Ab urbe condita

ante omnia adiuvit memoria damnationis Sergi ac Vergini. itaque e maioribus castris, unde antea cessatum fuerat, brevi spatio circumductae copiae Capenates in vallum Romanum versos ab tergo adgrediuntur;

inde pugna coepta et Faliscis intulit terrorem, trepidantesque eruptio ex castris opportune facta avertit. repulsos deinde insecuti victores ingentem ediderunt caedem.

nec ita multo post iam palantibus, velut tuti forent, forte oblati populatores Capenatis agri reliquias pugnae absumpsere.

et Veientium refugientes in urbem multi ante portas caesi, dum prae metu, ne simul Romanus inrumperet, obiectis foribus extremos suorum exclusere.

haec eo anno acta. et iam comitia tribunorum militum aderant, quorum prope maior patribus quam belli cura erat quippe non communicatum modo cum plebe, sed prope amissum cernentibus summum imperium.

itaque clarissimis viris ex composito praeparatis ad petendum, quos praetereundi verecundiam crederent fore, nihilo minus ipsi, perinde ac si omnes candidati essent, cuncta experientes non homines modo, sed deos etiam exciebant in religionem vertentes comitia biennio habita:

priore anno intolerandam hiemem prodigiisque divinis similem coortam, proxumo non prodigia, sed iam eventus:

pestilentiam agris urbique inlatam dubia ira deum, quos pestis eius arcendae causa placandos esse in libris fatalibus inventum sit; comitiis, auspicato quae fierent, indignum dis visum honores volgari discriminaque gentium confundi.

praeterquam maiestate petentium, religione etiam attoniti homines patricios omnis, partem magnam honoratissimum quemque, tribunos militum consulari potestate creavere, . Valerium Potitum quintum, M. Valerium Maximum, M. Furium Camillum iterum,

tribunis ad Veios nihil admodum memorabile actum est;

tota vis in populationibus fuit. duo summi imperatores Potitus a Faleriis, Camillus a Capena praedas ingentes egere nulla incolumi relicta re, cui ferro aut igni noceri posset.

prodigia interim multa nuntiari, quorum pleraque, et quia singuli auctores erant, parum credita spretaque, et quia hostibus Etruscis, per quos ea procurarent, haruspices non erant;

in unum omnium curae versae sunt, quod lacus in Albano nemore sine ullis caelestibus aquis causave qua alia, quae rem miraculo eximeret, in altitudinem insolitam crevit.

quidnam eo di portenderent prodigio, missi sciscitatum oratores ad Delphicum oraculum.