Res Rustica

Si pusillam arborem inserere [*]()voles, imam abscindito, ita ut sesquipede e terra [*]()extet. Cum deinde praecideris, plagam diligenter levato: et medium truncum acuto scalpello modice findito, ita ut fissura digitorum [*](demissis c: dimissus SAa. ) [*](medullis SAac. ) [*](post surculos add. Aac dimittito. ) [*](straveris SAac. ) [*](dimittito addidi ex libro de Arboribus l.c. ) [*](foramina edd. ex libro de Arboribus l.c. i forma SAac. ) [*](semipedem SAac. ) [*](usque ad eodem S. ) [*](in una,—§ 6, insita extent S: om. Aac. ) [*](muscum edd. ex libro de Arboribus 26, 6: ramuscula Sac: ramicula(?) A. ) [*]( serere SAac. ) [*]( sesquipedam e terra A: sequipedamen terra S: sexquipedam e terra a: sexquipedem e terra c. )

Cum surculos diligenter aptaveris, cuneum eximito, et arborem, ut supra dixi, alligato: deinde terram circa arborem adaggerato usque ad ipsum insitum. Ea res a vento et calore maxime tuebitur. Nos tertium genus insitionis invenimus, quod[*]()cum sit subtilissimum, non omni generi arborum [*]()idoneum est, sed fere recipiunt talem insitionem, quae humidum succosumque et validum librum habent,

sicut ficus. Nam et lactis plurimum mittit, et, corticem robustum habet. Optime itaque [*]()inseritur tali ratione.[*]()Ex arbore, de qua inserere voles, novellos et nitidos ramos digito, in iisdemque quaerite [*]()gemmam, quae bene apparebit, certamque [*]()spem germinis habebit: eam duobus digitis quadratis circumsignato, ut gemma media sit: et ita acuto scalpello circumcisam diligenter, ne eam laedas,

delibrato. Item alterius arboris, quam emplastraturus es, nitidissimum ramum digito, et eiusdem spatii corticem circumcidito, et materiam delibrato. Deinde in eam partem, quam nudaveris, praepara- [*](quo Aac: quod(?) S. ) [*](invenimus quod add. edd.: om. SAac. ) [*](generi arboris a: generi arborum c: generiem arbori A: geriem arbori S. ) [*](ea add. S. ) [*](tali ratione scripsi ex libro de Arboribus 26, 7: carifici ratione S: caprifici rancus Ac: caprifici ramos a. ) [*](querito SA: serito ac. ) [*]( certamque edd, ex libro de Arboribus. 26. 8: certaminis SAac. )

Ubi ita haec feceris, circa gemmam bene alligato, cavetoque ne laedas ipsum germen. Deinde commissuras et vincula luto oblinito, spatio relicto, ut gemma libera vinculo non urgeatur. Arboris autem insitae sobolem et ramos superiores praecidito, ne quid sit, quo [*]()possit succus [*]()avocari,[*]()aut ne cui [*]()magis quam insito serviat. Post xxi diem solvito emplastrum. Et hoc genere optime etiam olea inseritur.

Quartum illud genus insitionis iam docuimus, cum de vitibus disputavimus. Itaque supervacuum est hoc loco repetere traditam rationem terebrationis. Sed cum antiqui negaverint posse omne genus surculorum in omnem arborem inseri, et ex illa quasi finitione, qua nos ante paulo usi sumus, veluti quandam [*]()legem sanxerint, eos tantum [*]()surculos posse coalescere, qui sint cortice ac libro et fructu consimiles iis arboribus, quibus inseruntur, existimavimus errorem huius opinionis discutiendum, tradendam-que posteris, rationem, qua possit omne genus surculi omni generi [*]()arboris inseri.

Quo ne longiore exordio legentem fatigemus, unum quasi exemplum subiciemus, -quo possit omne genus surculi dissimilibus [*]()arboribus inseri. [*](aptato Se: apto Aa. ) [*](alterius scripsi: altero Aac: alte S. ) [*](quo edd. ex libro de Arboribus 26, 9: quod SAac. ) [*](succus add. edd. ex libro de Arboribus l.c.: om. SAac. ) [*](avocari S: vocari Aac. ) [*](ne cui edd. ex libro de Arboribus l.c.: necuim SA: nec humi a: ne vim c. ) [*](veluti quandam edd. ex libro de Arboribus l.c.: vel antequam SAa: ut antiquum c. ) [*](tantum c: tantos SAa. ) [*]( omni generi c: omni genere A: omne genere S: om. a. ) [*]( dissimilibus scripsi: dissimilis S: dimissis Aac. )