Ab urbe condita

ex Campania in Samnium, inde in Paelignos pervenisse praeterque oppidum Sulmonem in Marrucinos transisse, inde Albensi agro in Marsos, hinc Amiternum Forulosque vicum venisse.

neque ibi error est, quod tanti ducistantique exercitus vestigia intra tam brevis aevi memoriam potuerint confundi — isse enim ea constat — , tantum id interest,

veneritne eo itinere ad urbem, an ab urbe in Campaniam redierit.

ceterum non quantum Romanis pertinaciae ad premendam obsidione Capuam fuit, tantum ad defendendam Hannibali.

namque per Samnium et Lucanos in Bruttium agrum ad fretum ac Regium eo cursu contendit, ut prope repentino adventu incautos oppresserit.

Capua etsi nihilo segnius obsessa per eos dies fuerat, tamen adventum Flacci sensit, et admiratio orta est non simul regressum Hannibalem.

inde per conloquia intellexerunt relictos se desertosque et spem

edictum proconsulis ex senatus consulto propositum vulgatumque apud hostis, ut qui civis Campanus ante certam diem transisset, sine fraude esset.

nec facta est transitio metu magis eos quam fide continente, quia maiora in defectione deliquerant, quam quibus ignosci posset.

ceterum quem ad modum nemo private consilio ad hostem transibat, ita nihil salutare in medium consulebatur.