Opus Paschale
Sedulius
Sedulius. Sedulii Opera omnia (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 10). Huemer, Johann, editor. Vienna: Gerold, 1885.
Nec tibi, Maria, salus exigua Domino medicante conlata, multis uulnerum plagis laesum pectoris curauit arcanum, quam septena rabies globo cuneata daemonico septenis armorum motibus possidebat. sed squamei serpens maculosus [*]( 8 Luc. 7, 14. 15 ) [*]( 1 DE VNICO FILIO VIDVAE QVEM SVSCITAVIT BH, Mortuus iuuenis Christo inbente surgit v 3 afferri PR 4 sublimarum P 5 secondo P 6 nemiseriae P nilque B 7 man/// H redemptorii ex redemptionie H2 8 ataeto PB, attacto B adoleseentib; P 9 ∗∗∗sarge (con eras.) H 10 eum] illum s. I. R\' matris PB1 enim] eum P 11 corpore H Col. mortus P 12 ueeretur P 14 nubib; B, nubil∗∗ H, nubila Iv facre H, facile 1B 15 retidiuiri P ////merore H suis ////sedibus H 16 dictam P, candidam H 18 DB MARIA A. QVA. ELECIT ∙VII∙ DEMONIA. BH (a qua ex qua corr. m. 2), Septem malos spiritus e Maria iubet Dominus exile v 19 uulneris P pec∗∗toris (ta eras. uid.) B arcbanum RB, armanum H aspectum rabies quam septena p 20 demonia H 21 quamei* (a eras.) H, aqua in ras. ) [*]( BI )
Tunc ne copiosae messis germen nberrimum rari cnltoris opera deficiente langueret, alios quoque duos et septuaginta discipulos mente simplices, puritate fulgentes, qui numero meritoque conspicui libra digni sint aurea nuncupari, uelut insontes agnos et mites ad asperas hominum mentes quasi lupos inter iubet ire raptores. talibus eos uerbis hortatur, et alloquens: ite, ecce ego mitto uos, sicut agnos inter lupos. rursusque reuersis alacribus, quod eis etiam daemones subiacerent, dixit haec ammonens: ecce do uobis potestatem calcandi super serpentes et scorpiones et supra omnem uirtutem inimici, et nihil uobis nocebunt. uerum tamen nolite gaudere, quia spi-ritus uobis subiecti sunt. gaudete autem, quoniam nomina uestra scripta sunt in caelo. haec est enim regula diuini iudicii uitam factis anteferre, non facta uitae praeponere. nam si meritum sancti cessauerit instituti, nihil habent momenti miracula, quae probantur et a malignis [*]( 10 Lac. 10, 3 12 cf. ib. 19 a. ) [*]( 1 erroris PHv imperia] im m. al. B ∗∗pulsus (ex eras.) H, expulsus B" 2 cahos B inferni] ni ex nia B 3 gilos y P, geros (corr. m. 2) H, gyros (a ex n corr. vid.) B torquens PHBv septenisque] que om. B simnl] eras. in H, om. v 4 DE SEPTVAGINTA DVOBVS DISCIPVLIS RH, SnAa data poteetate discipuli ad praedicandum miasi v copiose PH1 5 opere Bv alios langueret P 7 digna P, digni ex nis B sunt B, ras. in H, om. v in aura Be noncnpari P 8 set P agnoea ex agnoscA B asperas (e ex i m. ai.) B 9 ire B hortatus B (sed corr.) e et] fon. haec; hortatns eat coni. Hartel 10 ego om. B" 11 alacribosque B" ut daemonea v 12 enbijcerent Cel. ammonena libri do Pv, 0 8. I. H2, dedi B (in marg. alib do) 13 potestatem] tem m. al. in ras. B snpra B 15 quod v 16 s∗nt (i eras.) B antem] eras. in H 17 enim B B. om. v 19 istitnti P nil B 20 mo∗∗menti H, moniinti (i, ex n corr.) B, monnmenti I )
Interea cninsdam Pharisaeorum principis ueniens obsecratns ad epulas, non magis uescendi gratia quam eius domum clarificare festinans, uidit hominem falsae crassitudinis tumore distentum, cuius uenter aqua redundante perspicuus utris putabatur esse, non uterus, praegnansque cutis inmanitas necem parturibat inclusam, et tabescentium detrimento membrorum sinus augebatur inmodicus. ita macies ubique dominata totum hydropem in aluum turgidam congregarat. non tulit mundi pater hanc speciem se praesente consistere suaque sabbata, quae tunc aderant, non curauit hominem curare festinans, [*]( 3 cf. Matth. 7, 23 ) [*]( 1 rū secreto (ex tti) B 2 /////retribut////or/// d///ct///ri/// B, se retributore dictorfl (tore m. al. in raa.) B, eea retributor dictorum v, (in nonnullis editt. mendose doctorum pro dictorum Arev.) euangeluta Bv, euangelistae v ita] uitam P 3 discite B i 4 talis H2 (ex tales) aegyptiam-tyrannidem. P 5 tyrande B, tyramnide B duo* (B eras.) H memphiticis] me facis P 6 uatibus H 7 aeq∗∗∗ari (ex aemulari) B1 dolisquae P magnificis v febric///////// (ras. 4 —5 litt.) B uisibus] om. P, uxibus H 8 nebnlarum HBv offendebant P (ostendebant ?)\' set P 9 DE YDLOPICO BH, hydropicum Dominus curat die sabbati cia b principes B 10 eius om. B donum B 11 fabricare P fasse H, falsa B, falso a cres cressitudinis P 12 destentum P nenter] eras. in B, om. v redundantem P putebatur P 13 esse om. P numter" P cuti B 14 parituribat P, parturiebat B 15 in modias B ubi**q- (n, i corr.) B 16 album P ydropem BH congregaret P, congregaret B 17 spetiem P sabbapta P 18 tunc] tam P festinans curare n )
