Res Rustica

Columella, Lucius Junius Moderatus

Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.

Rursus minores bimis iniri non oportet. Si ante tamen conceperint, partum earum removeri placet, ac per triduum, ne laborent, ubera exprimi, postea mulctra prohiberi.

Sed et curandum est omnibus annis aeque ac in reliquis gregibus pecoris, ut delectus habeatur. Nam et enixae 4 et vetustae,5 quod gignere desierunt, summovendae sunt, et utique taurae, quae locum fecundarum occupant, ablegandae vel aratro domandae; quoniam laboris et operis non minus quam iuvenci propter uteri sterilitatem patientes sunt. Eiusmodi armentum maritima et aprica hiberna desiderat;

aestate [*]()opacissima nemorum et montium,[*]()elata [*]()magis quam plana pascua. Nam [*](venter Schneider: ventre SAR. ) [*](rectus ed. pr.: treus S: reus AR. ) [*](parvis dubitanter add. Lundström. ) [*](enixae Ald.: et visae S: et vise AR. s vetustate SAR. ) [*](e statim S: aestatim A. ) [*](opacissima nemorum et montium Lundström: opicis morum omnium SAR: opacis nemorum omnium a. ) [*]( elata Heinsius: ac laeta S: ac leta AR: alta a. )

v.2.p.180
melius nemoribus herbidis et frutectis [*]()et carectis [*]()pascitur,[*]()quoniam siccis ac lapidosis locis durantur ungulae. Nec tam fluvios [*]()rivosque desiderat, quam lacus [*]()manu factos; quoniam et fluvialis [*]()aqua, quae fere frigidior est, partum abigit, et caelestis iucundior est. Omnis tamen externi frigoris tolerantior equino armento vacca est, ideoque facile sub dio hibernat.