Dialogi

cessit diabolus et reliquit familiare subsellium: satisque constat post ilium diem Auitianum mitiorem fuisse, seu quod intellexerit egisse se semper adsidentis sibi diaboli uoluntatem, seu quod inmundus spiritus ab illius consessu per Martinum fugatus priuatus est potestate grassandi, cum erubesceret minister auctore nec ministrum auctor urgueret.

In uico Ambatiensi, id est castello ueteri, quod nunc frequens habitatur a fratribus, idolium noueratis grande opere constructum. politissimis saxis moles turrita surrexerat, quae in conum sublime procedens superstitionem loci operis dignitate seruabat.

huius destructionem Marcello, ibidem consistenti presbytero, uir beatus saepe mandauerat. post aliquantum tempus regressus increpat presbyterum, cur adhuc idolii structura consisteret.

ille causatus uix militari manu et ui publicae multitudinis tantam molem posse subuerti, nedum id facile putaret per inbecillos clericos aut infirmos monachos quiuisse curari.

tum Martinus recurrens ad nota subsidia nocte tota in oratione peruigilat: mane orta tempestas aedem idoli usque ad fundamentum prouoluit. uerum haec Marcello teste dicta sint.

Aliam eius non dissimilem in simili opere uirtutem Refrigerio adstipulante perhibebo. columnam immensae molis, cui idolum superstabat, parabat euertere, sed nulla erat facultas, qua id daretur effectui: tum ad orationem suo more conuertitur.

uisam [*]( 1 incumbit cesait BMV: incnbuit ita recessit AFv 2 post illum diem V: ab illo die AFv 3 intellexerat F, immo exspectares intellerit 5 consensu AВF1M 6 auctore V: auctorem AFv 8 uicoBV: uico autem AFv 1\\ ambaciensi F (ambiac. corr.), ambaciacensi A, ambiacensi aJ. 1\\ castello AFMQV: castello illo v y quod — a fratribus om. V; at u. Paulinum quem adfert de Prato: Vicus erat, ueteris quondam uestigia castri, Nanc famulis habitata Dei Christique ministris 9 idolium (i. e. templum idoli, εὶδωλεϊον) Caep. Barthius: idolum libri 10 molis V || quae in conum sublime B et cod. Trudon. Gtselini: quae in tronum (thronum corr.) sublime V, quae in quo collectio summitatis thronum sublime (— mS F) AFQ 12 distructionem V || nir beatus saepe om. V 14 idoli libri || Btructa consisterent V 15 tantum A 16 imbecilles Fv 17 tunc AF 18 praesidia M || nocte tota V: noctem totam AFv || orationibus v 19 eadem V 20 sunt AFMQ 22 perhibebo BQV; perhibeo AFv 24 affectui A )

Idem autem Refrigerius mihi testis est, mulierem profluuio sanguinis laborantem, cum Martini uestem exemplo mulieris illius euangelicae contigisset, sub momento temporis fuisse sanatam.

Serpens flumen secans in ripam, in qua constiteramus, adnabat: innomine, inquit, Domini iubeo te redire. mox se mala bestia ad uerbum sancti retorsit et in ulteriorem ripam nobis inspectantibus transmeauit. quod cum omnes non sine miraculo cerneremus, altius ingemescens ait: serpentes me audiunt, et homines non audiunt.

Piscem Paschae diebus edere consuetus paulo ante horam refectionis interrogat, an haberetur in promptu.

tum Cato diaconus, ad quem monasterii administratio pertinebat, doctus ipse piscari, negat per totum diem sibi ullam cessisse capturam, sed neque alios piscatores, qui uendere solebant, quicquam agere quiuisse. uade, inquit, mitte linum tuum, captura proueniet.