Cumque Dominus Hierosolymam petens per Samariam et Galilaeam Hierichumque transiret, quoddam castrum clementer ingressus est. quem procul ut decem miseri uidere leprosi, maculosa corporis obscenitate foedissimi, quos discolor sparsa uultibus poena turpi fecerat deformitate portenta, simul una uoce clamauere flebiliter: Iesu magister, miserere nostri. tunc singularis illa potentia, quae numquam pietate fit uacua, respondit miseranter ac dixit: ite, ostendite uos sacerdotibus. subitoque dum properant fugit omnis ex eorum membris iniquitas et mutuis se uisibus intuentes alterna pariter mundatione gaudebant, quod in nullo quicquam ex horrenda uarietate remanserat. ex quibus unus tamquam decimas pro omnibus percepti muneris oblaturus grata festinatione regrediens ante Dominum se prostrauit in faciem. magna uiri [*]( 13 Lac. 17, 13 15 ib. 14. ) [*]( 1 magfe snum P ease] eẽ in mg. R desiderans B Col., desideraret v 2 sabbaptum P instauit H1 (corr. m. 2) k 4 preanit P imperiens (t a m. aL) B 5 ingluuiem R 7 limpha∗∗tae (ti eras. uid.) B nacuat P, nacuatus Hv, nacuata B absceuit H (t ex s «. al) Bx 8 DX DECEM LEPROSIS BH, leprosi decem mnndati v hierosolimS PRB, hierusolimã B 9 hiericoq. B clementer (r ex s) B 10 miaere P 11 ma- cula B foecnndissi P quod (corr. m. 2) H color P sparai B* (ex sparsas) 13 misere H 14 num qum P, numqua B 15 ulllc/llua H, fortasse fuit nacna Arev. fit] fort. defit ac miaeranter HBv 17 motnia (corr. m. 1) B 19 neritate B remanaerant P 20 prae Bv gratia P 21 fantiem P )
Cum uero Timei filius iuxta uiam fraudatus lumine resideret, qua Christum cognouerat transmeare, crebroque uociferans cum clamore nec populis uetantibus conticescens oculatae sibi tribui copiam claritatis magis ac magis postularet, ad Dominum uenire iussus aliena manu perrexit et uoti compos accepti nullo fultus duce remeauit. o. confidentiae uirtus infractae! quam uiolenter impetras quod optaris, et adsiduis ex corde precibus congregatis tamquam debitum exigas, quae postulas sic mereris! quicquid enim pro qualitate difficili res durior abnegarit, sola uotis simplicibus et honestis oratio [*]( 1 quis P affectus H 2 gemma oliue P gemine H1 (corr. m. 2) B, gemina v deuotione v ob v 3 quia v 5 et P, om. HBv 6 gemini (gemine m.2) libationis H cuias v 7 que H1 (corr. m. 2) sui] u s. I. m. 2 H 8 consangninis B, eonsanguinitate v turorititiae P, triticse B sementii v 9 amoene PBt, ammoene H\' (amoen§ corr. m. 2) et amabilis H 10 DB CAELO TYMEI nuo BH, caecus curatur v nero eras. in H, on. v; cumque B tymei B, thimse B, Thimae Col. Par. Arev. residere P 11 quia BH cf. v. 211 cognouerit (a a m. al.) residerePi(aam.al.) B 12 uitantibus (e a m. al.) B conticiscens H ocul∗tae (a eras.) B 13 tribuit P postulare BH adum P, Christmn HBv 14 alienam una P uotis P cumpos B 15 nulia acceptis fultus P rediuit HB, rediit v confidentia H 16 quae Bv obtaris R, opta*** H, optatis v 17 exiges H, exigis v q///// H, qua Par., qua quod Col. Gall. (malim qua cl postulans Arev.), fort. quod 18 diffili (ci a m. 2) B, difficile PH Bv 19 abnegarat P )
Samaritana quoque Dominus loca praeteriens hnmanae sitis ardorem die collegerat aestuante, fonsque iugiter uiuus et perennis aquae semper inriguus, undam desiderabat exiguam, qua materiem gerebat corporis, epotandam. hic mulier illius regionis indigena, quae profundo latices hauriebat e puteo, dum modicae cunctatur munus aquae tribuere, cognoscens uoce prophetica numeroso uel alieno de coniuge sui criminis uitam, orat talia sibi Dominum fluenta largiri, quorum numquam deficiente substantia sitis deficeret abolenda, ignorans prorsus ac nesciens nullum tanto munere potiturum nisi qui gurgite Iesu Christi summersus undis spiritalibus anima fuerit, non corpore satiatus.
