantia cum melle lien vituli, in vino decoctus tritusque et inlitus ulcuscula oris. cerebrum caprae Magi per anulum aureum traiectum[*](tractum fS. tracham V. tracam d.), priusquam lac detur, infantibus instillant contra comitiales ceterosque infantium morbos. caprinum fimum inquietos infantes adalligatum panno cohibet, maxime puellas. lacte caprino aut cerebro leporum perunctae gingivae faciles dentitiones faciunt.

[*](Cato ap. Diomedem I p. 358.—cfr. Martial. V 29. scriptt. hist. Aug. XVIII 38, 1.—Pl. iun. 93, 1. 2.) Somnos fieri lepore sumpto in cibis Cato arbitrabatur

[*](et p. 365, 1 arbitratur v. a. S.), vulgus et gratiam corpori in VIIII[*](VII C e coni. B coll. Martiale et scriptt. hist. Aug.) dies, frivolo[*](fri- uolo om.E.) quidem ioco[*](loco V2Ev. a. B. laco V1.), cui tamen aliqua debeat subesse causa in tanta persuasione. Magi[*](magis E.) felle[*](fel V1R1d.) caprae[*](caprae om.VR1.), sacrificatae dumtaxat , inlito oculis vel sub pulvino posito somnum allici dicunt.—Sudores inhibet cornus caprini cinis e[*](e Ev. & VR. ex dS.) myrteo oleo perunctis.

[*](Vergil. georg. III 280.) Coitus stimulat fel aprunum[*](aprugnum G. -rinum dv.) inlitum, item medullae suum[*](siuim V.) haustae, sebum asininum anseris masculi adipe admixto[*](permixto Ev. a. H.) inlitum; item a coitu[*](ad coitū VRf.de mendo cfr. §255.) equi[*](equi a RfS. quia V.) Vergilio[*](uirgilio d(?)fv. a. S. ulgi R1.) quoque descriptum virus et testiculi equini aridi, ut potioni interi possint, dexterve asini testis in vino potus[*](potus pro Erv. a. S.) portioneve[*](portioneue (-niue T) dT. -ne uel VRfv. potione uel Er.) adalligatus [*](adalligatos V.) bracchiali; eiusdem a coitu spuma conlecta[*](conlecta ego. conie- V. colle- rv.) russeo[*](risseo R1. roseo Ev. a. S. cfr. VII 186.) panno et inclusa argento, ut Osthanes[*](ostanes T. -naes V.) tradit.[*](cfr. Plin. XXX 145.) Salpe genitale id in[*](id in VRdT. in Erv.) oleum fervens mergi iubet septies eoque perungui pertinentes partes, Dalion[*](dalion con.H. diacon dT. bialcon VRv. uia- E.cfr. >Brunn. de indd. p. 37.) cinerem ex eodem bibi[*](ibi E.) vel tauri a coitu urinam[*](urina VR.), luto ipso inlini pubem. at e[*](ad e V. de E.) diverso[*](diuersu V. -sus R.)tauri[*](tauri ego. muri ll. -ris v.) fimo inlito[*](inlato VR.) cohibetur virorum venus.— Ebrietatem[*](ebrietate R.) arcet pulmo apri aut suis assus, ieiunis in[*](ieiunis in CFW Müller p. 25. -uni ll. G. a ieiuno v.) cibo sumptus eo die, item haedinus[*](edi- tus E.).

[*](Aelian. n. a. I 36. Pamphilus ap. Geop. XV 1, 6.) Mira praeterea traduntur in iisdem animalibus : vestigium equi excussum ungula[*](unguli R1.), ut solet plerumque,

si quis collectum reponat, singultus remedium esse recordantibus , quonam loco id reposuerint; iocur luporum[*](leporum Lugd. Dal.) equinae ungulae simile esse[*](est se Vd.) ; rumpi[*](rumpi ego. eru- Vd. et ru- R(?)Ev.) equos, qui vestigia luporum sub equite sequantur; talis suum discordiae[*](discordiae ErB (-dia v). adipisco- R. adips (adeps V2d) co- (-di d) r.) vim quandam inesse; in incendiis, si fimi aliquid egeratur[*](egeneratur Vd.) e stabulis, facilius extrahi nec recurrere oves bovesque; hircorum carnes virus non resipere[*](re- fipere ErC. reci- rTv. de mendo cfr. § 39.), si panem hordeacium eo die, quo interficiantur, ederint laserve dilutum[*](delutum R.) biberint, nullas vero teredinem sentire[*](sentias V1. -ties V2.) luna decrescente[*](decrescenti d.) induratas sale[*](sale om.E.). adeoque nihil omissum est, ut leporem surdum[*](furdum VRdv. tardium E.) celerius pinguescere reperiamus, animalium vero medicinas[*](medicinas d(?)ErG. -cina Rv. -cin// V.) : [*](Cato 71. Colum. VI 4, 2.) si sanguis profluat iumentis, suillum fimum ex vino infundendum , boum autem morbis sebum, sulpur vivum, alium silvestre[*](siluestrem Vd. -rum R1.), ovum[*](ouum v. oum E. eum R. cum V.om.dS. de mendo cfr. XXIX 43.) crudum[*](crudum ego e Cat. et Colum. coctum ll. v. concoctum TS. an non coctum?) trita[*](omnia haec trita v. a. J.) in vino danda aut vulpis adipem; carnem caballinam discoctam[*](discoctum V. de- coctam RTf.) potu[*](potu R.) suum morbis mederi, omnium vero quadripedum morbis capram solidam cum corio et ranam rubetam[*](ranā rubetā v. -na rubeta ll. D.) discoctas[*](decoctas f. discoctam dTD.) ; gallinaceos non attingi a vulpibus, qui iocur animalis eius aridum ederint, vel si pellicula ex eo collo induta[*](induta VdTfEv(D). -ti R. inducta C e coni. B.) galli inierint[*](interint V. -rerit v. a. B.) ; similiter[*](similia d(?)Ev. a. S.) in felle mustelae;[*](Suidas et Hesychius s. v. βοῦς κύπριος.—Cato 72. Colum. VI 15, 2.) boves in Cypro[*](cipro r. cipino R. cyprino (cip-V) Vd.) contra tormina hominum excrementis sibi mederi; non supteri[*](non subteri G. cfr. Cato. non super ll. insuper v.) pedes bourn, si prius cornua ima[*](ima J. cfr. Cato et § 202. iam VdE. in R.del. v.) pice liquida perunguantur;
lupos in agrum[*](agro E.) non accedere, si capti unius pedibus infractis cultroque adacto paulatim sanguis[*](sanguinis Vf.) circa fines agri spargatur atque ipse[*](ipsi V.) defodiatur in eo loco, ex quo[*](quo om.R1.) coeperit trahi; aut si vomerem, quo primus sulcus eo anno in agro ductus sit, excussum aratro[*](aratrū R.) focus[*](locus VR1.) Larum[*](lanum V. larium dR1v. a. S(J). cfr. II 16. III 66.), quo familia conveniet[*](conueniet (-niēt d) ll. -nit v.), urat[*](urat ego. ur at V. ur ad (ab E1) r. exurat D e coni. S. absumat v.), lupum nulli animalium[*](animalium V2Ev(D). -ali rTfH. cfr. XIX 180. XVII 215. XII 40. XVI 107. III 31. XXIX 9.) nociturum in eo agro, quam diu id fiat.

Hinc deinde praevertemur[*](reuertemur Rdv. a. S. cfr. nota ad § 123.) ad animalia sui generis, quae aut placida non sunt aut fera.