Opus Paschale

namque belua camelus inmensa sicut foramen acus exiguum pro tanti corporis mole non potest transmeare, sic opulentus diues et tumidus nequiret ad regna caelestia tenuem angusti callis introire per portam, nisi rerum prouidus gubernator, qui totum lege continet nec tenetur ipse sub lege, quem nulla umquam facies aspicit, sed ipse cuncta semper intendit, motos hac condicione discipulos talibus fouisset alloquiis consolator: apud homines hoc inpossibile est, apud Deum autem omnia possibilia sunt; non omnibus quippe diuitibus patrimonium sui census est oneri, sed qui propriae malus est rector ubertatis. nam cum dicit Dominus per prophetam: aurum et argentum meum est, ostendit malum non esse quod eius est, si operarius illud bonus habuerit; nihil etenim differt, utrum bonis quis operibus nil dependat, an plurima malignis effundat. ille siquidem [*]( 18 Matth. 19, 26 17 cf. Ioel 3, 6 ) [*]( 1 scilicet cognitionum n uolamptatum (m exp. m. 8) H, uolumtatam B 2 graditor v 3 uolumptates (m exp. m. 2) H uie P, lacuna in B 4 bonam P 5 naturaliter uis d. v 6 potestati om. B DE COMPARATIONE DIYITIS BT CAHBLI B (P in cap.), om. rdl. camelis B, camel H inmense P 7 aquus P 8 si° (c a m. aZ.) B opulentur P timidus B nequiret PBB, nequi..t H, nequit v 10 legem P 11 facias P apicit H ipse** (ae eras.) BH 12 motus H ac P fouiset P 13 soconsolator B corr. m. 1 15 quoq; P succensus est meri P oneris Hv, honeria B 16 qui 8. I. R, illi qui v ppria P, proprie B rector est Hv, et>t om. B cum/II (quod eras.) H 17 p pphetam B 18 non esse malum HBv ei P eius** (ei* eras.) B operarius si B 19 bonum B nil B 20 nihil H )

Interea dum populo Dominus comitante uallatus Hiericho fuisset egressus, duos oculis captos aspicit considentes in aggere, reddi sibi lumina postulantes. petebant itaque considentes, quia gressuum mobilitati confidere tenebrae reluctantur aduersae. nec cunctata uel paululum uirtus illa pietati nil abnuens, quae salutem consueuit inferre, qua fidem sentit ardere, diuturno lumina somno compressa uigili repente tactu perexcitat claustraque latentium sub fronte reserans fenestrarum intrante protinus die noctem reppulit caligantem.

Hinc sacra templi per moenia rursus obambulans caecis [*]( 1 tuto (n ex o) B qui coelo v tesauros P cooaltat Bv 2 recundit P edaces BH, . aedates B nec H(?)v aerngini B 3 absnmmit P 4 effossis H quiq;iunis P, ieionus B 5 ospitio meatos P consolatur B foues P 7 praas (r ex p m. al.) B 8 quod P 10 seniatar P mortui propsentat B 11 DB DVOBVS CAECIS B, de duobus cecis H, duorum caecorum curatdo b commitante P uallatux P hierichu B, hieri//// lacuna 8 litt. B 12 ingressus PH ef. Matth. 20, 29 s. cspicit B consedentes PBB 13 petebat P ita v, ras. in H confidentes Bv, /////fidentes H 14 quia] eras. H, q. B, om. v gressil B, gress∗∗∗ H mobilitate H, cum mobilitate conridere sed v, ras, in H reluctantur H (re eras.) Bv 15 cuncta P 16 abluens PH qua B, fort. quae cf. Carm. 17 conpraessa H reponte P, repaente B 18 perezitat P fenestri U P 19 pepnlit HBv cagants B 20 nr TEMPLO CAECOS ET CLAYDOS CTRAVIT BH, De ficu quae aruit Domini iussione b ) [*]( X. ) [*]( 17 )

