Philippicae

Cicero, Marcus Tullius

Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes, Vol. VI. Clark, Albert Curtis, editor. Oxford: Clarendon Press, 1918.

quid si ne[*](ne b: non cett.) potest quidem ulla esse pax? quae enim est condicio pacis in qua ei cum quo pacem facias nihil concedi potest? multis rebus a nobis est[*](est om. tv) invitatus ad pacem Antonius: bellum tamen maluit. Missi legati repugnante me, sed tamen missi; delata mandata: non paruit. denuntiatum est ne Brutum obsideret, a Mutina discederet: oppugnavit etiam vehementius. et ad eum legatos de pace mittemus qui pacis nuntios repudiavit? verecundioremne coram putamus in postulando fore quam fuerit tum cum misit mandata ad senatum? atqui tum ea petebat quae videbantur[*](videbantur om. tv) improba omnino sed tamen aliquo modo posse concedi; nondum erat vestris tam gravibus[*](gravibus b1: gravissimis cett.) tamque multis iudiciis ignominiisque concisus[*](conscissus v): nunc ea petit quae dare nullo modo possumus, nisi prius volumus bello nos victos confiteri.

senatus consulta falsa delata ab eo iudicavimus: num ea vera possumus iudicare[*](-sumus iudicarehic rursus incipit V (cf. ad xi. 17))? leges statuimus per vim et contra auspicia latas eisque nec populum nec plebem teneri: num eas restitui posse censetis? sestertium septiens miliens avertisse Antonium pecuniae publicae iudicavistis: num fraude poterit carere peculatus? immunitates ab eo civitatibus[*](civitates D), sacerdotia, regna venierunt: num figentur rursus eae tabulae quas vos decretis vestris refixistis? quod si ea quae decrevimus obruere volumus[*](volumus om. V1), num etiam memoriam rerum delere possumus? quando enim obliviscetur ulla posteritas cuius scelere in hac vestitus foeditate fuerimus? Vt centurionum legionis Martiae Brundisi profusus sanguis eluatur[*](eluatur bn2: elevatur V: eluitur n1stv), num elui[*](elui V: ęui t: eius cett.) praedicatio crudelitatis potest? Vt media praeteream, quae vetustas tollet operum circum[*](circa D) Mutinam taetra monumenta[*](munimenta D), sceleris indicia latrocinique vestigia?

huic igitur importuno atque impuro parricidae quid habemus, per deos immortalis! quod remittamus? an Galliam ultimam et exercitum? quid est aliud non pacem facere, sed differre bellum, nec solum propagare bellum sed concedere etiam victoriam? an ille non vicerit, si[*](si om. V) quacumque condicione in hanc urbem cum suis venerit? armis[*](armis venerit D) nunc omnia tenemus; auctoritate valemus plurimum; absunt tot perditi cives, nefarium secuti ducem; tamen eorum ora sermonesque qui in urbe ex eo numero relicti sunt ferre non possumus. quid censetis, cum tot uno tempore inruperint, nos arma posuerimus, illi non deposuerint, nonne nos nostris consiliis victos in perpetuum fore?

ponite ante oculos M. Antonium consularem; sperantem consulatum Lucium adiungite; supplete ceteros neque nostri ordinis solum honores et imperia meditantis: nolite ne Tirones quidem Numisios et[*](Numisios et Faernus: numisioste V: nũmisios et nt: nonmusios sed s: nomisios b) mustelas Seios[*](Seios V1bt: Seiosve cett.) contemnere. cum eis facta pax non erit pax, sed pactio servitutis. L. Pisonis, amplissimi viri, praeclara vox a te non solum in hoc ordine, Pansa, sed etiam in contione iure laudata est. excessurum se ex Italia dixit, deos penatis et sedes patrias relicturum, si—quod di omen averterint[*](averterint Faernus: averterit V: averterent bv: avertent t: avertant ns)!—rem publicam oppressisset Antonius.

quaero igitur a te, L. Piso, nonne oppressam rem publicam putes, si tot tam impii, tam audaces, tam facinerosi recepti sint? quos nondum tantis parricidiis contaminatos vix ferebamus, hos nunc omni scelere coopertos[*](coopertos bs: copertos V: opertos t) tolerabilis censes civitati fore? aut isto tuo, mihi crede, consilio erit utendum, ut cedamus, abeamus, vitam inopem et vagam persequamur, aut cervices latronibus dandae atque in patria cadendum est[*](est om. D). Vbi sunt, C. Pansa, illae cohortationes pulcherrimae tuae quibus a te excitatus senatus, inflammatus populus Romanus non solum audivit sed etiam didicit nihil esse homini Romano foedius servitute?