Dumque patrio tonans ore Salnator sacri moenibus resideret templi, populum miseratus errantem in rectum tramitem [*](1 optinet B subplicantis P 2 clause P, cauae. H r sit] clareecit Hartel humanitu P desperare HBv 3 panecibi P diutinns v 4 qui HB, quae v merereri R, merere v iustus Hv, ras. 4-5 litt. in B 5 extorset P, extorsit (se a m. 2) B, eztorsi HI 6 DE MVLIERE SAMARITANA BH, Christus a Samaritana aqaam petit v humane PH1 7 a*dorem (r eras.) H, adorem I colligerat PR aestuantem B que om. P peruiua Hv, niiois B et] eras. cum alia uoce antecedente H 8 pemissa quae P inriguas P 9 quam P, quãB, qua∗∗∗∗ (inqua eras.) H, fort. quia sepotandam R, e»potandam H haec H 11 dum om. Bv atq; P post tribnere, non eras. m H cognosceecens P 12 alieno] 1 ex r B coninge] luce P 13 aita morat talia P, n. orat mortalia H, uita in mortalia B, n. immortalia v si H largirior P, largiri orat b 14 deficere B abolendam P 15 tantã( ̃m. 2) B 16 sdmersns B nmdia B spiritalibus om. P 17 satiatns] om. P, saciatos BB 18 DB MVLIERE IIT ADVLTERIO DEPRAEHENSA BHv patrio] eras. ix H, huius v conans P sacris B, fort. sni cf. v. 233 19 in templi (templo P) libri )
Hac etiam Dominus e regione discedens caecum conspicit naturalem, qui miserae matris ex utero lapsus ipse miserior, [*]( 1 uita/// H, ∗∗ta (ui eras.) B, uita I 2 coetu] om. P magne P, agne H1 ad om. B eam (a ex corr.) B defonnans adultera P, deformis adulteria B adulterea (i eras.) H (ex adnlterio ?) adultera ad eum deformis v 3 instituta H, instituti B actibus (corr. m. 2) H, iaetibus Bv 4 quempiam iudicis P dum] om. 9 accusantiam P 5 cipiens P liberauit om. P non P 6 qua P nil B habebat P nnentus P 7 fer///ret ////puram H, ferret in p. I 8 oculos P auderet P 9 sen- tint P in om. H totum om, P rabidae E, rapida P, rapide H1 10 incendio P fuit P, fu////it H, fuit ex furit (?) B, fuit v (exe. Col.) inmunditione PB, immunditie v (imunditia Col.) 11 taci tecte I, tadtate Iur. Gall conate sidoreus P confidendo U, eonfitenda 1 18 non] nion (?) P, om. B reuersurum P 14 si "uerteret P, si "uerteretur (re a m. 2) B 15 canino ritu Col. Gall. Arev. ingluuiq B, inluuie/// H eaomait v, nomit B 16 futsram] eorr. m. 2 H 17 adqueeinlt P 19 DE CAEOO NATO BH, Caecum natum Dominus curat v haec P descendens H1 (corr. m. 2) )
Bethaniam deinde sollicitns salutiferis greesibus clementer aduenerat, ubi Lazarus humana finem condicione sortitus sepulchrali sub lapide quartae iacebat lucis cursu iam fetidus. [*](1 umani P , principi B 2 operi P, o∗∗ri H, oris v 3 paseaf P matheria P 4 luctum P, latum H 6 bonus ee opifex gemens P subpleuit PH 7 ammonitas PBB, ammonitur H 8 tJlltus H, fotas coni. Gall, iutus fort. cumsanguinei P medicamenta P 9 abluiase P, ///////uisset H, habuisset o (lauisset Àreo.) 10 digne PB, digni H 11 primitus 8. L m. 2 d R 12 Omnis ergo P haec Bpiritualiter b auertere (d m. 2) r B, auertere B 13 /////enim Ht cum enim B, enim b 14 f///etibns (5 corr. m. 2) H aenae BHB, ene P 16 human//// H, humani I 17 quia P sacris P lanata Bx 18 renascentibus H (un v 19 DB LAZARO RH, mortnum Lazarum snscitat n sol//lilllis/lillll/ (fuit sollicitus.. luciferis) H solitis ex solitus B, solitis v (soli litns Par.) .20 ibi v humanS B fine P 21 sepulcrali Bv quart//////acebat H quarta I, quartae Iur. foetidus B )