post haec nobilium monumenta uirtutum, Dauiticam deserens ciuitatem, uenerat in loca Bethaniae, dieque remeans subsequente ad eius urbis denuo tecta pergebat. ficus haud procul a semita conexis frondium uelamentis umbrosa, cuius in robore cum nullum penitus pomum Dominus carnaliter esuriens inuenisset, iuhumanos arboris ramos non maledicto sauciat, sed praecepto condemnat increpans sic ineam: numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. confestimque ficulnea sucis uiduata subtractis, infecunda protinus et deformis comarum posita dignitate peraruit. non tamen haec accipiamus ad litteram, licet manifesto credantur impleta, quoniam spiritalibus causis conuenit lex diuina. quid enim materies sine sensu peccauerat? praesertim quae fructum, sicut Marcus euangelista commemorat, incongrui ratione temporis non habebat: nisi ad instructionem Dominus nostrae utilitatis hoc ageret, qui factorum sermonumque parabolis uitale nobis iter ostendit. omnis igitur humanae conuersationis industria, quae Deo nil studet nutrire quod placeat, tamquam pigri stipitis arbor inutilis, plena fronde, non germine, lignis aequabitur concremandis, quemadmodum et illa ficus infructuosa consistens, quam dominus uineae qui eam plantauerat praecipiens amputari sub unius anni dimisit indutiis, ut, si fructum uel [*]( 8 Matth. 21, 19 14 cf. Marc. 11, 13 21 cf. Luc. 13, 6 s. ) [*]( 1 glaudis P reformare H cecir B incenaum conso r. (sic) P DE ARBORE PICI B 2 monimenta RH, -ni tx nu in B uir dauiticam (ctI a m. 2) P 3 uenerat om. B subseqaent. H ad euar urbis P 4 ficua] Bicut P a H1, haud corr. m. 2 8 in om. B ex] in Hv te] s. l. m. al. B 9 nascetur HBv aeternum v qui B 10 Bubtractus H 11 pera- 1 runt H 12 manifeste H (e, ex ae) Bx 13 diuina cognosci Bv qui* B 14 praesertimq; H 16 incongrae H, incongrue ex incongruBB B natione H 18 ostedit R 21 quem ammodum H ficus] sicut P 22 eum P 23 dimisit ut si fructum i industriis sero P )

Exin oblatus est ei quidam cum furoris incommodo sermonis quoque subiacens detrimento, cui praeclusis faucium spiramentis nulla labiorum cymbalis uox sonabat, nihilque penitus ore denuntians tacendo mutam publicabat insaniam. sed conditor ille sidereus, infirma roborare consuetus, latronem angustiis anhelantibus inminentem a faucis obsidione decutiens, per aperta uocis itinera resolutae uinculis linguae plena reddidit loquaci libertate commercia.

Praeterea dum Pharisaei cuiuspiam postulantis propria Dominus sublimaret humilitate conuiuium, aderat properanter ingressa peccatrix mulier et famosa, quae multis delictorum uulneribus sauciata, uitam gerebat obscenam. Dominique corruens prouoluta uestigiis nec fletu proluere nec crinibus detergere nec pretioso quiescebat unguento pedes osculans inrigare, donec promulgata Dei sententia, quae cadentibus [*]( 2 cf. Psal. 91, 18-) [*]( 1 pmanere P an alioquin B iam om. H ant P 2 Balmi P 5 DB EO QTI VINCIEBAT\' CATENIS BH, De muti cura- ▼ tione e fororis B 6 praeclusi H spirantie B 7 labrorum P nilqae B 8 denuntians (a ex e m. ai.) B tacende P muta P, mutuam R publica∗∗t (ba eras.) H, pnblicanit B, pnblicat Par. Gall. Arev. 9 sidereos (us ex os m. 2) H latron* (8 eras.) H, latronam Par. Arev. angustia HB v 10 anhelautibus] male v. c. Iur., anhelatibus v faucibus H 11 apta B itinera om. P, iti..nera H resoluta P plsena B 13 DB MVLIERE PECCATRICI BH (peccatrice H et B in cap.), de muliere quae lacrimis pedes Domini rigauit v preterc* B pharisei BHB postnlandis P ppriã—humilitatẽ Ji, propria om. H 14 snblimare P coniuium B properante ingrecsu v 15 ingressu (u corr. ex a) H et om. BH 16 sauciatã H obscena P denique B v 17 corfuens] 8. I. T B*, caruens H crin**ibus (mi eras.) H 18 ungento H, nn*guento B 19 pmulta P quae] que P, quem v ) [*]( 17* )