idcircone saga sumpsimus, arma cepimus, iuventutem omnem ex tota Italia excussimus[*](excussimus V et Nonius p. 300: excivimus D ut V: et tv: ut de bns), ut exercitu florentissimo et maximo legati ad pacem mitterentur? si accipiendam, cur non rogamur? si[*](si... rogamur si: hoc colon hoc loco omissum post admiscear in quo ne inserunt D) postulandam, quid timemus?

in hac ego legatione sim aut ad id consilium admiscear[*](admiscear Poggius: admiscearis D (admis ceteris V med. omissis)) in quo ne si dissensero quidem a ceteris sciturus[*](sciturus Poggius: siciturus V: siiturus D) populus Romanus sit? ita fiet ut si quid remissum aut concessum sit, meo semper periculo peccet Antonius, cum ei peccandi potestas a me concessa videatur.

quod si habenda cum M. Antoni[*](M. om. D) latrocinio pacis ratio fuit, mea tamen persona ad istam pacem conciliandam minime fuit deligenda. ego numquam legatos mittendos censui; ego ante reditum legatorum[*](legat. reditum D) ausus sum dicere, pacem ipsam si adferrent, quoniam sub nomine pacis bellum lateret, repudiandam[*](r. p. repudiandam D); ego princeps sagorum; ego semper illum appellavi hostem[*](hostem appellavi D), cum alii adversarium; semper hoc bellum, cum alii tumultum. nec haec in senatu solum: eadem ad populum semper egi; neque solum in ipsum sed in eius socios facinorum et ministros, et praesentis et eos qui una sunt, in totam denique M.

Antoni domum sum semper invectus. itaque ut alacres et laeti spe pacis oblata inter se impii cives, quasi vicissent, gratulabantur, sic me iniquum[*](iniquum V: inimicum bt) eierabant, de me querebantur; diffidebant etiam Servilio: meminerant eius sententiis confixum Antonium; L. Caesarem fortem quidem illum[*](illum quidem Muretus) et constantem senatorem, avunculum tamen[*](tamen om. V); Calenum procuratorem; Pisonem familiarem; te ipsum, Pansa, vehementissimum et fortissimum consulem factum iam putant leniorem: non quo ita sit aut esse possit, sed mentio a te facta pacis suspicionem multis attulit immutatae voluntatis. inter has personas me interiectum amici Antoni moleste ferunt: quibus gerendus mos est, quoniam semel liberales esse coepimus.

proficiscantur legati optimis ominibus[*](ominibus bn2s2v: hominibus Vn1s1: omnibus t), sed ei proficiscantur in quibus non offendatur Antonius. quod si de Antonio non laboratis, mihi certe, patres conscripti, consulere debetis. parcite oculis saltem meis et aliquam veniam iusto dolori date. quo enim aspectu videre potero—omitto[*](omitto Vb: mitto cett.) hostem patriae, ex quo mihi odium in illum commune vobiscum est—sed[*](sed (-t V2) V2b: et V1: om. cett.) quo modo aspiciam mihi uni crudelissimum hostem, ut declarant eius de me acerbissimae contiones? adeone me ferreum putatis ut cum eo congredi aut illum aspicere possim qui nuper, cum in contione donaret eos qui ei de parricidis audacissimi videbantur, mea bona[*](de meis bonis D) donare se dixit Petusio[*](Petusio Müller (cf. xiii. 3): petissio V: pisidio t: pitisio b: praesidio ln) Vrbinati, qui ex naufragio luculenti patrimoni ad haec Antoniana saxa proiectus est.

an L. Antonium aspicere potero, cuius ego crudelitatem effugere non potuissem, nisi me moenibus et portis et studio municipi mei defendissem. atque idem hic myrmillo Asiaticus, latro Italiae, conlega Lentonis et Nuculae, cum Aquilae primi pili nummos aureos daret, de meis bonis se dare dixit: si enim de suis dixisset, ne aquilam quidem ipsam credituram[*](ipsum credituram V: ipsum crediturum b) putavit. non ferent, inquam, oculi Saxam, Cafonem, non duo[*](duo Vt: duos cett. (ita mox)) praetores[*](praetores non tr. pl. add. codd., del. Garatoni (cf. xiii. 26)), non duo designatos tribunos, non Bestiam, non Trebellium, non T. Plancum[*](T. om. D). non possum animo aequo videre tot tam importunos, tam sceleratos hostis; nec id fit fastidio meo, sed caritate rei publicae.