Ab urbe condita

itaque velut vecordes inlati signa primo impetu hostium turbant, et in tempore, postquam ardentia procul vidit castra, magister equitum — id convenerat signum — hostium terga invadit. ita circumventi Samnites, qua potest quisque, fugam per diversa petunt;

ingens in unum metu conglobata ac semet ipsam turba inpediens in medio caesa. castra hostium capta direptaque;

quorum praeda onustum militem in Romana dictator reducit, haudquaquam tam victoria laetum, quam quod praeter exiguam deformatam incendio partem cetera contra spem salva invenit.

ad Soram inde reditum; novique consules, M. Poetelius, C. Sulpicius, exercitum ab dictatore Fabio accipiunt magna parte veterum militum dimissa novisque cohortibus in supplementum adductis.

ceterum cum propter difficilem urbis situm nec oppugnandi satis certa ratio iniretur et aut tempore longinqua aut praeceps periculo victoria esset,

Soranus transfuga clam ex oppido profectus, cum ad vigiles Romanos penetrasset, duci se extemplo ad consules iubet deductusque traditurum urbem promittit.

visus inde, cum quonam modo id praestaturus esset percunctantes doceret, vana adferre, perpulit, prope adiuncta moenibus Romana castra ut sex milia ab oppido removerentur:

fore, ut minus intentae in custodiam

ad hoc saxa erant et temere iacentia, ut fit in aspretis, et de industria etiam, quo locus tutior esset, ab oppidanis congesta.

ubi cum constituisset Romanos semitamque angustam et arduam erectam ex oppido in arcem ostendisset, “hoc quidem ascensu” inquit “vel tres armati quamlibet multitudinem arcuerint; vos et decem numero et,

quod plus est, Romani Romanorumque fortissimi viri estis; et locus pro vobis et nox erit, quae omnia ex incerto maiora territis ostentat. ego iam terrore omnia inplebo; vos arcem intenti tenete.” inde,

quanto maxime poterat cum tumultu, “ad arma!” et “pro vestram fidem, cives,” clamitans “arx ab hostibus capta est;