Ad urbem quoque Gapharnaum nomine Dominus cam uenisset inque plurimo synagogae concilio caelestis populos edoceret, subito per humanae uocis ministerium corporale nequissimus ille diabolus talem fremuit in clamorem: quid nobis et tibi Iesu Nazarene? uenisti perdere nos? scio qui sis, sanctus Dei moxque Domino minaciter dicente per-u territus atque deiectus: obmutesce et exi de homine, spiritus immunde, magno reboans cum mugitu, quo diuino se fateretur imperio nerberatum, reliquit humana praecordia, fugiens in auras non uidendus obscuras. [*]( 2 Lnc. 7, 50 13 Mare. 1, 24 16 ib. 1, 25 ) [*]( 1 peuitus et ni non P paenitentiam H 2 tam P relaxare P 4 informia H detgere P 5 loetale libri namque sur v caelarit P stimolo B 6 inserta I P, incertus v neglegit (corr. m. 2) H palmam P 7 dinturni] om. P 8 pnrbator P gnrgite] e ex i B 9 mnn- damque H tordida v 10 VEI PCIPIEBAT SPIRITIB IMMVNDIS VT TACERMNT B, nbi preciebat spiritibnB inmnndis nt taeeret H (n a m. 2), de daemone ab humano corpore fhgato n cii s l. ol. B 11 in qua v plorimii P, plurimos H(?) v consilio caeleati Grall. et snbita per humana H 13 quid et tibi H, quid //// tibi * B, quid tibi et v 14 Nasarenae (corr. m. 2) H perdere nos s. l. m. a. B quis Bv quis sos P 15 moxquae corr. m. 2 H minacitur P 16 adque J91 obmntesoe (e1 corr. in i m. al.) B excide homini v (except. Gall.) 17 com P gemitn B quod P 18 uerberatii/// B reliquid PH 19 dinidens H, nidendo v )

Dumque Tyria dehinc loca praeteriens Sidonio Dominus graderetur in litore, curauit oblatum gemina quendam calamitate miserrimum, qui uocis et aurium priuatus officiis nec sua dare nec aliena poterat uerba suscipere. sed tactu manus aetheriae cunctis penetralibus, quae pernicies clauserat uiolenta, disruptis repente fores patuere inpulsae, uenarumque custodiis protinus relaxatis qui modo mutus uidebatur ac surdus et ipse loqui meruit et alios loquentes audiuit.

Tu quoque Dominicae nirtntis dona sensisti, cuius in oculis tartarea caecitate compressis Christus expuit, speciem ilico [*]( 1 Cnr eiectos e corpore daemonas Christus loqui non sinebat inscrib. « multis om. R mnltia dinerse om. P diuersae HBv narie PB 2 calamiaetate P, calimitate B 3 demosio P exclusam P poenitua P 4 mageetatis P designatas P 5 sanguis H 6 saudalis H damnaq; P, danmato v 7 satelito (corr. m. 2) H deiectus] dictua e P e*calmine (t erar.) H 8 anse P 9 libidns PB1 nirtntes H 10 delectum Col. Par. 11 DE MVTO CAECO ET SVEDO RH, Mutum et surdum curai Christns v Tyria] in ras. m. at B, tyri v Sidonei H, Sidoneo Bv 12 graderetur (a ex e) B littore P la obtom (1a a m. 2) B 18 misterium P primatur P 14 suadere P 15 ethene P, aethereae v penetrabilibus B pernecies (ne ex ni) R2, pernicis Par. Arev., pernici Col., perniz, Gall. niolenter P, niolentia v 16 uenerumq; custodis P 17 uidebatur mutus P post et ras. (p ?) B 19 DE BO CVI EXPVIT IN FACIEM ET INLVMINATVS BST RH, De magna piscium captnra iussu Domini b cium in P fori. oculos—compressos at cf. v. 107 20 species H. )