Vtque Dominus saeoularis ambitus caduca contemnens Deum: sese celsissimum magis humilitate monstraret, non altis curribus, qui pompae mortalis amor ostenditur, quadriiuga [*]( 10 cf. Ioh. 11, 43 ) [*]( 1 ad] 8. I. P chori sistens R 3 frigentis v *rtas H, cortos I examinis H, exanimes I frigentis altos exanimes Ivr. cum adn. nisi quis malit corpus exanime 4 ac dolebat Ht addolebat e (adolebat Par.) 5 magestatis P 6 ingemiscis P 7 trebidatione P contamini P 10 imperiosne P dixit] raeura 5 litt. in H, om. b (sensus uidetur postulare exclamat Arev.) 11 neni PH mana P, magnae H concussit R 12 contremuit] r ex al. litt. B loetale libri 13 profund. H, profundo v (corr. Gall.). abscessu v (corr. Gall.) 14 membris Hv cenit B 15 posque H 16 tamq- B fuerit denuov denuo] in. ras. H2, om. B ∗editus (a eras.) H 17 snpertis R1 (corr. m. 2) posthumus P, postfamns (fu m. al.) B_ acceasit B 18 VEI INGRESSVS HRSLM SEDENS IN ASELLO RH (hierusalem), de asello Domini uectore b ds B caducllll H, caducae B I fort. caduca culmina cf. v. 291 Dominum v 19 excelsissimum P cursibus P 20 honor coni. Gall. cf- Carm. )
Inter has dinitum copias sine fine uirtutum pascha coeperat esse iam proximum, quo gloriosa Christi potentia mortalem nellet exponere resumptura carnem perpetuo iam uiuacem, non alteram, sed eandem, quam remuneratione lucis impletam ab inferis excitans eleuauit ad sidera. turbatusque pauxillulum mortis uicina ut homo formidans, talibus ad Patrem uerbis fiducia piae religionis exclamat Dei filium se demonstrans: pater, salua me de ista hora; sed propter hoc ueni in istam horam. pater, honorifica nomen tuum. nimium diuine locutus est et potenter, qui cum semet honorificari deposceret, patris nomen honorificandum esse signauit. Deus enim nomen est illi, quod pater et filius communi pariter maiestate possident indiuisum. uenit autem uox de caelo: et honorificaui et iterum honorificabo. quid apertius testimonio paternae professionis impleto? quid clarius caelestis est assertionis oraculo? tamen Iudaea gens perfida, quae pondus tantae ueritatis audiuerat, nequaquam [*]( 8 cf. lob. 12, 27. 28 13 cf. ib. 28 ) [*]( 1 DE EO QVOD SCRIPTVM BST PATER SALVA JtE DE ISTA RORA B3, Christo orante (Christum orantem Gall.) uox e caelo clarificat υ 2 iam om. P quod BHB 3 ucll////// onere (ras. 4-5 litt.) H, u. ponere v resumptura scripsi, sumptura libri cf. v. 3 oinaeem (a exn) B 4 remunerationem P, remuneratione ex -nis B 5 infernis Hv leoauit PHBv pausillnlum P 61 tomortis B1 uicina PBI, uicin* (a eras.) H, uicinã B, uicinia Iur. coni 7 pia H 8 saluum me fac B 10 diuine B 11 et patris v (exc. CoL) 12 Deus est eaim v inom 5 P 13 maieatate B indiuisam P 16 quod Par. Arev. 16 asertionis H Iudaeq mgens P 17 caritatis II adierat H ) [*]( 1. ) [*]( 18 )