( simulatae mortis extersit. cumque perennis uitae suffragia sacris habere populos edocens institutis Deum sese manifestius aperiret, uitans paululum turbas praecipitanter infusas ad stagnum marini gurgitis uenit, paruaque Simonis residens in carina plebem litore permanentem diuinis inbuerat oraculis. tandemque dicta definiens numquam desideriis copiosa, iubet altius eunte nauicula pelago retia dimitti piscantia, quae totae noctis euoluto curriculo nihil trahere de profundis opera ualuere frustrata. paret Simon sacro laetus imperio turbasque fluctiuagas linea doctus obsidione concludens, aquosi marmoris gentes murali cinctas obsidione captiuat, tantumque piscium multitudo sinus cumulauit extensos, ut et Simonis et quae socia propter adstabat squamosis molibus occupata periculis erepta sit uix carina. sic nos etiam plerumque perturbat maximi successus inopina felicitas, et gaudium, quod uotiue suscipimus, si modum mensuramque transcenderit, uelut onus intolerabile iam timemus; quia prompta diuinitati concedere metuunt homines uel optare. [*]( 1 si m VBI DIXIT PETRO DYC nr ALTVM ET LAXATE XBTIA. R (in cap. laxa) 2 seee] ee B 8 aperire RH, apperiret B euitans RHBv paululum (paulu in ras. m. o.) B pcipitant P 4 fort. stagna cf. Carm. marina P Simonis 8. l. B* residens] si ex se B 5 imbuebat Bv 6 tandem B" deffiniens P, diffinens H numq; P cnpiosa P 7 dimittit P qua H tote B, totius v (exc. Col.) 8 curricolo (u a m. 2) H, circulo v trahera B opere Hv 9 frustrato n 10 lineo B obeidienem P 11 cuuctas P, cinctus R, cinctis H obs//dione H, protectione v tantaque B 12 post cumulauit, tantumque eras. in H Symonis P 18 propter] puppis v adstabat PBt, asstabat RB2 a*stabat H molibus] in marg. ff (rasura in textu) periculi H Par., periculo Arev. 14 sit om. B 15 succensus P quod] q- B uotiuę B 16 mensuraque P, mansuranq; B transcenderet P ueluto non P ////nus H 17 intolerabile metiunt homines (sic) P quia BH, quae B" prompti B diuinitate Hv conceduntur Par. Gall. Arev. 18 metinnt P, metuant H uel] eras. H, om. v )

Talibus insignis elarusque uirtutibus urbem, quae Naim dicitur, properabat intrare discipulis Dominus populisque uallatus, cum repente iuuenis aspicit cadauer efferri uanis exequiarum muneribus tristi ministerio sublimatum, cuius matrem secundo sors inuida pridem marito, nunc filio geminae uiduauerat urnae miseria. nihilque remorata pietas, doloris inimica, uitale protinus commodauit auxilium feretroque manu redemptionis attacto dixit Dominus ad defunctum: adolescens, tibi\' dico, surge. et resedit qui erat mortuus et coepit loqui, et dedit eum matri suae. licet enim iuuenis luce priuatus, torpore fuerit pigrae mortis oppressus et funus ueheretur extinctum, nec famulus Domino se uocante reticere, nec spiritus praesente uita poterat non redire. mox igitur omnis erat lacrimando qui nubilus facie redditur serenata conuentus et in recidiuum tramitem posito gressus maerore conuertens suis sedibus matrem candida reuocauit pompa gaudentem.